akciğer hidatik kist hastalığı - Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Anabilim Dalı
Çocuk Yoğun Bakım Birimi
Olgu Sunumu
4 Temmuz 2014 Cuma
İnt. Dr. İlknur Tükenmez
İnt. Dr. Özlem Elen
OLGU SUNUMU
İnt. Dr. İlknur Tükenmez
İnt. Dr. Özlem Elen
11 yaşında (06.05.2003) erkek hasta
Şikayeti;
 Öksürükle beraber ağızdan kan gelmesi
Öyküsü;
• Son 3-4 aydır sol yan ağrısı olan hasta 26.06.2014
saat 19.30 civarında öksürükle beraber ağızdan iki
çay bardağı dolusu kırmızı karpuz renginde kan
gelmesi üzerine Ç. acile başvurmuş. Hasta,
ağrılarının özellikle nefes alırken batma tarzında
olduğunu söylüyor. Öksürük, nefes darlığı, hışıltısı
olmamış. Karın ağrısı şikayetiyle hasta üç defa dış
merkeze başvurmuş.En son başvurusu 2 ay önce
olmuş. Dış merkezde yapılan tetkiklerde kum
döktüğü söylenmiş.
Özgeçmiş:
 Prenatal, natal ve postnatal dönemlerinde




herhangi bir özellik yokmuş.
Bütün aşıları tammış.
Herhangi bir Allerji,parazit ve geçirilmiş
hastalık veya ameliyat öyküsü yokmuş.
Herhangi bir Tüberküloz teması söz
konusu değilmiş.
7 yaşında sünnet olmuş.
Soygeçmiş;
 Anne: 36 yaşında; iO mezunu,hastanede
mutfakta çalışıyormuş,sağ, sağlıklı
 Baba:36 yaşında;İO mezunu, Terzi
(görüşmüyorlar)
 Ü. Baba:43 yaşında;İO mezunu,tersanede
İşçi, sağ,sağlıklı
 Hastamız ilk ve tek çocukmuş.
Acil FM;
 Ateş : 36,5 C
 Nabız:114/dk
 TA:110/73mmHg (95p:118/78)
 SPO2: 96%( Oda havasında)
 Solunum:30/dk (N:15-25/dk)
FM
Boy:137cm(10-25p)
Kilo:31,5 kg(10-25p)
Genel durum iyi
•Cilt: Turgor,tonus doğal. İkter, siyonoz, pigmentasyon bozukluğu yok.
•Baş boyun: Kafa yapısı simetrik, boyunda kitle ve lenfadenopati yok.
•KBB: Orofarenks ve tonsiller doğal
•Göz: Bilateral ışık refleksi var. Gözlerin her yöne hareketi doğal.
•KVS: S1 S2 doğal, ek ses yok , üfürüm yok.
•Solunum sistemi:sol tarafta solunum sesleri azalmış ve sol
hemitoraks solunuma daha az katılıyor.sol tarafta ral mevcut.
•Batın: normal bombelikte, defans yok, rebound yok, hepatomegali
yok,splenomegali yok, traube açık.
•GÜS: Haricen erkek. Anomali yok.
•Nörolojik muayene: Bilinç açık. Kranial sinir sistemi normal. Refleksler
normoaktif.
26.06.2014
 Üre:17mg/dl (N:15-55)
 Kreatinin:0.65mg/dl(N:0.6-1.3)
 AST:23 U/L(N:5-34)
 ALT:11 U/L(N:0-55)
 CRP :1.92mg/dl(N :0-0.5)
 WBC :13.6x10^3/UL (N:4060-10.2)
 Neu :7.53x10^3/UL (N:2.00-6.90)
 Eos:2.29%(N:0.00-7.00)
 Hgb :11,8 g/dl (N:12,2-18,1)
 INR:1.11
 PT:13.3sec (N:11.5-15.5)
 aPTT :24.7sec (N:26.5-40.0)
 PLT :454x10^3/UL (142-424)
Ön tanı?
26.06.2014 Toraks USG raporu
 Bilateral AC yüzeyel US
değerlendirmesinde sol AC alt lobda
yaklaşık 10x10 cm boyutlarında hava
değerleri içeren yoğun içerikli kistik
yapı izlendi.
