KAĞITSIZ BEYANNAME UYGULAMASI ERKİN FINDIK

ERKİN FINDIK – Genel Müdür
Kağıtsız beyanname Nedir ?


Gümrük beyannamelerinin elektronik imza ile imzalanarak
gümrüğe gönderilmesi ve ekinde beyan edilen belgelerin de
taranarak yine elektronik imza ile Gümrük Müsteşarlığı’nın
sistemine aktarılması uygulamasına kısaca “kağıtsız beyanname
uygulaması” denilmektedir. Bu uygulamada (aksi talep edilmediği
sürece) gümrüğe beyannamesi dahil hiçbir evrak gümrüğe fiziki
olarak götürülmemekte ve tescil, tescil onayı, hat bildirimi ve
muayene memuru belirlenmesi işlemleri elektronik ortamda
yapılmaktadır.
Mevcut uygulamada gümrük beyannamesi ofislerden elektronik
imza ile tescil edilmesine rağmen beyanname bastırılıp ıslak imzalı
olarak beyanname eki evraklarla beraber Gümrük Müdürlüklerine
götürülmektedir. Veri giriş salonlarında yazılan beyannamelerde
elektronik imza ile imzalanmaksızın tescil edilmekte
ve
beyanname yine ıslak imza ve beraberindeki evraklarla Gümrük
Müdürlüğüne teslim edilmektedir.
Kağıtsız Beyanname Uygulaması Hangi
Safhadadır ?

Kağıtsız beyanname sisteminin pilot uygulaması ilk olarak
14/01/2011 tarihinde Ankara Tır Gümrük Müdürlüğünde
başlatılmış, sonrasında Esenboğa (25/01/2011) , Ege Serbest
bölge (21/03/2011), Trabzon (18/04/2011), Karaköy Yolcu Salonu
(16/05/2011), Konya (25/07/2011) ve Manisa (22/08/2011)
Gümrük Müdürlüklerinde pilot uygulamaya geçilmiştir.

T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Risk Yönetimi ve Kontrol Genel
Müdürlüğü’nün 22/08/2011 tarihli yazısı ile 93 tane gümrük
müdürlüğünde 01/12/2011 tarihine kadar kağıtsız beyanname
uygulamasına geçilmesi gerektiği Gümrük ve Muhafaza
başmüdürlükleri’ne bildirilmiştir.
Kağıtsız Beyanname Uygulaması Hangi
Safhadadır ?




Listede yer alan Gümrük Müdürlükleri Türkiye’de işlem yapılan
Gümrük Müdürlüklerinin nerede ise tamamıdır. Geriye sadece AHL,
Habur ve işlem sayısı çok düşük birkaç gümrük idaresi kalmaktadır.
Geriye kalan bu birkaç gümrük idaresi de, altyapı eksikleri
giderildikten sonra kağıtsız beyanname uygulamasına geçecektir.
Ancak kağıtsız beyanname işlemlerin kolaylaştırılması için yapılan bir
mevzuat çalışması sebebi ile bir süredir bahsi geçen gümrüklerde
kağıtsıza geçiş uygulaması bekletilmektedir.
Yapılacak mevzuat değişikliği ile özellikle onaylanmış kişi statüsüne
sahip kurumların evrak beyanı yükümlülüğünün azaltılması , böylece
hem işlemlerin kolaylaştırılması hem de yoğun işlemler dolayısı ile
sistem üzerinde oluşacak yükün azaltılması hedeflenmektedir.
Kağıtsız beyanname uygulamasının bu yıl sonu veya önümüzdeki yıl
başı hızla devreye alınacağı tarafımızca değerlendirilmektedir.
Halen kendi ofisinden e-imza ile Gümrük Beyannamesi
tescili yapan gümrükleme ve dış ticaret şirketleri açısından


Mevcut sistemlerini kullanmaya devam edecek, beyanname tescili
sonrası beyanname eki evrakları bir tarayıcı vasıtası ile tarayıp mevcut
elektronik imza sertifikalarını kullanarak Gümrük Müsteşarlığı’nın web
sitesine yükleyeceklerdir. Bu firmalara tavsiyemiz beyanname eki
evrakları pratik ve hızlı bir şekilde tarayacak bir tarayıcı almaları ve bu
evrakların kendi
gümrükleme yazılımlarında saklanabilmesi ve
gerektiğinde gümrüğe veya hizmet verdikleri firmaya sunabilmeleri için
bir döküman yönetim sistemi kullanmalarıdır.
Örneğin Ulukom Döküman Yönetimi yazılımı sayesinde hem taranmış
evraklar Ulukom Gümrük programı yardımı ile gümrüğe hızlı bir şekilde
ulaştırılmakta hem de bu evraklar Ulukom Gümrük yazılımı içinde
beyannamelere bağlı olarak veri tabanında saklanmaktadır. Bu çözümün
kullanılması durumunda evrak fotokopilerinin ofislerde arşiv odalarında
saklanmasına gerek kalmayacak, böylece kağıt ve yer ısrafının önüne
geçilecektir.
Halen Gümrük Müsteşarlığı’nın veri giriş salonlarında Gümrük
Beyannamesi tescili yapan gümrükleme ve dış ticaret şirketleri açısından :




