idrar yolu enfeksiyonları

İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI
Dr Salih Kavukçu
Dokuz Eylül Üniversitesi
Tıp Fakültesi
Çocuk Nefroloji Bilim Dalı
LİTERATÜRDE YAZAN
TANIM
SIKLIK
ETYOLOJİ
PATOGENEZ
KLİNİK
TANI
AYIRICI TANI
TEDAVİ
PROGNOZ
KLİNİKTE KARŞILAŞILAN
HASTA
YAKINMA
ÖYKÜ
ÖZGEÇMİŞ
SOYGEÇMİŞ
FİZİK MUAYENE
LABORATUVAR
GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMİ
TEDAVİ
PROFLAKSİ
TANIM
İdrar yolu enfeksiyonu (İYE),
vücut dışına çıktıktan sonra herhangi bir
bakteri ile karşılaşmamış idrarda,
kültür yöntemleri kullanılarak saf bir şekilde
üretilen bakterilerin yol açtığı yangı.
1) KOMPLİKE OLMAYAN
İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI
İLK KEZ GEÇİRİLEN İYE
TEKRARLAYAN İYE
ALT İYE
-
Sistit
-
Üretrit
2) KOMPLİKE OLMAYAN
ÜST İYE
ASEMPTOMATİK BAKTERİÜRİ
Herhangi bir hastalık semptomu olmaksızın, idrar
kültüründe anlamlı üreme yapan bir bakteri ayırt
edilirse, “asemptomatik bakteriüri”den söz edilir.
Okul yaş grubunda çocuklar arasında %1 oranında
rastlanır.
Tanısı ve tedavisi gerekmemektedir.
-
Üreterit
-
Piyelit
3) BÖBREK PARANKİMİ
ENFEKSİYONU
(KOMPLİKE İYE)
-
Piyelonefrit
SIKLIK
Çocukluk yaş grubunda erkeklerin %1-3, kızlar ise %3-10 oranında İYE
atağı geçirme riskine sahiptir.
İlk yıl içinde sıklık, erkek/kız oranı 3-5/1, ilk yıldan sonra 1/10 şeklindedir.
İlk kez akut İYE geçirenlerin yaklaşık %12-30 u, ilk 6-12 ay içinde tekrar İYE
atağı geçirmektedir.
Ateşli süt çocuğu ve küçük çocuklarda İYE prevalansı %4.1-%7.5 arasında
değişmektedir.
İYE NEDEN ÖNEMLİDİR?
İYE
RENAL SKAR
HiPERTANSİYON
SON DÖNEM BÖBREK HASTALIĞI
Akut pyelonefritlerin %60 ında VUR bulunmamaktadır
SİSTİT
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU ETKENLERİ
Gram negatif bakteriler
- Escherichia coli (%85)
- Klebsiella pneumonia
- Proteus mirabilis
- Enterobacter aerogenes
- Pseudomonas aeruginosa
- Serratia marcescens
- Salmonella türleri
- Haemophilus influenzae
- Gardnerella vaginalis
Gram pozitif bakteriler
- Staphylococcus epidermidis
- Enterococcus
- Staphylococcus saprophyticus
- Streptococcus pneumonia
- Group B streptococcus
Diğer
• Adenovirus tip11 ve tip21
• BK virus
• Candida albicans
• Mycoplasma hominis
• Ureoplasma ureolyticum
• Mycobacterium tuberculosis
• Toxocara
• Microflariae
• Enterobius vermicularis
pentraxin-related protein 3
TUTUNMA
İNVAZYON
REPLİKASYON
DÖKÜLME
Bakteriyel devamlılık
Makrofajlar
T ve B hücreleri ?
