iqtisadiyyat və işlətmə
advertisement
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAT UNİVERSİTETİ (UNEC) TÜRK DÜNYASI İŞLƏTMƏ FAKÜLTƏSİ “İQTİSADİYYAT VƏ İŞLƏTMƏ” KAFEDRASI BEYNƏLXALQ MÜNASİBƏTLƏR (ULUSLARARASI İLİŞKİLER) DƏRS MƏLUMAT FORMALARI (SYLLABUS) Kitabın Redaktoru: Dos. Dr. Fariz Əhmədov Tərtibatçılar: Doç. Dr. Ferruh Tuzçuoğlu, Dr. Məmmədli Elşən Xalid, Dr. Cəfərov Nazim Kamil, Aslanli Araz Azad, Məmmədov Aqil Arif, Həsənov Ziyadxan Əli, Lab. Mahmudova Nuranə Sahib BAKI-2016 1 ÖN SÖZ Cənubi Qafqaz ölkələrinin ən iri ali təhsil ocaqlarından olan Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) əsası 1930-cu ildə qoyulub. 86 illik tarixi boyunca Azərbaycanın elmi, ictimai və siyasi həyatında mühüm rol oynayan UNEC-də son illərdə keçirilən islahatlarla müasir tələblərə cavab verən ali təhsil qurumu olma istiqamətində mühüm addımlar atılır. Universitetimizin inkişafında Türk Dünyası Araşdırmaları Vəqfinin təşəbbüsü ilə 1992-ci ildə qurulan və UNEC-in tərkibində beynəlxalq statusda fəaliyyət göstərən Türk Dünyası İşlətmə Fakültəsi (TÜDİFAK) müstəsna rol oynayıb. Fakültənin Beynəlxalq münasibətlər, Biznesin təşkili və idarə edilməsi və Turizm və otelçilik ixtisasları ilə üzrə verdiyi diplomun Türkiyədə də ekvivalentliyi mövcuddur və Ali Attestasiya (YÖK) tərəfindən birbaşa tanınır. Fakültəmizin təhsil və elmi fəaliyyətləri 01.02.2013-cü il tarixindən etibarən fəaliyyət göstərən “İqtisadiyyat və işlətmə” kafedrası çərçivəsində aparılır. İqtisadiyyat və işlətmə kafedrası elm sahəsində öz fəaliyyəti ilə seçilən, dövlət və özəl sektorun çağdaş və gələcək ehtiyaclarını qarşılayan bilikli kadrlar yetişdirilməsində müasir təhsil metodlarından geniş istifadə edir. Əldə etdiyi yeni bilik və təcrübələrini bakalavr və magistr proqramlarında tətbiq edən TUDİFAK İqtisadiyyat və işlətmə kafedrası ölkəmizin və UNEC-in inkişafına öz töhfəsini verməkdədir. Bu məqsədlə dərs plan və proqramları Boloniya prosesinə uyğunlaşdırılmış və yenidən hazırlanmış, bütün syllabuslarda tələbə mərkəzli müasir təhsilin bütün prinsipləri nəzərə alınmışdır. Təqdim olunan Syllabus kitabımız tələbə-müəllim heyəti arasında əməkdaşlığın yeni mərhələsi olub tədris edilən dərslərin proqram və məzmunlarını əhatə etməkdədir. Hər dərsin syllabusu semestr başlanğıcından sonuna qədər əsas mənbə olub dərsin məqsəd və planı, müəllimlərin dərsə davamiyyət, qiymətləndirmə və s. ilə bağlı gözləntiləri, ümumi təhsil fəlsəfəsi haqqında məlumat verir. Dərs syllabusları beynəlxalq standartlarda hazırlanmıştır və hər bir syllabus dərsin mövzusu, məqsədi, təhsil metodu, məzmunu, hədəfləri, həftəlik dərs planı, dərs vəsaitləri, ölçmə və qiymətləndirmə metodu və dərsin faydalarına dair məlumatları əhatə edir. Bütün tələbə və müəllim heyəti üçün ``Beynəlxalq münasibətlər`` ixtisasının syllabuslar kitabının faydalı olmasını arzulayırıq. Dos. Dr. Fariz Əhmədov UNEC ``İqtisadiyyat və işlətmə`` kafedrasının müdiri ÖN SÖZ Güney Kafkasya ülkelerinin en büyük eğitim merkezlerini biri olan Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi (UNEC) 1930 yılında kurulmuştur. 86 yıllık geçmişinde Azerbaycan`ın bilim, toplum ve politika alanın önemli rol üstlenen UNEC son yıllarda uygulamaya koyduğu reformlarla çağdaş ihtiyaçlara cevap veren yüksek eğitim kurumu olma hedefine doğru önemli adımlar atmakta. Üniversitemizin gelişiminde Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı`nın girişimi ile 1992 yılında kurulan ve uluslararası statüyle faaliyet gösteren Türk Dünyası İşletme Fakültesi (TÜDİFAK) önemli rol oynamıştır. Fakültenin Uluslararası İlişkiler, İşletme ve Turizm ve Otelcilik bölümlerinde verdiği diplomanın Türkiye`de de denkliği (YÖK tarafından) mevcuttur. Fakültemizin eğitim alanında ve bilimsel faaliyetleri 01.02.2013 tarihinden itibaren faaliyet gösteren “İktisat ve işletme” bölümü çerçevesinde yürütülmektedir. “İktisat ve işletme” bilimsel alanda faaliyetleri ile seçilen, devlet ve özel sektörün çağdaş ve gelecek ihtiyaçlarını karşılayan eğitimli uzmanlar yetiştirilmesinde çağdaş eğitim metotlarını uygulamaktadır. Kazandığı yeni bilgi ve deneyimlerini lisans ve yüksek lisans programlarında uygulayan TÜDİFAK İktisat ve işletme bölümü UNEC-in ve ülkemizin gelişimine büyük katkılarda bulunmaktadır. Bu amaçla ders plan ve programları Bologna sürecine uygunlaştırılmış ve yeniden hazırlanmış, bütün Syllabus`larda öğrenci merkezli çağdaş eğitimin bütün ilkeleri dikkate alınmıştır. Sunmakta olduğumuz Syllabus kitabımız öğrencilerle öğretim üyeleri arasında işbirliğinin yeni aşaması olarak eğitimi verilen derslerin program ve içeriklerini kapsamaktadır. Her dersin Syllabus`u dönem başlangıcından sonuna kadar temel kaynaktır ve dersin amaç ve planı, öğretim üyelerinin derse devamlılık, değerlendirme vb. ile ilgili beklentileri, genel eğitim felsefesi hakkında bilgileri içermektedir. Syllabuslar uluslararası standartlarda hazırlanmıştır ve her bir Syllabus dersin konusu, amacı, eğitim metodu, içeriği, hedefleri, haftalık ders planı, ders kaynakları, ölçme ve değerlendirme metodu ve dersin faydalarına dair bilgileri kapsamaktadır. Tüm öğrenci ve öğretim üyeleri için ``Uluslararası ilişkiler`` alanının syllabuslar kitabımızın faydalı olmasını temenni ediyoruz. Doç.Dr. Fariz AHMADOV UNEC ``İktisat ve işletme`` bölüm başkanı 2 İÇİNDEKİLER Müfredat........................................................................................................................5 I Dönem Sillabusları......................................................................................................9 Siyasi Tarih-I.................................................................................................................10 Hukukun Temel Kavramları..........................................................................................14 Sosyoloji........................................................................................................................17 Temel Matematik..........................................................................................................19 Bilgi İşlem Sistemleri....................................................................................................24 II Dönem Sillabusları..................................................................................................29 Mikro İktisat.................................................................................................................30 Siyasi Tarih-II...............................................................................................................33 Uluslararası İlişkilere Giriş...........................................................................................37 Anayasa Hukuku...........................................................................................................40 Siyaset Bilimine Giriş...................................................................................................42 İşletme Bilimine Giriş...................................................................................................46 III Dönem Sillabusları................................................................................................49 Makro İktisat................................................................................................................50 Uluslararası İlişkiler Teorisi..........................................................................................53 İdare Hukuku................................................................................................................56 İstatistik........................................................................................................................59 Siyasal Düşünceler Tarihi-I...........................................................................................62 Azerbaycan ve Diğer Türk Cumhuriyetlerinin Ekonomisi ve Coğrafyası-I.................66 IV Dönem Sillabusları.................................................................................................69 Para ve Banka................................................................................................................70 Siyasal Düşünceler Tarihi-II.........................................................................................74 Uluslararası Örgütler.....................................................................................................77 Ticaret Hukuku..............................................................................................................79 Azerbaycan ve Diğer Türk Cumhuriyetlerinin Ekonomisi ve Coğrafyası-II...............81 V Dönem Sillabusları..................................................................................................84 Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikası............................................................85 Çağdaş Siyasal Teoriler.................................................................................................88 Borçlar Hukuku............................................................................................................93 Kentleşme ve Çevre Sorunları......................................................................................96 Kamu Yönetimi............................................................................................................99 Uluslararası Hukuk-I...................................................................................................101 Kamu Maliyesi............................................................................................................104 Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler-I..............................................................................107 VI Dönem Sillabusları...............................................................................................110 Uluslararası Sermaye Piyasaları..................................................................................111 Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler-II............................................................................115 Araştırma Yöntemleri.................................................................................................117 Çağdaş Demokrasiler..................................................................................................119 Uluslararası İşletmecilik..............................................................................................122 İnsan Hakları...............................................................................................................125 3 Uluslararası Hukuk-II..................................................................................................128 VII Dönem Sillabusları.............................................................................................131 Türkiye Dış Politikası-I...............................................................................................132 Azerbaycan Dış Politikası-I........................................................................................135 Küresel Siyaset...........................................................................................................138 Seçmeli Dersler Toplam Kalite Yönetimi.............................................................................................145 Uluslararası İlişkilerde Kuvvet Kullanımı..................................................................148 Çalışma Ekonomisi.....................................................................................................150 Proje Yönetimi............................................................................................................153 Uluslararası Finans......................................................................................................156 Karabağ Sorunu...........................................................................................................159 Bölgesel Siyaset: Güney Kafkasya.............................................................................163 Jeopolitik.....................................................................................................................167 Türk Dünyasının Güncel Sorunları.............................................................................170 Medya ve Siyaset........................................................................................................172 Menkul Değerler Yatırım Analizi...............................................................................174 VIII Dönem Sillabusları............................................................................................179 Azerbaycan Dış Politikası-II.......................................................................................180 Türkiye Dış Politikası-II..............................................................................................183 Seçmeli Dersler Halkla İlişkiler.............................................................................................................187 Stratejik Analiz............................................................................................................189 Küresel Siyasette ABD...............................................................................................192 Uluslararası Diplomasi................................................................................................195 Avrupa Birliği.............................................................................................................198 Enerji Politikaları........................................................................................................200 Çatışma Çözümü ve Yönetimi....................................................................................204 Savaşlar ve Medya......................................................................................................207 İnsan Kaynakları Yönetimi.........................................................................................210 4 MÜFREDAT Y.Y KODU I. ULS 101 ULS 103 ULS 107 ULS 109 BIL 101 TÜRKİYE TÜRKÇESİ Zorunlu Siyasi Tarih-I