C. Ki*i * Grup ve Gruplar Aras* *leti*im

C. Kişi – Grup ve Gruplar Arası İletişim
• Ortak karar alma durumlarında grupsal özellikler ve grup
iletişimi çok önemlidir.
• İletişimin başarılı ve verimli olması gruptaki kişilerin
sorumluluğudur.
• Grubu oluşturan bireyler arasında mükemmel iletişim
olması beklenemez ve mümkün değildir.
• Uyuşmazlıklar, çatışmalar ve çekişmeler sadece iletişim
kopukluğunun işaretleri değildir.
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
Gruplardaki İletişim Şebekeleri (Ağları)
Merkezi İletişim Şebekeleri:
Burada ilişkiler odak noktası konumundaki bir kişi üzerinde
yoğunlaşır. Çoğunlukla, otoriter ve disiplini esas alan sosyal
gruplarda görülür.
• Tekerlek tipi iletişim şebekesi: Örneğin; “komuta grupları” dır.
Merkezleşme derecesi en yüksek grup türüdür.
• Y tipi iletişim şebekesi: Ör, Genel Müdür A, Genel Müdür
Yardımcısı B, Üretim Müdürü C ile iki üretim şefinden (D ve E)
oluşan bir iletişim şebekesi v.b.
• Zincir tipi iletişim şebekesi: Ör; hiyerarşik kademeler boyunca
dikey olarak gerçekleşen iletişim ilişkileri v.b
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
Merkezkaç İletişim Şebekeleri
Üyelerin birbirleriyle iletişim kurma olanağı daha
fazladır. Herkesin tatmin ve katılım derecesi
yüksektir.
• Dairesel tip iletişim şebekesi: Her üye doğrudan
ikişer kişi ile iletişim kurabilmektedir. Ör; “görev
grupları” veya “komiteler”.
• Tüm kanal (serbest) tipi iletişim şebekesi: Grubun
her üyesi doğrudan doğruya teke tek
haberleşebilmektedir. Biçimsel olmayan gruplarda
bu şebeke geçerlidir. Ör; demokratik ve katılımcı bir
sosyal grubun iletişim ağı büyük olasılıkla bu model
olacaktır.
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
A
D
A
B
C
C
B
E
Y Biçimli
D
E
A
B
Daire
C
D
Zincir
C
B
A
A
E
B
E
D
C
Tekerlek
D
Şebeke (TümKanallar)
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
D. Örgüt İçi ve Örgütler Arası İletişim
• İletişim; organizasyonun oluşması, ayakta kalması
ve başarılı olabilmesi için vazgeçilmez bir
faktördür.
• Örgütsel iletişimin temel amacı; faaliyetleri
yönlendirmek, bireylerin istenilen yönde
davranmasını sağlamaktır.
• Örgütteki iletişimin bir diğer önemli rolü de
koordine edilen faaliyetlerin başarılmasıdır.
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
İLETİŞİM KANALLARI
• BİÇİMSEL İLETİŞİM KANALLARI
• BİÇİMSEL OLMAYAN İLETİŞİM KANALLAR
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
1. Biçimsel İletişim Kanalları
Biçimsel İletişim dört şekilde gerçekleşir:
• Aşağıya doğru
• Yukarıya doğru
• Yatay
• Çapraz
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
Aşağı doğru iletişim:
Üst kademedeki kişiden alt kademedeki kişiye
doğru bilgi aktarımıdır. Bu tek yönlü bir iletişimdir.
Bu tür iletişimde sözlü ve yazılı iletişim araçları
birlikte kullanılır. Bu sayede planlama, organize
etme, yürütme ve kontrol etme fonksiyonları yerine
getirilebilir. Bu iletişimde kullanılan mesajlar;
▪Politikalar, usuller, kurallar, ve iş çizelgelerini içeren
emirler.
▪ Bilgi talepleri.
▪ Belli bir konuda grup birliği ve uyumu sağlayacak
bilgilerdir.
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
Yukarı doğru iletişim:
Burada ise bilginin yönü aşağıdan yukarıya
doğrudur. Yani bir tür geriye bilgi akışıdır.
Şikayet kutuları,
Öneri sistemleri,
Raporlar kullanılan bazı iletişim araçlarıdır.
Yukarıya doğru iletişimin gerçekleşememesinin bazı
nedenleri:
•
•
•
•
•
Fiziksel uzaklık ya da erişmezlik
Her kademede bilgilerin değişikliğe uğraması
Amirin davranışı
Astın aşağı saygınlığı (statüsü)
Gelenekler
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
• Yatay
İletişim:
Çağdaş
organizasyon
yaklaşımlarında kabul görmüş olan bir iletişim
şeklidir. Aynı düzeyde yer alan yöneticiler veya
çalışanlar arasında koordinasyon sağlanması ve
ortak amaçlara yönelmesi için yapılan iletişimdir.
Aşırı işbölümünün artması ve uzmanlaşma
beraberinde yatay iletişimi
zorunlu hale
getirmiştir.
• Çapraz İletişim: Bir bölümde beraber
çalışanlarla diğer bölümdeki ast ve üstler
arasındaki ilişkiler söz konusudur. Bu iletişim
türünün en önemli yararı zaman kaybını
önlemesidir.
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
2. Biçimsel Olmayan İletişim Kanalları
• Bu iletişim kanallarına genelde “asma” denir.
• Organizasyonlarda biçimsel olmayan yapı,
kendiliğinden biçimsel olmayan kanalların
çıkmasına neden olur.
• Biçimsel olmayan iletişim dört farklı yolla
gerçekleşir.
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
D
F
B
B
E
C
C
E
F
C
B
F
A
D
A
A
G
D
C
D
G
B
E
E
F
E
A
Tek Hatlı
Zincir
Dedikodu
Zinciri
Olasılık
Zinciri
Prof. Dr. Rana Özen Kutanis
G
Küme
Zinciri