Peynir Peynir, çok çeşitlilikteki aroma, tat, yapı ve şekle sahip bir

MERCAN ORTAOKULU
2014/2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI
DÜNYA SÜT GÜNÜ
KUTLAMA PROGRAMI
HAZIRLAYAN: ZEYNEP HATIPOĞLU
MERCAN İLKOKULU
2014 -2015 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI
DÜNYA SÜT GÜNÜ TÖREN PROGRAMI
- Sayın Müdürüm ,
- Müdür Yardımcım ,
- Değerli Öğretmenlerim ,
- Sevgili Arkadaşlar;
Dünya Süt Gününü kutlamak amacıyla düzenlemiş olduğumuz programa hoş
geldiniz.
 6/C sınıfından Günün Anlam ve Önemini belirten konuşmasını yapması için
SÜLEYMAN BASİR ERKAN’ı
buraya davet ediyorum.
 5/B sınıfından Basri KILIÇARSLAN “Süt İçip Yoğurt Yiyelim” şiirini okuması
için buraya davet ediyorum.
 7/A sınıfından DAMLA GÖLSEL’i “Sütün Tarihçesi” ni okuması için buraya
davet ediyorum.
 6/A sınıfından ÖMER ŞAMİL PEKTAŞ’ı ‘Süt Nasıl Tüketilmelidir?’ bizi
bilgilendirmesi için buraya davet ediyorum.
 5/B sınıfından BEYTULLAH KÖSE ’yi “SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ ” okuması için
buraya davet ediyorum.
 5/A sınıfından SAİT ORUÇ’ u “Bebeklik, çocuklu, gençlik ve yaşlılık döneminde süt
tüketimini okuması için buraya davet ediyorum.
 7/B sınıfından Aziz ÇAKMAK’ı Sütün Faydalarını okuması için buraya davet
ediyorum.
Dünya Süt Günü kutlama programı burada sona ermiştir. Bizi ilgiyle dinlediğiniz
için teşekkür ederiz.
Süt İçip Yoğurt Yiyelim
Sağlıklı olmamız için
Süt içip yoğurt yiyelim
Daha genç kalmamız için
Süt içip yoğurt yiyelim
Herkes sütüne girişsin
Kemiklerimiz gelişsin
Koşsun, oynasın, tepişsin
Süt içip yoğurt yiyelim
Bakalım koyun, keçiye
Süt versin bize hediye
Çabuk büyüyelim diye
Süt içip yoğurt yiyelim
Yem verelim ineklere
Süt doldursun çanaklara
Allık gelsin yanaklara
Süt içip yoğurt yiyelim
İri cüssesiyle manda
Bizleri bekler sırada
Bizim için vermiş Huda
Süt içip yoğurt yiyelim
HALİL MANUŞ
GÜNÜN ANLAM VE ÖNEMİ
Uluslararası sütçülük federasyonu' nun 1956 yılında aldığı bir karar
gereğince, 21 mayıs günü, federasyon' a üye tüm ülkelerde "dünya süt
günü" olarak kutlanıyor. bu çerçevede, 21 mayıs dünya süt günü' nün içinde
bulunduğu 21-25 mayıs tarihlerini kapsayan hafta, tarım ve köyişleri
bakanlığı tarafından "süt haftası" olarak ilan edildi.
Proteinler,vücudun yapı taşlarıdır.
Vücudun,
Büyümesini,gelişmesini sağlar.
Bitkisel proteinlerden
Süt ürünleri proteinler
Biyolojik yönden
Daha değerli olduğundan
Süt ve süt ürünlerini
Daha çok önemsemeli
Daha çok tüketmeliyiz.
Vücudun en koruyucu maddeleri olan,
Vitaminler ve enzimler;
Süt ve süt ürünlerinde
Daha yeterli,
Ve daha dengeli bulunduğundan;
Süt ve süt ürünlerine
Daha çok yer vermeli,
Daha çok tüketmeliyiz.
Bebek;
Anne karnında,
Gelişmek için
Demir ve kalsiyum tükettiğinden,
Anne adayları,
Sütte yeterli miktarda bulunan
Bu gerekli maddeleri almak için,
Bol miktarda süt içmelidirler.
Sütte bulunan
Kalsiyum ve fosforla,
Kemikler ve dişler gelişmekte,
Şekerle,
Beyin ve sinir sistemi
Daha iyi çalışmakta;
Sütün,
Bazı güçlü özelliklerinden ötürü
Bağırsak kanseri önlenmekte,
Yüksek tansiyon azalmakta,
Kolesterol düşmekte,
Kilo düzenlenmekte,
Yaralar,daha çabuk iyileşmektedir..