AKUT PİYELONEFRİT PATOGENEZİ
BÖBREK PARANKİMİNE BAKTERİ İNOKÜLASYONU
KOMPLEMAN AKTİVASYONU
İMMÜN CEVAP
KEMOTAKSİS-OPSONİZASYON
FAGOSİTOZ
BAKTERİNİN
ÖLDÜRÜLMESİ
İNTRAVASKÜLER
GRANÜLOSİT
AGREGASYONU
SÜPEROKSİD SALINIMI
LİZOZİM SALINIMI
TÜBÜLER HÜCRE ÖLÜMÜ
İNTERSTİSYEL İNVAZYON
pentraxin-related protein 3
RENAL SKAR
FOKAL
İSKEMİ
İYE RİSKİNİ ARTTIRAN FAKTÖRLER
MEKANİZMA
PATOGENEZ
ÖNLEM
PİYELONEFRİT
İYE önlenmesi
Cerrahi
Reflü
Obstrüksiyon
SİSTİT
Obstrüksiyon/anomali
İdrar tutma
Rezidüel idrar
MESANE KOLONİZASYONU
Temas sonrası
işeme/proflaksi
Belirleme/önleme
Engel olma
Belirleme/tedavi
Cinsel temas
Cinsel taciz
Mastürbasyon
Konstipasyon
Cerrahi
Sık işeme çizelgesi / yüksek
sıvı alımı
Tam işeme/çift işeme
ÜRETRA KOLONİZASYONU
İyi hijyen
Kötü hijyen
Kıl kurdu
Dışkı inkontinansı
Uzun banyo / köpük banyosu
fimozis
Tanı/tedavi
Tuvalet eğitimi
Duş
Sünnet
PERİNE
ÇOCUKLARDAKİ İYE SEMPTOM VE BULGULARI
YENİDOĞAN
SÜT ÇOCUĞU
OKUL ÇOCUĞU
ADÖLESAN
OKUL ÖNCESİ
•
•
•
•
•
•
SARILIK
HİPOTERMİ
SEPSİS
KİLO
ALAMAMA
KUSMA
ATEŞ
•
•
•
•
•
DİYARE
KİLO
ALAMAMA
KUSMA
ATEŞ
KÖTÜ
KOKULU
İDRAR
•
•
•
•
•
•
•
•
KUSMA
ATEŞ
KÖTÜ
KOKULU
İDRAR
KARIN
AĞRISI
POLLAKÜRİ
DİZÜRİ
URGENCY
ENÜREZİS
•
•
•
•
•
•
ATEŞ
KARIN
AĞRISI
POLLAKÜRİ
DİZÜRİ
URGENCY
YAN AĞRISI
ÇOCUKLARDAKİ İYE SEMPTOM VE BULGULARI
Yaş grubu
En sık
En az
3 aydan küçük süt
çocuğu
Ateş
Kusma
Letarji
İrritabilite
Beslenme zayıflığı
Karın ağrısı
Sarılık
Hematüri
Kötü kokulu idrar
3 aydan
büyük
Preverbal
Ateş
Karın ağrısı
Yan ağrısı
Kusma
Beslenme zayıflığı
Letarji
İrritabilite
Hematüri
Kötü kokulu idrar
Verbal
Sıkışma
Dizüri
İşeme disfonksiyonu
Kontinans değişiklikleri
Karın ağrısı
Yan ağrısı
Ateş
Kusma
Hematüri
İdrar bulanıklığı
Kötü kokulu idrar
FİZİK MUAYENEDE
DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
•
•
•
•
Büyüme geriliği
Hipertansiyon
Batında kitle ve/veya hassasiyet
Dış genital organların muayenesi
–
–
–
–
–
•
Vajinit
Labial adhezyon
Lokal irritasyon
Cinsel taciz – ilişki
Erkeklerde idrar akımının incelenmesi ve sünnet durumu
Rektal muayene
–
–
Kitle
Sfinkter tonusunun değerlendirilmesi
KOMPLİKE İDRAR YOLU ENFEKSİYONU
•
•
•
•
Yüksek ateş ve toksik görünüm
Aşırı kusma
Orta –Ağır Dehidratasyon
Uyum güçlüğü
KOMPLİKE OLMAYAN İDRAR YOLU ENFEKSİYONU
•
