Yönerge 4 (Y4)

Yönerge 4 (Y4)
İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI
İdrar yolu enfeksiyonları
İdrar (İYE), özellikle küçük kız bebeklerde daha fazla olmak üzere sık görülür.
Gelişmekte olan ülkelerde bakteri kültür antibiyogramı genellikle yapılamadığından,
tanı klinik belirtiler ve idrar mikroskobisine dayanır.
Tanı
Küçük çocuklarda, İYE’ nin fizik muayene bulguları kusma, ateş, huzursuzluk ya da
gelişme geriliği gibi özgül olmayan belirtilerdir. Daha büyük çocuklarda karın ağrısı,
idrar yaparken ağrı ya da sık idrar yapma daha özgül belirtiler olabilir.
İncelemeler
o Temiz, taze santrfüje edilmiş idrarın mikroskobik incelemesini yapın. İYE
olgularında genellikle 40 büyütmede her safhada 5’ ten fazla akyuvar görülür ve
stikle lökosit için pozitif bulgu elde edilir.
o Olanak varsa steril koşullarda idrar örneği alarak kültür için gönderin. Hasta
bebeklerde suprapubik aspirasyon gerekebilir
Tedavi
o Çocuğa aşağıdaki durumlar dışında ev tedavisi verin:
 Yüksek ateş ve sistemik bulgular varsa (her şeyi kusma ya da içememe,
emememe gibi)
 Pyelonefrit belirtileri varsa (bel ağrısı ya da duyarlılığı) ya da
 Bebek küçükse
o Ağızdan kotrimoksazol (kg başına 4 mg trimetoprim / 20 mg sulfametoksazol, 12
saatte bir) 5 gün süreyle verin. Bunun yerine, yerel E. Coli ve diğer İYE etkeni
Gram negatif bakterilerin yerel direnç kalıplarına ve antibiyotik bulunabilirliğine
göre ampisilin, amoksisilin ve sefaleksin de kullanılabilir.
o Eğer birinci sıra antibiyotiğe iyi yanıt verilmemişse ya da çocuğun durumu
kötüleşirse, gentamisin (7.5 mg/kg IM günde 1 kez) ve ampisilin (50 mg/kg IM/IV
6 saatte bir) ya da parenteral sefalosporin verin. Piyelonefrit (kostovertebral
açıda duyarlılık ve yüksek ateş) ya da sepsis gibi komplikasyonları düşünün.
o İki aylıktan küçük bebeklere ateş düşünceye kadar gentamisin (7.5 mg/kg IM
günde 1 kez) verin; sonra yeniden değerlendirerek sistemik enfeksiyon bulguları
arayın. Yoksa yukarıda anlatıldığı gibi ağızdan ilaçla tedaviyi sürdürün.
Destekleyici bakım
Çocuğun, enfeksiyonun temizlenmesi ve dehidratasyonun engellenmesi için yeterli
düzeyde sıvı alımının sağlanması gerekir. Bunu sağlamak için içmesi ya da
emzirilmesi teşvik edilmelidir.
İzlem
Bir yaşından küçük erkek çocuklarda tüm İYE ataklarını, diğer çocuklarda birinciden
sonraki atakları, nedeni bulmak için araştırın. Bunun için gerekli radyolojik ve
ultrasonografik incelemelerin yapılabileceği bir kuruma sevk gerekebilir.