YAŞLI HİPERTANSİF HASTA Dr Melda Dilek Dr. Ülkemizde Nüfus Piramidi Nüfus ;75 627 384 (31.12.2012) 65 ve daha yukarı yaştaki d h k k nüfusun oranı %7,5’tur. Ülkemizde Nüfus Projeksiyonları Ülkemizde Nüfus Projeksiyonları Tanım • K Kan basıncının b sistolik i lik iiçin i 140 140mmHg, H di diyastolik lik iiçin i 90 mmHg ve üzerinde olmasıdır. • Evans E s ve Rose’a R s ’ göre; ö araştırma şt ve tedavinin t d i i yarınının zararından daha çok olduğu düzeyin üzerindeki kan basıncı değeridir. değeridir Tanım Kategori (ESH/ESC 2007 ) Kan basıncı (mmHg) Optimum <120/80 Normal 120-129/80-84 Yüksek-normal 130-139/85-89 1.. Derece HT H 140-159/90-99 0 59/90 99 2. Derece HT 160-179/100-109 3. Derece HT ≥180/110 İzole sistolik HT SKB≥140 DKB <90 SKB≥140, Kategori (JNC VII) Kan basıncı (mmHg) Normal <120/80 Prehipertansiyon 120-139/80-89 Hipertansiyon ≥ 140/90 Evre 1 140-159/90-99 Evre 2 ≥160/100 E Evre NİCE 2011 kılavuzuna kl göre tanımlar Evre 1 Klinik kan basıncı ≥140/90mmHg ve ayaktan kan basıncı izlemi veya evde kan basıncı izleminde ortalama kan basıncı ≥135/85mmHg Evre 2 Klinik kan basıncı ≥160/100mmHg ve ayaktan kan basıncı izlemi veya evde kan basıncı izleminde ortalama kan basıncı ≥150/95mmHg Şiddetli hipertansiyon Klinik sistolik kan basıncı ≥180mmHg veya klinik diyastolik kan basıncı ≥110mmHg Özgül Durumlar Hasta özelliği Hedef kan basıncı (mmHg) Sol ventrikül disfonksiyonu <120/80 Diyabetes mellitus <130/80 Kronik böbrek hastalığı <130/80 ğ veya y koroner arter Koroner arter hastalığı hastalığı risk eşdeğerleri <130/80 Karotis arter hastalığı <130/80 Periferal arter hastalığı <130/80 Abdominal aort anevrizması <130/80 Yüksek risk ((10 y yıllık >%10)) <130/80 Komplike olmayan hipertansiyon <140/90 ACCF/AHA 2011 Expert Consensus Document on Hypertension in the Elderly. Journal of the American Society of Hypertension 5(4) (2011) 259–352 İskemik kalp hastalığının ğ önlenmesi veya tedavisi için Amerikan Kalp Cemiyetinin ö önerdiği diği k kan basıncı hedefleri Arterial pressure components by age: Group averaged individual regression analysis. Franklin S S et al. Circulation 1997;96:308-315 Patofizyoloji Patofizyoloji • • • • Otonomik Ot ik iişlevlerdeki l l d ki düzensizlik: dü i lik Barorefleks B fl k iişlev l azalması l ve venöz yetmezlikteki artış ortostatik hipotansiyona neden olur. Tersine bazı yaşlılarda da ortostatik hipertansiyon görülür. Böbrek işlevleri ve katyonik denge: Böbrek kitlesi yaşla azalır, glomerüler filitrasyon hızı ve diğer böbrek homeostatik mekanizmaların işlevlerinde azalma meydana gelir. gelir Yaşla ilişkili membran sodyum-potasyum/adenozin trifosfat azalması hücre içi sodyum artışı sodyum/kalsiyum değişiminde azalma ve hücre içi kalsiyum ve damar direncinde artışa neden olabilir. olabilir Sodyum Potasyum y İzole Sistolik Hipertansiyon Yaşlıhipertansiflerin Y l hi t ifl i % 60 60-75’inde 75’i d iizole l sistolik i t lik hi hipertansiyon t i (İSH) görülür. Sistolik kan basıncı