İYOT

İYOT
Kimyasal bir maddedir.
İyot vücuda yeterli iyot bulunan
toprakta yetişen besinler, su ve deniz
ürünlerinden sağlanır.
İyot ihtiyacı yetişkinler için günlük150
mcg dir.
• Normal büyüme ve gelişme,
• Beyin ve sinir sisteminin
normal çalışması için
gereklidir.
Yetişkin bir insan vücudunda
ortalama 20-30 mg iyot bulunur.
Bunun %75’i troid bezindedir.
İyot triodotironin (T3) VE
Troksin (T4) hormonlarının
bileşiminde bulunur.
• *Vücut ısısı ve enerjisinin
düzenlenmesi için gerekli
olan troid hormonlarının (
T3 , T4 ) yapımı için
gerekmektedir.
Guatr en fazla Karadeniz bölgesinde ve Bolu,
Kastamonu, Malatya, Rize, Ordu, Zonguldak, Artvin,
Kütahya ve Konya illerinde görülmüştür.
Ülkemizde her 3
kadına karşın 1
erkekte guatr
görülmektedir.
İYH (İyot Yetersizliği Hastalıkları) ile
İLGİLİ SORUNLAR YAŞAMIN DÖRT
EVRESİNE İLİŞKİNDİR;
1- FETÜS
* Fetüsteki iyot yetersizliği, annedeki iyot yetersizliğinin
bir sonucudur.
* İyot yetersizliği;
Ölü doðumlar
Düşükler
Doğuştan anomaliler,
Endemik kretinizm, (kretinizm günlük iyot tüketimi 25
mcg’dan az olduğunda ortaya çıkmaktadır).
Kretinizm genellikle iki şekilde
görülmektedir:
1- Miksödem kretinizm (Cücelik, mental
bozuklukla kendini gösterir ve az görülür.)
2-Nörolojik kretinizm ise mental gerilik,
sağırlık ve dilsizlik, spastik dipleji ile
belirlenmektedir.
2-Neonatal Dönem
*Düşük doğum ağırlığı ve doğuştan anomaliler
çocukluk döneminde daha belirgin bir risk
oluşturmaktadır.
*Tiroid fonksiyonunun önemi bebeklerde beynin
(doğum sırasında tam büyüklüğünün 1/3 ü
kadar olması ve iki yaş döneminin sonuna kadar
hızla büyüyerek) tam büyüklüğüne ulaşmasıyla
ilişkilidir.
*Nenatal hipotiroidizm vakaları görülmekte, mental
bozukluk riski artmaktadır.
3-Çocukluk Dönemi
*Çocuklarda iyot yetersizliği
guatr ile ilişkilidir.Guart oranı yaş
ile artış göstermekte ve
adölesan dönemde maksimum
düzeye ulaşmaktadır.
*Kızlarda prevelans
erkeklerden daha yüksektir.
*Yaşları 6-12 olan okul
çocuklarında guatr prevelansının
saptanması, iyot yetersizliğinin
toplumdaki en iyi göstergesidir.
*İyot yetersizliği olan bölgelerde,
çocukların başarıları ve IQ
değerlerinin, iyot yetersizliği
olmayan bölgelere oranla daha
düşük olduğu gösterilmiştir.
4-Yetişkin
*Yetişkinlerde iyot yetersizliğinin sonucu guatr dır.
*Mental fonksiyonlarda azalma görülmektedir.
*İyot yetersizliği bulunan
toplumlarda, insanların düşünme ve
karar verme yetenekleri olumsuz
etkilenmektedir
*İnsanların sosyal gelişimi engellenmektedir.
GUATR
Tanım olarak normaldan büyük tiroid bezi demektir.
İYOT YETERSİZLİĞİ
Yeterli tiroid hormonu yapılamaz
Kanda tiroid hormonu düzeyi düşer
Pituiterden TSH Salınımı artar
Troid bezi daha fazla çalışır
GUATR
HİPOTİROİDİZM
Vücudun yeterince tiroid
hormonu sağlayamadığı
anlamına gelmektedir.
Hipotiroidizmde;
*Hareketlerde yavaşlık,
*Kuru deri,
*Soğuğa intolerans,
*Kabızlık
*Uyku hali görülür.
*Küçük çocuklarda bunlara bağlı olarak;mental gerilik
ve büyümede gerrilik oluşur.
Tiroid hormonları beyin ve sinir sisteminin
normal gelişimi için elzemdir.
IYH TANI YÖNTEMLERİ
1- Klinik yöntemler
2- Biyokimyasal yöntemler
*İdrarda iyot analizi: İdrardaki iyot miktarı, diyetle alınan
iyot miktarının iyi bir göstergesidir.
İdrarla iyot atımının; < mcg/dl veya < 50 mcg
kreatinin/gün altında olması iyot yetersizliğini
gösterir.
3-Kan Örnekleri
IYH ‘nı ortadan kaldırmak için çözüm yolları
1- İyotlu tuz
2- İyotlu yağ
3- Ağızdan iyot tabletleri
Ekmek, şeker, yağ ve suyun
iyotlanması gibi yöntemler
olmakla beraber
IYH’IN ortadan
kaldırılmasında tek çözüm
ülke çapında tüm tuzların
iyotlanmasıdır.