İyot eksikliğinin neden olduğu 5 sorun

advertisement
On5yirmi5.com
İyot eksikliğinin neden olduğu 5 sorun
“Dünyada 50 milyon çocuğu ilgilendiren iyot eksikliği sorunu var.”
Yayın Tarihi : 20 Ekim 2015 Salı (oluşturma : 10/20/2017)
Beyin gelişimi ve sağlıklı büyümenin en önemli temel taşlarından biri tiroit hormonları. Bu
hormonların tiroit bezi tarafından üretilebilmesi için vücuda yeterli miktarda iyot alınması şart.
Doğadan ve besinler ile alınan iyodun yetersiz olması durumunda büyüme geriliği, zekâ ile ilgili
sorunlar, guatr (tiroit bezinde büyüme), tiroit nodülü ve hipotiroidi gibi birçok hastalıkla karşı
karşıya kalınabiliyor. Dünyada 50 milyon çocuğu ilgilendiren iyot eksikliği, ülkemizde de ihmal
edilmemesi gereken düzeyde. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr.
Serap Semiz, iyot eksikliğinin neden olduğu sorunları ve alınabilecek önlemleri şu şekilde sıralıyor.
İŞTE İYOT EKSİKLİĞİNİN NEDEN OLDUĞU 5 SORUN
1- Düşük veya erken doğum
Gebelikte yaşanan iyot eksikliği düşük, ölü doğum, erken ve düşük ağırlıklı doğum, bebekte zeka
geriliği, sağırlık-dilsizlik, şaşılık, felç, guatr, cücelik ile karakterize kretinizm tipleri ve bebek ölüm
hızında artışa neden oluyor.
2- Tiroit sorunları
Besinler ile yetersiz iyot alımı sonucu ortaya çıkan iyot eksikliği tiroit bezi büyümesine neden
oluyor. Bir toplumdaki 6-12 yaş grubu çocukların yüzde 5’inden fazlasında guatr olması durumuna
endemik guatr deniliyor. Kronik iyot eksikliği, çeşitli derecelerde yetersiz tiroit hormon üretimi ve
hipotiroidi tablosunu geliştiriyor.
3- Zekâ fonksiyonlarında bozulma
Hafif ve orta derecede iyot eksikliği çocuklarda nörolojik, psikolojik ve entellektüel sorunlara yol
açabiliyor.
4- Büyüme geriliği
Anne karnında ciddi iyot eksikliğine maruz kalma cücelik gibi önemli bir sorunla karşı karşıya
kalınmasına neden olabiliyor. Bu durum özellikle okul çağında büyüme geriliği olarak da ortaya
çıkabiliyor. Bu konuda yapılan çalışmalar, büyüme geriliği olan çocuklarda iyot eksikliğini tedavi
etmenin, büyüme üzerinde olumlu etkilerinin olduğunu gösteriyor.
5- Tiroit kanseri
İyot eksikliği olan çocukların tiroit bezi, iyot düzeyi normal olan çocuklara oranla, herhangi bir
kaynaktan gelen iyodu çok daha fazla alıyor. Bu nedenle nukleer kazalarda radyoaktif iyot çevreye
salınması durumunda iyot eksikliği olan çocuklar çok daha fazla zarar görerek tiroit kanseri riski ile
karşı karşıya kalabiliyor. İyot eksikliğini okul çağındaki çocukların guatr oranları belirliyor
Bir toplumun iyot durumunu belirlemede okul çağı çocuklarında gözlenen guatr oranları baz alınıyor.
Bir bölgede okul çağı çocuklarımda, guatr sıklığı; yüzde 5'ten az ise iyot yeterli, yüzde 5.-19. 9
arasındaysa hafif, yüzde 20- 29. 9 ise orta derece ve yüzde 30'dan fazla olduğunda ise ağır
derecede iyot eksikliği olduğu anlamına geliyor. Guatr sıklığının yanı sıra, idrar iyot konsantrasyonu,
yeni doğan TSH düzeyleri ve tiroglobulin ölçümleri de iyot eksikliğinin saptanmasında kullanılan
yöntemler arasında yer alıyor.
İyot eksikliğini önlemek için 3 öneri
1- İyotlu tuz kullanın
İyot eksikliğinin kontrol edilmesinde en etkili yol iyotlu tuz kullanmak. Yöntemin ucuz ve basit
olması, tuzun renk ve tadında farklılık olmaması ve kolay denetlenebilir olması kullanımın çok daha
kolay olmasını sağlıyor. İyotlu tuz, ışık,ısı, ve nemden etkilendiği için renkli ve kapaklı bir kapta,
dolap içinde ve kuru ortamda saklanmalı. Tuz yemek ateşten indikten sonra veya sofrada ilave
edilmeli.
2- Deniz ürünleri, yumurta ve et tüketin
Balık ve diğer deniz ürünleri gibi yüksek oranda iyot içeren yiyecekler ile süt, yumurta ve et gibi
daha az oranda iyot içeren gıdaların alınması da iyot eksikliğini önlüyor.
3-Gerektiği durumlarda iyot takviyesi yapın
İyotlu tuz kullanımı başta olmak üzere, ekmeğe, şekere iyot eklenmesi, içme sularının iyotlanması
ve ağır iyot eksikliği bölgelerinde ise iyotlu yağın ağızdan veya enjeksiyon ile verilmesi önlemler
arasında yer alıyor. Tedavisinde doktor kontrolü şart
İyot eksikliğini önlemeyi sağlayan bu önlemlerin dışında hastalığın tedavisinde iyot içeren tablet
veya damlalar uygulanabiliyor. Ancak bu tedavinin mutlaka doktor kontrolünde yapılması gerekiyor.
Aksi takdirde iyot aşırılığına bağlı farklı sorunlar ile karşılaşılabiliyor. Bu dökümanı orjinal adreste göster
İyot eksikliğinin neden olduğu 5 sorun
Download