ve nabız basıncı yaşlılarda kardiyovasküler sonuçların en önemli göstergesidir. • İSH’da artmış nabız basıncının başlıca nedeni arteryel kompliyansın azalmasıdır. • İSH İSH’lu lu hastalarda miyokard enfarktüsü, enfarktüsü sol ventrikül hipertrofisi, böbrek fonksiyon bozukluğu, inme, kardiyovasküler mortalite riski 2-4 kat artar. • Yaşlı hastalarda kalp damar hastalığı riski sistolik ve nabız basıncı ile doğrudan,diyastolik basınçla ters ilişkilidir. • İSH İSH’lu lu hastalarda tolere edilebilecek en düşük diyastolik kan basıncı hedefinin ne olacağı sorusunun cevabı net değildir. Ancak çaşılmalar genellikle diyastolik kan basıncı 60-65mmhg’nın altına indiğinde olumsuz sonuçlar bildirmektedir. bildirmektedir • Yaşlılarda Sekonder Hipertansiyon-Renal p y Arter Darlığı • Atherosklerotik renal arter darlığı sekonder hipertansiyon, p y , iskemik nefropati p ve ani pulmoner p ödemle ilişkilidir. • Otopsi p serilerinde yaşla y artan oranda olmak üzere % 4ila 50 oranında renal arter stenozu bildirilmiştir. • Ortalama yaşı 77.2 olan 65 yaş üstü grupta ultrasonla yapılan l ve % %60’ın ’ üzerindeki d k d darlığın l ğ anlamlı l l k kabull edildiği toplum çalışmalarında %6.8 oranında bildirilmiştir. bildirilmiştir Yaşlılarda Sekonder Hipertansiyon-Renal p y Arter Darlığı • Ancak k yaşlılarda l l d renall arter d darlığının lğ fonksiyonel f k i l anlamı net değildir. • ASTRAL (Angioplasty (A i l st and d Stenting St ti for f Renal R l Artery A t Lesions) çalışmasında darlığa invaziv girişimin anlamlı klinik yararı gösterilememiştir. gösterilememiştir • Yaşlılarda renal arter darlığının doğal gidişi hakkında n r bilgi g vardır. r r. sınırlı Tiroid Durumu ve Hipertansiyon • Subklinik bkli ik hi hipertiroidizm i idi 60 yaş üstünde d %1 %1-5 5 oranında bildirilmiştir. • Subklinik S bkli ik hi hipertiroidizm ti idi il ile hi hipertansiyon t si arasındaki s d ki ilişki arasında çelişkili veriler mevcuttur. • Yaşla beraber subklinik hipotiroidi sıklığı artar. artar Subklinik hipotiroidi ile hipertansiyon arasında anlamlı ilişki ş bulunamamıştır. u un m m ş r. • Klinik hipotiroidim ile diyastolik hipertansiyon arasında ise ilişki ş olabileceği ğ hipotiroidinin p tedavisiyle y kan basıncının düzeldiği bildirilmiştir. Kan Basıncını Etkileyen y Yaşam Tarzı, Maddeler, İlaçlar-Sigara • Sigara i k kullanımı ll sempatik ik tonusu arttırarak k damar d hasarını, trombosit agregabilitesi ve reaktivitesini, serbest radikal oluşumunu, oluşumunu endotel hasarını arttırır ve kan basıncını etkiler. 60 yaş üstünde sigara özellikle SKB’da artışa, ş , bırakılması SKB’nda azalmaya y neden olur. Yaşlılarda bu risk faktörleriyle temasın daha uzun süreli olması nedeniyle kalpdamar hastalığı (KDH) olay l insidansı i id ve KDH risk i k dü düzeyii gençlerle l l karşılaştırıldığında artar. • Hipertansiyon Hip t nsi n k koroner n arter t h hastalığı st l ğ riskini iskini 2 2-3 3 kat, k t sigara içilmesi riski ilaveten 2-3 kat artar. Kan Basıncını