O nedenle;
Yaşamın her döneminde,
Süt ve süt ürünleri tüketimine
Gereken önemi vermeliyiz..
Böylece;
Çocukların,sağlıklı büyümeleri,
Gençlerin,sağlıklı gelişmeleri
Sağlanmış;
Yaşlıların kemik erimeleri
Önlenmiş olur..
Bu nedenle süt,
En şifalı,en temel besin maddemizdir.
Sütü,
Hep sevelim,
Hep tüketelim...
Sütün tarihçesini şu şekilde inceleyebiliriz;
Bir yaşam mucizesi olarak nitelenebilecek kadar büyük besin değerine sahip
olan sütün, insan yaşamındaki yeri insanlık tarihi kadar eskidir. M.Ö. 8000 yılına
ait, Anadolu’da tapınak duvarlarında, evcilleştirilmiş, taşıma, süt ve et temini
maksadıyla kullanılan sığırları gösteren çizimlere rastlanmıştır. İnsanoğlu, 5000
yıldan beri süt içtiği biliniyor. Bu konudaki ilk kanıtlar Dicle ve Fırat ırmakları
arasında kurulan Sümer Uygarlığı’nın Ur kentinde bulunmuştur.
M.Ö. 26. yüzyıla ait Babil kabartmalarında süt ve süt kesiği temalarının
işlendiğini görülüyor.
Ayıca yine M.Ö. 8. yüzyılda Homer’in yazılarında süt, süt kesiği ve peynirle ilgili
anlatımlara rastlanıyor.
İncil’de de İbrahim Peygamber’in üç meleğe tatlı ve ekşi süt sunduğu anlatılır.
M.Ö. 4. yüzyılda Antik Trakya ahalisi bugün yoğurt adıyla bilinen “prokiş”
dedikleri bir çeşit ekşi süt üretiyorlardı. Süt işleme tekniklerini bugünkü Rusya,
Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine tanıtanların da Moğollar, Persler ve Türklerle
birlikte diğer göçebe kavimler olduğu söylenir.
SÜT NASIL TÜKETİLMELİDİR?
Süt ve süt ürünleri her yaş için önemli bir besindir.
Süt, çeşitli gıdalarda, çeşitli pişirme şekilleri ile
kullanılabilir. Süt sade tüketileceği gibi soslarda,
pudinglerde, kahvaltılarda, soğuk ya da sıcak
içeceklerde kullanılabilir.
Süt ve peynir besleyiciliği arttırmak için diğer
gıdalara eklenebilir (çorbalar, püreler gibi). Bunun
yanı sıra, süt yerine sütten yapılan bir kase sütlaç,
keşkül, kazandibi gibi tatlılarda yenilebilir.
Süt ayrıca, geceleri tüketimi yapıldığı takdirde
vücutta yağ yakımını sağlar. Bedenin uyurken de
enerji sarf etmesine yardımcı olur.
SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ
İnsan sağlığı açısından önemli bir besin olan sütü, direk içebileceğiniz gibi,
peynir ve yoğurt gibi sütten elde edilmiş ürünlerden de temin edebilirsiniz.
Süt
Süt; dişi memeli hayvanların yeni doğurdukları yavrularını besleyebilmek için,
süt bezlerinde üretilen, tüm besin maddelerini gerekli oranlarda içinde
barındıran porselen beyazı ( beyaz – krem ) renginde, kendine has tadı ve
kokusu olan bir sıvıdır.
Sütün inek sütü, koyun sütü, keçi sütü ve manda sütü gibi çeşitleri vardır.
Hayvanların türüne göre farklı sürelerde üretilir. Süt denilince akla ilk olarak
inek sütü gelir. Marketlerde satılan sütte inek sütüdür.
Süt besleyici bir gıdadır. Diğer besinlere oranla içinde çok sayıda yaşamsal besin
ögesi içerir. Özellikle protein açısından oldukça zengin bir besindir ve çocukların
gelişim döneminde büyük rol oynar.
Peynir
Peynir, çok çeşitlilikteki aroma, tat, yapı ve şekle sahip bir grup mayalanmış süt
ürünü için kullanılan genel isimdir.
Peynir kökenleri insanlık kadar eskiye dayanan bir yiyecektir. Ne kadar eskiye
dayandığına dair kesin bilgi olmasa da, olası çıkış noktaları Orta Asya, Orta Doğu
ya da Avrupa olarak tahmin edilmektedir. Yaygınlaşmasının Roma
İmparatorluğu zamanlarında olduğu düşünülür. Krem, kaşar, ezine, dil, çeçil,
rokfor ve örgü en bilinen peynir çeşitleridir.
