PowerPoint Sunusu - Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Programı

ÇOCUKLUK ÇAĞI
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU
TEDAVİ YAKLAŞIMI
Dr. Ahmet KESKİNOĞLU
Çocuk Sağlığı ve Hast. AD
Çocuk Nefrolojisi BD
Anımsama
YD:
Erkeklerde sık,
sıklıkla asemptomatik,
Eşlik eden üriner sistem malformasyonları sık
1 Yaş
Erkek = kız
2-6 yaş Kız > erkek, semptomatik
Büyük çocuk-adolesan
Kız / erkek = 10-30 kat
Kızlarda sıklıkla sistit.
İdrar Yolu enfeksiyonları sinsi gidişli olabilir.
ERKEK
KIZ
sistit
Ergenlik
2-6 yaş
1 yaş
Üriner malformasyon
Yenidoğan
0
ETKEN
İLK İYE:
E. Coli ( % 80-90)
Klebsiella
Stafiloklar (Adolesanda sık)
Enterik streptekoklar
Proteus  >1 yaş erkek (%30) 
TANI
ANLAMLI BAKTERİÜRİ SAPTANMASI
Kantitatif idrar kültürü
İDRAR ANALİZİ TANIYI DESTEKLER
- Piyüri % 40-70 uyumlu
- Nitrit (+) liği % 78-92 uyumlu
- Nitrit, lökosit esteraz, bakteriüri, piyüri İYE tanısı
>%95
KLİNİK BELİRTİ ( ± )
ANLAMLI BAKTERİÜRİ
102 CFU/ml
103 CFU/ml
105 CFU/ml
coliform
bakteri
noncoliform
semptomatik erkek
semptomatik kız
105 CFU/ml
bakteri
asemptomatik çocuk
Herhangi bir bakteri
suprapubik asp.
102 CFU/ml
kateterizasyon
bakteri
YANIT VERİLMESİ GEREKEN
SORULAR