Etkileyen y Yaşam Tarzı, Maddeler, İlaçlar-Alkol • N Nörohormonal h l (sempatik ( ik sinir i i sistemi, i i endotelin, d li RAAS, insülin/direnci, kortikotropin, kortizol), nitrik oksid gibi damar gevşetici faktörlerin engellenmesi, engellenmesi kalsiyum azalması, magnezyum azalması, damar düz kas hücrelerinde kalsiyum y ve diğer ğ hücre içi ç elektrolitler artışı, plazma asetaldehit artışı gibi nedenler alkole bağlı kan basıncı yükselmesinden sorumlu l tutulmuştur. l • Özellikle yemekler dışında içmek kan basıncının artışıyla t ş l ilişkilidir. ilişkilidi Kan Basıncını Etkileyen y Yaşam Tarzı, Maddeler, İlaçlar-Kafein • Y Yaşlılarda l l d yağ ğ dokusu d k ki kitlesi l i arttığından ğ d ve k kafein f i yağsız dokuda dağıldığından yaşlılarda gençlere göre kafein düzeyi yüksektir yüksektir. Yaşlılarda kahve tüketiminin sınırlanması kan basıncını düşürmede yararlı olabilir. Kan Basıncını Etkileyen Yaşam Tarzı, Maddeler, İlaçlar Steroid Olmayan Antiinflamatuar İlaçlarİlaçlar • • • • • Steroid St id olmayan l antiinflamatuar tii fl t ilaçlar il l (SOAİİ) yaşlılarda l l d analjezik lj ik ve antiinflamatuar etkileriyle sık kullanılırlar ve yaşlı hipertansiflerde sıklıkla yan etkilere neden olurlar. SOAİİ’ı İİ’ k kullanmayanlarla ll l l karşılaştırıldıklarında k l ld kl d h hipertansiyon riski k düşük doz kullananlarda 1.55kat, orta doz kullananlarda 1.64 kat, yüksek doz kullananlarda 1.82 kat artmış bulunmuştur. Bir metaanalizde yatar pozisyonda ölçülen kan basıncını 5.0 mm Hg (95% CI:1.2 to 8.7 mm Hg) arttırdıkları saptanmıştır. SOAİİların y yaşlılarda kullanımı sırasında bazı antihipertansiflerin p etkinliğini kısmi tersine çevirebilir (diüretikler, beta blokörler, ACEİleri, ARBleri), kalsiyum kanal blokörleriyle etkileşmezler. Hipertansif p yaşlılarda y ş SOAİİlar başlanırken ş dikkatli olunmalı: Kan basıncı değişiklikleri, kilo alınması, sıvı birikimi, böbrek fonksiyonları izlenmelidir. Kan Basıncını Etkileyen y Yaşam Tarzı, Maddeler, İlaçlar • G Genç hastalara h l göre yaşlılarda l l d glukokortikoidler l k k ik idl daha d h fazla hipertansiyona neden olurlar. Mineralokortikoidler ve bileşikleri değişebilen sodyum ve kan hacmini arttırabilirler, hiperkalemi ve metabolik alkolaza neden olabilirler ve p plazma renin ve anjiyotensin II düzeylerini arttırabilirler. • Östradiol tedavisi sağlıklı ğ postmenapozal p p kadınları farklı etkiler, genç postmenopozal kadınlarda SKB artarken yaşlı postmenopozal kadınlarda zıt etkiye s hipti sahiptir. Yaşlılarda Antihipertansif Tedavinin Etkileri HYVET SHEP STOP Syst-Eur Syst-China Tedaviyle KBnda ortalama düşme, SKB/DKB,, mmHg g -29/-13 -27/-9 -29/-17 -23/-7 -20/-5 İnme, % azalma -30 -32 -47 -42 -38 Koroner hastalık, % azalma -23 * -27 -13 -30 +6 Kalp yetmezliği, % azalma -64 -55 -51 -29 -58 SHEP: Systolic Hypertension in the Elderly Program; STOP: Swedish Trial in Old Patients; HYVET: Hypertension in Very Elderly Trial; Sys-Eur: European Systolic Hypertension in the Elderly; Syst-China: Chinese Trial on Isolated Systolic Hypertension in Elderly. *Kardiyovasküler mortalitede azalma Burne B, Burney B Bakris G. G Hypertension H pertensi n and its management mana ement in the elderly. elderl Semin Nephrol Nephr l 2009; 29:604. 