Zorunlu Zorunlu Zorunlu Zorunlu Temel Matematik Bilgi İşlem Sistemleri ULS 102 Zorunlu ULS 120 Zorunlu Siyasi Tarih-II ULS 118 Zorunlu Uluslararası İlişkilere Giriş ULS 108 Zorunlu Anayasa Hukuku ULS 104 Zorunlu Siyaset Bilimine Giriş BIL 102 Zorunlu İşletme Bilimine Giriş Z/S Y.Y KODU Z/S III. Hukukun Temel Hüququn əsasları Kavramları Sosiologiya Sosyoloji TÜRKİYE TÜRKÇESİ Mikro İktisat Y.Y KODU II. Z/S TÜRKİYE TÜRKÇESİ ULS 201 Zorunlu Makro İktisat ULS 203 Zorunlu ULS 205 ULS 213 ULS 227 DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ Siyasi Tarix-I Uluslararası İlişkiler Teorisi Zorunlu İdare Hukuku Riyaziyyatın əsasları İnformasiya Sistemləri DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ Mikroiqtisadiyyat Siyasi Tarix-II Beynəlxalq Münasibətərə Giriş Konstitusiya Hüququ Siyasət Elminə Giriş Biznesin Əsasları İNGİLİZCE Political History-I Basic Concepts of Law Sociology Basic Mathematics Information Systems İNGİLİZCE Microeconomics Political History-II Introduction to International Relations Constitutional Law Introduction to Political Sciences Principles of Business KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 3+0 5 3+0 5 2+0 3 3+0 4 3+0 4 14 21 ECTS KREDİSİ KREDİSİ T+U 3+0 4 3+0 4 3+0 4 2+0 3 3+0 3 2+0 3 16 21 DERSİN ADI AZERBAYCAN KREDİSİ ECTS İNGİLİZCE TÜRKÇESİ T+U KREDİSİ Makroiqtisadiyyat Macroeconomics 3+0 4 Beynəlxalq Münasibətlər Nəzəriyyəsi İnzibati Hüquq Zorunlu İstatistik Statistika Siyasal Zorunlu Düşünceler Tarihi-I Siyasi Fikirlər Tarixi-I International Relations Theories Administrative Law Statistics History of Political Thoughts-I 3+0 4 3+0 4 2+0 3 2+0 3 5 ACE 203 Azerbaycan ve Diğer Türk Zorunlu Cumhuriyetlerinin Ekonomisi ve Coğrafyası-I Y.Y KODU Z/S ULS 202 ULS 216 IV. ULS 214 ULS 210 ACE 204 Zorunlu Para ve Banka Siyasal Zorunlu Düşünceler Tarihi-II Uluslararası Zorunlu Örgütler Zorunlu Ticaret Hukuku Azerbaycan ve Diğer Türk Zorunlu Cumhuriyetlerinin Ekonomisi ve Coğrafyası-II Y.Y KODU Z/S ULS 301 ULS 303 ULS 305 V. TÜRKİYE TÜRKÇESİ TÜRKİYE TÜRKÇESİ Uluslararası Zorunlu Ekonomi ve Dış Ticaret Politikası Zorunlu Çağdaş Siyasal Teoriler Zorunlu Borçlar Hukuku ULS 307 Kentleşme ve Zorunlu Çevre Sorunları ULS 321 ULS 315 ULS 329 ULS 331 Zorunlu Kamu Yönetimi Zorunlu Uluslararası Hukuk-I Zorunlu Kamu Maliyesi Zorunlu Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler- Azərbaycan və Digər Türk Respublikalarının İqtisadiyyatı və Coğrafiyası-I DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ Pul Nəzəriyyəsi və Bank İşi Economy and Geography of Azerbaijan and Other Turkish Republics -I İNGİLİZCE Beynəlxalq Təşkilatlar Ticarət Hüququ Theory of Money and Banking History of Political Thoughts-II International Organizations Trade Law Azərbaycan ve Digər Türk Respublikalarının İqtisadiyyatı və Coğrafiyası-II Economy and Geography of Azerbaijan and Other Turkish Republics -II Siyasi Fikirlər Tarixi-II DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ Beynəlxalq İqtisadiyyat və Xarici Ticarət Siyasəti Müasir Siyasi Nəzəriyyələr Borclar Hüququ Şəhərləşmə (Urbanizasiya) və Ətraf Mühit Probllemləri Dövlət İdarəetməsi Beynəlxalq Hüquq-I Dövlət Maliyyəsi Müqayisəli Siyasi Sistemlər-I İNGİLİZCE International Economy and Foreign Trade Policy Modern Political Theories Law of Obligations Urbanization and Environment Problems Public Administration International Law-I 2+0 3 15 21 KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 3+0 5 2+0 3 3+0 5 3+0 5 2+0 3 13 21 KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 3+0 4 3+0 4 2+0 3 2+0 3 3+0 3 3+0 4 Public Finance 2+0 3 Comparative Political 2+0 3 6 I Systems-I 20 Y.Y KODU Z/S ULS 302 Zorunlu ULS 304 Zorunlu ULS 322 Zorunlu VI. ULS 320 Zorunlu ULS 318 Zorunlu TÜRKİYE TÜRKÇESİ Uluslararası Sermaye Piyasaları Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler-II Araştırma Yöntemleri Çağdaş Demokrasiler Uluslararası İşletmecilik ULS 312 Zorunlu İnsan Hakları Uluslararası ULS 326 Zorunlu Hukuk-II DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ International Finance Markets Müqayisəli Siyasi Comparative Sistemlər-II Political Systems-II Tədqiqat Research Metodları Methods Müasir Modern Demokratiyalar Democracies Beynəlxalq Biznes International İdarəçiliyi Business Administration İnsan Haqları Human Rights Beynəlxalq International Hüquq-II Law-II Beynəlxalq Maliyyə Bazarları TÜRKİYE TÜRKÇESİ DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ ULS 467 Zorunlu Türkiye Dış Politikası-I Türkiyə Xarici Siyasəti-I ULS 403 Zorunlu Azerbaycan Dış Politikası-I ULS 433 Zorunlu Küresel Siyaset ULS 419 Seçmeli Toplam Kalite Yönetimi Y.Y KODU Z/S VII. ULS 409 ULS 415 Seçmeli ULS 421 ULS 405 Seçmeli ULS 441 ULS 443 Seçmeli Uluslararası İlişkilerde Kuvvet Kullanımı Çalışma Ekonomisi Proje Yönetimi Uluslararası Finans Karabağ Sorunu Bölgesel İNGİLİZCE İNGİLİZCE Turkish Foreign PolicyI Azerbaijani Azərbaycan Xarici Foreign PolicySiyasəti-I I Qlobal Siyasət Global Politics Ümumi Total Quality Keyfiyyətin Management İdarəedilməsi The Beynəlxalq Enforcement of Münasibətlərdə Power in Güc Tətbiqi International Əməyin Relations İqtisadiyyatı Labor Layihənin Economics İdarəedilməsi Project Management Beynəlxalq International Maliyyə Finance Qarabağ Problemi Karabakh Regional Siyasət: Conflict 27 KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 3+0 4 2+0 3 3+0 4 3+0 5 2+0 4 2+0 3 3+0 4 18 27 KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 2+0 4 2+0 4 2+0 3 2+0 3 2+0 3 2+0 3 2+0 3 7 ULS 449 ULS 457 ULS 461 ULS 465 Y.Y VIII. KODU Seçmeli Seçmeli Seçmeli Z/S Siyaset: Güney Kafkasya Cənubi Qafqaz Regional Politics: South Caucasus Jeopolitik Geosiyasət Geopolitics Türk Dünyasının Aktual Problemləri Current Problems of Turkish World Media və Siyasət Qiymətli Kağızlar və İnvestisiya Analizi Media and Politics Securities Investment Analysis Türk Dünyasının Güncel Sorunları Medya ve Siyaset Menkul Değerler Yatırım Analizi TÜRKİYE TÜRKÇESİ DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ ULS 476 Azerbaycan Dış Zorunlu Politikası-II ULS 404 Zorunlu Türkiye Dış Politikası-II Türkiyə Xarici Siyasəti-II Seçmeli Halkla İlişkiler Stratejik Analiz İctimaiyyətlə Əlaqələr Strateji Təhlil Küresel Siyasette ABD Uluslararası Diplomasi Qlobal Siyasətdə ABŞ Beynəlxalq Diplomatiya Avrupa Birliği Avropa İttifaqı ULS 410 ULS 430 ULS 450 ULS 402 ULS 420 ULS 456 ULS 460 ULS 470 ULS 476 Seçmeli Seçmeli Seçmeli Seçmeli Enerji Politikaları Çatışma Çözümü ve Yönetimi Savaşlar ve Medya İnsan Kaynakları Yönetimi Azərbaycan Xarici Siyasəti-II İNGİLİZCE Azerbaijani Foreign PolicyII Turkish Foreign PolicyII Public Relations Strategic Analysis USA in Global Politics International Diplomacy European Union 3 2+0 2+0 3 2+0 3 20 32 KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 2+0 4 2+0 4 2+0 3 2+0 3 2+0 3 Enerji Siyasətləri Konfliktologiya Energy Policy Conflict Resolution and Management 2+0 3 Müharibələr və Media İnsan Resurslarının İdarəedilməsi Wars and Media Human Resources Management 2+0 3 14 23 8 I Dönem Sillabusları DERSİN ADI TÜRKİYE AZERBAYCAN KREDİSİ ECTS Y.Y KODU Z/S İNGİLİZCE TÜRKÇESİ TÜRKÇESİ T+U KREDİSİ ULS Siyasi Tarih- Siyasi Tarix-I Political Zorunlu 3+0 5 101 I History-I Hukukun Hüququn əsasları Basic ULS Zorunlu Temel Concepts of 3+0 5 103 Kavramları Law ULS Sosiologiya Sociology Zorunlu Sosyoloji 2+0 3 I. 107 ULS Temel Riyaziyyatın Basic Zorunlu 3+0 4 109 Matematik əsasları Mathematics BIL Bilgi İşlem İnformasiya Information Zorunlu 3+0 4 101 Sistemleri Sistemləri Systems 14 21 9 DERS BİLGİLERİ Adı Siyasi Tarih-I Öğretim Yarıyılı Kodu ULS 101 Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 3 - Türkçe İngilizce Güz Kredi AKTS 3 5 Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Araz Aslanlı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri E-mail Adres Cuma 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 409 Nolu Oda Amacı Dersin temel amacı, siyasi tarih açısından önem arz eden olayları, neden sonuç ilişkisi çerçevesinde anlatmak ve yorumlamak, farklı dönümlerde ve farklı coğrafyalarda yaşanan olaylar arasında karşılaştırma yaparak öğrencilerin analiz kabiliyetinin gelişimine de katkıda bulunmaktır. Öğrenim Çıktıları - Tarihteki önemli siyasi, sosyal, askeri ve ekonomik olayları öğrenmek, - Tarihte baş veren önemli siyasi olayların dünya güç dengesine olan etkisini öğrenmek, - Siyasi tarihi olaylarla günümüzdeki gelişmeler arasındaki ilişki kurabilme becerisini edinmek. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği İlk medeniyetler ve devletler, Dinin tarihteki önemi, Feodalizm ve Ortaçağ, Devrimler dönemi, Milliyetçilik ve ulusal birliklerin sağlanması sürecinde imparatorlukların parçalanması, I Dünya Savaşı’nın nedenleri ve sonuçları. Ana Kaynaklar - [email protected] Yardımcı Kaynaklar Seçmeli Oral Sander, Siyasi Tarih: İlkçağlardan 1918’e, Ankara, İmge Kitabevi, 2000. Barış Özdal, R. Kutay Karaca, Diplomasi Tarihi – 1, İstanbul, Dora Yayıncılık, 2015. - Fahir Armaoglu, 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi 1789-1914, TİMAŞ Yayınları 2013. - Prof. Dr. Fahir Armaoğlu, 20.Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1995), Ankara, 10 TİMAŞ Yayınları, 2014. - Rıfat Üçarol, Siyasi Tarih 1789-2001, İstanbul, DER Yayınları, 2008 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular Tarih ve Siyasi Tarih konusunda genel bilgi - 2 Tarihte olay Tarihte neden Siyasi tarihin öncelikleri Tarıma dayalı uygarlıklar dönemi (MÖ 5000 – MÖ 500) - Yerleşik topluluklar (Ortadoğu) Göçebeler Din ve ilk buluşlar Avrupa 3 Grek uygarlığı ve Helenizmin genişlemesi - Grek uygarlığı - Makedonya - Roma - Hristiyanlık 4 İslam Dünyasının üstünlüğü - İslam’ın doğuşu ve niteliği - İslamiyet’in tutunması ve nedenleri - İslamiyet’in genişlemesi Steplerin egemenliği: Moğollar ve Türkler (1000-1500) - Türklerin egemenliği - Moğol istilaları - Türklerin üstünlüğü yeniden sağlamaları 5 Batı egemenliğinin başlaması - Batı’nın yükselmesinin nedenleri - Feodalizm - Ticaretin doğuşu ve kent yaşamı - Reform - Rönesans Batı’nın denizlerde üstünlüğünü sağlaması - Okyanuslara açılma - Fiyat artışı ve merkantilizm - Savaş teknolojisindeki gelişmeler - Üstünlüğün Kuzey-Batı Avrupa’ya geçmesi 6 İslam dünyasının zayıflaması ve Osmanlılar - İslam dünyasının gerileme nedenleri - Osmanlının zayıflama nedenleri - Zayıflamaya karşı tedbirler - 18. yüzyılın büyük savaşları 7 Devrimler dönemi - Amerikan devrimi 11 - Büyük Fransız devrimi Napolyon savaşları 8 Vyana Kongresi ve sonrasında yaşananlar - Vyana Kongresi - 1830, 1848 devrimleri 9 Avrupa’daki devrimlerin sonuçları - Endüstri devrimi - Alman ve İtalyan ulusal birlikleri - Emperyalizm 10 Birinci Dünya Savaşına nasıl gidildi - Siyasal, ekonomik, askeri alandaki gelişmeler - Avrupa uyumunun sonu - Bismark’ın “ittifaklar sistemi” - İngiltere’nin deniz üstünlüğü 11 Osmanlı devletinin parçalanması süreci - Osmanlı’nın 19. yüzyıldaki genel görüntüsü - Osmanlı’nın parçalanma nedenleri - Önemli gelişmeler 12 Birinci Dünya Savaşının nedenleri ve çıkışı Savaşın temel nedenleri - Emperyalizm - Almanya’nın güvenlik sorunu - Değişken güç dengesi ve uluslararası güvensizlik - Uluslararası örgütlenme olmaması - Osmanlı mirası üzerine çatışma Savaşın belirgin özellikleri Savaşın çıkışı 13 1914, 1915, 1916 yıllarında cephelerin durumu; Osmanlı ve Birinci Dünya Savaşı - 1914’de cepheler - Osmanlı’nın savaşa girmesi - 1915’te cepheler - 1916’da cepheler Osmanlı devletini parçalayan anlaşmalar; 1917’deki gelişmeler - Osmanlı devletini parçalayan gizli anlaşmalar - ABD’nin savaşa girmesi, Wilson’ın 14 noktası - Bolşevik devrimi ve Rusya’nın savaştan çekilmesi 14 15 Birinci Dünya Savaşı’nın sonuçları - Ekonomik ve toplumsal sonuçlar - Siyasal sonuçlar - Paris Barış Antlaşmaları - Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması Genel tekrar 12 BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 13 DERS BİLGİLERİ Adı Hukukun Temel Kavramları Kodu ULS 103 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 3 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Neriman Hanahmedov Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Çarşamba 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda Uygulama Kredi hafta/saat 3 İngilizce AKTS 5 Seçmeli Hukukun çeşitli dallarında belirli dersler takip konuyla ilgili genel bir giriş yoluyla hukukun temel bir anlayış sağlamak. Öğrenim Çıktıları Bu dersi başarıyla tamamlıyabilen öğrenciler: - Genel endişe düzgün hukuki sorunları tamamlayıp tartışmak - Temel hukuki kavramları raporu - Temel hukuki ilkelere bakın - Doğru hukuki ilkeleri kullanın - Farklı kaynak hukuki bilgileri kullanın - Türk ve Azerbaycan yargı sistemlerin yapısını açıklar - Hukuk belirli alanlarda daha ileri çalışmalar için ilerleme. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Hukuk, hak, hukuk sistemleri kavramı, kamu ve özel hukuk, hukukun çeşitli dalları, hukukun kaynakları, hukukun uygulanması, mahkemeler ve yetki, gerçek ve tüzel kişilik, mülkiyet hukuku ve borçlar hukukunun temel kavramları, yargı organları kararları, yasalar. Ana Kaynaklar HANAHMEDOV, Neriman, Ders Notları AKI, Erol, Hukukun Temel Kavramları YALAMAN, Süleyman, Hukuka Giriş GÖZÜBÜYÜK, Şeref, Hukukun Temel Kavramları Yardımcı Çeşitli ders notları ve Slaytlar Kaynaklar Hafta 1 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Hukukun Tanımı ve Türleri - Konusu - Tanımı - Tarihçesi - Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi 14 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Hukukun Toplumsal İşlevi - Başlıca Hukuk sistemleri - Dinsel Hukuk Sistemi - Sosyalist Hukuk sitemi - Common Law Hukuk Sistemi Hukuk Kurallarının Yaptırım ve Uygulama Yönünden İncelenmesi - Ceza Yaptırımı - Aynen ve zorla yerine yetirme - Tazminat ödeme zorunda kalma - Geçerli olmama - Yaptırımsız hukuk kuralları sorunu - Hukuk kuralları Hukukun kollara Ayrılması - Ayrımın ölçütleri - Çıkar ölçütü - Egemenlik ölçütü - İrade serbestesi ölçütü Kamu Hukukunun Dalları - Anayasa hukuku - İdare Hukuku - Ceza hukuku - Yargılama hukuku - Devletler hukuku - Uluslararsı hukuk - İcra ve iflas Hukuku - Mali hukuk Özel Hukukun Dalları - Medeni hukukun gelişimi - Özel hukukun dallarının gelişimi - Azerbaycan hukuk sisteminde özel hukuk dallarının gelişimi Hukukun Yardımcı Kaynakları - Yargı organın kaynakları - Öğreti Yarıyıl İçi Sınavı Hakların İncelenme Yöntemleri - Mallar üzerinde salt haklar - Kişiler üzerinde salt haklar Hak Sahibi - Gerçek kişiler Gerçek kişilerin ehliyeti Hak ehliyeti Eylem ehliyeti Kişiliğin sona ermesi Tüzel kişiler - Tüzel kişilerin Kurulma yöntemleri - Tüzel kişilerin Borçlanma Nedenleri - Tüzel kişilerin Kaynakları - Tüzel kişilerin sona erme nedenleri Hakların Korunması ve İspat Yükümlülüğü 15 13 14 15 - Haklı savunma - Zorda kalma - Güç kullanarak hakkını savunma Hakların Devlet Eliyle Korunması - Dava ilişiksi - Davanın görünmesi - Dava türleri İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi Genel Tekrar ve Özet Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 16 DERS BİLGİLERİ Adı Sosyoloji Kodu ULS 107 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Araz Aslanlı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri E-mail Adres Amacı Cuma 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 409 Nolu Oda Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli [email protected] Dersin temel amacı, bir bilim dalı olarak sosyoloji hakkında genel bilgiler vermek, sosyolojinin bir bilim dalı olarak doğuşu, gelişmesine katkı yapan bilim ve düşünce adamları, sosyolojide kullanılan ana kavramlar, teorik yaklaşımlar ve araştırma yöntemleri konusunda öğrencilere sağlam bir temel sunmaktır. Sosyoloji; bireyler, gruplar ve genel olarak toplumların toplumsal yaşamını bütün yönleriyle inceleyen temel sosyal bilimdir. Bir süreç olarak toplumsal yaşam, insanın varlığını sürdürmek için sergilediği her türlü amaçlı eylem ve kurduğu her türlü ilişkiyi kapsar. Sosyoloji bilimi bu eylem ve ilişkilerin geçmişten günümüze, bir toplumdan diğerine almış olduğu biçimlerin, geçirmiş oldukları değişim ve dönüşümlerin anlaşılması ve açıklanması; bireyler, toplumsal kategoriler ve genel olarak toplumlar açısından doğurduğu sonuçların değerlendirilmesi için çaba sarf eder. Öğrenim Çıktıları - Sosyolojinin bir bilim dalı olarak ilgilendiği alan öğrenilecek; - Sosyolojinin bir bilim dalı olarak ortaya çıkışı, gelişimi, bu sürece katkı yapan önemli bilim ve düşünce insanları ile onların temel yaklaşımları öğrenilecek; - Sosyolojideki kullanılan temel kavramlar ve anlamları öğrenilecek; - Sosyoloji ile diğer bazı disiplinler arasındaki ilişki öğrenilecek; - Sosyolojik araştırma yöntemleri öğrenilecek; - Eğitim, kültür, din, toplumsal değişim ve diğer olgular ve süreçler örnekler üzerinden öğrenilecek. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Ders esas itibariyle sosyolojiye ilişkin teorik çerçeve üzerinedir. Ders kapsamında sosyolojinin bir bilim dalı olarak doğuşu, ilgilendiği alan, diğer disiplinlerle ilişkisi, temel kavramları, araştırma yöntemleri ve 17 kullandığı temel araçlar ele alınmakta, çeşitli deneylerden örnekler sunulmaktadır. Ana Kaynaklar - Mustafa Erkal, Sosyoloji (Toplumbilim), İstanbul, Der Yayınları, 2011 - Anthony Giddens, Sosyoloji, Ankara, Ayraç Yayınevi, 2007 Yardımcı - Maurice Duverger, Siyaset Sosyolojisi, Varlık Yayınları, 1998 Kaynaklar - İbn-i Haldun, Devlet, İlke Yayıncılık, 2009 - Birsen Gökçe, Toplumsal Bilimlerde Araştırma, Ankara, Savaş Yayınevi, 2012 - Martin Slattery, Sosyolojide Temel Fikirler, Sentez Yayıncılık, 2008 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta Konular 1 Sosyoloji ilmi ve gelişmesi 2 Sosyolojinin ilgi kurduğu alan 3 Sosyolojide temel kavramlar - 1 4 Sosyolojide temel kavramlar - 2 5 Sosyolojinin diğer ilimlerle ilişkisi 6 Sosyolojik araştırma yöntemleri ve bilimsel araştırma süreci - 1 7 Sosyolojik araştırma yöntemleri ve bilimsel araştırma süreci - 2 8 Aile, evlilik, kişisel yaşam 9 Eğitim 10 Kültür 11 Din 12 Kitle iletişim araçları 13 Ekonomik ve siyasal yaşam 14 Küresel değişim ve ekolojik bunalım 15 Genel tekrar Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 18 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 109 Temel Matematik Öğretim Yarıyılı Güz Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 3 - Türkçe Kredi AKTS 3 4 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Telefon GSM E-mail Adres B/M Basti ALİYEVA Salı 14.00-16.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 407 Nolu Oda Amacı Genel Matematik I dersinde öğrencilere matematiğin temel kavramları tanıtılır; teoriden daha çok pratiğe yönelik olarak, tanıtılan kavramların kullanımı, hesaplama yöntemleri ve becerileri; problem çözme stratejileri üzerinde durulur. Bu derste, öğrencilerin günlük hayattan kendi çalışma alanları ile ilgili problemler için matematiksel modeller oluşturabilmeleri ve problemleri çözebilmeleri amaçlanır. Bu dersin amacı öğrencilerin giriş düzeyinde temel matematik anlayışlarını geliştirmek, hangi problemlerin sonlu matematik kapsamındaki yöntemlerle çözülebileceğini öğretmek, ve sonlu matematik kavramlarıyla öğrencinin daha önce edindiği bilgileri birleştirmektir. Ders Kitabı: İlgili öğretim üyesinin vereceği ders notları ve materyalleri Yardımcı Okumalar: Sonlu Matematik R.Alizade-Ü.Ufuktepe Tübitak Popüler Bil. Kitapları Seçmeli +99455 607 33 25 [email protected] Öğrenim Çıktıları Temel Matematik ve onun temel kavramlarını anlar, gerçek hayattaki matematik olaylara ve sorunlara yaklaşımlarında geniş bir bakış açısından hareketle, matematik konularda analitik yönden tutarlı fikir oluşturma ve bu fikri savunma becerisine sahip olan, başkalarınca oluşturulan fikirleri de tutarlı bir şekilde eleştirebilme yeteneği kazanır, sayısal ve grafiksel metotlarla Temel Matematik teorisi (Toplama, Ortalama, marjinal maliyet, talep, arz, üretici rantı, kar maksimum yapan üretim düzeyı ve toplam kar) hakkında tam bilgili olur, sosyal olayları izleyebilecek ve sosyal olaylar hakkında yorum yapabileceksiniz, ulusal ve uluslararası düzeyde alanıyla ile ilgili sorunları alanlarında ortaya çıkan teorik ve pratik yenilikleri takip edebileceksiniz, yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda bilincine sahip olma ve farkındalık yaratabilme, ahlaki değerlere önem veren, sorumluluk bilincine sahip, özgüveni yüksek ve sağlam bir karakter yapısına sahip olurlar. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular 19 İçeriği Ana Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Ayrıca öğrencilere gazetelerde ve/veya matematik dergilerinde yer alan matematik gelişmeleri izlemeleri tavsiye edilmektedir. Sayılar ve sayılarla ilgili işlemler, cebirsel ifadeler, bağıntı ve fonksiyonlar, mutlak değer, üslü ve köklü çokluklar, polinomlar, çarpanlara ayırma, eşitsizlikler, denklemler, oran ve orantı. Kümeler sayılar fonksiyonlar denklemler ve eşitsizlikler. Limit ve Süreklilik. Sag ve sol taraflı limitler. Türev ve entegral uygulamaları diferansiyel denklemler. Türev, geometrik anlamı ve özellikleri, temel elementer fonksiyonların türevleri. Diferansiyel, yüksek mertebeden türev ve diferansiyel. Türevin uygulamaları, Türevle ilgili temel teoremler. Fonksiyonların ekstremumu ve asimptotları. Fonksiyonların özelliklerinin incelenmesi ve grafiklerinin çizimi. Belirsiz integral ve özellikleri. Belirli İntegral ve belirli integral tanımı. İntegrallerin uygulamaları. Rasyonel ve irrasyonel fonksiyonların integralleri. Binom integralı. Trigonometrik ve hiperbolik fonksiyonları integralleri. Belirli integralin uygulamaları ve özellikleri. Belirli integralın uygulamaları. Matris Tanımı, bir matrisin boyutu ve özel türden matrisler. Matris işlemlerinin özellikleri. Determinant ve determinant hesaplanması. Determinantların özellikleri. Doğrusal Denkem Sistemlerinde Gramer Kuralı. Ders Kitabı ve/veya Kaynaklar: Hacısalihoğlu, H.H., Temel ve Genel Matematik, Ankara, 2000, Kartal, M., Temel Matematik, Aktif Yayınevi, Sivas, 1999, Bizim, O., Temel Matematik, Vifas, Bursa, 2000. TAKİP EDİLEN KİTAP/METERYAL: Temel ve Genel Matematik I-II, Prof.Dr. H.Hilmi Hacısalihoğlu, Analiz, Prof. Dr. Mustafa BALCI, Lineer Cebir, Prof.Dr. H.Hilmi Hacısalihoğlu GENEL MATEMATİK, ANADOLU Üniversiteti Prof.Dr Yalcın KÜÇÜK HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular Sayılar - 2 Doğal Sayılar Tam Sayılar Rasyonel, İrrasyonel ve Gerçel sayılar Üstlü ve köklü çokluklar Üstlü çokluklarla ilgili genel kavramlar Özdeşlikler ve çarpanlara ayırma - Özdeşlikler - Çarpanlara Ayırma 20 - Ortak Paranteze Alma. Gruplandırma - İki Kare Farkı İfadeler - Ax2+Bx+C ifadesinin Çarpanlara Ayrılması 3 I ve II Dereceden Bir Bilinmeyen Denklemler - Birinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Denklemler. - Eşitliğin Özellikleri. ax+b=0 Denkleminin Çözüm Kümesi. - İkinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Denklemler. - İkinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Denklemlerin Çözüm Kümelerinin Hesablanması. - Köklerle Katsayılar Arasındaki Bağlantılar 4 I ve II Dereceden Bir Bilinmeyenli Eşitsizlikler. - Eşitsizliğin Özellikleri. - Birinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Eşitsizlikler. İkinci Dereceden Bir Bilinmeyen Eşitsizlikler. 5 Mutlak Değerli Denklemler ve Eşitsizlikler. 6 7 - Aralıklar. Mutlak Değer. Mutlak Değerlerin Özellikleri. Mutlak Değer ve Eşitsizlikler ile ilgili genel sorular. I Dereceden Bir Bilinmeyenli Eşitsizlikler. II Dereceden Bir Bilinmeyen Eşitsizlikler. - Fonksiyon Kavramı. Fonksiyon Çeşitleri. Fonksiyonlarla yapılan işlemler Bileşken Fonksiyonlar Ters Fonksiyonlar Mutlak Değerli Fonksiyon Denklemleri - Üstel Fonksiyonlar ve Grafikler Logaritmik Fonksiyonlar Logaritmik Fonksiyonun özellikleri Fonksiyon ile ilgili Genel Sorular 8 Doğrusal Fonksiyonlar ve İktisadi Uygulamaları. - Doğrusal Fonksiyonlar. - Doğrunun eğimi. - Doğrunun denklemi. - Doğrunun paralel ve dikey olması. 9 Limit Kavramı. - 10 Yönlü limitler Limitlerde Belirsiz Durumlar Limitit özellikleri Süreklilik kavramı Sürekli Fonksiyonunu Özellikleri Türev Kavramı. - Basit Türev Kuralları. 21 11 Türevin İktisadi Problemlere Uygulanması - 12 14 15 Toplam, Ortalama ve Marjinal Fonksiyonlar Toplam, Ortalama ve Marjinal Gelir Fonksiyonları Toplam, Ortalama ve Marjinal Kar Fonksiyonları Belirsiz İntegral. - 13 Ardışık Türevler (Yüksek Dereceden Türevler). Bileşke Fonksiyonun Türevi. Türevin Geometrik Anlamı ve Teğet Denklemi Üstel ve Logaritmik Fonksiyonların Türevi Türevin Limite Uygulanması. (L’Hospital Kuralı). Kapal fonksiyonların Türevi Türevd maksimum ve Minimum Hesapları İntegralın tanımı. Temel İntegral Kuralları. Basit ve Temel İntegral Formülleri . İntegral Alma Yöntemleri. Kısmi İntegrasyon (Kısımlara Ayırarak İntegral Alma). İntegral Sabitinin Hesaplanması. Belirli İntegral. - Belirli İntegral Tanımı. - Belirli İntegral özellikleri. - Çift ve tek fonksiyonlarda belirli integral. - İki katlı ve çok katlı belirli integral. - Belirli integralın iktisat ve işletme alanlarında uygulanması İntegral Uygulamaları - Marjinal Maliye - Toplam Maliyet ve Ortalama Maliyet. - Marjinal Gelir, Toplam Gelir ve Ortalama Geliri. Milli Gelir, Tüketim ve Tasarruf. - Belirli integralların iktisat ve işletme alanlarıında uygulanması. Çıktıdaki Belirli Mikdardaki Değişmenin Toplam Maliyet Üzerindeki Etkisi. Matrislerin Tanımı ve Matris üzerinde Yapılan işlemler. Bir Matrisin Determinantı. Ters Matrisin bulunması. Matrisin ve Determinantın İktisadi Uygulanması. Doğrusal Denklem Sistemleri ve Çözüm Yöntemleri. - Matrislerin Genel Gösterimi. Matrislerde Aritmetik İşlemler. Matris Kavramı. İki Marisin Eşitliği. Matrisler için Toplama – Çıkarma İşlemi. Sayı ile Çarpma. Matris Çarpımı. Ters Matris Transpoze İşlemi ve Bir Matrisin Tranpozesi. Determinantların Özellikleri. Kofaktör Kuralları. Determinantın Kofaktörlere Göre Açılımı. Ters Matrisin Determinant Yardımıyla Bulunması. Doğrusal Denklem Sistemlerinde Gramer Kuralı. Determinantların Minor Yardımı ile Hesaplanması. Boyutlu Determinantın Sarrus Yönetimi ile Hesaplanması. 22 BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 23 Adı Kodu BIL 101 DERS BİLGİLERİ Bilgi İşlem Sistemleri Öğretim Yarıyılı Güz Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 3 - Türkçe Kredi AKTS 3 4 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Telefon GSM E-mail B/M Basti ALIYEVA Salı 14.00-16.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 407 Nolu Oda Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Ayrıca öğrencilere gazetelerde ve/veya Bilgisayar dergilerinde yer alan bilgisayar gelişmeleri izlemeleri tavsiye edilmektedir. Bilgisayara giriş (tanımı, tarihi gelişimi, bilgisayar türleri) Bilgisayar donanımı (anakart, işlemci, hafıza, sabit disk, ekran kartı, ses kartı, ağ kartı, modem, cd/dvd sürücü/yazıcı, disket sürücü, klavye, fare, monitör, hoparlör, mikrofon, yazıcı, tarayıcı, çizici) Uygulama yazılımları (antivirüs programları, dosya sıkıştırma programları) Ofis programları ve Seçmeli +99455 607 33 25 [email protected] Bu ders öğrencilere günlük yaşamlarında ve mesleki kariyerlerinde Amacı yardımcı olacak temel bilgisayar kullanımını ve bilgisini kazandırmayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda bilgisayar donanımları ve yazılımları ile ofis programları incelenir. Bu ders sonunda öğrencilerin bilgi teknolojisi ortamında çalışabilecek yeterli bilgiyi almış olmaları hedeflenmektedir. Ders Kitabı: İlgili öğretim üyesinin vereceği ders notları ve materyalleri 1. Yardımcı Okumalar: TEMEL BİLGİSAYAR 2. DOC.DR.ERHAN ÇOŞKUN.BİLGİSAYAR VE İNTERNET KULLANIMI AKADEMİSYEN Bu dersin sonunda öğrenciler; bilgisayarın temel yapısını ve işletim Öğrenim Çıktıları sistemlerinin işleyişini bilir. Bilgisayar donanımlarının kurulumunu ve çalışma şekillerini bilirler. Bazı uygulama yazılımları ile ofis otomasyon programlarından kelime işlemci olarak Word ve veri işlemci olarak Excel programını yeterince kullanabilirler. İçeriği 24 Ana Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar uygulamaları Kelime işlemciler (Microsoft Word ve uygulamaları) Elektronik hesap programları (Microsoft Excel ve uygulamaları) Ders Kitabı ve/veya Kaynaklar: TemelBilgi Teknologileri Umut ALTINIŞIK, Serdar SOLAK TEMEL BİLGİSAYAR 1 DOC.DR.ERHAN ÇOŞKUN BİLGİSAYAR VE İNTERNET KULLANIMI AKADEMİSYEN . TAKİP EDİLEN KİTAP/METERYAL: BİLGİSAYAR VİSTA VE OFFİCE 2007 HER KES İÇİN ALFA HAYRETTİN UÇÜNCÜ EXCEL 2000 TÜRKÇE SÜRÜM KULLANIM KILAVUZU Türkmen Yayınevi 2004 Zeydin Pala Kayadelen, D. vd. 2008,; Adım Adım Microsoft Office 2007, Arkadaş Yayın Dağıtım, Ankara. Doğu, A. vd. 2007; Temel Bilgisayar; Derya Kitabevi; Trabzon. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 Konular 1. Bilgi Teknolojilerine Ait Temel Kavramlar Bilgisayara Giriş Sayı Ve Kodlama Sistemleri Bilgisayarın Tarihçesi 2’li Sayı Sisteminin Tanımlamaları Ve Örnekleri Temel Kavramlar Bilgisayarın Kullanım Alanları Bilgisayarda Ölçü Birimleri (Bit, Byte,Kb,….Kavramları) İşletim Sistemlerinin Amaçları ve Kullanımı İşletim Sistemi Ayarları İşletim Sistemi Tanımı Ve Tarihçesi - Dos, Windows, Unix,.Linux, Novel’ İn Tanımları - Donanım Ve İşletim Sistemi Etkinlikleri - İşletim Sisteminin İşlevleri İşletim Sisteminde Dosya ve Klasör Organizasyonu. Windows 7 İşletim sistemleri: - Dosya Sistemleri - Sistem Dosyaları - Uygulama Dosyaları 5 Bir Kelime İşlemci Programının Tanıtılması ve Kullanımı Microsoft Word Word 2010’nu Araştırmak - Word Arayüzünde Çalışmak - Bir Belgeyi Açmak Ve Kapamak 6 Kelime İşlemci Programında Veri Giriş ve Biçimlendirme İşlemleri - Belgeyi Çeşitli Şekillerde Görüntülemek - Bir Belgeyi Oluşturmak Ve Kaydetmek - Belgeyi Önizlemek Ve Çıktısını Almak 7 Kelime İşlemci Programında Belge Düzenleme, Resim Tablo vb Eklenmesi Belgeyi Düzenlemek Ve Gözden Geçirmek - Belgede Değişiklikler Yapmak - Belgeye Hızlı Parça Ve Alan Eklemek 25 8 9 10 Belge Anahattının Düzenlenmesi Bir Yazının Bulunması Ve Değiştirilmesi Gramatik Hataların Düzeltilmesi Karakterlerin Görünümünü Manuel Değiştirmek Paragrafların Görünümünü Manuel Değiştirmek Listeleri Oluşturmak Ve Değiştirmek Belgenin Arka Planını Değiştirmek Belge Temasını Değiştirmek Şemalarla Çalışmak Üstbilgi Ve Altbilgi Eklemek Microsoft Word 2010 , Tablo işlemleri ve çıktı işlemleri. Sütunlar ve Tablolar a. Bilgileri Sütunlar Halinde Göstermek b. Tablolaştırılmış Liste Oluşturmak c. Bilgileri Tablolar Halinde Göstermek d. Tablo Bilgilerini Düzenlemek e. Tabloda Hesaplamalar Yapmak f. Tabloların Sayfa Düzeni İçin Kullanılması Bir Sunu Programının Tanıtılması ve Kullanımı Microsoft Powerpoint 2010 Powerpoint 2010 Arayüzü a. Powerpoint Arayüzünde Çalışmak b. Sunumları Açmak, İncelemek Ve Kapatmak c. Sunumları Çeşitli Şekillerde Görüntülemek d. Sunumları Kaydetmek Yeni Sunum Başlatmak a. Hızlı Şekilde Sunum Oluşturmak b. Kullanıma Hazır Tasarımlarla Sunum Oluşturmak c. Anahattı Sunuma Dönüştürmek d. Mevcut Slaytları Tekrar Kullanmak Slayt Yazıları İle Çalışmak a. Metin Girmek b. Metinleri Değiştirmek c. Metin Kutusu Eklemek Ve Değiştirmek d. Yazma Sırasında Metinleri Düzeltmek Ve Boyutlandırmak e. Metinleri Ve Yazı Tiplerini Bulmak Ve Değiştirmek f. Boyut, Hizalama, Boşluklandırma Ve Görünüm Değiştirmek Sunu Programında Slayt Tasarımı ve Özel Animasyonların Hazırlanması Slaytların Düzenini, Sırasını Ve Görünümünü Değiştirmek a. Slaytların Düzenini Değiştirmek b. Sunum İçindeki Slaytları Sıralamak c. Tema Uygulamak d. Çeşitli Renk Şemaları İle Çalışmak e. Slayt Arka Planını Değiştirmek Tablo, Grafik Ve Diyagram Eklemek a. Tablo Eklemek Ve Biçimlendirmek b. Excel Çalışma Sayfası Eklemek Ve Değiştirmek c. Grafik Eklemek Ve Değiştirmek d. Diyagram Eklemek Ve Değiştirmek Çizimler İle Slaytları Geliştirmek a. “Clip Art” Eklemek Ve Değiştirmek 26 11 12 b. Resimleri Eklemek Ve Değiştirmek c. Resim Albümü Oluşturmak d. Şekilleri Çizmek, Değiştirmek Ve Birleştirmek e. Stillenmiş Metin Eklemek Ve Değiştirmek Sunum Programıyla Mesleğe Yönelik Uygulamalar Animasyon, Ses Ve Film Eklemek a. Slayt Öğelerini Canlandırmak b. Efekt Eklemek c. Ses Eklemek, Oynatmak Ve Değiştirmek d. Film Eklemek, Oynatmak Ve Değiştirmek Özel Sunum Öğeleri Oluşturmak a. Tema Renkleri Ve Yazı Tiplerini Oluşturmak b. Sunumun Asıl Slaytını Görüntülemek Ve Değiştirmek c. Slayt Düzeni Oluşturmak d. Özel Tema Kaydetmek Sunumu Web Gösterimi İçin Düzenlemek a. Bağlantı Oluşturmak b. Nesneye Ya Da Metne Eylem Eklemek Bir Elektronik Tablolama Programının Tanıtılması ve Kullanımı Microsoft Excel 2010 Excel 2010’nu Araştırmak a. Excel Arayüzünde Çalışmak b. Dosya Açmak Ve Kapatmak c. Dosya Oluşturmak Ve Kaydetmek Çalışma Kitabı İle Çalışmak a. Çalışma Kitabı Oluşturmak b. Çalışma Kitabını Değiştirmek c. Çalışma Sayfalarını Değiştirmek Veri Ve Veri Tabloları İle Çalışmak a. Veri Girmek Ve Gözden Geçirmek b. Çalışma Kitabı İçinde Veri Taşımak c. Veri Bulmak Ve Değiştirmek d. Verileri Düzeltmek e. Tablo Oluşturmak Limitlerde Belirsiz Durumlar 13 14 Elektronik Tablolama Programında Veri Giriş ve Biçimlendirme İşlemleri Microsoft Excel 2010 Veri Üzerinde İşlemler Yapmak a. Veri Gruplarını İsimlendirmek b. Değer Hesaplamak İçin Formüller Oluşturmak c. Verileri Özetlemek d. Hesaplamalarda Hataları Bulmak Ve Düzeltmek Belge Görünümünü Değiştirmek a. Hücreleri Biçimlendirmek b. Stil Tanımlamak c. Çalışma Kitabı Temalarını Ve Tablo Stillerini Uygulamak d. Verilerin Okunmasını Kolaylaştırmak e. Değerlerine Bağlı Olarak Verilerin Görünümünü Değiştirmek f. Belgeye Resim Eklemek Elektronik Tablolama Programında Formüller, Grafiklerin Kullanımı Microsoft Excel 2010 27 15 Verileri Sıralamak Ve Özetlemek a. Verileri Sıralamak b. Verileri Seviyeler Halinde Düzenlemek c. Veri Listesinde Bilgilere Ulaşmak Çoklu Kaynaktan Verileri Elde Etmek a. Diğer Çalışma Sayfaları Ve Çalışma Kitaplarındaki Verileri Kullanmak b. Birçok Kaynaktaki Veri Kümesini Aynı Çalışma Kitabında Birleştirmek c. Çoklu Veri Kümelerini Gruplamak Elektronik Tablolama, Programıyla Mesleğe Yönelik Uygulamalar. Microsoft Excel 2010 Grafik Ve Çizim Oluşturmak a. Grafik Oluşturmak b. Grafiklerin Görünümünü Düzenlemek c. Verilerde Eğilimleri Bulmak d. Pivot Grafikler İle Dinamik Grafikler Oluşturmak e. Diagram Oluşturmak Yazdırma İşlemleri a. Sayfalara Üstbilgi Ve Altbilgi Eklemek b. Çalışma Sayfalarını Yazdırmaya Hazırlamak c. Veri Listelerini Yazdırmak d. Grafikleri Yazdırmak BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı 1 %40 - - Derse Devam %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Yarıyıl Sınav İçi Ödev 28 II Dönem Sillabusları DERSİN ADI Y.Y KODU Z/S ULS 102 ULS 120 II. Zorunlu Zorunlu ULS 118 Zorunlu ULS 108 Zorunlu ULS 104 Zorunlu BIL 102 Zorunlu TÜRKİYE TÜRKÇESİ Mikro İktisat Siyasi TarihII Uluslararası İlişkilere Giriş Anayasa Hukuku Siyaset Bilimine Giriş İşletme Bilimine Giriş ECTS AZERBAYCAN KREDİSİ İNGİLİZCE KREDİSİ TÜRKÇESİ T+U Mikroiqtisadiyyat Microeconomics 3+0 4 Siyasi Tarix-II Beynəlxalq Münasibətərə Giriş Konstitusiya Hüququ Siyasət Elminə Giriş Biznesin Əsasları Political History-II Introduction to International Relations Constitutional Law Introduction to Political Sciences Principles of Business 3+0 4 3+0 4 2+0 3 3+0 3 2+0 3 16 21 29 DERS BİLGİLERİ Adı Mikro İktisat Kodu ULS 102 Dili Öğretim Teori Uygulama Kredi Yarıyılı hafta/saat hafta/saat Bahar 3 3 Azerbaycan Türkçe İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Öğr. Gör. Ebilhan İSAYEV Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Salı ve Cuma 15.00-17.00 arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 103 No.lu Oda Dersin temel amacı; mikro iktisatla ilgili konuların temelini oluşturan model ve kuramların öğretilmesi, mikro iktisatla ilgili güncel olayların bu model ve kuramlar çerçevesinde tartışılması, öğrencilerin teorik temeller bağlamında güncel olayları yorumlama becerilerinin geliştirilmesidir. Ekonomi biliminin inceleme alanını, mikro iktisadın teorik çerçevesini, tüketici davranışlarını ve buradan hareketle piyasa talebini, üretici davranışlarını, maliyetlerle ilgili teorik temelleri ve buradan hareketle piyasa arzını, farklı piyasa yapılarında denge koşullarını, üretim faktörleri piyasalarına ilişkin teorik temelleri, gelir dağılımı, genel denge ve refah ekonomisi konularını açıklamak. Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Temel İktisat Kavramları, Tüketici Teorisi, Üretici Teorisi, Piyasa Dengesi (Fiyat Teorisi), Farklı Piyasa Yapılarında Firma Dengesi, Marjinal Verimlilik Teorisi, Genel Faiz Teorisi, Kar Teorileri, Bölüşüm Teorisi, Genel Denge, Refah Ekonomisi, Piyasa Başarısızlıkları Öğretim üyesi tarafından hazırlanan görsel sunular DİNLER, Zeynel, Mikro Ekonomi, Bursa, 2011 DİNLER, Zeynel, İktisada Giriş, Bursa 2015 ÜNSAL, Erdal M., Mikro İktisat, Ankara, 2013 PİNDYCK, Robert S. ve Daniel L. RUBİNFİELD, Mikro İktisat, Ankara, 2014. Öğrenim Çıktıları Öğretim Yöntemi İçeriği Ana Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar Hafta 1 AKTS 4 Seçmeli HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular İktisat Biliminin Niteliği ve Önemi - Kıtlık Kanunu ve İktisat Bilimi - Ana Kavramlar - Alternatif Maliyet 30 2 3 4 5 6 7 8 9 10 İktisat Bilimi ve Kanunları, Temel Ekonomik Sorunlar ve Ekonomik Düzen - İktisat Biliminde Teori ve Kanunların Özellikleri - Tam Kullanım Sorunu - Etkin Kullanım Sorunu - Ekonomik Büyüme ve Kalkınma Sorunu - Ekonomik Düzen Tüketici Teorisi, Faydanın Ölçüm Sorunu ve Tüketici Dengesi - Kardinal Fayda Yaklaşımı - Ordinal Fayda Yaklaşımı - Eş Marjinal Fayda İlkesi ve Tüketici Dengesi - Ferdi Talep ve Talep Kanunu Tüketicinin Gelirindeki, Fiyatlardaki, Tercihlerdeki Değişme ve Tüketici Dengesi - Tüketici Gelirinin Değişmesi ve Engel Eğrileri - Fiyatların Değişmesi ve Tüketici Dengesi - Mal Türlerine Göre Gelir ve İkame Etkilerinin Özellikleri - Telafi Edilmiş Talep Eğrisi - Tüketici Tercihlerinin Değişmesi ve Tüketici Dengesi Piyasa Talebi Analizi - Ferdi Talepten Hareketle Piyasa Talebinin Elde Edilişi - Piyasa Talebi, Talebi Etkileyen Faktörler ve Talep Fonksiyonu - Talep Miktarındaki Değişme ve Talep Değişmesi - Talebin Fiyat Esnekliği - Gelirde Değişme ve Talebin Gelir Esnekliği - Öteki Malların Fiyatında Değişme ve Çapraz Talep Esnekliği - Talebi Etkileyen Diğer Faktörlerin Etkisi Üretici Teorisi - Üretim Fonksiyonu - Kısa Dönem ve Azalan Verimler Kanunu - Uzun Dönem ve Ölçeğe Göre Getiri - En Düşük Maliyetle Üretim (Optimal Faktör Bileşiminin Seçimi) - Eş-ürün Analizi - Genişleme Yolu ve Genişleme Etkisi Maliyet Teorisi ve Arz Analizi - Maliyetlerle İlgili Kavramlar ve Maliyet Fonksiyonu - Üretim Maliyetleri ve Zaman. Kısa Dönem Maliyet Eğrileri - Uzun Dönem Maliyet Eğrileri - Ölçek Ekonomileri (İçsel Ekonomiler) - Endüstri Ölçeği ve Dışsal Ekonomiler - Firma ve Piyasa Arzı - Arz Esnekliği - Arzı Etkileyen Fiyat Dışı Faktörler Dönem Ara Sınavı Tam Rekabette Piyasa Dengesi (Kısmi Denge Analizi) - Tam Rekabet Piyasası ve Denge - Tüketici ve Üretici Rantı - Piyasa Dengesindeki Değişmeler ve Nedenleri - Piyasaya Devlet Müdahaleleri Tam Rekabet Piyasasında Firma Dengesi - Firma Dengesi: Tanımı ve Koşulu - Tam Rekabet Piyasasında Firma Dengesi - Tek Firmanın Talebi ve Hasılatı 31 11 12 13 14 15 - Tam Rekabet Piyasasında Tek Firmanın Kısa Dönem Dengesi - Tam Rekabet Piyasasında Uzun Dönem Firma ve Endüstri Dengesi Aksak Rekabet Piyasaları ve Monopol - Aksak Rekabet Piyasaları: Ortaya Çıkış Nedenleri ve Türleri - Monopolün Tanımı ve Ortaya Çıkış Nedenleri - Monopolcünün Kısa Dönem Dengesi - Monopolcünün Uzun Dönem Dengesi - Monopol Gücünün Ölçülmesi - Monopolde Fiyat Farklılaşması Monopolcü Rekabet Piyasası - Monopolcü Rekabet Piyasasının Tanımı - Monopolcü Rekabet Piyasasındaki Firmanın Kısa Dönem Dengesi - Uzun Dönem Firma ve Grup Dengesi - Monopolcü Rekabet Piyasasının Eleştirisi Oligopol Piyasası - Oligopol Piyasasının Tanımı ve Türleri - Oligopolcü Dengesi - Cournot’nun Düopol Modeli - Dirsekli Talep Eğrisi (Sweezy) Modeli - Anlaşmalı Oligopol Teorileri - Oyun Teorisi ve Oligopol Üretim Faktörleri Piyasaları - Üretim Faktörleri Talebi: Marjinal Verimlilik Teorisi - Mal ve Faktör Piyasalarında Tam Rekabet Koşullarında Firmanın Faktör Talebi - Piyasa Emek Talebi ve Emek Talep Esnekliği - Emek Arzı ve Ücretin Oluşumu - Toprak (Doğal Kaynaklar) ve Rant Teorisi - Sermaye ve Genel Faiz Teorisi - Girişim ve Kar Teorileri Genel Denge ve Refah Ekonomisi, Gelir Dağılımı, Piyasa Başarısızlıkları - Kısmi Denge Analizinden Genel Denge Analizine Geçiş - Genel Denge ve Etkinlik - Pareto Optimumu - Refah Ekonomisi - Gelir Dağılımı ve Eşitsizlik - Piyasa Başarısızlıkları: Kamu Malları, Dışsallıklar, Asimetrik Bilgi BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 32 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 120 Siyasi Tarih-II Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 3 - Güz Türkçe Kredi AKTS 3 4 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Araz Aslanlı Ders Dışı Görüşme Cuma 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 409 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri E-mail [email protected] Amacı Dersin temel amacı, siyasi tarih açısından önem arz eden olayları, neden sonuç ilişkisi çerçevesinde anlatmak ve yorumlamak, farklı dönümlerde ve farklı coğrafyalarda yaşanan olaylar arasında karşılaştırma yaparak öğrencilerin analiz kabiliyetinin gelişimine de katkıda bulunmaktır. Öğrenim Çıktıları - Tarihteki önemli siyasi, sosyal, askeri ve ekonomik olayları öğrenmek, - Tarihte baş veren önemli siyasi olayların dünya güç dengesine olan etkisini öğrenmek, - Siyasi tarihi olaylarla günümüzdeki gelişmeler arasındaki ilişki kurabilme becerisini edinmek. