Türkiye`de kanser hastası olmak

Kanserden korunma
Doğrular, yanlışlar ve gerçekler
Dr. Yavuz Dizdar
İstanbul Üniversitesi
Onkoloji Enstitüsü
DÜNYA Gazetesi
08.06.2010
Dünyada ve Türkiye’de kanser
En önemli halk sağlığı sorunlarının başında
gelmektedir.

2000 yılı için 22 milyon kanser vakası
10 milyon yeni kanser vakası
6 milyon ölüm

2002 yılı için

2020 yılı için
10.2 milyon yeni kanser vakası
6.7 milyon ölüm
10 milyon ölüm
Cinsiyete göre en çok görülen kanserler
ERKEK
KADIN
1.Prostat
1.Meme
2.Akciğer
2.Akciğer
3.Kalın barsak ve
rektum
3.Kalın barsak ve
rektum
*Türkiye’de erkeklerde Akciğer 1., Prostat 2.
sıradadır
Ülkemizde her yıl 150 bin kişinin
kansere yakalandığı tahmin
edilmektedir
Kanserde risk faktörleri
Çevresel faktörler








Sigara
Alkol kullanımı
Kimyasal maddeler
(katran, benzen vs)
Uzun süre güneş altında
kalma
Bazı virüsler (HPV, HBV,
retrovirus)
Çevre kirliliği (hava, su,
toprak vs)
Radyasyona maruz kalma
Yanlış beslenme
Bireysel faktörler





Hormonal
Bağışıklık bozuklukları
Kalıtsal mutasyonlar
Diğer genetik nedenler
Yaş
Sigara ve Kanser

Kanserlerin 1/3’ünden sorumludur (diğer 2/3?)

Kanserden ölümlerin %30'u sigara ve diğer tütün ürünlerine
bağlanmaktadır

Sigara içenlerde içmeyenlere oranla ölüm riski
Akciğer kanserlerinde 10.8 kat
Gırtlak kanserinde 6.1 kat
Kalp-Damar hastalıklarında 1.7 kat
SONUÇ:
Sigara konusunda tartışılacak bir şey yok!
İÇMEYİN!
Beslenmenin kanser gelişimindeki rolü









Besinlerde üreyen küf ve
toksinler (aflatoksin)
Besinlerdeki doğal
kanserojenler (fazla tuz)
Besin işleme yöntemleri
(saflaştırma, saklama)
Besin pişirme yöntemleri (direk
ateşte pişirme, tütsüleme)
Besinlerdeki katkı maddeleri
Tüketilen besin çeşitleri ve
miktarlar
Şişmanlık
Alkol
Vitamin ve mineral
yetersizlikleri
Beslenme nasıl olmalı?








Posalı gıdalarla beslenilmelidir
Zeytinyağı ve balık bol tüketilmelidir
Vitamin C, A ve E kanser önleyici özelliklere sahiptir
Kalsiyum ile beslenmek yararlıdır
Fazla tuzlu, salamura, turşu, yanmış ve tütsülenmiş
gıdalardan uzak durulmalıdır
Hazır gıdalardaki koruyucu maddelerin yüksek miktarlarda
olması zararlı etkilere sahiptir
Aşırı sıcak içecek-yiyecekten sakınılmalıdır
Aşırı şişmanlık her zaman zararlıdır
Günlük tükettiğimiz gıdalar ne
kadar güvenli?
Yoğurt tanımı


16.02.2009 tarih ve 27143 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan 2009/25 nolu Fermente Süt
Ürünleri Tebliği’nde yer alan yoğurt tanımı:
Sütün uygun mikroorganizmalar tarafından
fermantasyonu ile pH değerinin koagülasyona yol
açacak veya açmayacak şekilde düşürülmesi
sonucu oluşan ve içermesi gereken
mikroorganizmaları yeterli sayıda, canlı ve aktif
olarak bulunduran süt ürünü,
Yoğurt; Fermantasyonda spesifik olarak
Streptococcus thermophilus ve Lactobacillus
delbrueckii subsp. bulgaricus’un simbiyotik
kültürlerinin kullanıldığı fermente süt ürünü
Geleneksel Türk yoğurdu tehlikede
Ali Ekber Yıldırım - DÜNYA



