Yrd.Doç.Dr.K.Gökhan ULUSOY Tıbbi Farmakoloji AD. Peptik Ülser

Peptik Ülser
Tedavisinde
Kullanılan İlaçlar
Kullanılan
Yrd.Doç.Dr.K.Gökhan ULUSOY
Tıbbi Farmakoloji AD.
Peptik Ülser
İnsidansı yüksek (%10 ABD’de)
Helicobacter Pylori
NSAI İlaç Kullanımı
Sosyo ekonomik düzeyi yüksek
ülkelerde görülür
H.Pylori peptik ülser hastalıklarının
%70-80 etkeni.
Helicobacter Pylori
Klinikte aç karna ağrı ve yemek yemekle
azalan ağrı şeklinde kendini gösterir.
•Mide ve duodenumda yerleşir,
•Gram (-), mikroaerofilik bir bakteri
•Yerleştiği yerlerde kronik enflamasyona neden
olur.
•Duodenum ülseri, mide ülseri ve mide kanseri
gelişebilir.
•Invazif ve non-invazif tanı testleri
Seroloji ve üre nefes testi
Mide mukoza koruyucu
mekanizmaları
Mukus ve bikarbonat sekresyonu,
Mukozal kan akımı,
Epitelyal hücre yenilenmesi,
Non steroidler pg sentezini inhibe
Prostaglandinler.
ederek ülsere neden olurlar.
Mide asit salgısı
Mide asit salgısı
Mide asit salgısı birden çok mekanizma ile düzenleniyor.
-Bunlardan biri vagustan muskuronik reseptör aracılığıyla
-Diğeri histamin üzerinden ve gastrin aracılı H2 reseptörleriyle
oluşan mekanizma
-Birde proton pompası üzerinden asit salgısı düzenleniyor
!Kullandığımız ilaçlar bu mekanizmalar üzerine etki yaparak etkisini
gösteriyor.
Antiasitler
Eski ilaçlardır.Sodyum bikarbonat biraz
sakıncalı sistemik ph’yı etkiler yani
metabolik alkaloza neden olabilir.
Mide asidini nötralize eden zayıf bazlardır.
Dispepsi ve ‘’Heartburn’’
•Sodyum bikarbonat,
•Kalsiyum karbonat,
•Magnezyum hidroksit
•Aliminyum hidroksit
Antiasitler
• Kombine veya ayrı preparatları mevcuttur.
• Böbrek yetmezliğinde uzun süreli kullanılmaz.
• Diğer ilaçların ( tetrasiklin, florokinolon, itrakonazol
ve demir) emilimini ve çözünebilirliğini etkilerler.
• En az 2 saat arayla diğer ilaçlar kullanılmalı.
• Magnezyum diyare, aluminyum konstipasyona
neden olabilir.
Günde 3-4 tablet kullanılır.genelde semptomatik kullanılır.
Sukralfat
Mukozal koruyucu ajan
•Midede ülserli bölgeye bağlanıyor
•Etkisi max. 6 saat kadar
•Aç karnına ! En az yemekten 1 saat önce
•Günlük doz 1g, 4 kere
•Sadece %3 emilir, yan etkisi az.
•Kabızlık. Renal yetmezlikte dikkatli kullanılmalı
•Diğer ilaçların emilimini etkileyebilir.
Prostaglandin Analogları
•PG E ve PG F.
• Misoprostol PG E1 analogu
• Hem asit azaltıcı hem mukoza koruyucu etkili.
2türlü mekanizması var
-proton pompası üzerinde negatif etkisi var
-mukozayı koruyucu
Prostaglandin Analogları
•Non Steroid Analjezik ilaçların neden olduğu
ülserlerde önleyici
• Diyare ve abdominal kramplar,
• Uterin kasılmaları artırır. Abortus!!
• Hamilelerde kullanılmamalı!!!
Kontrollü olarak fetüs eki kalmaması
için kullanılabiliyor.
Kötü amaçlı olarak düşük için
kullanılabiliyor.
Bizmut bileşikleri
•Bizmut subsalisilat ve Bizmut subsitrat potasyum
•Bizmut ülserli bölgeyi kaplar.
•Antibakteriyal etki (H.pylori )
•Dispepsi ve akut diyarede kullanılabilir.
•H.pylori eradikasyon tedavisinde.
•Dışkıda siyah renk. Melenayla karışabilir.Gaytada gizli kana bakılır.
•Renal yetmezlikte dikkatli olunmalı.
•Salisilat toksisitesi uzun süre kullanımda.