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği I Dünya Savaşı’nın sonuçları ve savaş sonrası genel ortam; II Dünya Savaşı öncesi ortam ve gelişmeler; II Dünya Savaşı`nın nedenleri ve sonuçları; Soğuk Savaş; Soğuk Savaş dönemindeki bunalımlar; Yumuşama dönemi; Soğuk Savaş`ın sona ermesi; SSCB`nin dağılmasından sonraki önemli gelişmeler (savaşlar, askeri müdahaleler ve s.) Ana Kaynaklar - Oral Sander, Siyasi Tarih: İlkçağlardan 1918’e, Ankara, İmge Kitabevi, 2000 - Oral Sander, Siyasi Tarih - 2. Cilt (1918-1994), Ankara, İmge Kitabevi, 2000 - Muzaffer Ercan Yılmaz, Savaş ve Uluslararası Sistem, İstanbul, Dora 33 Yayıncılık, 2014. - Fahir Armaoglu, 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi 1789-1914, Ankara, TİMAŞ Yayınları, 2013. Yardımcı Kaynaklar - Prof. Dr. Fahir Armaoğlu, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1995), Ankara, TİMAŞ Yayınları, 2014. - Paul KENNEDY, Büyük Güçlerin Yükseliş ve Çöküşleri: 16. Yüzyıldan Günümüze Ekonomik Değişim ve Askeri Çatışmalar, İstanbul, Kültür Yayınları, 2002. - Rıfat Üçarol, Siyasi Tarih 1789-2001, İstanbul, DER Yayınları, 2008 - Bernard Lewis, Tarih Notları: Bir Orta Doğu Tarihçisinin Notları, İstanbul, Arkadaş, 2014 - Derleyen: Peter Furtado, Ülkelerin Tarihleri: Ulusal Kimlikler Nasıl Oluşturuldu, İstanbul, Yapı Kredi Kültür, 2014 - Sina Akşin, Kısa 20. Yüzyıl Tarihi, İstanbul, İç Bankası, 2014 - Kerem Gökten, Çin Yüzyılını Anlamak: Afyon Savaşlarından Bugüne Çin’in Dönüşümü, Nota Bene HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 Konular - 3 4 - 5 - 1. Dünya Savaşı’nın Sonuçları Genel sonuçlar Ülkeler açısından sonuçlar İki Dünya Savaşı Arası Dönemi (1919-1939) Dönemi etkileyen temel öğeler Barış antlaşmalarının korunması dönemi; Fransa’nın güvenlik sistemi Almanya, İtalya ve Sovyetler Birliği'ndeki gelişmeler Sömürgelerdeki gelişmeler İki Dünya Savaşı Arası Dönemi (1919-1939) Lokarno dönemi (1925-1930) Yıkılma dönemi (1930-1939) Ekonomik çöküntü Hitler ve dış politikası İngiltere’nin yatıştırma politikası İtalya'nın Habeşistan'ı İşgali İspanya İç Savaşı Almanya'nın Avusturya'yı İlhakı Çekoslovakya'nın Parçalanması Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı İki Dünya Savaşı Arası Dönemi (1919-1939) ABD'nin dış politikası Uzakdoğu’daki gelişmeler Ortadoğu’daki gelişmeler İkinci Dünya Savaşı Savaşın Avrupa’da başlaması Polonya’nın İşgali 34 6 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - Sovyet-Fin Savaşı ve İskandinavya Gelişmeleri Fransa’nın Teslimi İngiltere Savaşı İkinci Dünya Savaşı Savaşın Avrupa’da genişlemesi Alman-Sovyet İlişkilerinin Bozulmaya Başlaması Kuzey Afrika ve Balkanlar Alman-Sovyet Savaşı İkinci Dünya Savaşı Afrika cephesi ABD’nin savaşa girişi Doğu cephesi ve Stalingrad savaşı Avrupa’da direnmenin başlaması Kuzey Afrika’dan İtalya’ya çıkarma Almanya’nın Bombalanması Japonya’nın Durdurulması ve Çın İkinci Dünya Savaşının Sonu Avrupa’da savaşın bitmesi Pasifik’te savaşın bilmesi Diplomatik Konferanslar Savaşın yürütülmesi ile ilgili konferanslar Savaş sonu düzeni ile ilgili konferanslar Soğuk Savaş’ın başlaması Uluslararası örgütlenme: Birleşmiş Milletler Avrupa: kurtulma ve bölünme Uzakdoğu Türkiye üzerindeki baskı Yunan iç savaşı Truman Doktrini ve Marshall Planı İran Olayları NATO ve Varşova Paktı Soğuk Savaş Dönemi - 1 Çin’deki gelişmeler ve Kore savaşı Ortadoğu’daki çatışmalar Avrupa’daki bunalımlar Küba’da bunalımı Soğuk Savaş Dönemi – 2 NATO Stratejisinde Gelişmeler. Japonya Stalin’den sonra Sovyet dış politikası ve Doğu Bloku’nda çokmerkezlilik Bağımsızlık hareketleri Bağlantısızların dünya politikasındaki yeri Latin Amerika ve ABD Falkland bunalımı Yumuşama Dönemi Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı: Helsinki Belgesi Silahsızlanma Kruşçev sonrası Çin-Sovyet anlaşmazlığı ABD dış politikası 35 13 14 15 Petrol bunalımı ve OPEC Yumuşama Döneminin Çatışmaları - Çatışmaların temel nedenleri - Çin-Hint Çatışması - Hindistan-Pakistan ve Bangladeş - Vietnam savaşı ve sonrasındaki gelişmeler - Ortadoğu savaşları - İran’daki gelişmeler, devrim ve savaş - SSCB’nin Afganistan’ı işgali - Irak’ın Kuveyt’i işgali - Yugoslavya’nın Dağılması ve Bosna-Hersek Trajedisi SSCB’nin dağılmaya başlaması ve “soğuk savaş”ın sona ermesi - Yeni güç dengesi ve ulusal çıkar kavramı - Yeni bölgesel güçler ve değişen rolleri - Saldırgan milliyetçilik ve etnik çatışmalar, işgaller 11 Eylül olayları ve sonrasında küresel sistemde gelişmeler - Terör saldırıları - Afganistan’a saldırı - Irak’ın işgali - İran’la nükleer sorun - Ağustos 2008’deki Rusya-Gürcistan savaşı Genel tekrar BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 36 DERS BİLGİLERİ Adı Uluslararası İlişkilere Giriş Kodu ULS 118 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 3 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Elşen Memmedli Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Cuma 13.30-14.30 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 408 Nolu Oda Uygulama Kredi hafta/saat 3 İngilizce AKTS 4 Seçmeli Dersin temel amacı, uluslararası ilişkiler disiplininin ortaya çıkmasını, gelişim sürecini ve bu doğrultuda geliştirilen teorileri incelemektir. Uluslararası İlişkiler’ in içerdiği “konular”, “sorunlar”, “kurumlar”, “kavramlar” ve “yaklaşımlar” ile ilgili temel bilgileri vermeyi amaçlıyoruz. Öğrenim Çıktıları - Uluslararası sistemi bilimsel araştırmaya tabii tutarak öğrenmek, - Uluslararası ilişkilerin, hem olgusal hem de normatif (değersel) boyutları ve bu boyutlarla ilgili felsefi-kuramsal çalışma alanlarını incelemek. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Uluslararası ilişkiler, dinamik, dünyamızın değişimine göre içeriği sürekli genişleyen, içerdiği konular, kavramlar ve yöntemlerle disiplinler arası niteliğe sahip bir bilimsel ve akademik çalışma alanına anlam verir. Ulus devlet arası ilişkilerden başka ulus-üstü bölgesel ve küresel ilişkileri de çalışma alanı içinde kapsadığı için çok boyutlu içeriği olan bir bilim dalıdır. Siyaset Bilimi gibi, Uluslararası ilişkiler bilim dalı da, yerelulusal-bölgesel-küresel sorunlarla ilgili üretilen politikalar ve politika önerileriyle ilgilenir. Ana Kaynaklar Karadaş, Şaban, Balcı, Ali, Uluslararası İlişkilere Giriş, İstanbul, Küre Yayınları. Arı, Tayyar, Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika Analizi, İstanbul, Alfa Yayınları. Hafta 1 - HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları Politika; Ulus; Devlet; 37 2 3 4 5 Uluslararası Siyasal Sistemler - 1. Yapısal Özellikler; - 2. Güç İlişkileri; - 3. Ekonomik İlişkiler; - 4. Davranış Normları. 6 Uluslararası Siyasal Sistemler • 1) güç dengesi sistemi, • 2) gevşek iki kutuplu sistem, • 3) sıkı iki kutuplu sistem, • 4) evrensel sistem, • 5) hiyerarşik sistem, • 6) birim veto sistemidir. • • • • • Karar Verme Süreci ve Dış Politika Karar Verme Sürecine Etki Eden Faktörler: -DENEYİM -ROL -LİDERLİK ÖZELLİKLERİ -SİYASAL KÜLTÜR 7 8 Yarıyıl İçi Sınavı 9 Karar verme süreci ve dış politika • 1. Algılama • 2. Durumun yorumlanması ve tanımlanması • 3. Kararın verilmesi • 4. Kararın Uygulanması. 10 11 Uluslararası Uluslararası İlişkiler, Uluslararası Politika ve Dış Politika. Dış Politika Uluslararası Politika Uluslararası İlişkiler Ulusal Güç ve Dış Politika Ulusal Güç Kavramı Ulusal Güçün Dış Politikaya Etkileri Ulusal Güç ve Kapasitesi Ulusla Gücün NİCEL unsurlar Ulusla Gücün NİTEL unsurlar Devletlerin Dış Politika Tercihleri Ve Stratejileri • Yalnızcılık (İzolasyonizm) • Kendi Kendine Yeterlilik. • Tarafsızlık ve Bağlantısızlık. Devletlerin Ekonomik Stratejileri 38 • 1. otarşi • 2. korumacılık • 3. serbest ticaret • 4. ekonomik koalisyonlar • 5. karteller • 6. bölgesel serbest ticaret antlaşmaları(serbest ticaret alanları) 12 • • • • • • • • 13 14 15 Güç Dengesi Kavramı ve Politikası. 1. Güç dağılımı; 2.Denge durumu; 3. Üstünlük Durumu; 4. İstikrar ve Barış Durumu; 5. İstikrarsızlık ve Savaş Durumu; 6. Güç Politikası; 7. Bir Evrensel Tarih Yasası; 8. Bir Sistem ve Politikaya Yol Göstericisi. Güç Dengesi Kavramı ve Politikası. - Güç Dengesinin Ortaya Çıkış Biçimleri: - 1. Dolaysız Karışıtlık Biçimi; - 2. Rekabet Biçimi. - Güç Dengesi Yöntemleri: - 1. Böl ve Yönet; - 2. Toprak Kazanımı; - 3. Silahlanma; - 4. İttifaklar. Uluslararası Güvenlik Sorunları • Güvenlik İkilemi • Jeopolitik ve Jeostrateji • Güvenlikleştirme / Güvenlik-dışılaştırma Genel Tekrar ve Özet Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 39 DERS BİLGİLERİ Adı Anayasa Hukuku Kodu ULS 108 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Bahar 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. İlhame Gadimova Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Hafta içi her gün, H.Aliyev s., 36, 6.kat, 719 Nolu Oda Önceden arayınız 444 74 44(2011) Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Dersin temel amacı, Anayasa kavramı ve anayasa hukukunun tanımı ve gelişimi, diğer hukuk dalları ile ilişkisi, özellikleri, ilkeleri, anayasacılık hareketleri, devlet şekilleri, hükumet sistemleri, demokrasi teorisi ve tipleri, seçim sistemleri ve ilkeleri hakkında teorik ve uygulamaya dönük bilgiler aktarmaktır. Öğrenim Çıktıları Temel hak ve hürriyetler hakkında vatandaş dünyagörüşü edinme, Teşkilati yapıları öğrenmekle, vatandaşların devlet yönetiminde bilinçli iştirakı ve ulusal sorunların çözümüne katkı Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından power point sunum eşliyinde anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği kaynakları ve sunumları ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Anayasa kavramı, anayasacılık hareketleri, kurucu iktidar, kanunların anayasaya uygunluğunun yargısal denetimi, devletin unsurları, devletin kökeni hakkında teoriler, devlet şekilleri, hükumet sistemleri, demokrasi teorisi, demokrasi tipleri, seçim sistemleri, seçim ilkeleri, temel hak ve hürriyetler Ana Kaynaklar Kemal Gözler, Kısa Anayasa Hukuku, 12. Baskı, Bursa, 2015 Yardımcı Kaynaklar Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 Erdoğan Teziç, Anayasa Hukuku HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Anayasa hukuku, kavram, kaynaklar Anayasa yargısı, kurucu iktidar Devlet kavramı Devlet şekilleri I: Monarşi ve Cumhuriyet Devlet şekilleri II: Üniter ve bileşik devlet Hükumet sistemleri Demokrasi, Seçimler Temel hak ve hürriyetler 40 9 10 11 12 13 14 15 Türk ve Azerbaycan Anayasaları Anayasa: Temel ilkeler Anayasa: Temel hak ve hürriyetler Anayasa: Yasama Anayasa: Yürütme Anayasa: Yargı Anayasanın değiştirilmesi BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - Derse Devam %30 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 41 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 104 Siyaset Bilimine Giriş Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 3 - Güz Türkçe Kredi AKTS 3 3 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Agil Mammadov Ders Dışı Görüşme Pazartesi, Perşembe 14.00-16.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon GSM +99455 542 88 85 E-mail [email protected] Siyaset Bilimi siyasal ve yönetsel konuların bilimsel çalışmasıyla Amacı ilgilenirler. Siyaset Bilimi disiplini siyasal sistemde kaynakların ve değerlerin dağılım süreçlerini inceler. Disiplinin incelediği konular bir yandan güç, otorite, meşruiyet, sosyal sınıf, toplumsal cinsiyet, etnik yapı ve siyasal katılım gibi konuları kapsarken, öte yandan devlet, hükümet, siyasal partiler, baskı grupları ve uluslararası örgütler gibi kurumları içermektedir. Disiplin aynı zamanda siyasal adalet, ideolojiler ile özgürlük, demokrasi, moral değerler ve eşitlik gibi siyasal fikirleri inceler. Öğrenim Çıktıları Siyaset Bilimii yerel ve uluslararası düzeylerde gerçekleşen siyasal, sosyal ve ekonomik değişimleri anlamamıza yardımcı olan bir disiplindir. Bu disiplin, günlük yaşamda karşılaştığımız bir problemin iç yüzünü anlamamıza ve ufkumuzu genişletmemize yarayan yeni bakış açıları kazanmamıza olanak sağlar. Günümüzde, dünyada gerçekleşen dönüşümleri daha iyi kavrayan bilinçli, akılcı ve etkili yurttaşlar olmamız ve daha üretken katılımcılar haline gelmemiz için bizleri hazırlar. Siyaset Bilimi disiplini, bize herhangi bir kamu alanında profesyonel olmamız için gerekecek bilgi ve becerileri kazandırır. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. İçeriği Politika, Devlet, Bürokrasi, Siyasal Sistemler, Partiler, Seçim Sistemleri, İdeolojiler, Demokrasi, Sivil Toplum Kuruluşları Ana Kaynaklar - Politika Bilimine Giriş, Münci Kapani, Beta, 2013 42 - Siyaset Bilimi, Halis Çetin, Orion Yayınevi, 2015 Yardımcı Kaynaklayar - Siyaset, Mümtaz Er Türköne, İstanbul 2014 - Davud Dursun, Siyaset Bilimi, Beta 7. Baskı,2014 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Konular Politikanın Anlamı ve Nitelikleri Politika Bilimi Siyaset ve Bilim Doğuda ve Batı`da Siyaset Kavramı Politika Bilimi Açısından Devlet Soyut Bir Kavram Olarak Devlet Devletin Kökeni ve Doğuşu Sorunu Politika Bilimi Açısından Devlet Politika Biliminin Temel Kavramı : Siyasal İktidarın Belirlenmesi Genel Olarak İktidar Kavramı Siyasal İktidarın Nitelikleri Siyasal İktidar ve Otorite Siyasal İktidar ve Egemenlik Egemenlik Kavramının ve Klasik Egemenlik Teorisinin Ortaya Çıkışı Egemenliğin Değişik Anlamları Egemenliğin Modern Karşılığı : Kurucu İktidar Kavramı Siyasal İktidarın Meşruluk Temeli Klasik Meşruluk Teorileri Demokratik Teoriler Teokratik Teoriler Siyasal İktidarın Meşruluk Temeline Göre Sınıflandırılması Max Weber`in Meşru İktidar Tipolojisi Yeni Bir Tipoloji Denemesi : David Easton`un Sınıflandırması Sosyal Tabakalaşma ve Siyasal İktidar Sorunun Analitik Çerçvesi Marksist Sınıf Anlayışı Sosyal Tabakalaşmanın Boyutları : Sınıf ve Statü Sınıf ve İktidar İlişkisi Sosyal Sınıfların Kesin Belirlenişini Güçleştiren Faktörler Marxsist Teorinin Değerlendirilmesi Politikanin Yönetenler ve Yönetilenler Ayrımına Dayandırılması Elitler (Seçkinler) ve Kitleleri Klasik Elit Teorileri Pareto : Siyasal (Yönetici ) Elit Klasik Elitizmin Eleştirisi Yeni Elit Teoriler Demokratik Teoriler Değişik Bir Neo- elit Görüşü Marksist Düşünce ve Sistemde Elit Kavramı Siyasal Katılma Siyasal Katılmada Farklı Davranışlar Siyasal Rejimler ve Siyasal Katılma 43 12 13 14 15 16 17 Siyasal Katılma Demokrasilerde Siyasal Katılma Totaliter Sistemlerde Siyasal Katılma Kamuoyu Kamuoyunun Oluşması Siyasal Sistemler ve Kamuoyu Kamuoyunun Siyasal Kararları Etkileme Gücü Siyasal Partiler Siyasi Partilerin Doğuşu Siyasal Partilerin Fonksiyonları Pari Sistemleri Yarışmacı Parti Sistemleri Yarışmacı olmayan Parti Sistemleri Siyasal Partiler Tipolojisi Baskı Grupları Baskı Grupları ve Siyasal Partiler Baskı Gruplarının Değişik Tipleri Etkileme ve Baskı Yöntemleri Seçimler ve Seçim Sistemleri Çoğunluk Sistemleri Nisbi Temsil Sistemleri 18 Propagandanın Tanımı Ve Özellikleri Propagandanın Araçları Propagandanın Yöntemleri 19 Sivil Toplum Sivil Toplum Kavramına İlişkin Yaklaşımlar Sivil Toplum ve Kamusal Alan Sivil Toplum Örgütleri 20 Küreselleşen Dünyada Sivil Toplum: Global Sivil Toplum Demokratikleşme ve Sivil Toplum Kamu Yönetiminde Yönetişim ve Sivil Toplum Devlet – Sivil Toplum İlişkisi 21 Bürokrasi Nedir. Bürokrasinin Yapısı İşlevleri ve Özellikleri Bürökrasi Teorileri Bürokrasinin Oligarşik Eğilimleri Bürokrasinin Teorik Eleştirileri 22 Küresel Siyaset Küresel Siyasetin Dinamikleri Küresel Örgütler Küresel Siyasetin Geleceği Savaş ve Politika Genel Tekrar ve Değerlendirmeler BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - 44 %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 45 DERS BİLGİLERİ Adı İşletme Bilimine Giriş Kodu BİL 102 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Şahin Əkbərov Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Amacı Dersin temel amacı, temel işletme konuların, iktisat ve işletme kavramlarının öğretilmesi, işletmelerin fonksiyonel bazda değerlendirilmesi ve işletme kuruluş analizinin yapılmasının öğretilmesidir. Öğrenim Çıktıları İşletmeciliğin genel esaslarını, işletme çevresini, işletmenin amaçlarını, işletme fonksiyonlarını, işletme kuruluşunu, faaliyet değerlendirme ölçütlerini, yatırım kararının verilmesi konularını açıklamak. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle işlenmektedir. Bununla birlikte dersler temel kaynak eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Her dersin ilk 15-20 dakikası bir önceki konunun tekrarına ayrılmaktadır. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Kaynaklar TUNCER Doğan, AYHAN Doğan, VAROĞLU Demet, Genel İşletmecilik Bilgileri, 6.baskı, 2014 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 Konular Ekonomik Yaşam ve İşletme - İnsan ihtiyaçları, Ekonomik uğraşılar ve Üretim - İşletme ve Girişim - Girişimci ve Yönetici - İşletme Yönetimi İşletmelerin amaçları ile gelir ve giderleri - İşletmelerin amaçları - İşletmelerin gelir ve giderleri İşletmelerin Türleri - Faaliyet alanlarına göre işletme türleri - Tüketici türlerine göre işletme türleri - Üretilen mal ve hizmet çeşitlerine göre işletme türleri - Üretim araçlarının mülkiyet biçimine göre işletme türleri - Büyüklüklerine göre işletme türleri İşletmelerin Çevresi ve çevre faktörleri - İşletmenin İç Çevresi ve sistemi - İşletmelerin makro dış çevresi ve makro dış çevre faktörleri 46 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 - İşletmelerin mikro dış çevresi - İşletmelerin Uluslararası Çevresi Kuruluş Araştırmaları - Ekonomik araştırmalar - Teknik araştırmalar - Mali araştırmalar - Yasal araştırmalar Genel Olarak İşletmelerin Büyümesi - İşletmelerin büyüme nedenleri - İşletmelerin büyüme şekilleri Yönetime İlişkin Temel Kavramlar - Yönetim ve özellikleri - Yönetim kademeleri - Yönetici becerileri - Yönetici rolleri - Yönetim işlevleri Planlama - Planlama işlevinin ayırt edici yönleri - Planlama ilkeleri - Planlama işlevi - Plan türleri - Planlamanın fayda ve sakıncaları Örgütleme - Örgütleme süreci - Örgütleme ve eşgüdümleme - Örgüt tasarımı ve bölümlere ayırma Yöneltme - Liderlik - Motivasyon - İletişim Denetim - Denetim türleri - Güvenilir ve etkili denetim sisteminin özellikleri - Denetim sistemine karşı dirençler Üretim - Üretim sistemlerinin gelişimi - Üretim sistemlerinin sınıflandırılması - Hizmet üretimi Pazarlama - Pazarlama kavramı, tanımı ve önemi - Pazar ve pazarlama karması Finans - Finansın tanımı, kapsamı, işletmedeki yeri ve önemi - Finansman türleri - Finansman kaynakları İnsan kaynaklar - İnsan kaynakları yönetimi kavramı - Doğru insanları edinmeyi sağlayan insan kaynakları yönetimi faaliyetleri - Örgütsel etkililiğe katkı sağlayan insan kaynakları yönetimi faaliyetleri 47 Yöntem Yarıyıl İçi Sınav Derse Devam Yarıyıl Sonu Sınavı BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı 1 %40 %75 Devam Zorunluluğu - 1 %60 48 III Dönem Sillabusları Y.Y KODU Z/S III. TÜRKİYE TÜRKÇESİ ULS 201 Zorunlu Makro İktisat ULS 203 Zorunlu ULS 205 ULS 213 ULS 227 ACE 203 Uluslararası İlişkiler Teorisi Zorunlu İdare Hukuku DERSİN ADI AZERBAYCAN KREDİSİ ECTS İNGİLİZCE TÜRKÇESİ T+U KREDİSİ Makroiqtisadiyyat Macroeconomics 3+0 4 Beynəlxalq Münasibətlər Nəzəriyyəsi İnzibati Hüquq Zorunlu İstatistik Statistika Siyasal Zorunlu Düşünceler Tarihi-I Azerbaycan ve Diğer Türk Zorunlu Cumhuriyetlerinin Ekonomisi ve Coğrafyası-I Siyasi Fikirlər Tarixi-I Azərbaycan və Digər Türk Respublikalarının İqtisadiyyatı və Coğrafiyası-I International Relations Theories Administrative Law Statistics History of Political Thoughts-I Economy and Geography of Azerbaijan and Other Turkish Republics -I 3+0 4 3+0 4 2+0 3 2+0 3 2+0 3 15 21 49 DERS BİLGİLERİ Adı Makro İktisat Kodu ULS 201 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 3 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Geray MUSAYEV Uygulama Kredi hafta/saat 3 İngilizce AKTS 4 Seçmeli Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Çarşamba 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 104 Nolu Oda e-mail: [email protected] Dersin temel amacı, makro ekonomik konuların temelini oluşturan model ve kuramların öğretilmesi, güncel makro ekonomik olayların bu model ve kuramlar çerçevesinde tartışılması, teorik modeller çerçevesinde uygulanan para ve maliye politikalarının makro ekonomi üzerindeki etkilerinin analiz edilmesidir. Öğrenim Çıktıları Toplam arz ve toplam talep dinamikleri, milli gelirin oluşumunu, ücret, fiyat, istihdam ve işsizlik arasındaki ilişkinin teorik temellerini, tüketim, tasarruf ve yatırım kuramlarını, devletin milli gelirin oluşumundaki katkılarını, dış ekonomik ilişkilerin oluşumunu ülke ekonomisindeki önemini paranın işlevlerini ve bir iktisat politikası aracı olarak kullanışını açıklamak, Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Milli Gelir, İstihdam, Tüketim, Tasarruf, Yatırım Kuramları, Devlet ve Milli Gelir, Dış Ekonomik İlişkiler, Para Teorisi ve Politikası Ana Kaynaklar MUSAYEV, Geray, Ders Notları PEKİN, Tevfik, Makro Ekonomi, İzmir, 2008 Anadolu Üniversitesi, Makro Ekonomi, Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir, 2013 Yardımcı PARASIZ, İlker, Makro Ekonomi, Bursa, 2003 Kaynaklar ÜNSAL, M. Erdal, Makro İktisat, Ankara, 2011 YIDIRIM, Kemal, KARAMAN, Doğan, TAŞDEMİR, Murat, Makroekonomi, Eskişehir, 2006 Hafta 1 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Makro Ekonomiye Giriş - Makro Ekonominin Kökleri 50 2 3 4 5 6 7 8 9 10 - Makro Ekonominin İlgi Alanları - Makro Ekonomide Devlet - Makro Ekonominin Bileşenleri - Makro Ekonominin Metodolojisi Temel Makro Ekonomik Değişkenler - Toplam Çıktı, Nihai Mallar, Ara Malları, Katma Değer - Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) - Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) - Safi Yurtiçi Hasıla - Yurtiçi Gelir - Milli Gelir - Kişisel (Milli) Gelir - Harcanabilir (Milli) Gelir - Nominal ve Reel Milli Gelir - GSYİH Deflatörü Milli Gelirin Hesaplanması - Milli Gelir Hesaplama Yöntemleri - Harcamalar Yöntemi - Üretim Yöntemi - Gelir Yöntemi İşsizlik ve Enflasyon - İstihdam ve İstihdam Türleri - İşsizlik ve İşsizlik Türleri - Philips Eğrisi - İstihdam ve İşsizliğin Milli Gelir Üzerine Etkileri Klasik İstihdam Teorisi - Mahreçler Yasası - Faiz Teorisi - Ücret Teorisi - Fiyat Teorisi Modern İstihdam Teorisi - Toplam Arz Fonksiyonu - Toplam Talep Fonksiyonu - Milli Gelirde Denge Oluşumu, Toplam Talep-Toplam Arz Eşitliği Yöntemi ve Tasarruf-Yatırım Eşitliği Yöntemleri - Denge Geliri ve İstihdam Düzeyi Yarıyıl İçi Sınavı Tüketim ve Tasarruf Fonksiyonları - Ortalama ve Marjinal Tüketim Eğilimi, - Tüketim Fonksiyonu ve Denge Geliri - Ortalama ve Marjinal Tasarruf Eğilimi Yatırım Teorisi - Yatırım Kararları ve Sermayenin Marjinal Etkinliği - Çarpan ve Hızlandıran Etki - Milli Gelir ve Yatırım Hacmi Devlet ve Milli Gelir - Kamu Harcamalarının ve Vergilerin Milli Gelir Üzerindeki Etkileri - Kamu Harcamaları, Vergi ve Çarpan Mekanizması - Bütçe ve Milli Gelir 51 11 12 13 14 15 Dışa Açık Ekonomi ve Milli Gelir - Ödemeler Dengesi ve Hesapları - Dış Ticaret Açığı ve Dış Ticaret Fazlası, Ekonomiye Etkileri - Milli Gelirin Reel ve Parasal Dengesi Para Teorisi ve Politikası - Tanımsal Çerçeve, Paranın İşlevleri - Para Sistemleri - Para Arz ve Talebi - Para Politikası Milli Gelirin Reel ve Parasal Dengesi - Para Piyasasında Denge ve Eğrisi - Mal Piyasasında Denge ve IS Eğrisi - Milli Gelirin Genel Dengesi Konjonktür (Ekonomik Dalgalanmalar) - Konjonktür Kavramı - Konjonktürün Aşamaları - Konjonktür Teorileri Genel Tekrar ve Özet Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %70 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 52 DERS BİLGİLERİ Adı Uluslararası İlişkiler Teorisi Kodu ULS 203 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 3 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Elşen Memmedli Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Cuma 13.30-14.30 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 408 Nolu Oda Yardımcı Kaynaklar ERALP, Atilla, Sistem ve Kimlik: Uluslararası İlişkilerde Temel Yaklaşımlar, İstanbul, İletişim Yayınları. Uygulama Kredi hafta/saat 3 İngilizce AKTS 4 Seçmeli Dersin temel amacı, uluslararası ilişkiler disiplininin ortaya çıkmasını, gelişim sürecini ve bu doğrultuda geliştirilen teorileri incelemektir. Uluslararası ilişkiler teorilerine insanların temel kaygısı olan savaşların önlenebilmesi, barışın ve sahip olunan değerlerin koruna bilmesi ve geliştirilmesi için gerek duyulmaktadır. Öğrenim Çıktıları - Uluslararası sistemi bilimsel araştırmaya tabii tutarak öğrenmek, - Uluslararası İlişkiler Teorilerini karşılaştırarak günümüzdeki olayların yorumunu yapmak , Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Uluslararası İlişkiler alanındaki teoriler üç ana gruba ayrılarak incelenmektedir. Bunlardan ilk grupta uluslararası ilişkileri çatışma süreci olarak gören teoriler, ikinci grupta uluslararası ilişkileri işbirliği süreci olarak değerlendiren ve işbirliğini kurumsallaştırmayı amaçlayan teoriler, üçüncü grupta ise uluslararası ilişkilere ne sadece çatışma süreci ne de sadece işbirliği süreci olarak bakmak yerine genel olarak dış politika ve uluslararası ilişkileri analiz etmeyi amaçlayan teoriler bulunmaktadır. Ana Kaynaklar ARI, Tayyar, Uluslararası İlişkiler Teorileri, İstanbul, Alfa Yayınları. Hafta 1 2 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Uluslararası İlişkilerde Teori Sorunu - Teori Kavramı. - Uluslararası İlişkiler Kavramının Tanımlanması. Uluslararası İlişkilerde Temel Paradigmalar. Uluslararası İlişkilerde Egemen Teoriler 53 3 Paradigma Kavramı. Geleneksel, Plüralist ve Globalist Paradigmalar. Uluslararası İlişkilerde Egemen Teoriler Uluslararası İlişkilerde Egemen Teoriler - İdealizm, Realizm, Davranışsalcılık okulu, Plüralist teoriler, Liberal teoriler, Globalist teoriler 4 Uluslararası İlişkilerde Temel Tartışma Konuları. - Hobesiyen yaklaşım. - Kantiyen yaklaşım. - Grotiyen yaklaşım. 5 Uluslararası İlişkilerde Pozitivizm, Rasyonalizm, İlişkilerde Davranışsalcılık-Gelenekselcilik Tartışması - Pozitivizm - Rasyonalizm - Pragmatizm - Davranışsalcılık-Gelenekselcilik Tartışması 6 Uluslararası İlişkilerde Normatif Teoriler. Uluslararası İlişkilerde Analiz Düzeyi ve Analiz Birimi Tartışması - Normatif Unsur - Normatif Unsurun Uluslararası İlişkilere Etkisi 7 Uluslararası İlişkilerde Realizm Teorisi - Realist Yaklaşım - Realizmin Temel Varsayımları - Uluslararası İlişkilerde Realizm. 8 Yarıyıl İçi Sınavı 9 Uluslararası İlişkilerde Neorealizm Teorisi - Neorealizmin Temel Varsayımlar - Realizm-Neorealizm Tartışması 10 Uluslararası İlişkilerde Jeopolitik Teoriler. Klasik Dönem Jeopolitik Teorileri - Jeopolitik Kavramı. - Jeopolitiğin Coğrafi Unsurları. - Jeopolitiğin Beşeri Unsurları. - “Organik Devlet” Düşünce Tarzı - “Jeostratejik” Düşünce Tarzı 11 Çağdaş Jeopolitik Teorileri. Soğuk Savaş Sonrası Rusya’nın Temel Jeopolitik Akımları. - Huntington’un “Medeniyetler Çatışması” - Bzerjinski’nin “Büyük Satranç Tahtası” - Atlantikçi Yaklaşım; - Yeni Avrasyacılık Yaklaşımı; - Rus Milliyetçi Yaklaşımı; - Putin Doktrini. Uluslararası İlişkilerde Oyun Teorileri. Uluslararası İlişkilerde Globalist Teoriler - Sıfır Toplamlı Oyunlar. 12 Pragmatizm. Uluslararası 54 14 - Sıfır Toplamlı Olmayan Oyunlar: 1- Karşılıklı Tehdit Algılaması ve Tavuk Oyunu Modeli. 2- Geyik Avı Modeli. 3- Mahkum İkilemi Oyunu. - Globalist Teoriler Uluslararası İlişkilerde Liberal Teoriler. Uluslararası İlişkilerde Entegrasyon Teorileri. Uluslararası İlişkilerde Rejim Teorileri. - Uluslararası İlişkilerde Liberal Yaklaşım - Entegrasyon Teorileri - Rejim Teorileri Uluslararası İlişkilerde Karar Verme Teorileri. Uluslararası İlişkilerde Karar Verme Modelleri. - Küçük Değişiklikler Modeli: İki Adım İleri, Bir Adım Geri; - Rastgele Adımlar: Sarhoş Yürüyüşü Modeli; - Risk ve Başarının Hesaplanması: Kumarbazın İflası Modeli; - Küçük Gruplarda Karar Verme; - Standart Uygulama Prosedürleri; - Rasyonel Politika Modeli; - Örgütsel Süreç Modeli; - Bürokratik Politika Modeli; - Şelale Modeli. 