Artık veri giriş salonlarında beyanname (detay beyan) yazamayacaklardır.
Bu şirketlerin kendi bünyelerindeki A karneli kişilere veya temsilname
sahibi kişilere elektronik imza sertifikası temin etmeleri ve elektronik
imza ile beyanname tescili yapabilecekleri bir gümrük beyanname
yazılımı kullanmaları gerekmektedir.
Bu firmalar da (beyanname tescili sonrası) beyanname eki evrakları bir
tarayıcı vasıtası ile tarayıp mevcut elektronik imza sertifikalarını
kullanarak Gümrük Müsteşarlığı’nın web sitesine yükleyeceklerdir.
Bu firmalara tavsiyemiz iyi hizmet alabilecekleri bir yazılım şirketinden
bir gümrükleme yazılımı satın almaları (veya yıllık kullanım bedeli
ödeyerek kiralamaları), beyanname eki evrakları pratik ve hızlı bir
şekilde tarayacak bir tarayıcı almaları ve bu evrakların kendi
gümrükleme yazılımlarında saklanabilmesi ve gerektiğinde gümrüğe
veya hizmet verdikleri firmaya sunabilmeleri için bir döküman yönetim
sistemi kullanmalarıdır.
Kağıtsız Beyanname Uygulaması Özet Beyan veren Taşıyıcı ve
Forwarder şirketlere ne getirmektedir ?



Şu an için özet beyan uygulamasında bir değişikliğe gidilmemiştir.
Veri giriş salonlarında yeni uygulama ile beraber bilgisayar sayısı iyiden
iyiye azaltılmakla beraber bu salonlarda özet beyan yazımı imkanı bir
süre daha devam edecektir ancak bunun da süreli olduğu ve özet beyan
da da kağıtsız ortam geçileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
Özet beyan veren şirketlerin ihtiyaç duyduğu detay beyan gibi evraklar
artık basılmayacağı için bu evrakların (özet beyan bilgilerinin doğru
olması için) taşıyıcı ve forwarder şirketlere bir şekilde ulaştırılması
gerekecektir. Bu konunun da ilk etapta çözümü Ulukom Gümrük
İşlemleri programında ve piyasadaki diğer yazılımların da bir kısmında
bulunan beyanname mail atma özelliği sayesinde (beyannamenin
elektronik ortamda tescili sonrası ) basılmadan elektronik ortamda
taşıyıcı veya forwarder’a ulaştırılmasıdır. Diğer bir çözüm de gümrük
beyannamesinin tescil sonrası gümrük beyanname programları vasıtası
ile eskisi gibi bastırılarak (üzerinde gümrüğün herhangi bir onayı
olmadan) taşıyıcı veya forwarder’a ulaştırılmasıdır.
Uygulamadaki Temel Değişiklikler













Mevcut Sistemde İşlemlerin Sıralaması
Kontrol Gönderimi
Tescil Gönderimi
İhracatçılar Birliği Onayı
Gümrükte Tescil Onayı
Muayene ve diğer işlemler
Kağıtsız Beyannamede İşlemlerin Sıralaması
İhracatçılar Birliği Onayı
Kontrol Gönderimi
Geçici Tescil Gönderimi
Tescil Gönderimi
E-Belge Sistemine Giriş
Hat Bildirimi
Sistemden Onay veya red bildiriminin yapılması
Muayene ve diğer işlemler
Yeni Sisteme İlişkin Notlar (1)



Geçici tescil’in asıl amacı gümrükte tescil yapıldıktan sonra
bazı alanlarda değişikliğe müsaade eden uygulamanın bir
benzerini e-imza’da yapabilmekti. Ancak şu anda kati tescil
alınmadan e-belge uygulaması çalışmadığı için bir fayda
sağlamıyor.
Geçici tescil alındıktan sonra kesin tescil’in kur değişmeden
alınması gerekir. Kur değişirse önce geçici tescili iptal edip
sonra tekrar geçici tescil alarak tescil yapmak gerekir.
E-belge sistemi gümrük yazılımlarından bağımsız çalışıyor.
Desteği gümrük müsteşarlığı tarafından veriliyor.
Yeni Sisteme İlişkin Notlar (2)





