power point - WordPress.com

DOLAŞIM SİSTEMİ
KALPTEN
POMPALANAN KAN
DAMARLAR İÇİNDE
BAŞINIZDAN
AYAKLARIMIZIN
UCUNA KADAR TÜM
VÜCUDUMUZU
DOLAŞMAKTADIR.
1
DOLAŞIM NE İŞE YARAR?
Alınan besinler ve oksijen tüm hücrelere kadar
taşınır.Hücrelerdeki atık maddeler de toplanıp
vücut dışına atılmak üzere ilgili yerlere
ulaştırılır.Tüm bunları sağlayan da dolaşım
sistemidir.
2
DOLAŞIM SİSTEMİ
İnsanda
iyi gelişmiş bir kapalı dolaşım sistemi vardır.
İnsanda kan dolaşım sistemi; kan, kalp ve kan
damarlarından oluşur.
Kalbin pompalandığı kan atardamar ,kılcal damar ve
toplardamar yoluyla vücudu dolaşır.
Böylece trilyonlarca hücreyle kan arasında gerekli
madde alışverişi yapılır, vücudun mikrobik etkenlerden
korunması sağlanır.
3
DOLAŞIM SİSTEMİ ORGANLARI;
1.
2.
Kalp
Damarlar



3.
Atardamar
Toplardamar
Kılcaldamar
Vücudu bir ağ gibi saran
ve içinde kan dolaşan
kapalı borucuklardır
Kan
4
DOLAŞIM SİSTEMİNİN GÖREVLERİ;
1.
2.
3.
4.
Besinlerin hücrelere taşınmasını sağlamak,
Oksijeni doku ve hücrelere taşımak,
Hücrelerde oluşan atık maddeleri ve
karbondioksiti alıp, boşaltım organlarına
taşımak,
Vücut ısısını dengede tutmak
5
1.KALP
Kalbimiz dört
odacıktan
oluşur.Bunların
ikisi yukarda
ikisi aşağıdadır.
Üstteki
odacıklara
kulakçık, alttaki
odacıklara
karıncık adı
verilir.
6




Sağ üst kısmında bulunan üst bölüm sağ kulakçık, alt
bölüm sağ karıncıktır.
Kalbimiz, damarlarımızın içindeki kan sıvısının vücuda
pompalanmasını sağlar.
İnsanların kalbi yaklaşık olarak kendi yumrukları
büyüklüğündedir,
Kalbimiz göğüs boşluğunun biraz solunda, iki akciğer
arasında bulunur.
7
KALBİMİZİN SOL
TARAFINDA TEMİZ
KAN, SAĞ TARAFINDA
İSE KİRLİ KAN
BULUNUR.
8



Kalbimizin orta tabakasında özel bir çizgili kas olan
kalp kası vardır.
Kalbimizin iç yüzeyinde tek katlı, oldukça sağlam,
pürüzsüz ve kaygan bir zar tabakası vardır.
Kalbimizin en dışında çift katlı zar ve bu zarlar
arasında bir sıvı vardır.Bu sıvı kalbi korumak içindir.
9
!!! KALP KAPAKÇIKLARI: HER İKİ
TARAFTA KULAKÇIKLAR VE KARINCIKLAR
ARASINDA, KANIN SADECE KULAKÇIKTAN
KARINCIĞA DOĞRU AKMASINI(TEK YÖNLÜ)
SAĞLAYAN BİRER KALP KAPAKÇIĞI
VARDIR.BU MEKANİZMA KARINCIĞA DOLAN
KANIN GERİ DÖNMESİNİ ENGELLER.
10
KALBİN ÇALIŞMASI




Kalp birbiri ardınca kasılma ve gevşeme yaparak çalışır.
Kulakçıklar kasılı iken karıncıklar gevşek, kulakçıklar
gevşek iken karıncıklar kasılı durumdadır.
Kulakçıklar kasıldıklarında kan karıncıklara dolar.
Karıncıklar kasılı iken kanı damarlara iter.
11
KALBİN HER ODACIĞI KASILMA SIRASINDA İÇİNDEKİ
KANI POMPALAR. GEVŞEME SIRASINDA İSE KANLA
DOLAR.KARINCIKLARDAN KİRLİ KAN AKCİĞERLERE,
TEMİZ KAN İSE VÜCUDA POMPALANIR.
12
13
KALP ATIŞ HIZIMIZ HER ZAMAN AYNI
DEĞİLDİR.HEYECAN, STRES, KORKU, HAREKET GİBİ
FAKTÖRLER KANIN AKIŞINI HIZLANDIRABİLİRLER.
14
2. DAMARLAR