Yoğurt, dünya dillerine girmiş Türkçe bir kelime. Türkiye
için yoğurdun ne kadar önemli olduğunun göstergesi bu.
Kaldı ki, yılda 30 kilo ile dünyada kişi başına yoğurt
tüketiminin en yüksek olduğu ülke de Türkiye.
Avrupa’da tüketimin en yoğun olduğu Almanya, Fransa,
Hollanda’da kişi başına 20 kilo. Yıllık 2.2 milyon ton üretimi
olan Türkiye’de, yoğurdun yüzde 95′i ’sek’ yani sade
yoğurt olarak tüketilir. Avrupa’da ise daha çok meyveli
yoğurtlar tercih edilir.
Türkiye süt üretiminin üçte biri yoğurt imalatında kullanılır.
Yoğurt üretiminin de 400 bin tonu sanayi tipidir. Ambalajlı
ve kutulu olarak piyasaya sunulur. Yoğurt pazarının hacmi 1
milyar lira olarak tahmin ediliyor. Üretici firmalar arasında
kıran kırana bir rekabet var. Bu rekabetle birlikte standart
tip yoğurt üretimi arttı. Geleneksel Türk yoğurdunun
kıvamı, lezzeti bozulmaya başladı. Bu lezzeti ve kıvamı
korumaya çalışan üreticilerin sayısı ne yazık ki günden güne
azalıyor.
Yoğurt standardı nasıl değişti?
3 Eylül 2001 Tarihli 24512 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Türk
Gıda Kodeksi Fermente Sütler Tebliği’nde:
- Yoğurt yapılacak sütte protein oranının en az yüzde 4
- Yağsız katı madde oranının en az yüzde 12 olacağı belirtilmişti.
16 Şubat 2009 Tarihli 27143 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan
Tebliğinde:
- Yoğurt sütünde bulunması gereken en az protein oranı yüzde 4’den
yüzde 3’e indi.
- Yüzde 12 katı madde bulundurulması şartı kaldırıldı. Bu değişikliğin
anlamı yoğurtların daha az protein içereceği, sütün içinde bulunan
yararlı minerallerin yoğurtta bulunmayabileceğidir.
Yoğurtlar artık niye bozulmuyor?
Mutlu Tömbekeci - Vatan
“Allah rızası için biri bana bu yoğurtların artık niye
bozulmadığını anlatabilir mi?
Ne yiyoruz biz? Bunlar yoğurtsa eskiden yediklerimiz
neydi? Eskiden yediklerimiz yoğurtsa bunlar ne?
Yılbaşı için Bodrum’a gitmeden çok önce aldığımız bir
kap yoğurt vardı. Dün döndük İstanbul’a, bu öğlen
neymiş yoğurdun durumu diye ama daha çok atmak
için bir bakayım dedim...
Sapa sağlam!
Olacak iş değil.
Yemin ederim tüylerim diken diken oldu. Bir aylık yoğurt
ne ekşimiş, ne küflenmiş, ne kokmuş.
Yoğurt dediğin ekşiyerek bozulan bir şey değil miydi
arkadaşlar?
…”
Sütler ve yoğurtlar neden bozulmuyor,
bunlar dayanıklı beyaz eşya mı?
(Sevgili Güngör Uras ve Ali Ekber Yıldırım’a ithaf
edilmiştir)
Sağlık ve Ekonomi, 3.2.2010
Dr. Yavuz Dizdar
“Herkesin çok iyi bildiği, ancak hiç kimsenin açılayamadığım bir durumla
uzun süreden beri karşı karşıyayız: Marketlerden alınan sütler ve yoğurtlar
açıldıktan sonra bir türlü bozulmuyor. UHT teknolojisiyle “steril” edildiği
söylenen, Tetrapak ambalajlı kutu sütler, kapağını açsanız bile bir ay kadar
bozulmadan kalabiliyor. Aynı şey sanayi tipi üretilen yoğurtlar için de
geçerli, kapağını açın, üzerinden kaşıklaya kaşıklaya yiyin (ağzınıza sokup
çıkarttığınızda, her seferinde milyonlarca bakteri ekmektesiniz), bu
yoğurtlara hiçbir şey olmuyor. Oysa “günlük” etiketiyle satılan sütlerde
durum böyle değil, üç gün içerisinde tüketmek durumundasınız, yoksa
kesiliyor. Lakin ne hikmetse, UHT teknolojisiyle üretilmiş sütlere ve
yoğurtlara bir şey olmuyor, sanırsınız dayanıklı beyaz eşya!
…”
Sütün işlenmesi
Sütün işlenmesi
Sütün homojenizasyonu