Evraklarınızın ilgili memur tarafından incelenip incelenmediği ve
belgelerinizde bir sorun olup olmadığı yine e-belge
uygulamasından takip edilmektedir.
Sorun olan belgelere ilişkin memurun yazdığı not kullanıcı
tarafından izlenmekte ve gerektiğinde belge veya belgeler memur
tarafından tekrar yüklemeye açılarak daha okunaklı bir taramanın
sisteme yüklenmesi talep edilebilmektedir.
Unutulan veya memur tarafından ekstra talep edilen belgeler bir
başka belge ekinde gönderilmektedir.
Sistemde belge inceleme zaman aldığından dosyaların belge
onayları ortalama birkaç saat sürmektedir.
Sarı ve mavi hatta düşen dosyalarında çoğu zaman memurla ilişki
kalmamakta ve dosya onaylandı bilgisi e-belge sisteminden
alınarak işlemlere devam edilmektedir.
Yeni Sisteme İlişkin Notlar (3)





Hat bildirimi” gönderimi yaptığında beyanname sarı veya mavi
hatta düştüyse İşleminiz başlamıştır.teşekkür ederiz mesajı
dönüyor.
Beyanname kırmızı hatta düştüyse “Beyannameniz Tescil Edildi Esyaniz Muayeneye Tabidir- Muayene Memuru:12426:YASIN
KIRLAR” bilgisi dönüyor.
Saat 17’den sonra hat bildirimi yapılamıyor. İlgili gümrük
idaresinden mesai yatırarak memur ataması yapılıyor.
Kağıtsız beyannameye geçiş sonrası beyanname nüshası
gerektiren işlemlerde de beyanname talep edilemeyecek ve bu
bilgilere ilgili kurumlar elektronik ortamda ulaşacaklar.
Görsel olarak beyanname ihtiyacı için mevcut programlardaki
beyanname basımı veya beyannameyi e-mail atma özellikleri
kullanılabilir. Tabi bu dökümanlar sadece mevcut alışkanlıkları
devam ettirmeye yarayacaktır. Hukuki geçerliliği yoktur.
Teknik Bilgiler







E-Belge Uygulamasının çalışabilmesi için istemci bilgisayarda
Java JDK 1.6 ve üzeri sürümün yüklü olması gerekmektedir.
E-Belge Uygulamasını çalıştıracak kullanıcının sistemde
Administrator (Yönetici) yetkisine sahip olması gerekmektedir.
Belgelerin PDF olarak sisteme taranması gerekmektedir.
Taranarak sisteme eklenecek belgelerin 75-100 dpi
çözünürlükte Siyah/Beyaz olarak taranması önerilmektedir.
Sayfa başı belge boyutu en fazla 100 kb olabilir.
Fotoğraf vb. eklenmesi gereken durumlarda dosya biçimi TIF(F)
olarak seçilmelidir.
E-Belge uygulamasını uzak masaüstü aracılığı ile kullanmayınız.
Belgelerin yükleneceği applet e-imza güvenliği sebebi ile uzak
masaüstü içinden açılmamaktadır.
Gümrük Kanununa Göre, Gümrük
Müşavirlerinin Belge Saklama Yükümlülükleri

MADDE 11- Gümrük işlemleriyle doğrudan veya dolaylı
olarak ilgili bulunan kişiler, Gümrük Müsteşarlığının veya
gümrük idarelerinin talebi üzerine gümrük işlemleri ile sınırlı
olmak kaydıyla belirlenen süreler içinde gerekli bütün belge
ve bilgileri vermek ve her türlü yardımı sağlamakla
yükümlüdür....................
MADDE 13- İlgili kişiler, 11 inci maddede belirtilen belge ve
bilgileri gümrük kontrolü amacıyla beş yıl süre ile saklamak
zorundadırlar..............
Kağıtsız Beyannamede Döküman Yönetim
Sistemi Kullanmanın Faydaları




Evraklar, Gümrüğün e-belge sistemine daha kolay
aktarılacak, dolayısı ile ciddi bir zaman tasarrufu sağlanacak
ve hata yapma ihtimali azalacaktır.
Evraklar Gümrük beyannameleri ile bağlantılı olarak gümrük
programı içinde saklanabilecek ve gerektiğinde kolayca
tekrar bastırılabilecek veya mail atılabilecektir.
Islak imzalı olmayan ve 5 yıl süreyle saklanması gereken tüm
evraklar bu şekilde saklanabilir . Böylece fiziksel arşiv
kullanım ihtiyacı ortadan kalkar.
E-gümrük modülünün de alınması durumunda arşiv web’den
hizmet verilen müşterilere açılabilir. Böylece Gümrük
Müşaviri açısından modern ve kaliteli bir hizmet verilmiş
olur, müşteri bağımlılığı ve memnuniyeti artar.
Sorularınız
TEŞEKKÜRLER