Yoğurt
Mayalanarak elde edilen süt ürünüdür. Yoğurdun ilk olarak, kimler tarafından
ve nasıl üretildiğine dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte birçok farklı
kültür, yoğurdun ilk yaratıcısının kendileri olduğunu kabul etmektedir. Tarihsel
anlamda ise, 6000 yıldır yoğurt üretilip tüketilmektedir.
Yoğurdu bir çok yemeğin yanında sade olarak yiyebileceğiz gibi, bir çok
garnitürün ana malzemesi olarak da kullanabilirsiniz. Ayrıca; yemeklerin yanı
sıra ayranın da ana malzemesidir.
Bunların dışında; kaymak ve tereyağı gibi ürünlerde süt ürünleri içinde yer alır.
BEBEKLİK, ÇOCUKLUK, GENÇLİK VE YAŞLILIK DÖNEMİNDE SÜT TÜKETİMİ
Süt, insanların doğumlarından itibaren aldıkları ilk besindir. İlk günlerinde
annelerinin sütüyle beslenen bebeklere daha sonraları hem anne sütü, hem
de hayvani sütler verilir. Süt, bebeklerin narin vücutlarını sağlamlaştırır,
güçlendirir.
Çocukluk döneminin ilk birkaç yılı çocuk gelişimi için en önemli zamanıdır.
Gıdalar ve gıdaların önemli besin öğeleri, kuvvetli kemik ve diş, sıkı kas ve
sağlıklı doku oluşturmaya yardım eden maddelerdir. Sütte çocuk gelişimi
için en önemli besinlerin başında gelir.
Süt, memeden kesilen çocuk önemli bir gıdadır. İki yaşın altındaki çocuklara
tam yağlı süt verilmelidir. Çünkü sütteki yağın sağlayacağı enerji ve A
vitaminine ihtiyaçları vardır. İki yaşından sonra daha çeşitli gıdalarla
beslenmeye başladıkları için yarım yağlı süt içebilirler. Çocukların her gün
iki – üç bardak süt tüketmeleri gerekiyor.
Özellikle ergenlik döneminde kalsiyum ihtiyacı kemiklerin büyüme ve
gelişmesine bağlı olarak çok yüksektir.
Günde yarım litre süt ya da eşdeğer miktardaki peynir ve yoğurt, gençlerin
kalsiyum ihtiyacını karşılayacaktır. Küçük bir kase yoğurt veya küçük bir
parça peynir bir bardak sütün yerini tutabilir.
Süt aynı zamanda, enerji, protein ve çeşitli vitaminleri de sağlar. Yemek
arası içecek olarak dişleri de korur.
Süt ayrıca, geceleri tüketimi yapıldığı takdirde vücutta yağ yakımını sağlar.
Bedenin uyurken de enerji sarf etmesine yardımcı olur. Ergenlik çağındaki
biri günlük en az 800 ml süt içmelidir.
Süt ve süt ürünlerinin uyumluluğu, çeşitliliği ve besleyici olması, bu ürünleri
yaşlılar için de değerli kılmaktadır. Yaşlı insanların besin ihtiyaçları,
genellikle daha orta yaşlı kişilerin ihtiyaçları ile benzerdir. 40 yaşını geçmiş
her kadın ve erkeğin günde belli oranlarda süt veya süt ürünleri tüketmesi
gerek.
Sütün yararlarını şu şekilde sıralayabiliriz;
Süt, bütün besin maddelerini, gerekli olan vitaminleri, enzimleri, daha
birçok yararlı maddeyi bünyesinde yeterli ve dengeli biçimde
barındırıyor.
Kalsiyum, protein, A, B, D, E vitamini bakımından zengin olan süt ve
süt ürünleri, büyüme ve kemik sağlığının korunmasında çok yararlıdır.
Bunun yanı sıra;
• Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Vücudu sağlamlaştırır, güçlendirir.
• Kemik erimesini önler.
• Mikrobik enfeksiyonlara karşı etkilidir.
• Mide rahatsızlıklarını giderir.
• Sindirim sistemini düzene sokar.
• Beyne enerji verir.
• Diş çürüklerini önler.
• Kronik bronşiti önler.
• Tansiyonu düşürür.
• Yağsız süt, kolestrolü düşürür.
• Kanserin önlenmesine yardımcı olur.
• Saç ve tırnakların oluşumunda büyük rol oynar.
• Yaşlanmayı geciktirir.
• Cilt üzerinde nemlendirici etki yaparak cildin yıpranmasını engeller.
Bu nedenle; büyüme ve gelişme çağında olan çocukların, gençlerin,
anne adaylarının, yaşlıların, süt ve süt ürünlerini dengeli biçimde
tüketmeleri gerekiyor.