Kuşlarda Psittacosis
advertisement
Kuşlarda Psittacosis Veysel TAHİROĞLU • Psittacosis 400 ‘ün üzerinde kuş türünde görülen enfeksiyöz bir hastalıktır. Evlerimizde beslediğimiz Afrika Grisi, Cockatiel ve Muhabbet kuşlarında sıklıkla görülür. Hastalık aynı zamanda Avian Chlamydiosis olarak da bilinir Hastalığı Chlamydophilia Psittaci denilen bir bakteri meydana getirir. Psittacosis, kuşlarda bir takım bulgularla ortaya çıkar. Hastalık bazı organlarda yıkımlara neden olmaktadır. • Gözler ve üst solunum yollarında meydana getirdiği bulgular gözle görülebilen bulgulardır. Aynı zamanda alt solunum yolları yani akciğerler ve hava keseleri de etkilenir. Hasta kuşlarda göz ve burun akıntısı, hapşırık, öksürük ve hırıltılı solunum göze çarpar. Tüyler kabarır. İştahtan kesilirler. Çabucak zayıflarlar. Göz ve solunum yollarına ek olarak karaciğer ve sindirim sistemi de hastalıktan etkilenir. Karaciğerdeki rahatsızlık kuşun kendisini hasta hissetmesine neden olur. Yeme karşı ilgisi azalır. Yemi iyi sindiremez. Dışkının ürat olarak adlandırılan beyaz kısmında renk değişiklikleri görülür. Ciddi karaciğer rahatsızlığında dışkının beyaz kısmı yeşilimsi sarı bir renk alır. • Karaciğer ve sindirim sistemindeki rahatsızlık ishale neden olur. Bazı kuşlarda ise bu bulgular bir görülüp bir kaybolabilir. Bu kuşlar zayıftırlar. Arada bir halsizlik ve iştahsızlık görülebilir. Bazı hayvanlarda tüyleri kabartarak kafes dibinde oturma gözlenebilir. Arada sırada ishal de göze çarpar. Bu bulguların bir ara görülüp kaybolması hastalığın teşhisini zorlaştırmaktadır. Bu tabiatı dolayısı ile hastalık hem kuşların hem de ev halkının sağlığını riske sokmaktadır. En tehlikeli olanlar ise hastalık bulgularını göstermeyen kuşlardır. Hastalık etkenini taşırlar ancak kendileri hasta olmazlar. Bu kuşlar belki hastalığın ilk evresinde olabilirler ya da bağışıklık sistemleri güçlü olduğundan hastalığa yakalanmazlar ve diğer kuşlar için ve insanlar için potansiyel bir tehlike oluşturur. • Kuş hasta olmasa bile diğer kuşlara ve insanlara hastalığı bulaştırabilir. Psittacosis etkeni insanlarda da hastalığa neden olur.İnsanlarda görülen Psittacosis hastalıklarının büyük bölümü kuşlardan bulaşır. Bu tür hastalıklara yani hayvanlardan insanlara geçen hastalıklara ZOONOTİK hastalıklar denir. • Psittacosis’e yakalanan insanlarda ateş ve grip benzeri bulgular görülür. Zatürre oldukça yaygın olarak görülmekte ve vaktinde teşhis edilmezse hayati tehlike oluşturmaktadır. Hastalık insanlarda ciddi kalp ve karaciğer hastalıklarına da neden olmaktadır. Kendinizde böyle bir hastalıktan şüpheleniyorsanız derhal bir sağlık kuruluşuna başvurarak durumu bildirmeniz gerekmektedir. Ne solunum sistemi bulguları ne de sindirim sistemi bulguları bu hastalığa özgü dür. Yani solunum sistemi ve sindirim sistemi rahatsızlıkları başka birçok hastalıkta da görülmektedir. • Bu yüzden veteriner hekiminiz Psittacosis yanında diğer hastalıkları da düşünmek zorunda ancak Psittacosis ‘i atlamamalıdır. O yüzden bu bulguları gösteren tüm kuşlarda tarafımızdan Psittacosis testi yapılmaktadır. Test dışkıdan ya da kandan yapılabilir. Bulguların durumuna göre hastalığı kesin olarak teşhis etmek ve bu hastalık olup olmadığını anlamak için total kan sayımı, karaciğer ve böbrek profil testleri ve röntgen çekmek gerekmektedir. Tüm bunların yanında tabii ki şüpheli hayvanlarda mutlaka Psittacosis testi yaptırılmalıdır. • Kuşlarda Hastalık tedavi edilebilir mi? Evet. Hastalık bir kere teşhis edildiği zaman veteriner hekiminiz uygun antibiyotiği seçerek hasta kuşunuzu tedavi edebilir. Ağız yolu ile ya da haftada bir yapılan uzun ekili antibiyotik enjeksiyonları ile hastalığın tedavisi mümkün olabilir. Tedavide biz ağız yolu ile tedaviyi tercih etmekteyiz. Tedavi 30-40 gün devam ettirilmeli tedavi sonunda kuş yeniden test edilmelidir. Eğer tedaviye rağmen kuşun testleri hastalık yönünden tekrar pozitif çıkarsa tedavi kesilmemelidir. Tedavinin başarısı hastalığın erken yakalanmasına bağlıdır. Ciddi karaciğer ve kalp hasarı meydana gelen kuşlarda tedavi başarısız olabilir. • Psittacosis’i Önlemek için bir aşı var mıdır? Ne yazık ki bugün itibarı ile Psittacosis’in önlenmesinde kullanılan bir aşı yoktur. Peki, Bu hastalık Nasıl Önlenir? Maalesef ülkemize kaçak yoldan çok sayıda kuş girmektedir. Bu kuşların kontrollerinin nasıl ve ne derecede yapıldığı bir bilmecedir. Bu kuşlar ülkemizde birer bioterörizm etkeni olarak kullanılabilirler. Bu çok önemli bir durum olup evinize yeni bir kuş almadan önce tüm hazırlıkları yapmanız gerekir. Yeni aldığınız kuşu evinize, çocuklarınızın yanına yaklaştırmadan önce mutlaka TEST yaptırın. Test pahalı diyerek bundan kaçınmayın. İleride sizin ve ailenizin başına çok daha büyük sorunlar gelebileceğini aklınızdan çıkarmayın.