29:604 Serebrovasküler Hastalık ve Kavrama Fonksiyonları • Hi Hipertansiyon i yaşlılarda l l d iskemik i k ik ve h hemorajik jik iinme için risk faktörüdür. • Hipertansiyon Hi t si vasküler skül demans d s ve Alzheimer Al h i h hastalığı st l ğ için risk faktörüdür. • Kan basıncının yetersiz kontrolü bilişsel fonksiyonlarda daha fazla azalma ile ilişkilidir. (A) Systolic blood pressure. (B) Diastolic blood pressure. Stroke mortality rate in each decade of age versus usual blood pressure at the start of that decade. decade Rates are plotted on a floating absolute scale scale, and each square has area inversely proportional to the effective variance of the log mortality rate. For diastolic blood pressure, each agespecific regression line ignores the left-hand point (i.e., at slightly 75 mm Hg), for which the risk lies significantly above the fitted regression line (as indicated by the broken line below 75 mm Hg). The y-axis is logarithmic. CI indicates confidence interval. Reprinted from Lewington et al. (42). Serebrovasküler Hastalık ve Kavrama Fonksiyonları Çalışmaların Ç l l çoğunda ğ d 70 yaş üzerindekilerde ü i d kil d KB’ KB’nda d 10 10mmHg H düşme inme riskinde %20-30 azalma ile ilişkilidir. Ancak bu etkinin KB’nın düşmesinden mi kullanılan ilaçların sınıfının ek yararından mı olduğu net değildir. • Syst-Eur (European Systolic Hypertension in the Elderly) ve PROGRESS (Perindopril Protection Against Recurrent Stroke Study) çalışmalarında demans insidansında %50 ve %18 azalma bildirilmiştir. • HYVET-COG, HYVET COG HYVET (Hypertension (H t i iin V Very Eld Elderly l T Trial) i l) çalışmasının alt grubunda plaseboya göre anlamlı olmamakla beraber demansda %14 oranında azalma saptanmıştır. • Teorik olarak KB’nın düşmesi yetersiz beyin perfüzyonuna neden olarak bilişsel fonksiyonları olumsuz etkilemesi mümkündür. HYVET-COG HYVET COG çalışmasında antihipertansif tedavinin bilişsel fonksiyonlara olumsuz etkisi bildirilmemiştir. • Koroner Arter Hastalığı (KAH) • K KAH H yaşlılarda l l d sıktır k ve hipertansif hi if yaşlılarda ll d miyokard infarktüsü prevalansı hipertansif olmayanlara göre yüksektir. yüksektir • İlk miyokard infarktüsünün ortalama yaşı erkeklerde 65 kadınlarda 74tür 65, 74tür. • 60-69 yaşları arasında SKB’ndaki her 20mmHg’lık r şK KAH H rriskini n 2 kat arttırır. r r r. D Daha sonra nr ise herr artış dekatta bu risk artışı daha az diktir ve çok yaşlılarda KB’nın düşürülmesinin yararı daha az belirgin hale gelir. l J Kıvrımı Fenomeni • • • 1979 yılında l d St Stewartt 169 h hastayı t 6 yıll izleyerek i l k yaptığı tğ çalışmada diyastolik kan basıncındaki (Korotkoff faz IV olarak kabul edilmiştir) aşırı düşmenin zararlı