15 Genel Tekrar ve Özet 13 Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 55 DERS BİLGİLERİ Adı İdare Hukuku Kodu ULS 205 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 3 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. İlhame Gadimova Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Çarşamba 10.30-11.30 Arası, H.Aliyev, 36, 6.kat, 719 Nolu Oda Önceden arayınız 444 74 44(2011) Uygulama Kredi hafta/saat 3 İngilizce AKTS 4 Seçmeli Dersin temel amacı, idare kavramı ve idare hukukunun tanımı ve gelişimi, diğer hukuk dalları ile ilişkisi, özellikleri, ilkeleri, idarenin merkezi teşkilatı ve yerel yönetimler, onların kuruluş ve işleyişi, işlemleri, kamu hizmetleri, kolluk hizmetleri, idarenin sorumluluğu, kamu malları ve kamu personeli hakkında teorik ve uygulamaya dönük bilgiler aktarmaktır. Öğrenim Çıktıları - Ülkenin idari ve teşkilati yapısı hakkında bilgi sahibi olmakla idareetmə ve ülkeni temsil etme durumlarında bilinçli vatandaş dünyagörüşü edinme, - İdareetme politikaları aracılığıyla ulusal sorunların uluslararası alanda çözümüne katkı, Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından power point sunum eşliyinde anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği kaynakları ve sunumları ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği İdare Hukukunun Genel Esasları, İdari teşkilat, Merkezi idare – Yerinden yönetim kuruluşları, İdari işlemler, İdarenin faaliyyeti, Kamu görevlileri, Kamu malları, İdarenin sorumluluğu Ana Kaynaklar GÖZLER, Kemal – Gürsel KAPLAN, Kısa İdare Hukuku, Ekin basın yayın dağıtım, 5. Baskı, 2013 Yardımcı NOHUTÇU, Ahmet, İdare Hukuku Kaynaklar Savaş yayınevi, 2013 Hafta 1 2 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular İdare kavramı - Kamu idaresi- özel idare ayrımı - İdare organın tanımı - İdari fonksiyonun özellikleri - Diğer devlet organları ile İlişkisi İdare Hukuku - Tanımı 56 3 4 5 6 7 8 9 10 - Özellikleri - Kaynakları - Tarihçesi - Sistemleri - Uygulama alanı - Bölümleri - İlkeleri İdari teşkilat - Hiyerarşik denetim - Vesayet denetimi - Kamu tüzel kişiliği - Devlet tüzel kişiliği - T.C. Devlet teşkilatı Merkezi idare – Yerinden yönetim kuruluşları - Başkent teşkilatı - Taşra teşkilatı - YYK: İl özel idaresi - YYK: Belediye idaresi - YYK: Köy idaresi - Hizmet yerinden yönetim kuruluşları - Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları İdari işlem - Tanım - Türleri: KHK, tüzük, yönetmelik, adsız işlem - Özellikleri - Düzenleyici işlemler Bireysel işlemler (idari kararlar) - Çeşitleri - Unsurları - Hukuka aykırılığın müeyyideleri - İcrası - Sona ermesi Yarıyıl İçi Sınavı İdari sözleşmeler - Ölçütleri - Klasik idari sözleşme türleri - İdarenin özel hukuk sözleşmeleri Kamulaştırma - Tanımı ve kapsamı - Unsurları Sonuçları İdarenin faaliyeti: Kamu hizmeti - Tanım ve kapsam - Özellikleri - Kamu hizmetlerine egemen olan ilkeler - Türleri - Kurulması - Kaldırılması - İşletilme usulleri 57 11 12 13 14 15 İdarenin faaliyeti: Kolluk - Kamu düzeni kavramı - Kolluk türleri - Kolluk makamları ve kolluk personeli - Kolluk yetkilerinin çatışması ve yarışması - Kolluk usulleri ve işlemleri - Kolluk yetkisinin sınırları ve hukuka uygunluğu - Kolluk yetkisinin genişlemesi İdarenin hareket araçları: Kamu görevlileri - Personel yönetiminin tanımı - Türk kamu personel rejimi ve Devlet Memurları Kanunu İdarenin hareket araçları: Kamu malları - Kavram - Türleri - Hukuki rejimi - Kullanımı - İdarenin özel malları İdarenin sorumluluğu - Özel ve Kamu hukukunda idarenin sorumluluğu - İdarenin kusurlu sorumluluğu - Kusursuz sorumluluk - Sorumluluğu kaldıran ya da azaltabilen durumlar İdarenin denetlenmesi - Siyasi denetim - İdari denetim - Bağımsız organlar tarafından denetim Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %30 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 58 DERS BİLGİLERİ Adı İstatistik Kodu ULS 213 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı r.f.d. Südabe SALİHOVA Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Cuma 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 409 Nolu Oda Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Bu dersin amacı, öğrencilere istatistikle ilgili tanımları, istatistiksel analize altyapı oluşturacak temel bilgi ve kavramları kazandırmak, kendi alanlarında gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda elde edilen verilerin analizini yaparak bunlardan doğru ve anlamlı sonuçlar elde edip yorumlar çıkarabilmeleri için gerekli bilgi donanımını vermektir. Öğrenim Çıktıları - İstatistik biliminde yer alan temel kavram bilgisine sahip olabilme - İstatistiksel kavramlar arasında ilişki kurabilme - Veriyi özetlemek için uygun tablo ve grafikleri oluşturabilme, etkin, hızlı ve doğru olarak yorumlayabilme ve sunabilme becerisi - Büyük veri setlerini saklayabilme, düzenleyebilme ve bu veri setlerinden istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar çıkarabilme - Kalite iyileştirmede istatistiksel yöntemleri kullanabilme - Bireysel çalışma becerisi ve bağımsız karar verebilme yetisine sahip olma - Analitik düşünme becerisi - Elde ettikleri sonuçları yorumlayabilmek Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması ve örnek sorular çözülmesi suretiyle işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün oldukça konuya ilişkin soruların çözülmesinde öğrencilerin de derse katılımı sağlanarak takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Temel Kavramlar. Veri Derleme. İstatistik Serileri. Serilerin Grafikle Gösterilmesi. Ortalamalar. Değişkenlik Ölçüleri. Olasılık Hesaplama. Rassal Değişken. Rassal Değişkenlerin Olasılık Fonksiyonları. Beklenen Değer. Ana Kaynaklar - SALİHOVA, Südabe, Ders Notları - Anadolu Üniversitesi, Açık Öğretim Yayınları, İstatistik I Yardımcı - ÇÖMLEKÇİ, N., Temel İstatistik Kaynaklar - SERPER, Ö., İstatistik I - ARMUTLULU, İ., Hakkı, İşletmelerde Uygulamalı İstatistik - GÜRSAKAL, N., Bilgisayar Uygulamalı İstatistik I - YILDIZ, N., AKBULUT, Ö., BİRCAN, H., İstatistiğe Giriş HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR 59 Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Konular Temel Kavramlar. - Giriş. İstatistiğin Tarihçesi - Günümüzde istatistiğin önemi - Birim, Değişken ve Ana Kütle - Veri Derleme. İstatistik Serileri. Seri Türleri - Zaman ve Mekan Serileri - Dağılma Serileri - Birikimli Seriler - Bileşik Seriler Serilerin Grafikle Gösterilmesi. - Frekans Serilerinin Grafikle Gösterilmesi - Sınıflandırılmış Serilerin Grafikle Gösterilmesi - Birikimli Serilerin Grafikle Gösterilmesi - Bileşik Serilerin Grafikle Gösterilmesi Merkezi Eğilim Ölçüleri (Ortalamalar). Duyarlı Ortalamalar. - Ortalamalar. Ortalama Çeşitleri - Aritmetik Ortalama - Tartılı Aritmetik Ortalama Merkezi Eğilim Ölçüleri (Ortalamalar). Duyarlı Ortalamalar. - Geometrik Ortalama - Harmonik Ortalama - Kareli Ortalama Duyarlı Olmayan Ortalamalar. - Ortanca (Medyan) - Mod - Kartiller - Serinin Simetri Durumuna Göre Ortalamalar Arasındaki İlişki Değişkenlik Ölçüleri. Mutlak ve Nispi Değişim Ölçüleri. - Değişim Aralığı - Kartil Aralığı - Ortalama Sapma - Standart Sapma - Değişim Katsayısı Yarıyıl İçi Sınavı Olasılık Kavramı. Olasılık Hesaplama - Deney, Sonuç ve Örneklem Uzayı - Basit ve Bileşik Olaylar - Olasılık Hesaplama - Sayma Kuralı Bileşen (Marjinal) ve Koşullu Olasılıklar. - Bileşen Olasılık - Koşullu Olasılık - Faktoryeller - Kombinasyonlar Bağımsız ve Bağımlı Olaylar. - Ayrık Olaylar. Karşılıklı Ayrık Olaylar - Bağımsız Olaylar. 60 12 13 14 15 - Bağımlı Olaylar. - Tamamlayıcı Olaylar. Olayların Arakesiti ve Çarpma Kuralı - Olayların Bileşimi ve Toplama Kuralı. Rassal Değişkenler. - Rassal Değişkenler. - Kesikli Rassal Değişkenler. - Sürekli Rassal Değişkenler. - Kesikli bir Rassal Değişkenin Olasılık Dağılımı. - Kesikli Olasılık Dağılımı Türleri Kesikli bir Rassal Değişkenin Beklenen Değeri ve Standart Sapması. - Kesikli bir Rassal Değişkenin Ortalaması - Kesikli bir Rassal Değişkenin Standart Sapması - Standart Sapmanın Yorumu Sürekli Rassal Değişkenler. - Sürekli bir Rassal Değişkenin Olasılık Dağılımları - Sürekli Olasılık DağılımI Türleri - Sürekli rassal Değişkenlerin Olasılık Yoğunluk Fonksiyonu. Sürekli Rassal Değişkenin Beklenen Değeri ve Standart Sapması. - Sürekli Rassal Değişkenin Beklenen Değeri - Sürekli Rassal Değişkenin Standart Sapması. - Genel Konu Tekrarı Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 61 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 227 Siyasal Düşünceler Tarihi-I Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Güz Türkçe Kredi AKTS 2 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Agil Mammadov Ders Dışı Görüşme Pazartesi, Perşembe 14.00-16.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon GSM +99455 542 88 85 E-mail [email protected] Siyasi düşünceler, ilk bakışta siyasi filozof veya düşünürün aklının ürünü Amacı gibi görünür. Siyasi düşünceler herhangi bir toplumun geçmişi veya geleceği ile ilgili düşünce yığınını oluşturur. Siyasi düşünür, siyasi olgu açısından tarafsızdır. Siyasi düşünce, siyasi hayat çerçevesinde insani davranış – siyasi davranış konusundaki bakış ve düşünüşü ele alır, esasen siyasi konunun incelenmesiyle ilgilenir. Siyasi Düşünceler Tarihi dersi vasıtasıyla devlet, devletin yönetim tarzları, farklı filozof veya siyasi düşünülerin devlet ve toplum ile ilgili eskiden günümüze kadar temel görüşlerini öğretmek ve modern devletin günümüzdeki hale nasıl geldiğini, hangi tarihi aşamalardan geçtiğini, dünya devletlerinin oluşum sürecini nasıl etkilediğini öğretmek dersimizin temel amacıdır. Öğrenim Çıktıları Siyasi Düşünceler Tarihi siyasi düşüncelerin kronolojik ve tarihsel bir bakış içinde anlatılmasıdır. Modern Siyaset Düşüncesine geldiğimizde, birbirini takip eden düşüncelerden çok, birbiriyle çatışan düşüncelerle karşılaşıyoruz. Siyasi düşünürler görüşlerini teorileştirme çabasındadırlar. Siyasi teori, siyasi olguyu incelemede tek tek siyasi düşünürlerin vardığı sonuçların soyutlanmasını ve genelleştirilmesini gerektirir. Siyasi düşünce ile ideoloji arasında farklılık bulunduğunu da belirtmeliyiz.Her iki alan da şimdisiyle ve geleceğiyle bir toplum hakkındaki düşünce bütününü anlamakta benzeşirler. Ancak, siyasi düşünce ve onunla bağlantılı siyasi teori, siyasi düşünürün aklının ürünü olarak kabul edilirken, yani alanı siyasi olgu açısından genellikle tarafsız bir kişi veya inceleyici iken, ideoloji alanı ile onun yönlendiricisi, liderlik, seçkinlik veya herhangi bir topluma üstünlüktür. İdeoloji düşünce kümesini ve onu gerçeğe döken programı içerir. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar 62 etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. İçeriği Siyasi Düşünceler, İlk Siyasi Düşünürler, Devlet, Toplum, Adalet, Mülkiyet, Savaş, İslami Siyaset Düşüncesi, Hrıstiyan Siyasi Düşüncesi, Orta Çağ Ana Kaynaklar - Siyasi Düşünceler Tarihi, Ayferin Göze, Beta, 2013 Yardımcı Kaynaklayar - Siyasi Düşüncelere Giriş, Ömer Çaha, İstanbul 2010 - İbni Haldun`un Toplum ve Devlet Kuramı, Levha, 2008 - Farabi`den Abduh`a Siyasi Düşünce, Huriye Tevfik Mücahid, İz Yayıcnılık, 1996 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular Siyasi Düşünce Kavramı - 2 İdealizm ve Realizm Arasında Siyasi Düşünce Siyasi Düşünce Yöntemleri Siyasi Düşüncenin Gelişimi İlk Çağda Siyasal Düşünceler - Eski Yunan`da Site Polis Düzeni Siyasal Yönetimler İlk Düşünürlerin Siyasi Düşünceye Etkileri 3 Bireyin Siyasi Düşüncelerer Etkisi Sofizm Bireyin Doğuşu Sinizm Okulu Socrastes Yasalara Saygı Sophocles Vicdani Red 4 Platon`un Siyasi Düşünceler Etkisi - 5 Aristoteles ve Yönetimler - 6 Devlet`te Toplumun Doğuşu – Sınıfsal Toplum Yapısı Sınıflar : İçi Düzen Yönetim Biçimleri ve İnsan Tipleri Yasalar`da Öngörülen Toplum Düzeni İdeal Toplum Düzeni Eşitlik ve Kölelik Sorunu Yönetimler Aristoteles : Yönetimlerin Değişme Nedenleri - Devrim Teorisi Mülkiyet Sorunları Adalet Sorunları Aristoteles`in Etkisi 63 7 Aristoteles Sonrası Siyasal Düşünceler - 8 Orta Çağda Siyasal Düşünceler - 9 Orta Çağda Siyasal Düşünceler ve Kaynakları Yeni Ahit`te Siyasete İlişkin Değerler Aziz Augustine ve Patristik Düşünce Thomas Agunas ve Skolastik Düşünce Hristiyanlığın İnsan – Devlet Anlayışı - 10 Epikürizm, Mutluluk Arayışı Stoa Okulu Stoisizm, Eşit, Özgür, Evrensel İnsan İnsan Hakları Doktirinin Öncüsü Stoisizm Protestan Düşüncenin Gelişimi Kilise`nin Üstünlük Mücadelesi - İddiaları Martin Luther Jean Calvin Protestanlık`ın Getirdiği Yenilikler Klasik Dönem İslam Siyaset Düşüncesi - İslam Siyasi Düşüncesinde Devlettin Temelleri İslam Tarihinde Yönetim İslam Siyasi Düşüncesinde Farabi 11 İslam Siyaset Düşüncesi - Farabi ve Siyasi Düşünceleri - Maverdi ve Siyasal Düşünceleri - Yönetim Sistemi - Gazali ve Siyasi Düşünceleri - İbn Teymiye ve Siyasi Düşünceye Katkıları 12 İslam Siyasi Düşüncesinde İbni Haldun, - 13 İbni Haldun: Devlet Anlayışı - 14 İbni Haldun Tarih Bilimcisi – Sosyoloji Biliminin Öncüsü İbni Haldun Toplum Anlayışı İnsan ve Toplum Çeşitleri Üretim Biçimlerine Göre Toplumlar ve İnsan Karakterleri Kır ve Kent Toplumlarının Ekonomik, Sosyal ve Siyasal Yapıları Devlet Devletlerin Yaşam Süreçleri İklimin İnsan Üzerindeki Etkileri Siyasal İktidarın Kökeni İbni Haldun : Siyasal İktidarın Kökeni - Başkanlık ve Hükümdarlıklar - Devlet Politikası ve Kamu Yararı - Devlet`in Ekonomik ve Sosyal Yaşamdaki Yeri 64 15 İbni Haldun: Dönemler Kuramının Eleştirisi - Organisizm Fatalizm (Kadercilik) Pesimizm (Kötümserlik) Genel tekrar BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 65 DERS BİLGİLERİ Adı Dili Azerbaycan’ın ve Diğer Türk Cumhuriyetlerinin Ekonomisi ve Coğrafyası I Öğretim Teori Uygulama Kredi AKTS Yarıyılı hafta/saat hafta/saat Güz 2 2 3 Azerbaycan Türkçe İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Qadir Bayramlı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Perşembe 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 408 Nolu Oda Kodu ACE 203 Seçmeli Dersin temel amacı, Azerbaycan’ın ve diğer Türk Cumhuriyetlerinin doğal koşulları ve doğal kaynaklarının önemi ve bölgesel dağılımı , Türk Cumhuriyetlerindeki ekonomik faaliyetlerin bölgesel dağılımı ve ekonomik faaliyet türleri ile ilgili bilgileri kazandırmaktır . Bunun yanında bu edindikleri bilgileri ekonomik coğrafya çalışmalarında uygulamalı olarak da kullanabilmeleri hedeflenmektedir. Öğrenim Çıktıları Ekonomik coğrafyanın ortaya çıkışı, gelişme süreci, özellikleri irdelendikten sonra, günümüzdeki önemi ve yöntemleri üzerinde durulmakta; bu bağlamda öğrencilere kavramlar ve literatür tanıtılmaktadır. Bu yöntemin başlıca yararları: öğrencinin öğrendiği davranışları göstermesi; öğrencinin derse aktif katılması; öğrenciye düşünme ve araştırma alışkanlığı kazandırması; dersi monotonluktan kurtararak öğrenmeyi motive etmesi; önemli konular üzerine öğrencinin dikkatinin çekilmesidir Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte. dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler.. İçeriği Türk Cumhuriyetlerinin ekonomik coğrafi konumu, doğal koşuları, doğal kaynakları. Türk Cumhuriyetlerinde sanayi, tarım, ulaşım. Türk Cumhuriyetlerinin dış ekonomik ilişkiler. Türk Cumhuriyetlerinin ekonomik bölgeleri ve ekonomik faaliyetlerdeki bölgesel farklar Ana Kaynaklar Melikov B. Azerbaycan’ın Ekonomik Coğrafyası, Bakü,2013 Hüseynov T.B. ve diğerleri. Azerbaycan Cumhuriyetinin Ekonomik ve Sosyal Coğrafyası, Bakı 2003 Doğanay Hayati, Türkiye’nin ekonomik coğrafyası, 2011. Yardımcı Tümertekin E., Özgüç N. Ekonomik Coğrafya.