Beyin Hastalıkları

advertisement
Beyin Hastalıkları
Beyin hastalıkları 8 ana grupta incelenebilir:
Kalıtsal: Een sık rastlanan türü kafadaki şekil bozukluklarıdır.
Tümöral: 100 bin kişiden 25'inde görülüyor.
Vasküler (damar): Türkiye'de en çok görüleni damar hastalıkları. var.Tıkanma veya kanama
şeklinde meydana gelebilir.Birdenbire beyin damarlarında tıkanma olabilir. Beyin içi
kanamaya gelince bir nedeni yüksek tansiyondur ve daha çok yaşlılarda görülür. Bir de
anevrizma denilen rahatsızlık var. Damarların kenarında küçük baloncukların oluşmasıyla
meydana geliyor. Kan dolaşım sistemine katılan bir kan pıhtısı beyinde tıkanmaya neden olur,
buna beyin ambolisi denir ve sonucunda felç görülür
Enfeksiyon: En önemli organ olan beyinde görülen çeşitli hastalıkların vücudun başka bir
yerinde önemli bozukluk yaratma olasılığı yüksektir. Kızamık, tifo, zatürree gibi hastalıklar
sırasında, ya da göz, iltihaplanmalarında mikroplar beyne yayılarak beynin iltihaplanmasına
yol açabilirler, buna beyin iltihabı (ansefalit) denir.
Travma: Beyin travmaları, herhangi bir kazada beynin yaralanmasından kaynaklanıyor. Beyin
yaralanınca, kanama beynin çalışmasını engelliyor. Hasta bitkisel hayata giriyor.
Dejeneratif: Sebebi bilinmeden, beyinde bir bölgenin çalışmasının durması ile birlikte
dejeneratif hastalıklar meydana geliyor. Örneğin parkinson ya da alzheimer hastalığı ile
karşılaşılıyor.
Metabolik: Daha çok küçük yaşlarda beyine, beyin-omurilik suyunun birikmesinden ileri
gelen “hidrosefali” görülür. Nedeni, beyin-omurilik sıvısının beyinden akmasını sağlayan
yollardan birinin tıkanmasıdır.
Psikiyatrik: Şizofreni, nevroz depresyon ve lityum tuzunun eksikliğinden kaynaklanan manikdepresif bunlardan birkaçı.
Beyin Tümörleri
Tümör (kanser), vücudumuzun herhangi bir hücre veya hücre topluluğunun kontrolsüz bir
şekilde çoğalması, büyümesi, çevredeki ve uzaklardaki dokulara yayılması (buna metastaz
denir) sonucu dokunun, organlarının ve vücudun işlev görememesine yol açan, ve kötü huylu
ise (malign) ölüm ile sonuçlanan ciddi bir hastalıktır. Tümör kelime anlamıyla şişlik demektir.
Kanser olmayan tümörlere “benign”(iyi huylu) denir. Vücudun diğer organlarına sıçramazlar
ve yaşamı nadiren tehdit ederler. Çoğalma hızları düşüktür ve genellikle ameliyatla alınırlar,
tekrarlamazlar.
Kanserli hücrelere “malign”(kötü huylu) denir. Çevre sağlıklı doku ve organlara ilerleyerek
tahrip ederler.Çamur kıvamındadırlar ve ameliyatla tüm tümörü temizlemek çok zordur.
Çoğalmahızları çokyüksektir bu sebeple kan dolaşımı ve lenfatik sistem ile yayılarak vücudun
diğer parçalarında yeni tümörler oluştururlar (“metastaz”).
Kafa boşluğunda beynin çeşitli bölümlerinde gelişen urlara beyin tümörleri denir. Kafa içinde
basınç artmasına ve beyin ödemine bağlı olarak baş ağrıları, baş dönmesi (vertigo), kusma,
konvülsiyon gibi genel belirtilerle kendini belli eder.
