ktisadi Dalgalanmalar

İktisadi Dalgalanmalar
Bilgin Bari
İktisadi dalgalanmalar nedir?
• İstihdam ve çıktıda (ekonominin genelinde) görülen kısa-dönem
dalgalanmalardır.
İktisadi Dalgalanmaların Özellikleri
• Ekonominin genelinde görülür.
Sadece bir değişkende izlenmez. Reel GSYİH toplam ekonomik
faaliyetleri neredeyse tamamını gösterdiğinden tek bir değişken
olarak izlenebilir.
• Genişleme ve daralma şeklinde görülür.
Resesyon: ekonomide yavaşlama
Resesyon şiddetlenirse depresyon olarak adlandırılır.
Genişleme: ekonomide büyüme
İktisadi Dalgalanmaların Özellikleri
• İktisadi değişkenler birlikte hareket ederler.
Düzenli ve tahmin edilebilir bir seyir izlerler.
• İktisadi dalgalanmalar tekrarlanır fakat dönemsel
değildir.
“daralma-dip-genişleme-zirve” döngüsü tekrarlanır.
• Süreklilik gösterirler.
Daralma dönemi artarak devam ederken, genişleme
dönemi de artarak devam eder.
İktisadi değişkenlerin döngüsel davranışı
• İktisadi değişkenlerin yönü ve zamanlaması
konjonktür ile farklılık gösterebilir.
• Bazı değişkenler konjonktür ile aynı yönde hareket
ederken bazıları tersi yönde hareket edebilir.
• Bazı değişkenler konjonktürden önce değişim
gösterirken, bazıları eş zamanlı bazıları ise sonra
değişim gösterebilir.
Makroekonomik Değişkenler
• Gayri Safi Yurtiçi Hasıla
Ekonomik birimlerin toplam gelirini ölçer.
• İşsizlik Oranı
Toplam işgücü içerisinde çalışmayan kısmı gösterir.
• Enflasyon Oranı
Fiyatlar genel düzeyindeki değişimi ölçer
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla
Enflasyon
Enflasyon
İşsizlik
İktisadi Dalgalanmaların analizi
• Kısa ve uzun dönem arasındaki temel fark fiyatların
davranışıdır.
• Uzun dönemde fiyatlar esnek, kısa dönemde ise
yapışkandır.
• Fiyatların davranışındaki bu farklılık nedeniyle
politikaların kısa ve uzun dönemde etkisi farklı
olmaktadır.
• İktisadi dalgalanmaları analiz eden bir model kısa
dönem fiyat yapışkanlığını dikkate almalıdır.
Teori
Klasik Teori
Keynesyen Teori
Fiyatlar esnektir.
Fiyatlar yapışkandır.
Çıktı (üretim), arz tarafından belirlenir.
Çıktı(üretim), talep tarafından belirlenir.
Arz; sermaye, işgücü ve teknolojiye
bağlıdır.
Talep; tüketicilerin tercihleri, firmaların
beklentileri ve iktisat politikasına bağlıdır.
AD-AS Modeli
AD-AS Modeli
• Model, kısa dönemde fiyatlar genel düzeyi ve toplam
çıktı miktarının nasıl belirlendiğini basit bir şekilde
incelememizi sağlar.
• Model yardımıyla ekonominin kısa ve uzun dönemde
nasıl hareket ettiğini karşılaştırabiliriz.
• Model bir çok farklı piyasa arasındaki etkileşimleri
birleştiren kapsamlı bir modeldir.
AD Eğrisi
AD eğrisini paranın miktar teorisi denklemi
yardımıyla elde ederiz.
MV=PY
AS Eğrisi
• Mal ve hizmetler kısa dönemde yapışkan, uzun dönemde ise
esnek fiyatlara sahipler.
• Toplam arz ilişkisi de döneme bağlıdır. Bu nedenle iki farklı AS
eğrisine sahibiz.
Kısa Dönem
Uzun Dönem
Dikey AS eğrisi
Yatay AS eğrisi
Esnek fiyatlar
Yapışkan fiyatlar
Çıktı, arza bağlı
Çıktı, talebe bağlı
AS Eğrisi
Kısa-Uzun Dönem Dengesi
AD-AS Modelinde Konjonktür Analizi
Merkez Bankasının para
arzını azaltması durumunda
ekonomide kısa ve uzun dönemde
ortaya çıkan değişim.
AD-AS Modeli
• Toplam arzda veya toplam talepte ortaya çıkan
değişmeler ekonomide dalgalanmalara yol açar.
• AD ve AS eğrisini değiştiren dışsal kaynaklı olaylar
“şok” olarak adlandırılır. (arz şoku-talep şoku)
• AD-AS modeli bu şokların nasıl iktisadi
dalgalanmalara neden olduğunu gösterir.
• AD-AS modelini kullanarak bu şoklara nasıl bir
politika tepkisi vermemiz gerektiğini analiz edebiliriz.