Vücudu bir ağ gibi saran kanın vücutta dolaşmasını
sağlayan kapalı borucuklara damar denir.
Kanı ilgili yapılara, oradan da kalbe taşır.
Kan damarları, atardamar, toplardamar ve kılcaldamar
olmak üzere üçe ayrılır.
15
ATARDAMARLAR


Kalpteki kanı
organlara taşıyan
damarlardır.
Atardamarlardan
kalbin sol
karıncığından çıkan
aort, sağ
karıncığından çıkan
ise akciğer
atardamarıdır.
16




Atardamarlar kanımızı kalpten alıp doku ve organlara
taşıyan damarlardır.
En kalın çeperli damarlardır.
Kan basıncı ve kanın akış hızı atardamarlarda en fazladır.
Akciğer atardamarı hariç temiz kanı yani oksijence
zengin kan taşırlar.
17
TOPLARDAMARLAR


Vücuttan toplanan
kanı kalbe getiren
damarlardır.
Toplardamar kalbin
kulakçıklarına
açılır.Sol kulakçığa
açılan akciğer
toplardamarı, sağ
kulakçığa açılan üst
ve alt ana
toplardamarlarıdır.
18




Kanı vücudumuzdan toplayıp, kalbe getiren damarlara
toplardamar denir.
İç yapısında kapakçıklar vardır.(kanın geri akmasını
önlemek için)
Kan basıncı en düşük damardır.
Akciğer toplardamarı hariç kirli kan taşırlar.
19
KILCALDAMARLAR


Atardamar ve
toplardamarın vücuda
yayıldıkları uç bölgelerde
incelerek birbirine
eklendiği oldukça ince
yapılı damarlardır.
Kılcaldamarlar dokular
arasında geniş bir yüzey
oluşturur.
20
Kılcaldamarlar atardamar ve toplardamarları
birbirine bağlar.
 Hücrelerle ilişkisini sağlar.
 Hücrelerden kana, kandan hücrelere madde geçişi
kılcaldamarlar vasıtasıyla gerçekleşir.

21
3. KAN
KAN
KAN HÜCRELERİ
ALYUVAR
AKYUVAR
KAN SERUMU
KAN
PULCUKLARI
22
KANIN GÖREVLERİ
Sindirilmiş besinleri hücrelere taşır.
 Solunum organlarında aldığı oksijeni hücrelere
taşır.
 Hücrelerden aldığı karbondioksiti solunum
organlarına taşır.
 Metabolizma artıklarını boşaltım organlarına
taşır.

23
Hormonları ilgili organlara iletir.
 Vücut ısısını düzenler.
 Vücudun zararlı etkenlere karşı
savunmasını(bağışıklığını) sağlar.
 Yaralanma halinde pıhtılaşarak besin vb. madde
kaybını önler.

24
1.KAN HÜCRELERİ
ALYUVARLAR



Yapılarındaki hemoglobinden dolayı kırmızı renkli
hücrelerdir.
Alyuvarlar oluştuklarında çekirdeklidir, olgunlaşarak
dolaşıma katılınca çekirdekleri kaybolur.
Alyuvarlar kırmızı kemik iliğinde üretilir.
25
ALYUVARLARIN GÖREVİ
Solunum
organlarından
aldıkları oksijeni
hücrelere,
hücrelerden aldıkları
karbondioksiti
solunum organlarına
taşımaktır.
26
AKYUVARLAR




