İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Eczane Süreçleri Dökümantasyon Çalışması Uyuşturucu İlaçların Kontrolü Talimatı Pilot Uygulama Prof. Dr. Y. M. Yeşim ÜNLÜÇERÇİ Prof. Dr. Agop ÇITAK Dr. Fulden DEMİR Hem. Yeşim TOLA SİSTEMİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ (YGG) EĞİTİM/ BİLGİLENDİRME SÜREÇLERİN TANIMLANMASI ve PLANLANMASI İYİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI İÇ TETKİKLERİN GERÇEKLEŞTİRİLME Sİ DOKÜMANTASYON SÜREÇLERİN İZLENMESİ (Performans indikatörleri) Süreçlere ilişkin süreç tanımları oluşturuldu ve bu tanım üzerinden sürece ait aşamalar belirlendi. Bu aşamalar ile süreçlere ait işleyiş prosedürlerinin ana hatlarını oluşturulmaya çalışıldı. Ana hatlar belirlenirken olmazsa olmaz temel ilkeler belirlendi. Temel ilkelerin yanında sürecin detayları belirlendi; hangi talimatlar hazırlanmalı, hangi formlara ihtiyaç var, bunların tanımlanılması için çalışmalar yürütüldü. Süreç planı üzerinde, sürecin hedeflerini ve indikatörlerinin belirlenmesine çalışıldı DOKÜMAN HİYERARŞİSİ Kurumun ve amacının tanımlanması Kim, neyi, ne zaman , nerede yapar Nasıl yapar Yapılanlara ilişkin kanıtlar ECZANE SÜRECİ • • • • • • • • • Genel İşleyiş Prosedürü Uyuşturucu ilaçların Kontrolü Talimatı Yüksek Riskli İlaç Yönetimi Güvenli İlaç Kullanım Prosedürü Soğuk Zincir İlaçlarının Kontrolü Talimatı İlaçların İadesi Talimatı Yatan Hasta e-Reçete Uygulamaları Talimatı Miad ve Kritik Stok Takibi Talimatı Güvenli İlaç Hazırlama, Dağıtım ve Taşıma Talimatı YÜKSEK RİSKLİ İLAÇLAR LİSTESİ YAZILIŞI VE OKUNUŞU BENZER İLAÇLAR LİSTESİ ECZANE PERSONEL ÇALIŞMA LİSTESİ SOĞUK ZİNCİR İLAÇ LİSTESİ PEDİATRİK DOZA SAHİP İLAÇ LİSTESİ IŞIKTAN KORUNMASI GEREKEN İLAÇ LİSTESİ İLAÇ BESİN ETKİLEŞİM LİSTESİ İLAÇ UYARI ETİKET LİSTESİ TERAPÖTİK ARALIĞI DAR İLAÇLAR LİSTESİ İLAÇ-İLAÇ ETKİLEŞİM LİSTESİ ETKİLEŞİMİ EN TEHLİKELİ İLAÇLAR LİSTESİ İLAÇ GÜVENLİĞİ DİZİN KILAVUZU Uyuşturucu İlaçların Kontrolü Talimatı 1.AMAÇ: Amacı uyuşturucu ilaçların güvenli ve kontrollü olarak teslim alınması, saklanması, ve imhasının, hasta ve çalışan güvenliği ilkelerinden taviz verilmeden sağlanmasıdır. 2.SORUMLULAR: • Uyuşturucu ilaçların kontrolü talimatı ;eczacı, eczane personeli, hemşireler ve doktorlar tarafından ortaklaşa sürdürülür. 3.UYGULAMA 3.1.3 Hekim uyuşturucu ilaçlar için kullanılan yeşil ve kırmızı reçete koçanlarını tutanak karşılığı eczaneden teslim alır (reçeteler sadece dışarıya reçete yazılmasının gerekli olduğu durumlarda kullanılır, hastane içinde kırmızı ve yeşil reçete kullanılmaz) . 