Homojenizasyon
basıncı: 5-20 bar
Sıcaklı 85
santigrad derece




Sütün akışkanlığında azalma
Kaymak tabakasının oluşmaması
(pürtüksüz)
Daha beyaz görünüm (süt beyaz
değil)
Başlangıcı 1930’lar
Homojenizasyonun etkisi
Homojenizasyonun etkisi


Miçellerin
kırılması
Su tutma
kapasitesin
de artış?
Homojenizasyonun etkisi


Metchnikoff, Élie
1845-1916, Russian
biologist. He studied in
Russia and Germany,
lectured at the Univ. of
Odessa, and, after working
with Pasteur in Paris, became
(1904) deputy director of the
Pasteur Institute there. He
introduced the theory of
phagocytosis, i.e., that
certain white blood cells are
able to engulf and destroy
harmful substances such as
bacteria. For his work on
immunity he shared with
Paul Ehrlich the 1908 Nobel
Prize in Physiology or
Medicine.
Ekşimeme moleküler değişiklikle
ilgili mi?

Moleküllerin
basınç
altındaki
tavırları
farklı
Basınç ve protein değişiklikleri


Yapısal
farklılık
Denatüras
yondan
farklı
Basınç ve protein değişiklikleri

Polarite
değişiklikleri
mevcut
Yağların yanması


Petrolizasyonun
bir diğer örneği
mi?
Kanserin bir
nedeni de
petrolizasyon
mu?
Sütler ve yoğurtlar bozulmuyor, çünkü siz
onları pastörize değil, “petrolize” ediyorsunuz
sevgili süt endüstrim!
Sağlık ve Ekonomi, 24.3.2010
Dr. Yavuz Dizdar
“Geçen hafta başladığımız “süt ve yoğurt bozulmama”
deneyi (Yöntem), dediğim gibi 10. günde sonlandırıldı.
Sonuç buzdolabına konanlar şöyle dursun, mutfak
tezgahına konan süt ve yoğurtlarda da herhangi bir ekşime
gerçekleşmedi, buna karşılık kontrol grubu beklendiği gibi
ekşidi. Bu duruma bir açıklama (Tartışma) getirmem
gerekiyor (biraz teknik olacak, okurlarımız bağışlasın).
Lütfen dikkatle okuyun ve herkesle paylaşın, çünkü benim
cevabım ‘e’ şıkkında, yani bilinmeyenin sınırlarındasınız.
…”
SONUÇ



Homojenizasyon ve UHT doğal süreci
değiştirmekte: Olası sağlık riski!
Prof. Dr. Ahmet Aydın (Cerrahpaşa)
haklı! Bu sütlerin besleyici değeri
tamamen kuşkulu!
Kanserojen risk var!
Yazı sonrası gelenler…




Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın eksikleri
Endüstrinin çok fazla kazanç odaklı
çalışması
ÖZET: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
denetim yapmamakta
Tarım Bakanlığına yeni sorular: “Siz neyi
kontrol ediyorsunuz?” (5.5.2010)
Kanserde sigara bir neden, peki ya
diğerleri?

Yurtdışına
gönderilen
“organik” ürünler
normalin 5000
kat üstü kalıntı
nedeniyle geri
gönderildi!
(DÜNYA, 31.3.2010)
Gıdalar ne kadar güvenli?


Gıdalara “GDO
içermez” etiketi
bile konamıyor!
Diğerleri…
Kötü bir örnek:
Eozinofili-miyalji sendromu



Gıda alanında faaliyet
gösteren Showa Denko KK
firması diyet eki olarak
kullanılan triptofan
aminoasidini bakterilere
sentezlettirerek üretmiştir
(1980)
Kullanılan aminoasidin
%99.6 oranında katıksız
olmasına karşılık, aylar
içerisinde 37 kişi yaşamını
yitirmiş, 1500 kişide de
kalıcı hasar oluşmuştur.
GD bakterinin sadece
triptofan değil, ne olduğu
bilinmeyen pek çok türev
oluşturduğu ve bunların da
pürifikasyonla
uzaklaştırılamadığı
anlaşılmıştır.
Gıda güvenliği araştırmaları

Yayınların
genel
araştırma,
güvenlik
(yorum) ve
güvenlik
(araştırma)
alanlarına
dağılımı
(Trends in GM crop,
food and feed
safety literature.
Philippe Vain,
Nature
Biotechnology 25,
624 – 626, 2007)
Elektromanyetik radyasyon