Hastanede / ayaktan izlem
Üst/alt İYE ayrımı
Tedavi şekli (PO/PE)
Hangi antibiyotik
Kombinasyon (tekli /kombine)
Süre
Profilaksi
Komplike/
komplike
olmayan İYE
ayrımı
Temel İlkeler
YD dönemi İYE; hematojen kaynaklıdır.
Hidrasyonun düzeltilmesi ve yeterliliği tedavinin
başarısını arttırır.
Parenteral antibiyotik tedavisi; olabildiğince erken
dönemde PO olarak devam edilir.
İYE’nu kolaylaştırıcı faktörler ortadan kaldırılmalıdır.
Üriner malformasyon olasılığında, tanı kesinleşinceye
dek proflaksi yapılır.
Hekimine inanmayan hasta tedaviden sıkılıp bırakır!
Yineleme riski artar.
Akut Körleme Antibakteriyel
Tedavi Başlama Gerekliliği
Akut başlangıçlı.
Yüksek ateş varlığında.
5 yaşın altındaki çocuklarda.
Böbrek parankim zedelenme riski
taşıyan hastalarda.
Akut Körleme Antibakteriyel
Tedavi Başlama Gerekliliği
US’da obstrüksiyon, taş saptanan
hastalar.
Üst idrar yolu enfeksiyonu kuşkusu
taşıyan hastalar.
İYE’larında TEDAVİ
A) TEDAVİ EDİCİ
1. AKUT İYE’larında ANTİBAKTERİYEL TEDAVİ
2. YİNELEYEN İYE’larında TEDAVİ
(İdrar kültürü ile izlem)
B) PROFLAKTİK veya KORUYUCU TEDAVİ
C) BASKILAYICI TEDAVİ
A) AKUT İYE’larında TEDAVİ
Küçük yaş, 2 yaş
Dehidratasyon (+)
Kusma (+)
Ailenin tedaviye uyumsuzluğu
Eşlik eden hastalık ?
(Sık geçirilen enfeksiyon)
a) GENEL KURALLAR
- ACİL : Körleme antibakteriyel ted. başlanılmalı
Ayaktan /Hastanede tedavi
Bölgesel üropatojen direnç % si dikkate alınmalı
Uygun ve Etkin Tedavi
ÜST-İYE
Tedavi şekli PO olmalı
(Ateş +İYE)
PE tedavi septik+kusan hastada
kullanılmalı
Ateş (Aksiller > 38.8 C)
Sedimentasyon (28 mm/s)
Lökositoz (Nötrofil > 9000/mm3)
CRP ( >0,92 mg dL)
Osmolarite düşüklüğü
( < 240 mOsm/kg su)
-US ile ÜRİNER SİSTEM OBSTR. VARLIĞI
ARAŞTIRILMALI
A) AKUT İYE’larında TEDAVİ
b) ANTİBAKTERİYEL
Gentamisin:
7.5 mg/kg/G 3x1
+
Ampisilin
TEDAVİ
SEÇİMİ
150 mg/kg/G 4x1
YD ve < 3 AY ÇOCUKLARDA
veya
Amoksisilin
1. BAŞLANGIÇ TED.: (24-48 s. IV ted.)
75-100 mg/kg/G 3x1
- Aminoglikozit
+ ampisilin/amoksisilin
- III.kuşak sefalosporinler
- Sefotaksim 150 mg/kg/G 3x1
+/- Ampisilin 150 mg/kg/G 4x1
24-48 s. uygulama sonrası
klinik iyileşme + kan ve idrar kültürü steril
A) AKUT İYE’larında TEDAVİ
b) ANTİBAKTERİYEL TEDAVİ SEÇİMİ
YD ve < 3 AY ÇOCUKLARDA
2. İDAME TEDAVİSİ (PO)
 Amoksisilin + klavilunat 50 mg/kg/G 3x1
 Sefaleksin 50 mg/kg/G 3x1
Tedavi toplam süresi:
Tedavi sonrası 10-14 gün
A) AKUT İYE’larında TEDAVİ
b) ANTİBAKTERİYEL TEDAVİ SEÇİMİ
> 3 AY SÜT ÇOCUĞU ve ÇOCUKLARDA
Piyelonefritlerde; Hastanede, uygun IV / PO sıvı
1. BAŞLANGIÇ TED.: (48-72 s.)
III. Kuşak Sefalosporinler
- Seftriakson 100 mg/kg/G IV 2x1
- Sefotaksim 150 mg/kg/G IV 3x1
Küçük yaş, 2 yaş
ÜST-İYE
- Aminoglikozit
5-7.5 mg/kg/G Dehidratasyon
IV 3x1
(+)
Ateş (Aksiller
> 38.8 C)
Kusma (+)
II. Kuşak
Sedimentasyon
(28: mm/s)
Lökositoz (Nötrofil
> 9000/mm3)
- Sefuroksim:
20-40 mg/kg/G Ailenin tedaviye uyumsuzluğu
Eşlik eden hastalık ?
CRP ( >0,92 mg dL)
48-72. Saat
Klinik iyileşmekültürü (-)
(SıkİDRAR
geçirilen enfeksiyon)
Osmolarite düşüklüğü
İDAME
TEDAVİSİ:
PO 7-10 gün
( <2.
240
mOsm/kg
su)
- 1.kuşak
sefalosporinler
- Sefiksim 8-10 mg/kg/G 2x1 PO
- SMX-TMP 30-40 mg/kg/G 2x1 PO
OLGU- 1
D.A.
12 Yaş kız
Dizüri
YAKINMA:
2 gündür idrar yaparken yanma,
Zaman zaman karın ağrısı (suprapubik bölgede)
Obez- Okulda tuvalete gitmiyor.
Risk
faktörü
Hemogramda özellik yok
Nitrit+lökosit est+pyüri
Sedimentasyon:10 mm/saat
+bakteri
>%95 İYE
CRP: (-)
İdrarda nitrit (+), eritrosit (+) lökosit esteraz (+)
Sedimentte 15-20 eritrosit, bol bakteri, 7-8 lökosit
Alt-İYE
T.C.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD
Tarih: 10/03/2006
Hasta Adı: D. A.
63kg
Rp.
1. Septrin fort tab (800-160) No: bir
s: 2x1 (7-10 gün)
SMX: 30-50 mg/kg/G
Diğer Seçenekler:
SMX-TMP: Bakton,Bactrim,Kemoprim,Trimoks, metoprim
Sefuroksim: cefaks, cefatin, oraceftin,zinnat
İdrar KAB: E.coli 105 koloni.
SMX-TMP dirençli.
Klinik ve laboratuvar yanıt var. Tedaviye
devam edildi.

