Ders Kurulu: 206 Dersin Adı: Vesica Urinaria ve Urethra Özet: Mesane (vesica urinaria) idrarın toplandığı ,kas yapısında bir organdır. Boş iken hacmi 200ml. civarındadır.Ancak 500ml. kadar idrar mesanede toplanabilir. Erişkinde boş iken tamamen pelvis boşluğundadır.Çocuklarda ise üst kısmı daima bir miktar abdomen boşluğuna doğru çıkar.Erkekte arka komşuluğunu rectum, kadında uterus ve vagina’nın üst kısmı yapar.Superior, posterior ve 2 adet inferolateral yüzü vardır. Sadece üst yüz peritonla kaplıdır.Tabakaları mukoza, kas ve seröz tabakalardır; bunlardan kas tabakası ostium urethrae internum çevresinde Otonom sinir sisteminin kontrolu altında çalışan sphincter urethrae internum’u yapar. Mesanenin arterleri arteria vesicalis superior ve inferior’dur. Venler organın çevresinde bir plexus yapar ve aynı isimli venlere dökülür. Mesanenin sinirleri otonom sinirlerden oluşan plexus vesicalis’ten gelir. Lenfleri çevre lenf nodüllerine dökülür. Urehra idrarın mesaneden dışarı atıldığı ostium urethrae externum’a kadar olan idrar yoludur. Erkekte 18-20 cm. Uzunluğunda olup 3 kısımda incelenir; pars prostatica, pars membranacea ve pars spongiosa. En dar bölümü pars membranacea, en dar yeri ise ostium urethrae externum’dur. Pars membranacea nervus pudendus tarafından inerve edilen musculus sphincter urethrae ile çevrilidir. Ductus ejaculatorius ve bazı diğer bezlerin kanalları erkek urethrasına açılır. Urethra kadında 5-6cm. Uzunluğunda olup , pelvik ve perineal olmak üzere iki kısımda incelenebilir.Yapısı erkekteki gibidir. Birçok bezin kanalı açılır. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. H. Hamdi Çelik Ders Kurulu: 206 Dersin Adı: Böbrekler ve üreterler Özet: Böbrekler, karın arka duvarında yer alan retroperitoneal organlardır. Vücudun metabolik aktivite sonucu ortaya çıkan artık ürünleri ile fazla suyun organizmadan dışa atılmasında rol oynayan organlardır. Bu yol ile vücudun elektrolit ve su dengesi sağlanır. Kan basıncı üzerinde dolaylı etkisi vardır. Böbreklerin komşuluğu sağ ve solda farklıdır. Böbrekleri saran tabakalar içten dışa doğru capsula fibrosa, capsula adiposa ve fascia renalis’dir. Böbrekler cortex renalis ve medulla renalis olmak üzere iki kısma ayrılır. Cortex renalis idrar yapan oluşumları içerir, medulla renalis ise toplayıcı kanallardan oluşur. Böbrekleri besleyen arterler a. renalis’lerdir. Aynı adı taşıyan v. renalis’ler v. cava inferior’a açılırlar. Böbreklerden çıkan lenf damarları nodi aortici laterales’e drene olurlar. Sinirleri plexus renalis aracılığı ile gelirler. Ureter’ler idrarı böbreklerden mesaneye taşıyan rerroperitoneal kanallardır. Yaklaşık 25-30 cm. uzunluğundadır. Ureter pars abdominalis ve pars pelvica olmak üzere iki kısımda incelenir. Ureter’in üç yerde darlığı vardır. Birinci darlık başlangıç yerinde, ikinci darlık linea terminalis’i çaprazladığı yerde, üçüncü darlık da mesaneye girdiği yerdedir (en dar yeri burasıdır). Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Meserret Cumhur Ders Kurulu: 206 Dersin Adı: Kadın Genital Organları Özet: Kadın iç genital organları (organa genitalia feminina interna) ovarium, tuba uterina, uterus, vagina’dır. Ovarium’un arterleri a. ovarica, r. ovaricus, venleri plexus pampiniformis v. ovarica’yı oluşturur, lenfatikleri: nodi preaortic, nodi aortici laterales, sinirleri: plexus ovaricus, sempatik lifler medulla spinalis’in, T 10-11 segmentleri, parasempatik lifler n. vagus’tur. Tuba uterina’nın arterleri a. ovarica ve a. uterina’dan gelir. Venleri: v. ovarica ve v.uterina’ya