Beyaz renkli, iri çekirdekli, oldukça büyük, sabit bir
şekli olmayan kan hücreleridir.
Kemikte sarı ilikte üretilir.
Vücudun enfeksiyonla karşılaşması ve kan kanseri
olması halinde akyuvar sayısı geçici olarak artar.
Akyuvar vücut savunmasında yetersiz kaldıklarında,
etkisiz duruma getirilmeyen mikroplar vücutta hastalık
meydana getirir.
27
AKYUVARLARIN GÖREVİ
Vücudun
mikroplara karşı
savunmasını
yapmaktır.
28
KAN PULCUKLARI(TROMBOSİTLER)


Çok küçük, renksiz ve çekirdeksizdirler.
Kırmızı kemik iliğinde üretilirler.
Kan pulcukları vücudun
yaralanan bir yerinde
kanın pıhtılaşmasını
sağlayarak kan kaybını
önler.
29
KANIMIZDA EN ÇOK BULUNAN ALYUVAR
HÜCRELERİ, EN AZ BULUNAN İSE AKYUVAR
HÜCRELERİDİR.
MİKROSKOPTA GÖRDÜĞÜMÜZ EN BÜYÜK
KAN HÜCRELERİ AKYUVAR, EN ÇOK
GÖRDÜĞÜMÜZ KAN HÜCRELERİ
ALYUVARLARDIR.EN KÜÇÜK OLANLARSA
KAN PULCUKLARIDIR.
30
2. KAN PLAZMASI(SERUM)
Kan hücrelerinin içinde
bulundukları, sıvı kan
plazmasıdır.
Kan plazmasının %90 ı su ,
%10 u protein, yağ ve
karbonhidrat içeren sarı renkli
bir sıvıdır.
Plazma, besinleri ve
hücrelerde üretilen atık
maddeleri ilgili organlara iletir.
31
İnsanda kan dolaşımı
Küçük kan dolaşımı
Büyük kan dolaşımı
İNSANDA KAN İKİ YOL İZLER.EĞER KAN
KALP İLE AKCİĞER ARASINDA BİR YOL
İZLERSE KÜÇÜK KAN DOLAŞIMI, KALP İLE
TÜM VÜCUT ARASINDA BİR YOL İZLERSE
BÜYÜK KAN DOLAŞIMI GERÇEKLEŞMİŞ
OLUR.
32
KÜÇÜK KAN DOLAŞIMI
Kalbin sağ karıncığından pompalanan kirli
kanın, akciğer atardamarı ile akciğere giderek
temizlendikten sonra kalbin sol kulakçığına
dönmesine küçük dolaşım denir.Küçük
dolaşımdan sonra kalbin sol kulakçığındaki
temiz kan, sol kulakçığın kasılmasıyla sol
karıncığa geçer.
33
34
BÜYÜK KAN DOLAŞIMI
Temiz kanın, kalbin sol karıncığından çıkıp vücutta
kirlendikten sonra sağ kulakçığa dönmesine büyük kan
dolaşımı denir.
35
36
KAN GRUPLARI


İnsanlarda A, B, AB, ve 0(sıfır) olmak üzere dört çeşit kan
grubu vardır.
Kan grupları alyuvar yapısında bulunan iki özel proteine
bağlıdır.Kanda bu proteinlerden hangisi varsa kan grubu o
harfle adlandırılır.Proteinlerden hiçbiri yoksa 0(sıfır) diye
adlandırılır.
Alyuvardaki Protein
Kan Grubu
A proteini
A grubu
B proteini
B grubu
A ve B proteini
AB grubu
Protein yok
0 grubu
37




Gruplandırma, insanların kanlarında bulunan Rh
maddesine göre de yapılır.Rh maddesi bulunanlara Rh+
(pozitif), bulunmayanlara Rh- (negatif) olarak
adlandırılır.Bu özellikler kan naklinde dikkate alınır.
Rh+ grubu Rh- grubuna kan veremez.
Kan nakli; sağlıklı bir insandan alınan kanın , kan
kaybeden hastaya verilmesine denir.
Kan naklinin yapılabilmesi için kan vericisinin ve
alıcısının kan gruplarının uyuşması gerekir.Knalar
uyuşmazsa kan alıcısı ölür.
38
Kan grubu aynı olan insanlar birbirine kan verebilirler.
0 Kan Grubu: Bütün gruplara kan verebilir, diğer
gruplardan kan alamaz ve yalnız kendi grubundan kan
alabilir.
 A Kan Grubu: 0 grubundan kan alır. AB grubuna kan
verebilir.
 B Kan Grubu: 0 grubundan kan alır.AB grubuna kan
verebilir.
 AB Kan Grubu: Bütün gruplardan kan alabilir. Ancak
hiçbir kan grubuna kan veremez.
0 grubu genel verici, AB grubu ise genel alıcı adını alır.