•
•
•
Ateşli ancak iyi görünüyor
Ağızdan sıvı ve ilaç alabilen
Hafif dehidratasyon
Uyumlu
OLASI İYE TANISI KOYMADA
DEĞERLİ İDRAR ANALİZ BULGULARI
YÖNTEM
 Işık Mikroskopisi
 Faz kontrast mikroskopisi
 İdrar sedimentinin gram
boyaması

“Dipstick” testi
BULGULAR
 İdrar sedimentinde basiller
 İdrar sedimentinde
basil veya koklar
 Gram (-) basiller ,
Gram (+)koklar ve
nadiren Gram (-) koklar
 Nitrit ve lökosit esteraz
pozitifliği
İYE BELİRLENMESİNDE, ÇEŞİTLİ TESTLERİN
DUYARLILIK, ÖZGÜNLÜK VE ÖNGÖRÜ GÜÇLERİ
TEST
Sensitivite
(%)
Spesifite (%) Pozitif
prediktif
değer (%)
Negatif
prediktif
değer (%)
> 5 lökosit/hpf
(santrifüjlü)
80
83
46
96
>10 lökosit/µL
(santrifüjsüz)
63
90
53
93
Nitrit
69
90
57
94
Lökosit esteraz
71
85
47
94
Nitrit +
Lökosit esteraz
86
86
54
97
İDRAR YOLU ENFEKSİYONUNA
BAĞLI OLMAYAN PYÜRİ NEDENLERİ
SIK
• Vaginal akıntı
• Kimyasal irritasyon
• Ateş
• Viral enfeksiyon
NADİR
• Apandisit
• Glomerulonefrit
• Renal tüberküloz
İYE TANISINDA İDRAR KÜLTÜRÜNÜN
YORUMLANMASI
TOPLAMA YÖNTEMİ
• Suprapublik
aspirasyon
KANTİTATİF KÜLTÜR
• Herhangi bir sayıda üriner
patojen. Koagülaz (-) Staph. Hariç
• Kateterizasyon
• Ateşli infant ve çocukta: ≥ 50 x 103
cfu/ml (sınır 10-50 x 103)
Kanıt düzeyi C, öneri
AAP 2011
• Temiz orta akımı
• Semptomatik hastalarda 105
cfu/ml (tek organizma)
• Temiz orta akımı
• Asemptomatik hastalarda: Farklı
günlerde elde edilen en az iki
örnekte aynı organizmanın 105
cfu/ml kadar üremesi.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU TANISI İÇİN KÜLTÜR KRİTERLERİ
TOPLAMA METODU
KOLONİ SAYISI
ENFEKSİYON OLASILIĞI
Suprapubik aspirasyon
Gram(-)basil:herhangi sayıda
Gram(+)kok:>birkaç yüz
Kateterizasyon
>100.000
10.000-100.000
1000-10.000
<1000
Temiz idrar(erkek)
>10.000
Temiz idrar(kadın)
3 örnek:>100.000
2 örnek:>100.000
1 örnek:>100.000
5x10.000-100.000
10.000-5x10.000
<10.000
>%99
%95
Enfeksiyon olası
Şüpheli;tekrar et
Enfeksiyon olası değil
Enfeksiyon olası
%95
%90
%80
Şüpheli;tekrar et
Semptomatik ise tekrar et
Asemptomatik ise enfeksiyon olası değil
Enfeksiyon olası değil
• “TORBA YAPIŞTIRILARAK” ELDE EDİLEN İDRAR KÜLTÜRLERİ
GÜVENİLİR DEĞİLDİR.
• “TORBA YAPIŞTIRILARAK” ELDE EDİLEN İDRAR
KÜLTÜRLERİNDE,
“ÜREME OLMAMASI” İYE TANISINDAN UZAKLAŞTIRABİLİR.