etkilerini tanımlamıştır. DKB <90mmHg olan hastalarda 100-110mmHg arasında olanlara göre miyokard infarktüsü riski beş kat artmıştır. Bu durumun sorumlusu olarak başlıca üç görüş ortaya konmuştur: 1) Düşük DKB altta yatan veya eşlik eden kötü sağlık ve/veya kronik hastalığın epifenomenidir, 2) Büyük arterlerdeki sertleşme tl ve ilerlemiş il l i damar d hastalığıyla h t l ğ l ilişkili ili kili olarak l k artan t nabız basıncının sonucu DKB düşer, 3) Aşırı antihipertansif tedaviyle DKBnın düşmesi koroner kan akımının azalmasına neden olup, koroner olayları arttırır. İNVEST çalışmasında 70-79 ve >80 yaştaki hastalarda yüksek sistolik kan basıncı (sırasıyla >135 ve 140mmHg’nın g üzerinde)) olanlarda sistolik kan basıncı 130mmHg’nın altında olanlara göre ölüm, miyokard infarktüsü, inme daha az görülmüştür. Bu çalışmada l d inme, miyokard k d enfarktüsü ve ölüm açısından J kıvrımı d ğ l i ise değerleri i 119/84mmHg olarak bildirilmiştir. Sol Ventrikül Fonksiyonları • • • • Kalp K l yetmezliği t liği gelişiminde li i i d yaş ve hipertansiyon hi t i oldukça ld k ilişkilidir. ili kilidi Hipertansiyon sol ventrikül hipertrofisi, yetersiz ventrikül dolumu, artmış duvar kalınlığına neden olarak kalp yetmezliği gelişimine katkıda b l bulunurken; k birlikte b lk b bulunabilen l bl d diyabetes b mellitus, ll obesite, b atriyall fibrilasyon, KAH ve/veya Mİ yetmezlik riskini arttırır. Yaşlanma ve hipertansiyon arteryel kompliansda azalma, başlangıçta sistolik ve diyastolik kardiyovasküler rezervde yetersizliğe ve katekolaminlere yetersiz cevaba neden olur. Yaşlılarda sistolik fonksiyonların korunduğu kalp yetmezliği daha önemlidir. Bu durum k l t ki fib kalpteki fibrozis, i KAH il ile ili ilişkili kili miyokardiyal i k di l sertleşme, tl diyabetes di b t mellitus, yaş gibi faktörlerle ilişkilidir. 65 yaş üstünde, sistolik kalp fonksiyonnları normal olan (ejeksiyon f k fraksiyonu >%45) % ) 2545 h hastanın %25.8’nde % ’ d diyastolik d lkd disfonksiyon f k bulunmuştur. Sol Ventrikül Fonksiyonları, Fonksiyonları Atrial Fibrilasyon • • • Soll ventrikül S t ikül hi hipertrofisi t fi i hi hipertansiyonla t i l yakın k ilişkilidir. ili kilidi Ekokardiyografik olarak 3752 hipertansifin yaş gruplarına göre değerlendirildiğinde ğ ğ >65yaş y ş grubunda g sol ventrikül hipertrofisi p f genç ve orta yaşlara göre2-3kat artmış olarak bulunmuştur. Ayrıca bu grupta sol ventrikül kitlesi, göreceli duvar kalınlığı, kalp dışı organ tutulumu daha fazla bulunmuştur. bulunmuştur Atrial fibrilasyon 80li yaşlarda % 10’a ulaşan oranlarda görülür ve esas olarak yaşlıların hastalığıdır. Hipertansiyon başlıca risk f ktö üdü LİFE çalışmasında faktörüdür. l d yenii b başlayan l atrial t i l fib fibrilasyonu il olan hastaların daha yaşlı, daha hipertansif, kalp hızı daha fazla, sol atrium dilatasyonu daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Diğer Hedef Organ Hasarları • • • • • Abdominal bd i l ve torasik ik anevrizma i gelişimi