dökülür. Lenfatikleri nodi aortici lateralesnodi preaortici Sinirleri plexus ovaricusplexus uterovaginalis’tir. Uterus’un arterleri a. uterina, aa. arcuatae anteriores, aa. arcuatae posteriores, venleri arterler ile birlikte seyreden aynı isimli venlerdir. Lenfatikleri nodi aortici laterales, nodi preaortici nodi iliaci externi’dir. Sinirleri plexus uterovaginalis plexus pelvicus’tan gelir. Sempatik lifler kontraksiyon ve vasokonstruksiyon, parasempatik lifler inhibisyon ve vasodilatasyon yaptırır. Vagina’nın arterleri, a. vaginalis (a. uterina, a. pudenta interna veya a. rectalis media)’dır; venleri: ven plexusları, v. iliaca interna’ya ve lenfatikleri nodi iliaci externi, nodi iliaci interni, nodi inguinalis superficialis’e dökülür. Sinirleri plexus uterovaginalis, plexus pelvicus, n. pudentus’tur. Kadın dış genital organları (organa genitalia feminina externa) “vulva” mons pubis, labium majus pudendi, labium minus pudendi, clitoris, vestibulum vaginae, bulbus vestibuli, glandula vestibularis major glandulae vestibulares minores’tir. Arterleri a. pudenda interna ve a.pudenda externa’dan gelir. Venleri: Arterlerin yandaşı olan venlerdir. Bu venler genel olarak v. pudenda interna’ya dökülür. Lenfatikleri: nodi inguinales superficiales ve nodi inguinales profundi’dir. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Mürvet Tuncel Ders Kurulu: 206 Dersin Adı: Erkek Genital Organları Özet: Erkek genital organları dış ve iç olmak üzere iki grupta incelenir. Dış genital organlar scrotum ve penis, iç genital organlar ise testis, epididymis, funiculus spermaticus, ductus deferens, vesicula seminalis, ductus ejaculatorius, glandula prostatica ve glandula bulbourethralis’tir. Scrotum testis ile funiculus spermaticus’un bir kısmını içine alan fibromuskuler yapıda bir torbadır. Penis çiftleşme organıdır. Testis, erkek üreme hücrelerinin yapıldığı organdır. Epididymis spermium’ları ileten ve spermium’lar için bir depo vazifesi gören organdır. Ductus deferens spermium’ları ileten bir kanaldır. Vesicula seminalis mesanenin arka-alt yüzü ile rectum arasında bulunan bir çift bezdir. Glandula bulbourethralis spatium perinei profundus içinde bulunan bezlerdir. Erkek genital organlarını besleyen arterler a. iliaca interna’nın dalları ve a. testicularis’lerdir. Venleri arterlere yandaşlık eden venlerdir. Lenf damarları bölgesel lenf nodüllerine drene olur. İnervasyonu; otonom sinir sistemi ve plexus lumbosacralis’den ayrılan dallar ile sağlanır. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Meserret Cumhur Ders Kurulu: 206 Dersin Adı: Pelvis ve Perineum Özet: Pelvis, linea terminalis ile birbirinden ayrılan pelvis major ve minorden oluşmuştur. Pelvis’in yapısını yanlarda Coxae’lar arkada os sacrum ve os coccygis oluşturmuştur.Bu kemikler arasındaki eklemler ve ligamentler de pelvis yapısına katılırlar. Linea terminalis’in altında kalan pelvis boşluğuna Cavitas Pelvis denir. Pelvis’in fonksiyonları ve yapıları kadın ve erkekte farklııdr. Tipleri ve ölçümleri kadınlarda özellikle gebelik için önemliidr. M. Levator ani, M. Coccygeus (Diyafragma pelvis) pelvis’in önemli kaslarıdır. Önde symphisis pubis arkada os coccygis yanlarda ramus inferior ossis pubis, ramus ossis ischii, tuber ischiadicumlar ve ligamentum sacrotuberale arasında kalan eşkenar dörtgen şeklindeki bölgeye Perineum denir. Trigonum anale ve trigonum üregenitale’den oluşur. Perineum’un tabakaları ve aralıkları vardır. Bu aralıklarda önemli oluşumlar bulunur. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Ruhgün Başar