ÜRO-ONKOLOJİYE GİRİŞ Doç. Dr. Enver ÖZDEMİR Üroloji, Üro-onkoloji Uzmanı Fırat Üniversitesi Hastanesi MESANE KANSERİ A. Mesane kanseri sıklığı Erkekte 4., Kadında 8. en sık kanserdir. Erkek/Kadın oranı: 3/1 dir. B. Risk Faktörleri Meslek (boya ve kimya sanayii) gurubu hastalığıdır. Sigara Fenasetin gibi ağrı kesici kullanımı. Kemoterapi ve radyoterapi. C. Belirti ve Bulgular Hastaların %85 i ağrısız hematüri ile başvurur. İrritatif yakınmalar sıktır. İleri hastalıkta kemik ağrıları, solunum, karaciğer ve böbrek yetmezlikleri görülür. D. Klinikte 4 formda karşımıza çıkar Yüzeyel papiller, düşük dereceli, non-invaziv tümör Karsinoma in-situ. învaziv tümör. Metastatik tümör. E. Davranışı Şekilleri îlk başvuruda %84 ü lokalizedir. Lokalize tümörlerin %40-70 i bir yıl içinde tekrarlar. Karsinoma in-situ kötü prognoz belirtisidir. F. Teşhiste Neler Yapılır Tam idrar tetkiki, hemogram, rutin biyokimya. îdrar sitolojisi. Sistoskopi. Abdominopelvik USG ve BT. G.Tedavide Cerrahi Tedavi TUR- TM. Radikal sistektomi + üriner diversiyon. Kemoterapi İntravezikal tedavi. Sistemik kemoterapi. Radyoterapi PROSTAT KANSERİ A. Prostat kanseri sıklığı Erkekte teşhis edilen en yaygın kanserdir. 50 yaş üstü erkeklerin %30 unda histolojik prostat kanseri izine rastlanır. B. Risk Faktörleri Siyah ırkta beyazlardan daha sık görülür. En az sarı ırkta görülür. Yakın akrabalarında prostat kanseri varsa risk daha yüksektir. Diyet, çevresel faktörler ve enfeksiyon da risk oluşturur. C. Belirtileri Erken dönemde belirti vermez. Mesane çıkım obstrüksiyonu belirtileri verir. İleri hastalıkta özellikle kemik ağrıları ön plandadır. Aşın kanama yapabilir. D. Bulgular Parmakla rektal incelemede nodul tespiti. PSA (Prostat spesifik antijen) yüksekliği. Üriner retansiyon ve hidronefroz. E. Teşhiste Neler Yapılır Parmakla rektal inceleme. PSA Transrektal USG (TRUS). Abdominopelvik USG ve BT. Tüm vücut kemik sintigrafisi. Tam idrar tetkiki, hemogram, rutin biyokimya. F. Tedavide Cerrahi Tedavi (Radikal Prostatektomi, definitif tedavidir) Radyoterapi Kemoterapi Hormonal Tedavi (Medikal veya cerrahi orşiektomi). Sistemik kemoterapi TESTİS KANSERİ A. Testis kanseri sıklığı 15-45 yaş erkeklerde en sık rastlanan solid tümördür. B. Risk Faktörleri inmemiş testis riski 40 kata kadar arttırır. Beyazlarda, siyahlardan 4 kat daha fazla görülür. C. Belirti ve Bulgular Testiste ele gelen ağrısız kitle. Jinekomasti. İleri hastalıkta öksürük, karında kitle, sırt ağrısı. D. Histolojik olarak 2 klinik forma ayrılır Seminomalar. Non-seminomalar. E. Teşhiste Neler Yapılır a-fötoprotein, b-HCG, LDH Skrotal USG Acil Yüksek Orşiektomi İki yönlü akciğer grafisi Abdominopelvik USG ve BT F. Tedavide Evre I Seminomalar; Yüksek Orşiektomi + Profilaktik Radyoterapi Non-seminomalar Klinik Evre I; RPLND (Retroperitoneal lenf node disseksiyonu veya 2 kür BEP Metastatik tümörler Evre IIA Seminoma; Radyoterapi +/- Kemoterapi Evre III Seminoma; Kemoterapi + RPLND Evre II üzeri Non-seminomalar; Kemoterapi + RPLND RENAL HÜCRELİ KANSERLER A. Renal hücreli kanser sıklığı Erişkin kanserlerinin %3 ünü oluşturur. B. Risk Faktörleri Sigara en başta gelir. von-Hippel Lindau gibi kalıtsal hastalıklar. Ağır metaller. C. Belirti ve Bulgular Hematüri, ağrı, kitle üçlüsü hastaların ancak 1/3 ünde birlikte bulunur. Halsizlik, kilo kaybı, anemi, ateş, bulantı-kusma. İleri hastalıkta kemik ağrıları, solunum güçlüğü görülür. D. Teşhiste Neler Yapılır • Anamnez. • Fizik inceleme. • Hemogram, Rutin Biyokimya, Tam idrar tetkiki. • Abdominopelvik USG ve BT. E. Tedavide • Cerrahi Tedavi • Tek taraflı ve lokalize ise radikal nefrektomi yapılır • 4 cm nin altındaki uygun tümörlerde parsiyel nefrektomi yapılır • Metastatik vakalarda ise definitif tedavi yoktur, ancak; palyatif nefrektomi, depo progesteron, interferon ve interlökinler kullanılmaktadır. F. Metastaz Sıklığı Ne Kadardır • Hastaların 1/3 ü ilk tanıda metastaz ile başvurur, Kalanların %30-50 sinde 5 yıl içinde metastaz gelişir.