H2-Reseptör Antagonistleri
Ranitidin, Simetidin, Nizatidin, Famotidin
Klinik Kullanmı;
– Gastroösefageal Reflü
– Peptik Ülser
– Dispepsi
– Stresle İlişkili Gastrit
90’lı yıllarda çok kullanılmış fakat
proton pompa inhibitörleri daha
etkin ve yan etkisi az olduğundan
dolayı bu ilaçlar klinikte çok
kullanılmıyor.
Bu ilaçların hepsinin sonu –tidinle
biter.
H2-Reseptör Antagonistleri
İv uygulama daha çok akut gastritler
de ve mide kanaması ile birlikte olan
durumlarda kullanılır.
Yan Etkileri;
Genel olarak güvenli
Diyare, baş ağrısı, myalji, konstipasyon
iv uygulamada mental durum değişiklikleri
Simetidin; jinekomasti, impotans galaktore
Simetidin ilaç etkileşimleri!!!
[CYP1A2, 2C9, 2D6 ve 3A4] inhibisyon
Bu karaciğer enzimlerini inhibe ettiğinden toxic etkisi
olabiliyor zaten simetidin kullanımı neredeyse yok
Proton Pompası İnhibitörleri
Prostoglandin
Histamin
Kolesistokinin
Muskorinik reseptör üzerinden
H-K proton pompasını inhibe
ederek kullanılıyor.
90’lardan sonra parlayan devrim
niteliğinde peptik ülser için en sık
kullanılan ilaç
•H+ → K+ → ATPaz inhibisyonu.
•Açlık ve tokluk asit salgısında azalma.
Proton Pompası İnhibitörleri
•Omeprazol,
•Lansoprazol,
•Rabeprazol,
•Pantoprazol,
•Esomeprazol
Genel olarak etkileri ve yan
etkileri aynı ilaçlar.
Günde tek doz kullanılıyor
Proton Pompası İnhibitörleri
H+ → K+ → ATPaz inhibisyonu
Oral yoldan kullanılır.
Omeprazol & Pantoprazolun iv formları var.
Mide ve Duodenum ülserleri,
Kullanıldığı d
urumlar
H.Pylori eradikasyonu,
Gastroösefageal reflü,
Zollinger – Ellison Sendromu, gastrinoma
Proton Pompası İnhibitörleri
 Karaciğer hast., gebelik, emzirmede dikkatli
 Bulantı, kusma, karın ağrısı vb.,
 GIS enf. Riskinde artış.
Çünkü mide asit salgısı azalıyor.
H.Pylori Eradikasyon Tedavisi
Kullanılan Antibiyotikler
İlaç
Yan etki
Kontraednikasyon
Amoksisilin
Diyare, bulantı aşırı
duyarlılık
Penisilin alerjisi
Klaritromisin
Diyare, anormal tad alma,
bulantı
Makrolid alerjisi, astemizol, sisaprid ve
pimozidle birlikte kullanılmaz
Metronidazol
Periferik nöropati
Metalik tad, bulantı
Alkolle alınınca
disulfram benzeri etki
Bilinen alerji
Tetrasiklin
Diyare, ösefagus ülseri,
fotosensitivite
Alerji, hepatik ve renal yetmezlik
Antibiyotiklere çok önem vermedi geçen sene anlatıldı dedi.
H.Pylori Eradikasyon Tedavisi
Tedavi
Süre
Üçlü Tedavi
Klaritromisin 500mg 2X1
Amoksisilin 1 g 2X1
Proton Pompa İnhibitörü
7-14 gün
Dörtlü Tedavi
Bizmut subsalisilat 525mg 4X1
Metronidazol 500 mg 4X1
Tetrasiklin 500 mg 4X1
Proton Pompa İnhibitörü
14 Gün
Mide ülseri,peptik ülser şikayetlerinde şiddetli durumlarda endoskopi yapılır.
H.pylori yönünden hasta test edilir ve pozitif çıkma durumunda 3’lü 4’lü tedavi
uygulanır.
H.pyloriyi eradike edene kadar bu testler ve protokoller devam eder çünkü eradike
edilmezse hastada mide kanseri riskinde bir artış olur.
Hastada peptik ülser semptomları varsa önce non ster
oid kullanıp kullanmadığını sorgularız.Non steroidi
k
esebiliyorsa 4hafta, kesemiyorsa 8 hafta proton
pompa inh. veririz.Düzelme olmazsa cox2 inh. verilir
fakat ülkemizde pek bulunmuyormuş.
Non steroid kullanmıyorsa seroloji ve üre nefes testi
ile h.pyloriyi düşünürüz pozitifse eradike protokolleri
başlatırız.(3’lü 4’lü tedavi şeklindeki)
Test negatifse hastada gastroözofagial reflü veya
dispepsi gibi hastalıklar düşünerek hastayı kontrol
ederiz.