li i i Periferik arter hastalığı Kronik böbrek hastalığı Oftalmolojik etkilenme Yaşam kalitesi sorunları Yaş ve Hipertansiyonla İlişkili Diğer Kardiyovasküler Risk Faktörleri Arasındaki Etkileşimler • • • • • • • • Erken E k KAH için i i aile il öyküsü kü ü Hiperlipidemi Diyabetes mellitus Obesite Mikroalbüminüri Hiperhomosisteinemi Gut O t Osteoartrit t it ve R Romatoid t id artrit t it Klinik Değerlendirme ve Tanı • • • • • • Kan basıncı K b ölçümü l Yalancı hipertansiyon Beyaz önlük etkisi ve beyaz önlük hipertansiyonu Ayak bileği kan basıncı Ayaktan kan basıncı izlemi Evde kan basıncı izlemi Hastanın Değerlendirilmesi • Anamnez • Fizik muayene • Laboratuvar testleri; İdrar analizi Biyokimyasal analiz (özellikle elektrolitler ve böbrek fonksiyonları) Lipid paneli Açlık ç kan şşekeri, HbA1c Tedavi Önerileri HEDEF KAN N BASINCI????? B N Tedavi ÖnerileriÖnerileri Yaşam Tarzı Değişiklikleri Risk Değerlendirmesi • Skorlamalar k l l • Risk faktörlerinin tedavisi İlaç Tedavisi İlaç Tedavisi • • • • • • İlaç en dü İl düşük ük dozda d d başlanmalı, b l l d doz KB cevabına b göre en yüksek ük k doza kadar titre edilmelidir. Tam m doza ulaşılmasına ş m rağmen ğm antihipertansif p f cevap py yetersizse başka bir gruptan ikinci bir ilaç eklenebilir. Eğer tedavi cevabı yok veya anlamlı yan etkiler geliştiyse başka bir grup ilaç denebilir. denebilir Diüretikler ilk ilaç olarak başlanmadıysa ikinci seçimde tercih edilebilir. İki sınıftaki antihipertansifle yeterli cevap alınamadıysa üçüncüsü eklenebilir. KB hedefin 20/10mmHg üzerindeyse biri tiyazid diüretik olmak üzere iki ilaç başlanabilir, ancak tedaviler bireysel değerlendirilmelidir. İlaç Tedavisi Yenii antihipertansif Y tihi t if tedavi t d i eklenmeden kl d önce yetersiz t i cevabın b nedeni sorgulanmalıdır: Tedaviye y uyumsuzluk, y m , volüm m yüklenmesi, y m , ilaç ç etkileşimleri şm (SOAİİ lar, kafein, sempatomimetiklerin kullanımı gibi), obesite, aşırı alkol tüketimi, insülin direnci, yalancı hipertansiyon gibi ilişkili durumlar sorgulanmalıdır. sorgulanmalıdır • Sekonder hipertansiyon varsa tanınıp, tedavi edilmelidir. • Polifarmasi ve olası ilaç etkileşimleri yaşlı grupta sıktır. • İlaç Grupları Tiyazid Ti id grubu b diüretikler, diü tikl yaşlı l h hastalarda t l d kardiyovasküler, k di kül renal, l serebrovasküler sonuçları azaltmak açısından etkinliği değişik çalışmalarda gösterilmiş antihipertansifler olduğundan öncelikle tercih edilmesi önerilir. • Yaşlılarda volüm azalması, yetersiz barorefleks mekanizmalar bu grubun kullanılmasıyla artabilir. artabilir • Vücut sodyum ve suyunu azaltarak ortostatik hipotansiyona neden olabilirler. • Yaşlı grupta sık görülen LVH aritmiler ve ani kalp ölümü riskini arttırır. Tiyazidlerin neden olduğu elektrolit bozuklukları bunu kolaylaştırabilir. y ş • Yaşlılarda sık görülen hiperürisemi, glukoz intoleransı ve hiperürisemiyi arttırabilirler. • İlaç Grupları İndapamid İ d id hi hipertansiyon i tedavisinde