3.1.4. Reçete koçanı teslimi için ilgili bölümden koçanın teslim edileceği hekimin adının ve TC kimlik numarası ile diploma numarasının da yer aldığı üst yazı istenir. “Reçete Teslim Defteri”ne reçete koçan numaraları ve hekimin kimlik fotokopisi eklenir. Eski koçan teslim alınmadan yenisi verilmez. Eski koçan içindeki her sayfayı hekim ve eczacı birlikte tek tek kontrol eder. Her koçan tesliminde eczane “taşınır işlem fişi” düzenlemek durumundadır. Koçan teslim edildiği andan itibaren sorumluluğu teslim alan hekimdedir. 3.1.5. Koçan bitmemiş olsa dahi 3 ayda bir bölümden eczaneye getirilir ve yazılan/yazılmayan reçetelerin kontrolü yapıldıktan sonra, koçan bitmemişse bölüme iade edilir. Biten koçanlar eczaneye teslim edilir. Koçanların her tür teslimi tutanak eşliğinde yapılır. Ġ.Ü. ĠSTANBUL TIP FAKÜLTESĠ HASTANESĠ ĠLAÇ UYARI ETĠKETLERĠ LĠSTESĠ KUTU AMBALAJ BĠRĠM AMBALAJ YÜKSEK RĠSKLĠ ĠLAÇ YÜKSEK RĠSKLĠ ĠLAÇ Y.R.Ġ. YÜKSEK RĠSKLĠ ĠLAÇLARA YAPIġTIRILIR. SOĞUK ZĠNCĠR ĠLAÇ S.Z.Ġ. S.Z.Ġ. BUZDOLABI VEYA DERĠN DONDURUCUDA SAKLANAN ĠLAÇLARA YAPIġTIRILIR. MĠADI YAKIN ĠLAÇ M.Y.Ġ. UYUġTURUCU ĠLAÇ U.Ġ. U.Ġ. BENZER ĠLAÇ (YAZILIġI-OKUNUġUAMBALAJI) B.Ġ. B.Ġ. III.K.Ġ. I.K.Ġ. III.K.Ġ. I.K.Ġ. UYARI MĠADI YAKIN IġIKTAN KORUNAN ĠLAÇ KULLANIM ALANI MĠADI YAKIN, ÖNCELĠKLĠ OLARAK TÜKETĠLMESĠ GEREKEN ĠLAÇLARA YAPIġTIRILIR. UYUġTURUCU ĠLAÇLARA YAPIġTIRILIR, KĠLĠTLĠ BÖLÜMLERDE SAKLANIR. YAZILIġI-OKUNUġU-AMBALAJI BENZER ĠLAÇLARA YAPIġTIRILIR, BENZER ĠLAÇLAR AYRI BÖLÜMLERDE SAKLANIR. IġIKTAN BOZULAN VE KORUNMASI GEREKEN ĠLAÇLARA YAPIġTIRILIR, KAPAKLI BÖLÜMLERDE SAKLANIR. 3.2. Uyuşturucu İlaçların Dağıtımı 3.2.1. Yatan hastalarda uyuşturucu ilacın istemi HBYS üzerinden doktor tarafından online olarak yapılır ve doktor ilacı tedavi order’ına yazar. 3.2.2. Eczacı yapılan istemi değerlendirir; dozuna, (varsa) bir önceki gün istenen miktara, veriliş yoluna (infüzyon gibi.) bakar. Uygunsuzluk söz konusu ise bölümü bilgilendirir. 3.2.3. Uyuşturucu ilaçlar bizzat eczacı tarafından hazırlanır. Her hasta için ayrı ayrı paketlenmiş ambalajlara hastanın adı, soyadı, tarih ve saat, TC kimlik/protokol numarası, yattığı bölüm, ilacın adı, günlük doz ve tedavi dozu olacak şekilde etiketleme yapılır. 