AAP 2011
ALT İDRAR YOLU
ENFEKSİYONLARI
•
•
•
•
Ateş yüksekliği (+)
Karın ağrısı (+)
Dizüri (+)
Sık idrar yapma (+)
•
İdrar dansitesi düşüklüğü (-)
•
Pyüri ; bakteriüri (+); silendir (-)
•
•
Beyaz küre yüksekliği (-)
Eritrosit sedimentasyon hızı
yüksekliği (-)
C-reaktif protein pozitifliği (-)
Serum prokalsitonin yüksekliği (-)
•
•
ÜST İDRAR YOLU
ENFEKSİYONLARI
•
•
•
•
Ateş yüksekliği(+)
Karın ağrısı / Yan ağrısı (+)
Dizüri (+)
Sık idrar yapma (+)
•
İdrarın konsantre edilme
kapasitesinde bozulma (+)
(idrar dansitesi düşüklüğü +)
• Pyüri; bakteriüri; lökosit silendirleri
(+)
•
•
•
•
Beyaz küre yüksekliği (+)
Eritrosit sedimentasyon hızı
yüksekliği (+)
C-reaktif protein pozitifliği (+)
Serum prokalsitonin yüksekliği (+)
NÖBETTE ATEŞLİ (39,5⁰ C) KÜÇÜK ÇOCUK (2-24 ay) BAŞVURDU:
• Öyküde ve fizik muayenede ateş nedenini bulamadım.
• Hastanın antropometrik değerleri ve diğer fizik muayene bulguları
normal.
• Rutin idrar analizinde,
•
•
•
•
Dansite: 1015,
Lökosit esteraz: +++,
Nitrit: Negatif,
Mikroskopide her alanda 10-15 lökosit mevcut.
• TANIM: İYE
• YAKLAŞIMIM: AMPİRİK OLARAK ORAL SEFİKSİM ÖNERDİM.
A) Hatam var mı?
B) Varsa nerede?
C) Aslında ben hata yapmam!..
Ateşli Bebeklerde (2-24 ay) İYE Düşündüren Bireysel Risk Faktörleri
KIZ
ERKEK
< 12 ay
Vücut ısısı > 39 o C
Vücut ısısı > 39 o C
Ateş süresi > 2 gün
Ateş süresi > 24 saat
Başka enfeksiyon odağı olmaması
Başka enfeksiyon odağı olmaması
Beyaz ırk
Siyak ırk dışı
AAP 2011
Nedeni bulunmamış ateşi olan çocuk (2-24 ay) hemen antibiyotik verecek kadar
ağır hasta değilse, hekim idrar yolu enfeksiyonu olasılığını değerlendirmelidir:
Ateşli çocukta idrar yolu enfeksiyonu olasılığı düşük ise hekim herhangi bir tetkik
yapmadan hastayı klinik olarak izler. (kanıt düzeyi A, güçlü öneri)
Ateşli çocukta idrar yolu enfeksiyonu olasılığı düşük değil ise hekim için iki seçenek
vardır. (kanıt düzeyi A, güçlü öneri)
1. İdrar kateter veya suprapubik aspirasyonla elde edilir, rutin idrar analizi ve idrar
kültürü yapılır.
VEYA
2. İdrar uygun bir şekilde elde edilir, rutin idrar analizi yapılır.
Rutin idrar analizi idrar yolu enfeksiyonu düşündürüyorsa, (lökosit esteraz veya nitrit
testi pozitif veya mikroskopik analizde lökosit veya bakteri pozitif) :
idrar örneği kateter veya suprapubik aspirasyonla elde edilir ve idrar kültürü
yapılır.
Taze idrarın rutin idrar analizinde ( bir saat içinde gerçekleşen işemeden elde
edilmiş) lökosit esteraz ve nitrit testleri negatif ise antibiyotik tedavisi başlamadan
klinik seyir izlenir.
Rutin idrar analizindeki negatif bulgular idrar yolu enfeksiyonundan kesin
olarak uzaklaşmamıza neden olamaz.
AAP 2011
NÖBETTE ATEŞLİ (39,5⁰ C) KÜÇÜK ÇOCUK (2-24 ay) BAŞVURDU:
• Öykü ve fizik muayenede, ateş nedenini bulamadım.
• Hastanın antropometrik değerleri ve diğer fizik muayene bulguları
normal.
• Rutin idrar analizinde,
•
•
•
•
Dansite: 1015,
Lökosit esteraz: +++,
Nitrit: Negatif,
Mikroskopide her alanda 10-15 lökosit mevcut.
• TANIM: İYE
• YAKLAŞIMIM: AMPİRİK OLARAK ORAL SEFİKSİM ÖNERDİM.
*A) Hatam var mı?
*B) Varsa nerede?
Kateter veya suprapubik
aspirasyonla aldığım idrardan
kültür yapıp, izlemeliydim!....