Bilgisayarlar
Televizyonlar
Cep telefonları
Mikrodalga fırınlar
Yüksek gerilim hatları elektromanyetik radyasyon
yaymaktadır
DSÖ 50-60 Hz yüksek enerji nakil hatlarını
olası kanserojen (Grup-2) olarak bildirmiş,
ancak statik elektrik ve manyetik alanları
henüz sınıflandırılamayanlar (Grup-3) olarak
bildirmiştir.
Cep telefonları ve wi-fi iletişim


Canadian university says no to WiFi over health
concerns By Eric Bangeman (Published:
February 22, 2006)
Cep telefonları beyin tümörü riskini artırır (üç
ayrı meta-analiz)
İçerisinden çıkamadığımız sorunlar

Gıda güvenliği
• Doğaldan ne kadar
uzaklaşırsa o kadar
riskli
• Denetim yok!

Çevre güvenliği
• Risk sanılandan daha
yakında
Plastikleri yaşamımızdan
uzaklaştıracağız





Plastik ambalaj
Sentetik kumaş,
kaplama, yatak vb.
Plastik saklama kapları
Plastik eşyalar
Ve diğerleri
Tüketilen kimyasallar



Çok az şey
bilinmekte
Mümkünse
kullanılmamalı
Kullanılıyorsa
(deterjanlar vb.)
olabildiğince
temizlenmeli
Peki durum nedir?
Doktorlar:
Doğu cephesinde artık durum farklı!!!
 Toplumun istediği doktor modeli azalmakta
Doktorlar yorgun, ama durumun
farkında değil!


“Amerikan’ın
normu, Avrupa’nın
formu”…
Tanı hataları
artıyor…
Sorun bir deniz çekilmesidir!


Susuzluktan
kuruyan kumdan
kaleler dağılır gider
birer birer.
İşte dağılan o kum
en büyük
medeniyetlerin bile
üstünü örter.
DÜNYA 10.02.2010
Sorun bir TUS tufanıdır!


Kalın kuşe kağıttan
gemiler, kaçalım
diye katlayıp kayık
yapsanız bile birer
birer, su çekip
batar gider.
İşte onlar Yenikapı
Batıkları gibidir,
çok geçmez çamur
da üstlerini örter.
DÜNYA 17.02.2010
İlaçta bütçe budamasının
“tsunami etkisi” hastayı vurur!



Mitoksantron 60 TL’den 30 TL’ye indi,
ancak hiçbir firma getirmiyor!
“Ne idüğü belirsiz” ithal “ucuz” ilaçlar
“çok pahalı”ya mal oluyor.
Etkili olduğu bilinen tedaviler “NCCN
guideline”ı nedeniyle geciktiriliyor!
Tam Gün Yasası da
hastayı vurur!


Üç-beş arsızın
kurduğu düzeni
kırmak yerine, işleyen
sistemi bozduk!
İyi olanlar özele
çekilecek, Nişantaşı
fakire zaten uzaktı,
artık tamamen ırak
gelecek!
Kanserde varılan
nokta bir
akıl ve vicdan
tutulmasıdır!
Kanserin önlenmesinde STK’lar

Hastalara doğrudan yardım
• Hasta haklarının korunması
• Hasta sorunlarının azaltılması

Denetim eksiğine dikkat çekilmesi
• Araştırılmayan konulara dikkat çekilmesi
• Gerekirse araştırma yapılması
STK’ların sorunları



Çoğu “hoca derneği”
Birlikte çalışma kültürü
zayıf
STK’ların işbirlikleri
sıkıntılı
• Kansere Karşı Elele
Platformu (16 dernek)
• Devlet güdümlü STK
olmuyor!
Toplumun beklentileri




Hazır reçete
Şunu yiyin,
bunu yemeyin
Bunlar
koruyucu,
bunlar zararlı
Şunları kullanın,
bunları
kullanmayın…
Ortak yanıt


Gelenekselden uzaklaşan beslenme
Doğaldan uzaklaşan her şey
ÇÜNKÜ
VERİ YOK, OLAMAZ da!
(endüstrinin gelişimi çok hızlı)
SON SÖZ

Kanser tedavisi zor, ancak
önlenmesi mümkün bir
hastalıktır!

Dikkatler önlemeye
yöneltilecek!