A.H. 8 yaş, erkek,
Ağırlık: 28 kg, (50-75ps)
YAKINMA:
Şiddetli yan ağrısı-kolik benzeri ağrı(1 gündür)
Kusma (ağrı sırasında)
•Piyelonefrit
Ateş (1 gün, 38.9 C)
•Taşlı piyelonefrit
•Obstrüksiyon
Taş olabileceği söylenilmiş
•Enfekte obstr.
Başvurusunda genel durumu iyi, kusma ve ateş yok.
Sağ kostolomber duyarlılık
BKH: 11.500,
Nitrit (+), lökositüri (+): bol lökosit
ESR ve CRP hafif artmış
US: Taş yok, sağda pelvikaliektazi– hidronefroz (Gr.II)
T.C.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD
Tarih: 02/04/2004
Hasta Adı: A.H.
AMPİRİK TEDAVİ
28 kg
Rp.
1. Cefatin susp . tablet 250 mg No: Bir kutu
s: 2 x 1.5 tablet veya ölçek
Diğer Seçenekler:
Sefuroksim: cefaks, oraceftin,zinnat 20-30 mg/kg
Sefiksim: Zimaks (5-8 mg/kg)
III.Kuşak
Aminoglikozit
T.C.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD
Tarih: 02/04/2004
Hasta Adı: A. H...
İdrar KAB: Proteus mirabilis 105 koloni.
Sefalosporin dirençli, aminoglikozid duyarlı (5-7 mg/kg/Gün)
28kg
Rp.
1. Neutromycine amp. 150 mg=2 cc. No: 6 adet
s: 2 x 1 cc IM (3 gün) Kültür negatifleşince
2. Bactrim susp. (200-40)
No: bir
s: Gece bir ölçek , op. Sonrasına kadar
UPD operasyonu yapıldı.
AK- 5 yaş, kız
YAKINMA
2 gündür ateş, karın ağrısı, kusma
ÖYKÜ
Gündüzleri acil işeme isteği, çömelme, bacak çaprazlama
Tanı konulmamış ateş yükseklikleri
Fizik bakı: Ateş 39.5 C, dil ve dudaklar kuru
LAB: Nitrit (+), İdrar sedimentinde bol lökosit, lökosit silendirleri
BKH: 16.400, CRP: 5 (N: 0.6 mg/dL), Sedimentasyon: 40 mm/saat
İYE + İnstabil mesane
T.C.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD
Tarih: 02/03/2006
Hasta Adı: A.K.
16 kg
Rp.
1. Seftriakson IM. fla . 500 mg
No: Dokuz kutu
s: 75-100 mg/kg/G
2 x 1.5 flakon IM
2. Uropan susp 5 mg=5 cc No:bir
s:2 x 4 cc
3. Oraceftin susp 125 mg No. Bir
s: 2x 1.5 ölçek
sonra gece yarım ölçek.
Seftriakson: forcef, iesef, novosef, rocephin,unacefin







İdrar KAB: Klebsiella pn. 105 koloni.
Sefalosporin duyarlı, klinik yanıt verdi.
US’da mesane duvar kalınlığı artmış. Rezidü idrar 40 cc.
İleri incelemeler
Sağda 3. derecede VUR,
VCUG
skarlı böbrek
6 ay proflaksi
(D.E) 38 günlük erkek hasta
TANI= İYE
Huzursuzluk, emmeme, kusma.
FB’da hafif fimozis.
İdrar: nitrit (+), protein (-), id.sed: 7-8 lökosit, bazı
alanlarda 5-6 lı lökosit kümeleri izlendi.
Karın US: Sol böbrekte pelvikaliektazi (PA çap: 11 mm)
YENİDOĞAN İYE KOMPLİKE’dir
Üriner malformasyon ara
UPD, VUR,…
TEDAVİ
Hastaneye yatış.
Kusma, yeterli sıvı alamama olasılığı
değerlendir--- IV sıvı.
Aminoglikozid parenteral başlanıldı.
Amikasin (Amikozit=100 mg=2 cc)
– 15 mg/kg 2’ye bölünmüş olarak
T.C.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD
Ampirik tedavi
Tarih: 02/04/2004
Hasta Adı: D. E.
4.100 gr-42 günlük
Rp.
1. Amikozit fla. 100 mg=2 cc. No: 4 adet
s: 6 dizyem sabah, 6 dizyem akşam IV
2. Serum 1/3 mikst 500 cc No: Bir
s: İlk gün 24 saatte 500 cc gidecek şekilde
dakikada 20 damla.
İdrar
KAB: Klebsiella pn. 103 koloni
(Semptomatik-bebek + koliform) =
anlamlı bakteriüri
48.
saat dirençli Klebsiella üremesi
Yanıt
olmaması üzerine imipenem IV
tedavisine geçildi. (10 gün)
Kontrol KAB’da üreme olmadı. Ampisilin ile
proflaksiye alındı.

T.C.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD
Tarih: 02/04/2004
Hasta Adı: D.... E....
Rp.
1. Tienam fla. 500 mg. =100 mL No: 10 adet
s: 1/4 flakon 6 saatte bir IV infüzyonla
verilir.
100 mg/kg/G = 400 mg/G 3-4 dozda
2. Ampisilin susp 250 mg = 5 mL No: Bir
S: Her gece 1.5 cc içecek.
Grafi, idrar kültürü normal ise 10-12 gün
kullanacak.
Dr.A.Keskinoğlu
I. basamak hekiminin İYE Tedavisinde
kullanacağı antibiyotikler
SMX-TMP
1. jenerasyon sefalosporin (Sefaleksin,…)
2. jenerasyon sefalosporin (Sefuroksim,…)
3. jenerasyon sefalosporin (Sefiksim,…)
Ampisilin
Ampisilin+sulbaktam
Aminoglikozit (Gentamisin, netilmisin, amikasin)