 Komşuluğunda 3cm plevral efüzyon
mevcut.
26.06.2014 Abdominal USG
Raporu
 Karaciğer boyutları normaldir,kontürleri
düzenlidir.
 Parankim ekosu homojen izlenmektedir.
 Solid-kistik kitle lezyon izlenmemiştir.
 Diğer organlara ait herhangi bir patoloji
saptanmamıştır.
BT raporu
 Sol akciğer alt lobda yaklaşık 9x9 cm boyutlarında içerisinde hava
sıvı seviyesi veren kalın cidarlı yoğun içerikli kistik lezyon izlendi.
 Konjenital akciğer hastalıkları, infektif abse/infektif kistik yapılar yada
akciğerde malign süreçler ile uyumlu olabilir .
 Kist duvarlarının kollabe görünümü nedeniyle rüptüre kistik
hastalıklar ön planda düşünüldü.
 Sol plevrada yaklaşık 2-3 cm efüzyon izlenmektedir
Hastada ön planda rüptüre kist hidatik düşünüldü.
Hasta çocuk cerrahisine konsülte edildi. Çocuk
cerrahisi kitleden ayrımı için takip önerdi.
Hasta yakın takip ve tedavi amaçlı yoğun bakım
servisine alındı.
Hasta Ç.enfeksiyon hastalıklarına danışıldı.
Hastadan İHA gönderilmesi ve hastaya albendazol
başlanılması önerildi.
 Hasta tekrar kitle ayrımı için onkolojiye
konsülte edildi.Onkoloji ve radyoloji
tarafından BT tekrar yorumlandı.
Radyolojik görüntü bronşa açılan rüptüre
kist hidatik olarak yorumlandı.
 Hasta göğüs cerrahisine konsülte edildi ve
acil operasyon kararı alındı.
Tedavi
 Torakotomi + Kist eksizyonu + Kapitonaj
Seroloji sonucu
 Ekinokokozis/İHA pozitif (+)
 Ekinokok IgG gönderildi. Sonucu
bekleniyor.
 Klinik takip:Hasta bugün post op
7.gününde.
 Hasta cerrahi sonrası stabil seyretti. Post
op 2. günde makroskobik hematürisi
olmuş.
 USG planlanmış.03.07.2014 tarihli USG e
göre bilateral böbrek taşı mevcut.Hasta
nefrolojiye konsülte edilecek.
 Taburculukta albendazol alacak.
AKCİĞER HİDATİD KİST
HASTALIĞI
 Cestode sınıfının
 Cylophyllidea takımının
 Taenidea familyasına ait bir parazit
 ECHİNOCOCCUS dur
4 çeşit türü olan ekinokokkus undan 3 çeşidi
insanlar için tıbbi öneme sahiptir.
Bunlar;
1 Echinococcus granulosus ; kistik
ekınococcos
2 Echinococcus multilocularis; alveolar
ekınokokkus
3. Echinococcus vogeli.; çok nadir tipi
4. Echinococus oligarthus
 Yaygın kullandığımız şekliyle “Hidatik Kist”
terimi aslında bir hastalık ismi değil, E.G’un
yaşam siklusundaki larva (metasestod)
evresidir .Bu da hastalık yapan formudur.
 Bu nedenle doğru kullanılan şeklinin “Hidatik
kist hastalığı” (HKH) olması gerekmektedir
 Embriyo intestinal mukozaya penetre olur ve
portal sistem yoluyla karaciğere ulaşır.
 Sadece embriyolar hepatik ve pulmoner
filtreden geçerek sistemik sirkülasyon yoluyla
beyine ulaşır.
 Bundan dolayı hidatik kistler saç,diş ve tırnak
dışında vücudun herhangi bir yerinde gelişebilir.
 Dünyada prevalansı 100.000’de 1-500,
insidansı 5-20
 Ülkemizde insidansının 100.000’de 2,
prevalansının ise 100.000’de 50 civarında
olduğu söylenebilir
 Bu değerlerle Türkiye’de halen 30-35.000 kist
hidatikli hastanın yaşadığı tahmin edilmekte
ve her yıl yaklaşık 1.300 yeni hasta buna
eklenmektedir
 Hastalık Akdeniz bölgesinde, Rusya, Güney
Amerika, Güney Afrika ve Avustralya da
endemiktir.
 Erişkin şekilleri ana konakçı
barsaklarında
kedi,köpek,kurt,tilki..
 Larva şekilleri ara konakçıda hidatik
kist halinde barınır.
koyun,keçi,sığır,deve,domuz,at,eşek,manda,karaca,
geyik,çeşitli kemirgenler ve insan
 Yumurtalar barsaklarda açılır
 Embriyo(onkosphere) skoleksindeki
çengel ve vantuzlar ile barsak duvarını
geçer
 Karaciğer,akciğer ve diğer organlara
 Kan ve lenf yoluyla yayılır
 Kist formunda yaşamını sürdürürler
 Yerleştikleri yerde skoleksini yitirir.
 Hidatik larvası oluşturulur
 Çok yavaş büyür(1-3 cm/yıl)
yumurtalar
 Suda 7 gün
 Buzda 4 gün
 Toprakta 10 ay canlı kalırlar
 Isıya dayanıksız
 Kaynatma ile 1 dk da ölürler
E.Granulosusun Yaşam Döngüsü
 Perikist(konağın
oluşturduğu reaksiyon
fibröz doku)
 Laminer
membran(kutikula)
 Germinatif membran bu
tabakadan kız
veziküller ve
protoskoleksler= oluşur
üreme yeteneğine
sahipler(endokist)
 İçini dolduran sıvı kaya
suyu antijeniktiir
perikist
 En dış tabaka
 Fibröz yapıda
 Cerrahi olarak ayrılması imkansızdır
 Kisti korur ve kapiller ağı ile
beslenmesini sağlar
 1-2 mm
Laminer membran
 Beyaz renkte
 1-2 mm kalınlığında
 Kolay parçalanabilir
 Perikist ile sürekli temas halindedir
Germinatif membran
 Çok ince olup tek hücre kalınlığındadır
 Yüzeyinde sayısız skoleks gelişir ve
kist içindeki sıvıya düşer
 Skoleksler üretildikçe daha fazla sıvı
salgılanır ve kist büyür
Tanı
 Klinik
 Akciğer grafisi
 Toraks BT
 Toraks MR
 Batın USG
 Seroloji
 Diğer organ incelemeleri
Klinik






Karaciğerde de% 60,akciğerde % 30 diğer %10
Çocuklarda Akciğerlerde daha sık rastlanır.
Akciğerde % 14- 30 multipl yerleşimli
Alt lob ve sağ akciğerde daha fazla
En sık öksürük yan ağrısı hemoptizi
% 2-9 Hidatoptizi kaya suyu
ekspekterasyonu:dispne bronkospazm ölüm
 Periferik yerleşimli plevral irritasyon:ağrı
Klinik 2
 Bazal yerleşimliler karın ağrısı
 Plevral boşluğa rüptür:
Hidropnömotoraks,ampiyem
 KC tutulumunda karın ağrısı, kusma,
hepatomegali, obstrüktif sarılık görülebilir.
 İntrakraniyal hidatik kistte epilepsi, kişilik
değişiklikleri, intellektüel bozukluklar, KİBAS
bulguları olabilir.
 Kemik lokalizasyonunda medullar kist oluşur ve
spontan kırıklar oluşabilir.
 Kist sıvısı dışarıya yavaş yavaş sızması
allerjik semptomlara, özellikle ürtikere
neden olur.
 Kistin ani rüptürü ile ağır anaflaksi
gelişebilir.
Toraks BT
 Ayırıcı tanıda
 Preoperatif değerlendirmede altın
standart.
Laboratuar
 ELİSA  Epidemiyolojik tarama testlerinden en
güvenilir olanıdır
Son derece özgüldür
%90 tanısal
 İmmün elektroforez  %90 tanısal
 İndirekt hemaglutinasyon 
Yalancı pozitiflik fazladır (%85)
 Latex aglutinasyon 
Yalancı pozitiflik fazladır
Casoni ve weinberg günümüzde tercih edilmemektedir.
Hidatik kist Akciğer tutlulumu
ayırıcı tanısı













Akciğer absesi
Akciğer tüberkülozu
Bronşektazi
Akciğer kanseri
Pnömoni
Plevral efüzyon,ampiyem
Mezotelyoma
Pnömotoraks
Bronş kistleri
Perikard kistleri
Benign neoplazmlar
Mantar infeksiyonları
Diyafragma hernisi
Tedavi
 CERRAHİ
 MEDİKAL
 PAIR ?
Medikal tedavi
 Komplike olmayan küçük kistlerde, çok fazla sayıda
kist bulunması halinde, cerrahi tedaviyi tolere
edemeyecek hastalarda (kronik eşlik eden
hastalıklar, genel durum bozukluğu, vs.) ve
operasyonu kabul etmeyen olgularda tıbbi tedavi
uygulanır.
 Benzimidazoller
 Mebendazol:50-200 mg/kg/gün 6 ay
 Albendazol en çok tercih edilen.Nötropeni kc toksisitesi:Doz
10-15mg/kg/gün 3 ay
 İzokinolonlar
 Praziquantel
Cerrahi Tedavi Endikasyonları
 Multiple kız vezikülleri içeren büyük karaciğer





kistleri
Yüzeyel yerleşimli olup spontan veya travma ile
rüptür riski olan tek karaciğer kistleri
İnfekte kistler
Safra yolları ile ilişkili kistler
Çevre organlara basınç uygulayan kistler
Akciğer, beyin, böbrek, kemik ve diğer
organların kistlerinde
CERRAHİ
KONTRAENDİKASYON
 Hasta cerrahiyi kabul etmiyorsa
 Çok yaşlı hastalarda
 Gebe kadınlarda
 Birden çok kisti olanlarda
 Ulaşılması güç kistlerde
 Ölü kistlerde (Homojen olarak kalsifiye)
 Çok küçük kistlerde
 Amaç parankimi mümkün olduğunca
korunarak kistin çıkarılması,kavitenin
kapatılması.
 Enükleasyon(Ugon yöntemi):Perfore
olmamış kistlerde perikist açılarak hidatik
membranın rüptüre edilmeden çıkarılması.
Perikistektomi Kapitonaj(Perez
Fontana):Perikistle beraber
rezeksiyon.Morbiditesi yüksek.Bronş
fistülü,enfeksiyon …
 Kistotomi Kapitonaj:En sık kullanılan
yöntemdir.İntratorasik kontaminasyonu
önlemek için germisid ile ıslatılmış
kompresle çevre dokular korunur. Kaya
suyu aspire edilip membran
çıkarılır.Hipertonik NaCl solusyonuyla
kavite irrige edilir.Kaviteye açılan bronşlar
emilen suturlarala kapatılır.Kavite oblitere
edilir.
Kist Hidatikte Rezeksiyon
Rezeksiyon endikasyonları:Preop
pulmoner enfeksiyon(medikal tedaviye
dirençli),aynı lobda multip kist,bronşektazi
ve fibrozise bağlı kanama.
Skolosidal ajanlar
 %2 lik formalin: Bronşial toksik
 Etil alkol: Uçucu yanıcı
 İyot:Dozu tartışmalı,Hipertiroidi?
 Eter
 Hipertonik NaCl (en ideali %15-20 lik)
 % 0.5 AgNO3 de sık kullanılır.
PAIR
 Hidatik kistlerin cerrahi ve tıbbi tedavisinin
yanında alternatif tedavi yöntemleri de
geliştirilmektedir. Perkütan tedavi
(PAIR=Puncture-Aspiration-InjectionReaspiration) konusunda henüz yeterli
deneyim ve izlem mevcut olmaması
nedeniyle akciğer hidatik kistlerinin
tedavisinde önerilmemektedir.Bugün için
PAİR KC deki küçük basit kistlerde
uygulanmaktadır.
Korunma
 Hidatik kistli hayvanların organlarını
köpeklere yedirilmemesi
 Köpeklerin veteriner kontrolünde olması ile
hastalık kontrol altına alınabilir.
 Sebze ve meyvelerin yıkanarak
tüketilmesi.
Teşekkürler…