bakteriler alemi

BAKTERİLER ALEMİ
SELİN HOCA
Prokaryot hücre yapısına sahip olan tek hücreli canlılardır.
Gözle göremediğimiz için keşfedilmeleri ancak mikroskobun icadı ile olmuştur.
Keşfedilmemiş bakteri çeşidi sayısının keşfedilenden daha fazla olduğu
düşülmektedir.
Bilinenin aksine bakterilerin çoğu yararlıdır.
BAKTERİLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Prokaryotik canlılardır.
Tüm canlılarda olduğu gibi hücre zarı ve sitoplazması vardır. Sitoplazması içinde RİBOZOM hariç organeli
bulunmaz. Sitoplazma içinde inorganik ve organik maddeler bulunur. (DNA,RNA, Ribozom, Yağ tanecikleri, Glikojen,
Protein, Enzimler ve su bulunur.)
DNAsı halkasaldır. Kromozom ya da kromatid bulunmaz.
PLAZMİT denilen kısa, küçük DNA moleküllerine sahiptir. Bunları konjugasyon ile birbirlerine gönderebilirler.
Böylece genetik çeşitlilik artar.
Hücre zarının dışında yapısı PEPTİDOGLİKANDAN oluşmuş hücre
duvarı vardır. Bu duvar bazı bakterilerde kalın bazı bakterilerde
incedir.
Bazı bakterilerde en dışta KAPSÜL yapısı bulunur. Bu yapı
bakteriyi fagositozdan korur. Özellikle
hastalık yapıcı olan bakteriler kapsül
taşır.
Bakterilerin aktif hareket yapabilenlerinde SİL ve KAMÇI bulunmaktadır. Sil, kısadır ve çok fazladır. Kamçı ise
uzundur; sayısı ve yeri bakteri türlerine göre farklılık gösterir.
Oksijenli solunum yapabilen bakterilerde hücre zarı içe doğru katlanmalar yaparak MEZOZOM yapısını
oluşturur. Bu yapı bir organel değildir. Sadece mitokondri gibi görev yapar.
Fotosentez yapabilen bakterilerde sitoplazmada KLOROFİL molekülü bulunur.
Bazı bakteriler çevre şartları olumsuzlaştığında metabolizmasını yavaşlatarak ENDOSPOR haline gelirler.
Endospor, üreme ile alakalı bir yapı değildir. Bakterinin kendini koruma altına aldığı koruma yapısıdır. Çevre
şartları düzelene kadar bu şekilde kalır.
Bakterilerde ortak
olarak bulunan yapılar
Bazı bakterilerde
bulunan yapılar
DNA , RNA
KLOROFİL
RİBOZOM
MEZOZOM
ENZİMLER
KAMÇI
YA DA SİL
HÜCRE ZARI
KAPSÜL
HÜCRE DUVARI
ENDOSPOR OLUŞUMU
PLAZMİT
GLİKOJEN
Bakteriler ikiye bölünerek ürerler. Genetik maddesini kopyalar ve
iki DNA paylaştırılır. Sitoplazma ikiye bölünür böylece iki tane
hücre oluşmuş olur.
Bakteriler geometrik olarak bölünürler. Bir bölünme yaklaşık 20
dakika sürer. Çevre şartları bakteri üremesi için olumlu olduğunda
bakteriler bölünmeye devam edebilir. Çevre şartları olumsuz
olduğunda (sıcaklığın artması, besin ve oksijenin bitmesi, atık
madde birikmesi gibi…) bakterilerin bölünmesi yavaşlar ya da
durur.
Konjugasyon olayı ile birbirlerine plazmit aktarımı yaparlar.
Böylece genetik çeşitlilik artar ancak bakteri sayısı değişmez.
BAKTERİLERİN SINIFLANDIRILMASI
1. Bakteriler farklı şekillerde olabilir. Bunlar basil (çubuk), coccus (yuvarlak), vibrio
(virgül) ve spirillium (spiral) dir.
2. Gram boyası denilen özel bir boyayla boyanabilen bakterilere gram (+);
boyanamayanlara ise gram (-) bakteriler denir.
3. Bakterilerin bazıları oksijenli solunum (a) yaparken bazıları oksijensiz solunum
(b) yapar. Bazı bakteriler ise normalde oksijensiz solunum yaparken mecbur
kalırsa oksijenli solunum (d) yapar. Bazıları ise normalde oksijenli solunum
yaparken mecbur kalırsa oksijensiz solunum (c) yapar.
4. Beslenmelerine göre;
HETEROTROF BAKTERİ
OTOTROF BAKTERİ
Besinini kendi üretebilen bakterilere OTOTROF BAKTERİLER denir.
Ototrof bakteriler besinini fotosentez ile üretiyorsa FOTOOTOTROF BAKTERİ denir. Bu
FOTOOTOTROF BAKTERİ bakterilerde klorofil pigmenti bulunur.
Ototrof bakteriler besinini kemosentez ile üretiyorsa KEMOOTOTROF BAKTERİ denir. Bu
KEMOOTOTROF BAKTERİ bakteriler madde döngülerinde çok büyük öneme sahiptir.
Besinini üretme.yip dışarıdan hazır olarak alan bakterilere HETEROTROF BAKTERİ denir.
PARAZİT BAKTERİ
SAPROFİT BAKTERİ
Besinini başka canlı üzerinden sağlayan bakterilere PARAZİT BAKTERİ denir. Sindirim
enzimleri gelişmemiştir. Bu bakteriler besinini aldığı canlıya zarar ve hasta yapar. (patojen)
Organik maddeleri vücudunun dışında parçalayarak yapı taşı haline getirdikten sonra
hücresi içine alıp kullanan bakterilere SAPROFİT BAKTERİ denir. Bu bakterilerin çok
gelişmiş sinidirim enzimleri vardır. Doğadaki madde döngüsünde rol oynarlar. Yok olmaları
halinde canlılık son bulur.