3.2.4. Birimlerde kullanılacak uyuşturucu ilaçlar bizzat eczacı tarafından servis sorumlu hemşiresine ya da doktoruna teslim edilir. Teslim; hem HBYS çıktılarının ve “İlaç-Malzeme Talep Formu” nun karşılıklı imzalanması hem de “Uyuşturucu Defteri”ne kayıt şeklinde olur. Gün içinde hasta başına çıkılan tüm uyuşturucular, uyuşturucu defterinde “satış” kalemi altında gösterilir. Mini depolara yapılan toplu çıkışlar ise depo adı belirtilerek kaydedilir. BİRİM İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ İLAÇ/MALZEME TALEP FORMU Tarih İlaç Adı/mg Talep Edilen Miktar /adet Varsa İlacın Özelliği Eczanece reddedildi ise gerekçesi Teslim Edilen Miktar /adet Malzeme Adı/boyutu 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10 11 11 12 12 13 13 14 14 15 15 16 16 TALEBİ YAPAN BÖLÜM SORUMLUSU TALEBİ ONAYLAYAN BÖLÜM SORUMLUSU TESLİM ALAN Soğuk Zincir Uyuşturucu Işıktan Korunması Gereken Yüksek Riskli İlaç Pahalı Radyo-opak Madde EHU Onaylı SZ U IK YRİ P RO EHU Talep Edilen Miktar /adet Eczanece reddedildi ise gerekçesi Teslim Edilen Miktar /adet TALEBİ KABUL EDEN ECZANE SORUMLUSU TESLİMİ ONAYLAYAN ECZACI TESLİM EDEN 3.2.5. Toplu olarak uyuşturucu ilaç taleplerinde (maksimum 3 günlük ihtiyaç toplu olarak istenebilir), ilaç isteyen bölümler HBYS üzerinden talep yaparlar. 3 günü aşan resmi tatiller öncesinde toplu çıkış yapılmaz, günlük (hasta başına) istem yöntemi uygulanır. 3.2.6. Birimler uyuşturucu ilaçların kullanıldığı hastaları, order eden doktoru, varsa artan (ve imha edilen) dozları “Uyuşturucu İzlem Formu”na kaydeder. Bu form, ilgili doktor, uygulayan hemşire ve tanık sağlık personeli tarafından imzalanır. “Uyuşturucu İzlem Formu” haftalık olarak eczaneye teslim edilir. BĠRĠM: ĠSTANBUL TIP FAKÜLTESĠ HASTANESĠ UYUġTURUCU ĠZLEM FORMU Tarih/Saat Hastanın AdıSoyadı TC numarası Ġmhayı GerçekleĢtiren Eczacı: Kullanılan UyuĢturucu Ġlacın Adı/mg Kullanılan ilaç miktarı Ġmha edilen ilaç miktarı Şahit Eczacı Uygulama Saati VeriliĢ Yolu Order Eden Hekim Onaylayan Ġlgili Hekim Uygulayan HemĢire Tanık sağlık personeli 3.2.8. Birimlerde hasta başı istemi yapılıp kullanılmayan uyuşturucu ilaçlar “İade Talimatı” uyarınca, ilgili doktorun imzaladığı “İade Formu” kullanılarak aynı gün içinde eczaneye iade edilir. İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ İLAÇ VE MALZEME İADE FORMU BİRİM: DEPO ADI VE KODU TARİH SAAT İADE GEREKÇESİ İLAÇ/MALZEME ADI Teslim eden birim sorumlusu: Teslim alan eczane görevlisi: Kontrol eden eczacı: ADET SKT Hasta taburcu Tedavi değişikliği Miadı yakın Hatalı ürün 3.3. Uyuşturucu İlaçların Saklanması: 3.3.1.Uyuşturucu ilaç reçete koçanları eczanede baş eczacının denetimi altında, birimlerde ise koçanın teslim edildiği sorumlu hekimin denetimi altında kilitli dolaplarda saklanır. Mesai dışında kullanılması gereken birimlerde vardiya değişimlerinde koçanlar ilgili hekimler tarafından teslim edilir ve alınır. 3.3.3.Birimlerde bulundurulan uyuşturucu ilaçlar kilitli dolaplarda saklanır ve her nöbet tesliminde bu dolap teslim eden ve alan tarafından sayılır. Sayım sonuçları “Uyuşturucu İlaç Devir-Teslim Formu” ile kayıt altına alınır. Bu dolapların anahtarları sadece birim sorumlu hemşirelerinde ve nöbetçi hemşirede bulunur. İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ UYUŞTURUCU İLAÇ DEVİR TESLİM FORMU Birim: Miktar Tarih/Saat Uyuşturucu İlacın Adı/mg Miktar Teslim Eden Kullanılan Devreden Teslim Alan Tarih/Saat Teslim Eden Kullanılan Devreden Teslim Alan 3.3.4. Uyuşturucu ilaçların saklandığı dolapta yalnızca uyuşturucu ilaçlar saklanır. Başka bir amaçla kullanılamaz. 3.3.5.Hazırlanma, taşınma ya da muhafazası sırasında kırılan ya da zarar gören her ilaç için zayi formu düzenlenir. “Zayi Formu” biri birim sorumlu hekimi olmak üzere en az 3 kişinin imzasını gerektirir. Uyuşturucu ilaçların zayi olması durumunda bu durum yine “Zayi Formu” ile kayıt altına alınır ve zaman geçirmeden (ilaç kırıldı ise kırık parçaları ile birlikte), eczaneye iletilir. 3.3.6.Uyuşturucu ilaçların kaybolması durumunda tutanak tutulur. Tutanak biri birim sorumlu hekimi olmak üzere en az 3 kişinin imzasını gerektirir. Tutanaklar zaman geçirmeden eczaneye, eczacı tarafından da bir örneği hastane polisine iletilir. BĠRĠM: Ġ.Ü. ĠSTANBUL ÜNĠVERSĠTESĠ HASTANESĠ ĠLAÇ ZAYĠ FORMU Tarih/Saat Zayi Olan Ġlacın Adı/mg Zayi olan ilaç miktarı Ġmhayı GerçekleĢtiren Eczacı: Stokta kalan miktar Zayi Nedeni ġahit Eczacı Birim Sorumlu ġahit Personel Personeli Onaylayan: Birim Sorumlusu Hekim • KONTROLA TABİ UYUŞTURUCU MADDE VE MÜSTAHZARLARIN REÇETELERİ HAKKINDA GENELGE Tarih: 29.5.1985 Sayı: 5768 REÇETENİN DOKTOR TARAFINDAN DOLDURULACAK BÖLÜMÜ Hastanın Adı, Soyadı, Adresi: Sigorta veya Emekli sicil numarası: Hastanın çalıştığı kurum veya işyeri Hastanın tanısı: Tarih ve Protokol Numarası: Dr. Adı ve Soyadı: Diploma numarası: Doktorun görev yaptığı kurum yazılacak, (Her nüsha) Doktorun bağlı olduğu kurum yetkilisinin kaşe ve imzası: İlacın adı ve/veya etken maddesi İlacın toplam ve günlük dozu Bu bilgilerden herhangi birinin eksikliği reçeteyi geçersiz kılar KIRMIZI VE YEŞİL REÇETEYE TABİ İLAÇLAR • Kırmızı Reçeteye Tabi Uyuşturucu İlaçlar.docx • Yeşil Reçete İle Verilmesi Gereken İlaçlar.docx • Kırmızı ve Yeşil Reçeteye Tabi İlaçların Maksimal Dozları.docx İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Kalite Kurulu Olarak Zamanında, güvenli, etkili, yeterli, hasta odaklı, hakkaniyetli sağlık hizmeti sunabilmemiz için değerli katkılarınıza talibiz.