AKUT İYE’ NİN TEDAVİ PRENSİPLERİ
•
Enfeksiyon tanısını kesinleştir
•
Kan basıncı, BUN, Kreatinin düzeylerine bak (ilk enfeksiyonda)
•
Uygun ampirik antibiyotik tedavisini seç
– Benzer antibiyotiği yakın zamanda kullanmamış olmalı
– Kusma veya ağır semptomlar varsa parenteral
•
Aşağıdaki durumlarda idrar kültürü tekrarlanır
– Semptomlar devam ediyorsa
– Organizma dirençli ise
•
10 günlük tedavi uygula
– Hasta tolere ediyorsa oral yol ile
•
Uygun görüntüleme yöntemlerini kullan
•
Evde nitrit testi ile takip et
HASTANEYE YATIŞ ENDİKASYONLARI
Ağır dehidratasyon
Kusma
<2 ay
Tedaviye yanıtsızlık/uyumsuzluk
Toksik görünüm
KOMPLİKE İYE’ NİN YATAN HASTALARDA TEDAVİSİ
Uygun parenteral sıvı (genellikle normal idame sıvısının 1.5 katı)
Bir üçüncü kuşak sefalosporin
• Seftriakson: 75 mg/kg/gün, 12-24 saatte bir, iv veya im
• Sefotaksim: 150 mg/kg/gün, 6-8 saatte bir, iv veya im
• Seftazidim: 150 mg/kg/gün, 6-8 saatte bir, iv veya im
•
İki aydan küçük bebeklerde,
uropatojenler çoğunlukla E. Coli ve E. Faecalis olduğundan ampirik
tedavide bir β-lactam antibiyotik ve bir aminoglikozid kombinasyonu başlanır.
İYE TEDAVİSİNDE SIKLIKLA SEÇİLEN AMPİRİK ANTİBİYOTİKLER
YOL
Parenteral
İLAÇ
Aminoglikozidler
Amikasin
Netilmisin
Tobramisin
Penisilinler
Ampisillin-sulbaktam
Tikarsilin
Sefalosporinler
Cefazolin
Ceftriaxone
Ceftazidime
Cefepime
DOZ
(mg/kg/gün)
DOZ ARALIĞI
(saat)
10-15
5-7.5
5-7.5
12
8
8
50-100
50-200
6
4-8
25-50
50-75
90-150
100-150
6-8
12-24
8-12
8-12
İYE TEDAVİSİNDE SIKLIKLA SEÇİLEN AMPİRİK ANTİBİYOTİKLER
YOL
Oral
İLAÇ
Penisilinler
Ampisillin-sulbaktam
Amoksisilin-klavulanat
Sulfonamidler
TMP-SXT
Sefalosporinler
Cefaleksin
Cefaclor
Cefixime
Cefadroksil
Diğer
Nitrofurantoin
DOZ
(mg/kg/gün)
DOZ ARALIĞI
(saat)
50
40
12
12
8
12
25-50
20
8
30
6
8
12-24
12-24
5-7
(pyelonefritte kullanılmaz, dokuya ulaşmaz.)
6
• TEDAVİ TİPİ
– Oral
– Parenteral
2-24 ay bebekler için:
Oral veya parenteral olarak başlanan tedavinin etkinliği aynidir.
Hekim mümkünse bölgesel antibiyotik duyarlılığını dikkate alarak antibiyotik
seçimini yapmalıdır, izole edilen üropatojenin antibiyotik duyarlılık testine göre
antibiyotik tedavisini düzenlemelidir. (kanıt düzeyi A, güçlü öneri) AAP 2011
• DOZ SAYISI
– Tek doz
– Bölünmüş dozlarda
• TEDAVİ SÜRESİ
– Oral 5-15 gün
– Parenteral 7-10 gün
2-24 ay bebekler için:
Hekim tedavi süresini 7-14 gün olarak düzenlemelidir.
(kanıt düzeyi B, öneri) AAP 2011
AKUT PYELONEFRİTİN TEDAVİSİ SIRASINDA
•3. gün kontrol kültürü önerilmiyor.
•Klinik yanıt yoksa tekrarlanabilir.