d i i d k kullanılabilir. ll l bili Hiperglisemi ve QT aralığında uzamaya neden olabilir. Lityumla beraber kullanılacaksa dikkatli olunmalıdır. Kıvrım diüretikleri özellikle kalp yetmezliği, böbrek yetmezliği t liği olan l komplike k lik vakalarda k l d k kullanılabilir. ll l bili • Mineralokortikoid antagonistleri ve epitelyal sodyum transport antagonistleri diğer ajanlarla kombinasyonda kullanılabilir. Metabolik yan etkileri bulunmazken, potasyum retansiyonuna neden olabilirler. • • • • İlaç Grupları Beta B t blokörler bl k l hipertansiyon hi t i tedavisinde t d i i d öncelikle likl ttercih ih edilmezler, yararlarına ilişkin yeterli kanıt bulunmamaktadır. Ancak eşlik eden koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği, aritmiler, migren baş ağrısı, senil tremor gibi durumlar varlığında tercih edilebilirler. • Beta blokörlere bağlı depresyon, depresyon seksüel disfonksiyon disfonksiyon, dislipidemi, glukoz intoleransı gibi yan etkiler yeni ajanlarla daha azdır. • Alfa Alf bl blokörlerin kö l i antihipertansif tihi t if etkinliği tki liği gösterilmiş ö t il i olmakla l kl beraber ALLHAT (Antihypertensive and Lipid-Lowering Treatment to Prevent Heart Attack Trial) çalışmasında klortalidonla karşılaştırıldığında kardiyovasküler olaylarda artmaya (kalp yetmezliğinde iki kattan fazla, inmede %20) neden olduğu ğ g gösterildiğinden ğ y yaşlılarda ş ilk basamakta kullanılmamalıdır. • İlaç Grupları • • • • Kalsiyum K l i antagonistleri t i tl i kalp k l üzerinde ü i d oldukça ld k d değişen ği etkileri tkil i farklı grupları içerir. Yaşlı hastalarda etkinlikleri gösterilmiştir. Yaşlı hipertansiflerdeki arteryel sertlikde artış, damar kompliansından azalma, diyastolik disfonksiyon üzerinde olumlu etkileri vardır. Dihidropridinlerin vazodilatasyon ilişkili komplikasyonları sıktır. sıktır Özellikle postural hipotansiyon yaşlı grupta kullanımları sırasında sorun olabilir. Kısa etkili hızlı salınımlı dihidropridinlerden kaçınılmalıdır. kaçınılmalıdır Verapamil ve diltiazem altta yatan ileti defektlerinde kalp bloğunu kolaylaştırabilir. Kalp yetmezliği olan hastalarda birinci kuşak kalsiyum antagonitlerinden kaçınılmalıdır. İlaç Grupları • ACEİ’leri CEİ’l i k kalp l yetmezliği, liği miyokard i k d iinfarktüsü f k sonrası azalmış sistolik fonksiyonu olan hastalarda morbidite ve mortaliteyi azaltır ve diyabetik renal hastalık ve hipertansif nefrosklerozda ilerlemeyi geciktirir. • ARB ARB’leri leri iyi tolere edilir, edilir böbreği korur korur, kalp yetmezliğinde mobidite ve mortaliteyi azaltırlar. y hastalarda ilk tercih olarak, kalp p yetmezliği y ğ Diyabetik olan ve ACEİ’lerini tolere edemeyen hastalarda alternatif olarak tercih edilebilirler. İlaç Grupları • Aliskiren li ki yaşlılarda l l d ACEİ’leri CEİ’l i veya ARB’leri RB’l i k kadar d k kan basıncını düşürür. eGFR <30ml/dak olan hastalarda kullanımları hakkında yeterli veri yoktur. yoktur SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER