Bilgi Notu

KİST HİDATİK
Hayvanlardan insanlara geçerek insanlarda büyük sağlık sorunlarına
yol açan birçok hastalık vardır. Hayvanlarda genel durumu bozarak klinik
semptomlara yol açan zoonoz hastalıklara karşı insanlar kendilerini
korurken, hayvanların sağlıklı görünüşlerine aldanarak onlarla temasta
kendilerini koruma gereği duymamak, bazen bilinçsizlik bazen de
önemsememekten kaynaklanmaktadır.
Paraziter hastalıkların birçoğu insanlarla temasta olan hayvanlarda
önemli bir hastalığa neden olmazken insan sağlığı açısından oldukça
önemlidir. Bunlardan biri olan kist hidatik, çeşitli organ ve dokularda kist
oluşturan aslında köpek, kurt, çakal gibi et oburların paraziti olan ancak
sığır, koyun ve insanlarda da larva formuna dönüşerek çeşitli sağlık
sorunlarına yol açan E. granulosus'dur.
E.gronulosus’un yumurtaları paraziti taşıyan kedi veya köpeklerin
dışkısıyla birlikte otlaklara yayılıp sığır, koyun gibi canlılar tarafından
otlama esnasında otlara birlikte alınırlar. Vücuda giren yumurtalar canlının
bağırsaklarına ve oradan da kan yoluyla iç organlara özellikle akciğer,
karaciğer gibi hayati organlara yerleşerek larva formuna dönüşür.
Parazitin larva formuna kist hidatik denir, bunlar içi sıvı dolu keseler olup
köpeklerin bu keseleri yemeleriyle parazitin yaşam döngüsü devam
etmekte larvalar köpeklerin bağırsaklarında ergin parazit halini almaktadır.
E.granulosus’un yumurtaları, enfekte köpeklerin dışkılarıyla çevreye
yayılıp 1 yıla yaklaşan sürelerce canlılıklarını korumaktadır. Parazit
insanlara sindirim yolu ile bulaşmaktadır.
Organ üzerindeki bu keseler, organa verdikleri zarar sonucu insan
sağlığını önemli boyutlarda tehdit etmektedir. Parazitin bulaşmasında
kişinin dikkatsiz tutumu önemli yer almaktadır.
Kist hidatik, zannedildiği gibi kıl ve tüylerden kaynaklanan bir
hastalık değildir; ancak paraziti taşıyan köpeklerin dışkılarıyla birlikte
parazitin yumurtaları köpeğin kıllarına bulaşır. Bulaşık kıl ve tüylerin
insanlar tarafından ağız yoluyla alınması sonucu da parazit insanlara
bulaşabilir.
Kist hidatikten korunmak için kedi ve köpeklerimize çiğ veya az
pişmiş et vermemeli ve Veteriner Hekiminizin belirleyeceği bir parazit
mücadele programı takip etmelisiniz. Kist hidatikle mücadele programı, ya
4 ayda bir dışkı muayenesi yada mevcut paraziti dökmek amacıyla
praziquantel etken maddesi içeren bir antiparaziter ilaç kullanımı ile olur.
Etken insanlara sindirim yolu ile bulaştığı için yediğimiz gıdaların
temizliğine dikkat etmeliyiz. Hayvanlarla temas sonrası eller mutlaka
yıkanmalı, kistli hayvanların özellikle akciğer ve karaciğer gibi organları
köpeklere verilmemelidir. Kış aylarında oldukça fazla tüketilen marul,
kıvırcık, ıspanak gibi besinler iyi yıkandıktan sonra tüketilmelidir.