Beyin tümörlerinin nedeni bilinmemektedir. Beyin tümörleri herhangi bir yaşta oluşabilir
ancak iki yaş grubunda daha çok görülmektedir. En çok 3-12 yaş grubu ve 40-70 yaş
grubunda görülür. Beyin tümörüne yol açan risk faktörleri olarak; arıtma-lastik-boya
sanayinde çalışmak, virüs enfeksiyonları ve kalıtımdan bahsedilebilir. Bazı ailelerde, ailenin
farklı üyelerinde beyin tümörü görülebilir. Genellikle beyin tümörlü hastalarda açık bir risk
faktörü bulunamamıştır. Bunun nedeni, belki de birçok faktörün birarada olmasıdır.
Beynin ön kısmında yani frontal lobda oluşan urlarda ruhsal bozuklukların ve kişilik
değişikliklerinin görülmesi karakteristiktir. Önceleri durgunluk, unutkanlık, sonra aşırı
sinirlilik ve psişik bozukluklar meydana gelir.
Beyin dokusundan çıkan urlara gliom denir, erken belirti verirler.
Beyin zarlarından oluşan urlar yani meningiomlar beyne basınç yaparak, kendilerini
gösterirler, beyin dokusuna yayılmazlar.
Sinirlerden kaynaklanan urlar ise nörinom adını alırlar.
Beyin damarlarının urlaşması ile meydana gelen hemangiomlar veya çeşitli dokulardan oluşan
mikst urlar da vardır.
Bazı hastalıkların neden olduğu sifiloma, tüberkiloma ve aktinomikoma gibi urlar da kafa
içinde görülen diğer urlardır.
Beyin tümörleri genellikle birincil yada ikincil olarak sınıflandırılırlar ve bunlar
1) beyinde oluşanlardır. (primer)
2) vücudun herhangi bir yerinde başlayıp beyne metastaz yapanlar (sekonder)
Beyin urları kan muayenesi, beyin-omurilik sıvısının muayenesi, göz dibi muayenesi ve
röntgen muayenesi gibi yardımcı muayene yöntemleriyle ve sinir hastalıkları uzmanı
doktorların nörolojik muayenesiyle teşhis edilirler. Ayrıca serebral arteriografi (anjiografi),
elektroansefalografi yani beyin elektrosu, radiozizotop tetkikler (sintigrafi), ultrason,
ventrikülografi, tomografi, termografi gibi daha özel muayene ve teşhis metotları
kullanılmaktadır.
Tedavi
Beyin tümörlerinin tedavisi cerrahidir. İster iyi huylu, ister kötü huylu olsun, tüm tümörler
cerrahi olarak tedavi edilirler. Ancak bazı durumlarda cerrahi uygulamak mümkün
olmayabilir. Şayet tümör beynin çok hassas olan bazı hayati bölgelerine yerleşmişse bu
bölgelere dokunmak hayati tehlike yarattığından tümör yerinde bırakılabilir. Bu durumda
sadece ışın tedavisi ve ilaç tedavisi (kemoterapi) uygulaması yapılabilir.
Kemoterapi, kanser hücrelerinin ilaçla öldürülmesidir. Bir veya birden fazla ilaç birlikte
uygulanabilir. Genellikle, ağız yolu, kas içine veya damar yolu ile verilir.
Radyoterapi, güçlü radyoaktif ışınlar yardımıyla kanser hücrelerinin hasara uğratılması ve
büyümesinin durdurulmasıdır.
Kanser tedavisinde, sadece tümör hücreleri değil, bazen sağlıklı hücreler de tahrip olabilir. Bu
nedenle hastaların çoğu tedavi sırasında hoşa gitmeyen yan etkilerle karşılaşırlar. Yan etkiler;
tedavinin tipine ve tedavi edilen bölgeye göre değişir ve kişiye göre farklı olabilir. Hastanın
doktoru yan etkileri en aza indirecek tedavi planını seçer. Bu yan etkiler, genellikle tedavinin
bitmesi ile sona erer.
http://www.genetikbilimi.com/genbilim/beyinhas.htm
http://www.saglikbilgisi.com/makale/Beyin+Hastal%C4%B1klar%C4%B1
http://tr.wikipedia.org/wiki/Beyin_t%C3%BCm%C3%B6r%C3%BC
Download