 İdrar  ilk 24 saatte steril olur
 Ateş  2-3 günde ↓
 CRP  4-5 günde ↓
 ESR  2-3 hafta sonra ↓
 Konsantrasyon kapasitesi  birkaç hafta- 2-3 ayda düzelir.
Bir çocuk İYE nedeni ile tedavi edildikten sonra kendimize soracağımız soru:
Bu çocukta İYE neden meydana geldi?
• Obstruksiyon mu var?
• Vezikoüretaral reflü mü var?
• İşeme disfonksiyonu mu var?
• Çocuk için işeme ve dışkılama bir yük mü?
ULTRASONOGRAFİ
VOİDİNG SİSTOÜRETROGRAFİ
DMSA RENAL SİNTİGRAFİ
‘Aşağıdan yukarı’ ve ‘Yukarıdan aşağı’ Görüntüleme Yaklaşımları
‘Aşağıdan yukarı’ yaklaşım
İYE Akut faz DMSA
 VCUG
‘Yukarıdan aşağı’ yaklaşım
AAP 1999
EAU/ESPU 2011
İYE VCUG
USG
SMRC 1999
İYE Akut faz DMSA + USG
 VCUG
ESPR 2007
İYE Akut faz DMSA 
VCUG
Herz ve Ark. 2010
AAP 2011
İYE USG + Risk faktörleri 
NICE 2007
VCUG
ISPN 2011
‘Biomarker’ temelli
yaklaşım
İYE Prokalsitonin
Üreteral dilatasyon  VCUG
Leroy ve Ark. 2011
İYE CRP veya Üreteral
Preda ve Ark. 2011
dilatasyon  DMSA  VCUG
AAP 2011
•
İlk ateşli idrar yolu enfeksiyonundan sonra rutin olarak “miksiyon sistoüretrografi“
çekilmemelidir. USG çekilmelidir. (kanıt düzeyi C, öneri)
Eğer üriner sistem ultrasonografisinde: hidronefroz, skar, veya yüksek dereceli
vezikoüreteral reflü veya obstrüktif üropati düşündüren görüntülerin olması veya
başka atipik veya kompleks klinik durumlarda “miksiyon sistoüretrografi” uygulama
endikasyonu doğar. (kanıt düzeyi B, öneri)
•
Eğer ateşli idrar yolu enfeksiyonu tekrarlıyorsa olgu ileri düzeyde değerlendirilerek,
“miksiyon sistoüretrografi “ çekilir. (kanıt düzeyi X, öneri)
BÖBREĞE ZARAR VERMEYEN VEZİKOÜRETERAL
REFLÜ’YÜ ORTAYA ÇIKARMAYALIM….
Anti-bakteriyel profilaksi
• Amaç
– İYE atağını ve sonucu olabilen renal skarı önlemek
– VUR kendiliğinden gerilerken, kolaylaştırdığı İYE ataklarını
önleyerek renal skar riskini azaltmak
İdeal profilaktik ajan
•
Oral alınabilmeli,
•
Üropatojenlere karşı olmalı
•
Yan etkisi az, uzun süre saklanması kolay olan ilaçlar olmalı
•
İdrarda terapötik düzeylere ulaşabilmeli
•
Fekal konsantrasyon düşük olmalı
•
Bölgesel antimikrobiyal direnç kalıbına göre seçilmeli
•
Günde tek doz oral uygulanabilmeli
– Yenidoğanlar
• Amoksisilin (10-15 mg/kg)
• Sefaleksin (15 mg/kg)
Büyük çocuklar
Nitrofurantoin (1-2 mg/kg)
TMP-SMX (2 mg/kg)
Sefiksim (2 mg/kg)
Garin
Roussey
Kesler
Pennesi
Montini
PRIVENT
Swedish
Reflux
Trial
RIVUR
218
225
100
338
576
203
607
3 ay-17 y
1 ay-7 y
3 ay-17 y
0-2 1/2y
0-18 y
1-2 y
2 ay-5 y
Takip Süresi
1 yıl
1 1/2 yıl
2 yıl
1 yıl
1 yıl
2 yıl
2 yıl
VUR-0
105
-
-
210
-
-
VUR-1
19
23
-
30
-
68
VUR-2
57
146
21
58
-
254
VUR-3
27
54
46
40
126
230
VUR-4
-
-