39
40
BİLGİ TOMURCUĞU










Antikor: Vücut, kendisine yabancı mikropların yapısını tanımladıktan sonra bu yapıları etkisiz hale
getirebilecek savunma cisimcikleri oluşturur. Bu savunma cisimciklerine de antikor denir.
Bağışıklık sisteminin görevi öncelikle mikropların vücuda girmelerini engellemek veya girer ise vücuda
girdikleri yerde yutmak, yayılmalarını engellemek ya da geciktirmektir.
Dolaşım sistemi: sindirilmiş besin maddelerinin ve oksijenin hücrelere ulaştırılmasını ve hücrelerde oluşan
atık maddelerin ve karbondioksitin hücrelerden uzaklaştırılmasını sağlayan sisteme dolaşım sistemi denir.
İnsanda kan dolaşımı sistemi; küçük kan dolaşımı ve büyük kan dolaşımı olmak üzere iki kısımdan oluşur.
Hemoglobin: Kanda solunum organından dokulara oksijen, dokulardan solunum organına ise
karbondioksit ve proton taşıyan proteindir.
Kalp: göğüs kafesi içerisinde vücudumuzun göğüs boşluğunda bulunan bir organımızdır. Kalp akciğerler
loblarının ortasında sola doğru yaslı durmaktadır. Kalp, Göğüs kemiğimizin hemen altında sola doğru 2-3
parmak yanda ve kaburga kemiklerimizin alt bitişiğinden yukarıya doğru 3-4 parmak üstte
hissedilebilir.Kalp; akciğerlerde temizlenen kirli kanın vücuda, vücutta kirlenen temiz kanın ise akciğerlere
doğru hareketini sağlayan bir organdır.
Kalp kası: Kalbin üç katmanından biri olan myocardium'dur.Yapı bakımından çizgili kasa benzese de
çalışması çizgili kas gibi isteğimizle değil, istemsizdir (otonom).Bu mekanizma kalbin kendi iç uyarımı
sayesinde olmakta ve bu uyarımın esas iki öğesi bulunmaktadır.Bunlar Atrio-ventrikuler düğüm ve
Sinoatriyal düğümlerdir.
Kan kanseri(Lösemi): Tam olarak sebebi bilinmemekle birlikte akyuvarların ani ve denetimsiz bir biçimde
üremesiyle ortaya çıkan bir kanser türüdür. Lösemi terimi "beyaz kan" yani "akyuvar açısından zengin kan"
anlamına gelir. Kandaki akyuvar sayısının artmasıyla oluşan lösemiler kan kanserlerinin bir bölümünü
oluşturmaktadırlar. Bu sebeple günümüzde kan dolaşımında olgunlaşmamış ve tipik akyuvarların sayıca
çok ya da az olmasına göre lösemik kan kanseri ya da alösemik kan kanseri ayrımı yapılmaktadır.
Mikroskop: Kıplak gözle görülemeyecek kadar küçük cisimlerin birkaç çeşit mercek yardımıyla
büyütülerek görüntüsünün incelenmesini sağlayan bir alettir. Öncelikle adından da anlaşılacağı üzere,
mikro, yani çok küçük hücrelerin incelenmesinin yanı sıra, sanayi, menakür, genetik, jeoloji, arkeoloji ve
kriminoloji adli bilimler alanında da büyük hizmetler görmektedir.
Stetoskop: Vücut içinde oluşan sesleri dinlemek için kullanılan tıbbi bir cihazdır.
Pıhtılaşma: Kandaki çok küçük ve çekirdeksiz bir hücre olan kan pulcukları sayesinde, kanın havayla
temas sonrası tortu haline gelmesine pıhtılaşma denir.
41