33
-
77
50
VUR-5
-
-
-
-
-
-
Ateşli İYE
atakları
Profilaksi(+)
%9
% 13
% 36
%7
%7
% 14
% 13
Ateşli İYE
atakları
Profilaksi (-)
%3
% 16
% 30
%9
% 13
% 37
% 24
Hasta sayısı
Yaş
114
129
Garin
Roussey
Kesler
Pennesi
Montini
PRIVENT
Swedish
Reflux
Trial
RIVUR
218
225
100
338
576
203
607
3 ay-17 y
1 ay-7 y
3 ay-17 y
0-2 1/2y
0-18 y
1-2 y
2 ay-5 y
Takip Süresi
1 yıl
1 1/2 yıl
2 yıl
1 yıl
1 yıl
2 yıl
2 yıl
VUR-0
105
-
-
210
-
-
VUR-1
19
23
-
30
-
68
VUR-2
57
146
21
58
-
254
VUR-3
27
54
46
40
126
230
VUR-4
-
-
33
-
77
50
VUR-5
-
-
-
-
-
-
Ateşli İYE
atakları
Profilaksi(+)
%9
% 13
% 36
%7
%7
% 14
% 13
Ateşli İYE
atakları
Profilaksi (-)
%3
% 16
% 30
%9
% 13
% 37
% 24
Hasta sayısı
Yaş
114
129
HANGİ DURUMDA PROFİLAKTİK ANTİBİYOTİK VERİLMELİ?
•
İdrar yolu normal olan veya dilate VUR ‘u bulunmayan çocuklar profilaksiden fayda
görmemektedir.
•
Dilate VUR olan küçük çocuklar, özellikle kız çocukları tekrarlayan İYE ve akkiz renal
skar açısından riskte olup, antibiyotik profilaksisinden fayda görebilmektedir.
•
Artan bakteriyal direnç ve ilacı düzenli kullanamama antibiyotik profilaksisinin
başarısını önleyen faktörlerdir.
Brandström Pediatr Nephrol 2014
SÜNNET
Yenidoğan döneminde uygulanan sünnet sağlıklı ve posterior
üretral valvi olan erkek çocuklarda İYE riskini %90 kadar
azaltmaktadır.
American Academy of Pediatrics Male circumcision. Pediatrics 2012
VUR, pelvo-üreteral veya veziko-üreteral bileşke
obstruksiyonlarında sünnet uygulamasının İYE riskini düşürdüğü
henüz kanıtlanmamıştır.
Bader McCarthy Pediatr Nephrol 2013
Dilate VUR’lu veya diğer malformasyonu bulunan ve tekrarlayan
İYE geçiren erkek çocuklara sünnet önerilebilir.
Singh-Grewal D, Macdessi J, Craig J Arch Dis Child 2005
İYE ATAKLARINI ÖNLEMEK İÇİN YAPILACAK ÖNERİLER
Yeterli sıvı alınmalı.
Sık idrar yapılmalı.
Mesane tam olarak boşaltılmalı, işeme sonrası idrar kalmamalı ( gerekirse ikili işeme önermeli).
İşeme çizelgesi ile çocuğun mesane kapasitesi ve boşaltım fonksiyonu hakkında bilgi elde edilir.
Konstipasyon giderilmeli.
Mesane - barsak disfonksiyonu düzeltilmeli.
Tuvalet terbiyesi sonrasında tekrarlayan İYE ortaya çıkarsa, mesane disfonksiyonu düşünülmeli.
Kızlarda uretra-vaginal reflü tekrarlayan İYE nedeni olabilir.
Barsak parazitleri giderilir.
Bebeklerin bezleri (üreme ortamı yaratacağından) uzun süre ıslak kalmalarını önlenmelidir.
Perine, dış genital organlar temiz ve kuru olmalı.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARINDA KANIT BEKLEYEN TEDAVİ YAKLAŞIMLARI
İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARINDA KANIT BEKLEYEN TEDAVİ YAKLAŞIMLARI