İstanbul, 2010. Kaynaklar Hafta 1 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Ekonomik Coğrafyanın konusu, araştırma yöntemleri ve önemi. Türk 66 2 3 4 5 6 7 8 9 Dünyası coğrafyasına genel bakış - Ekonomik coğrafyanın konusu. - Ekonomik olayları anlamada coğrafyanın rolü. - Ekonomik coğrafyanın araştırma yöntemleri: - Türk Dünyasının Tanımı. Azerbaycan’ın ekonomik coğrafi ve jeopolitik konumu.Azerbaycan’ın doğal koşulları ve yerüstü kaynakları. -Azerbaycan’ın ekonomik-coğrafi, jeopolitik ve jeoekonomik konumu. -Azerbaycan’ın yüzey şekilleri ve ikliminin ekonomik faaliyetlere etkisi. -Azerbaycan’ın doğal kaynaklarının tarım ve turizm açısından değerlendirilmesi. Konu 3. Azerbaycan’ın yeraltı doğal kaynakları - Azerbaycan’ın petrol ve doğalgaz kaynaklarının coğrafi dağılımı ve ülke ekonomisindeki yeri. - Azerbaycan’ın demir yatakları ve demir çelik sanayisinde kullanılan diğer yataklar. - Azerbaycan’da elvan metalürjinin gelişmesinde etkili olan ve olabilecek yataklar. - Diğer doğal kaynakların coğrafi dağılımı. - Ermenistan işgali ile kullanılamaz duruma gelen doğal kaynaklarımız. Konu 4. Azerbaycan’ın petrol ve doğalgaz sanayileri -Azerbaycan’da petrol faaliyetlerinin gelişme dönemleri: -Bağımsızlık döneminde -Azerbaycan’da petrol ve doğalgaz sanayilerindeki gelişmeler ve yeni enerji projeleri -Azerbaycan’da petrol faaliyetlerinin coğrafi dağılımı. -Azerbaycan ekonomisinde petrol ve doğalgazın yeri ve önemi. Konu 5. Azerbaycan’ın metal ve makine sanayileri. -Azerbaycan’da metal ve makine sanayilerini geçmişine kısa bakış. -Azerbaycan’da demir çelik sanayisi ve bölgesel dağılımı. Azerbaycan’da elvan metalürji ve bölgesel dağılımı. -Azerbaycan’ın makine sanayisinde petrol donatımlarının yeri ve önemi. Azerbaycan’ın elektroteknik, elektronik sanayileri ve diğer makine sanayileri. -Azerbaycan’da yeni sanayi sahaları. Konu 6. Azerbaycan’ın kimya, petrokimya ve elektrik sanayileri. - Azerbaycan’ın kimya, petrokimya ve elektrik sanayilerinin geçmişine kısa bakış. -Kimya, petrokimya ve elektrik sanayilerinin yer seçiminde etkili olan faktörler ve adı geçen sanayilerin bölgesel dağılımı. - Bağımsızlık Döneminde kimya, petrokimya ve elektrik sanayilerindeki gelişmeler. Konu 7. Azerbaycan’ın hafif ve gıda sanayileri Sovyet Döneminde hafif ve gıda sanayilerinin gelişimi. Gıda sanayisinin yer seçiminde etkili olan faktörler ve adı geçen sanayilerin bölgesel dağılımı. Bağımsızlık Döneminde hafif ve gıda sanayilerindeki gelişmeler. Konu 8. Azerbaycan’da hizmet sektörü Sovyet döneminde hizmet sektörü. Bağımsızlık döneminde hizmet sektörünün gelişimi. Azerbaycan ekonomisinde hizmet sektörünün yeri ve önemi. Hizmet sektöründe önde gelen sahalar. Hizmet sektörünün bölgesel gelişiminde farklılıklar. Konu 9. Azerbaycan’ın tarımı ve tarımsal sanayi kompleksi 67 10 11 12 13 14 15 Azerbaycan’da tarımın faaliyetlerinin geçmişine kısa bakış. Sovyet döneminde tarımda (Bitkicilik ve hayvancılıkta) ve tarımsal sanayideki gelişmeler. Bağımsızlık döneminde tarım reformları. Tarımın ve tarımsal sanayinin bölgesel dağılımı. Tarımın Azerbaycan ekonomisindeki yeri ve önemi. Tarımı geliştirme açısından Azerbaycan’ın avantaj ve dezavantajları. Konu 10. Azerbaycan’ın ulaşımı ve dış ekonomik ilişkileri. Azerbaycan’da ulaşımın geçmişine kısa bakış. Sovyet Döneminde ulaşım alanındaki gelişmeler. Bağımsızlık Döneminde karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu ulaşımındaki gelişmeler. Ulaşım ağının bölgesel gelişimimi. Boru hattı ulaşımının geçmiş ve bugünü. Konu 11. Apşeron Ekonomik Bölgesi. Abşeron Bölgesinin ekonomik coğrafi konumu. Bölgenin doğal koşulları ve doğal kaynakları. Abşeron ekonomik bölgesinin Azerbaycan ekonomisinde yeri ve önemi. Abşeron bölgesinin sanayisi, tarımı ve ulaşımı. Konu 12. Zakatala-Şeki, Guba –Haçmaz ve Dağlık Şirvan ekonomik bölgeleri Zakatala-Şeki, bölgesinin ekonomik coğrafi konumu, doğal koşulları, doğal kaynakları. sanayisi, tarımı ve ulaşımı. Guba –Haçmaz bölgesinin ekonomik coğrafi konumu, doğal koşulları, doğal kaynakları. sanayisi, tarımı ve ulaşımı. Dağlık Şirvan bölgesinin ekonomik coğrafi konumu, doğal koşulları, doğal kaynakları. sanayisi, tarımı ve ulaşımı. Konu 13. Aran ve Lenkerqan-Astara ekonomik bölgeleri Aran, bölgesinin ekonomik coğrafi konumu, doğal koşulları, doğal kaynakları. sanayisi, tarımı ve ulaşımı. Azerbaycan tarımı açısından Aran bölgesinin önemi. Lenkeran-Astara bölgesinin ekonomik coğrafi konumu, doğal koşulları, doğal kaynakları. sanayisi, tarımı ve ulaşımı. Konu 14. Gence Gazah, Yukarı Karabağ ve Kelbecer Laçın ekonomik bölgeleri Gence-Gazah bölgesinin ekonomik coğrafi konumu, doğal koşulları, doğal kaynakları. sanayisi, tarımı ve ulaşımı. Yukarı Karabağ bölgesinin ekonomik coğrafi konumu, doğal koşulları, doğal kaynakları. sanayisi, tarımı ve ulaşımı. Kelbecer- Laçın bölgesinin ekonomik coğrafi konumu, doğal koşulları, doğal kaynakları. sanayisi, tarımı ve ulaşımı. Konu 15. Nahçivan ekonomik Bölgesi Nahçivan Bölgesinin ekonomik coğrafi konumu. Bölgenin doğal koşulları ve doğal kaynakları. Ermenistan işgali ile ilgili ortaya çıkan ablukanın Nahçivan ekonomisine etkileri. Nahçivan ekonomik bölgesinin sanayisi, tarımı ve ulaşımı. Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 68 IV Dönem Sillabusları Y.Y KODU Z/S ULS 202 ULS 216 IV. ULS 214 ULS 210 ACE 204 TÜRKİYE TÜRKÇESİ Zorunlu Para ve Banka Siyasal Zorunlu Düşünceler Tarihi-II Uluslararası Zorunlu Örgütler Zorunlu Ticaret Hukuku Azerbaycan ve Diğer Türk Zorunlu Cumhuriyetlerinin Ekonomisi ve Coğrafyası-II DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ Pul Nəzəriyyəsi və Bank İşi İNGİLİZCE Beynəlxalq Təşkilatlar Ticarət Hüququ Theory of Money and Banking History of Political Thoughts-II International Organizations Trade Law Azərbaycan ve Digər Türk Respublikalarının İqtisadiyyatı və Coğrafiyası-II Economy and Geography of Azerbaijan and Other Turkish Republics -II Siyasi Fikirlər Tarixi-II KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 3+0 5 2+0 3 3+0 5 3+0 5 2+0 3 13 21 69 DERS BİLGİLERİ Adı Para ve Banka Kodu ULS 202 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 3 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Eldar Cebrayilov Telefon GSM E-mail +99450 240 09 16 [email protected] Amacı Uygulama hafta/saat Kredi AKTS 3 5 İngilizce Seçmeli Finansal piyasa ve Bankacılık sektör faaliyetlerinin sosyal ve ekonomik etkileri bulunmaktadır. Birey, işletme ve kamu açısından Banka gibi kurumların güvenli ve istikrarlı şekilde çalışması büyük önem arz etmektedir. Bu sebeble İşletme bölümü öğrencilerinin finans sistemine genel bakış, paranın tanımı, faiz oranları, finans kuruluşları, döviz piyasası ve uluslararası finans sistemi, Banka ve bankacılığın temel kavramları, bankaların ekonomideki yeri, merkez bankacılığı ve para politikası, bankacılık türleri, bankacılık hizmetleri gibi konularda anlayışlarının olması gerekmektedir. Dersin temel hedefleri arasında öğrencilerin bankacılık sistemini pratik şekilde anlaması ve çeşitli yöntemlerle bankaları analiz etme seviyesine gelmesidir. Öğrenim Çıktıları Bu dersi alanlar Para, Banka ve Finansal sistemlerinin nasıl çalıştığını öğrenerek, paranın anlamını, önemini, ölçülme yöntemini ve işlevlerini tartışabilecektir. Banka ve bankacılık ile ilgili esas bilgilere sahip olacak ve günümüzde bankaların ekonomideki yerini ve önemini kavrayabileceklerdir. Ayrıca kamuya açık rapor ve istatistikleri kullanarak bankacılık sektörünün durum analizlerini yapabileceklerdir. Öğretim Yöntemi Derslerin teorik ve mevzuatla ilgili bilgileri öğretim üyesi tarafından anlatılacaktır. Temel ve yardımcı kaynaklar dışında öğrenciler tarafından ders konuları ile ilgili araştırmalar ve sunumlar hazırlanarak derslerde tartışılacaktır. Ek olarak öğrencilere ekonomi makalelerini, finansal piyasalar ve bankacılıkla ilgili gelişmeleri izlemeleri tavsiye edilmektedir. İçeriği Para teorisi, finans piyasalar, para politikası uygulamaları, temel bankacılık, bankalarda organizasyon ve yapılar, faaliyet alanlarına göre sınıflandırılma, merkez bankaları, bankacılık türleri ve ürünleri, risk yönetimi ve finansal tablo analizleri. 70 Ana Kaynaklar - Para, Banka ve Finansal Piyasalar, İlker Parasız, Ezgi Yayınları, 2009 - Uluslararası Finans, Seyidoğlu Halil, Güzem Can Yayınları, 2003 - Para ve Banka, Anadolu Üniversitesi, 2013 - İşletme Finansı ve Finansal Yönetim, Öcal USTA, Seçkin Yayıncılık, 2011 Yardımcı Kaynaklar - Bankacılık Giriş ve İlkeleri, Ferudun Kaya, Beta Yayıncılık, 2013 - Azerbaycan Cumhuriyyeti Merkez Bankası yayın ve istatistikleri, www.cbar.az - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu yayın ve raporları, http://www.bddk.org.tr/ - Finansal İstikrar Raporu, TCMB, 2015 - Global Financial Stability Report, IMF, 2015 - World Economic Outlook, IMF, 2015 - Global Financial Development Report, World Bank Group, 2015/2016 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta Konular 1 Finans sistemi ve ekonomi - Finansal kurumlar ve piyasalar - Uluslararası finans sistemi - Piyasa işleyişi, katılımcıları ve araçları - Makroekonomik göstergeler ve piyasa üzerindeki etkiler 2 Para Piyasası - 3 4 Para tanımı ve fonksiyonları Temel parasal ilişkiler Para politikasının amaçları ve araçları Para ve enflasyon Paranın zamanın değeri ve faiz kavramı Faiz oranlarını etkileyen faktörler Bankacılık ve para yönetimi Döviz Piyasaları - Döviz piyasası katılımcıları - Borsa, döviz ve faiz ilişkisi - Döviz talebi ve döviz arzı - Döviz kurlarının belirlenmesi - Döviz pozisyonu ve kur riski Merkez Bankası ve Para Politikası Rejimleri - Merkez Bankası'nın Organizasyonu - Merkez Bankasının Para Tabanı Üzerindeki Kontrolü 71 5 6 7 8 9 10 11 12 - Merkez Bankası Döviz ve Efektif Piyasası - Parasal kontrol - Döviz kuruna dayalı rejimler Temel Bankacılık - Günümüz ekonomilerde Bankaların görevleri - Uluslararası Bankacılık - Bankaların organizasyon yapısı - Banka birimleri ve fonksiyonları Banka Yönetimi - Banka bilançoları: aktiv pasif yönetimi - Banka Bilançosu ve Gelir Tablosu - Banka performansının ölçülmesi ve değerlendirilmesi - Bankalarda Kaynak Yönetimi - Banka Sermayesinin Yönetimi - Bankalarda Likidite Pozisyonlarının Yönetimi Banka türleri - Kurumsal ve Ticari Bankacılık - Bireysel Bankacılık - Katılım Bankacılığı - Yatırım Bankacılığı - Kıyı Bankacılığı Bankacılık Ürünleri ve Hizmetleri Krediler - Kredi Verme Politika ve Prosedürleri - Kredi Analizi ve Amacı - Mali Faktörler ve Analizi - Hesaplama Kavramları - Kredi süreçleri Bankacılık Ürünleri ve Hizmetleri - Mevduat ve Yatırımlar - Banka Kartları - Akreditif ve Teminatlar - Danışmanlık/Aracılık Pazarlama - Ürün geliştirme - Dağıtım ve Satış Kanalları - CRM/Sadakat sistemleri - İnternet Marketing - Pazar ve ürün araştırmaları Finansal Krizler ve Risk Yönetimi - Risk Yönetimi Araçları - Bankacılıkta Riskler - Piyasa Riski - Kredi Riski - Operasyonel Risk - Bilgi Teknolojileri Riskleri İş Geliştirme ve Proje Yönetimi - Proje kapsam ve zaman yönetimi 72 13 - Projenin Banka maliyeti yönetimi - Projenin kurum etkisi ve iletişim yönetimi - Proje risk yönetimi E-Bankacılık ve Alternativ Dağıtım Kanalları 14 Bankalarda Mali Analiz Uygulamaları 15 Azerbaycan ve Dünya Bank sektörleri araştırması BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 73 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 216 Siyasi Düşünceler Tarihi-II Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Güz Türkçe Kredi AKTS 2 3 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Agil Mammadov Ders Dışı Görüşme Pazartesi, Perşembe 14.00-16.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon GSM +99455 542 88 85 E-mail [email protected] Siyasi düşünceler, ilk bakışta siyasi filozof veya düşünürün aklının ürünü Amacı gibi görünür. Siyasi düşünceler herhangi bir toplumun geçmişi veya geleceği ile ilgili düşünce yığınını oluşturur. Siyasi düşünür, siyasi olgu açısından tarafsızdır. Siyasi düşünce, siyasi hayat çerçevesinde insani davranış – siyasi davranış konusundaki bakış ve düşünüşü ele alır, esasen siyasi konunun incelenmesiyle ilgilenir. Siyasi Düşünceler Tarihi dersi vasıtasıyla devlet, devletin yönetim tarzları, farklı filozof veya siyasi düşünülerin devlet ve toplum ile ilgili eskiden günümüze kadar temel görüşlerini öğretmek ve modern devletin günümüzdeki hale nasıl geldiğini, hangi tarihi aşamalardan geçtiğini, dünya devletlerinin oluşum sürecini nasıl etkilediğini öğretmek dersimizin temel amacıdır. Öğrenim Çıktıları Siyasi Düşünceler Tarihi siyasi düşüncelerin kronolojik ve tarihsel bir bakış içinde anlatılmasıdır. Modern Siyaset Düşüncesine geldiğimizde, birbirini takip eden düşüncelerden çok, birbiriyle çatışan düşüncelerle karşılaşıyoruz. Siyasi düşünürler görüşlerini teorileştirme çabasındadırlar. Siyasi teori, siyasi olguyu incelemede tek tek siyasi düşünürlerin vardığı sonuçların soyutlanmasını ve genelleştirilmesini gerektirir. Siyasi düşünce ile ideoloji arasında farklılık bulunduğunu da belirtmeliyiz.Her iki alan da şimdisiyle ve geleceğiyle bir toplum hakkındaki düşünce bütününü anlamakta benzeşirler. Ancak, siyasi düşünce ve onunla bağlantılı siyasi teori, siyasi düşünürün aklının ürünü olarak kabul edilirken, yani alanı siyasi olgu açısından genellikle tarafsız bir kişi veya inceleyici iken, ideoloji alanı ile onun yönlendiricisi, liderlik, seçkinlik veya herhangi bir topluma üstünlüktür. İdeoloji düşünce kümesini ve onu gerçeğe döken programı içerir. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar 74 etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. İçeriği Siyasi Düşünceler, İlk Siyasi Düşünürler, Devlet, Toplum, Adalet, Mülkiyet, Savaş, İslami Siyaset Düşüncesi, Hrıstiyan Siyasi Düşüncesi, Orta Çağ Ana Kaynaklar - Siyasi Düşünceler Tarihi, Ayferin Göze, Beta, 2013 Yardımcı Kaynaklayar - Siyasi Düşüncelere Giriş, Ömer Çaha, İstanbul 2010 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 5 - 8 - 9 - 6 7 10 - Konular Modern Dönemde Siyasal-Sosyal-Kurumsal Yapı, Yöntem ve Teoriye Dair Modern Çağda Siyasal Düşünce Modern Dönemde Siyasal Değişim: Niccolo Machiavelli Nicolo Machiavelli, Ulusal Birlik, Ulusal Devlet Modern Dönemde Dinsel Değişim: Luther ve Calvin Thomas Morus ve Utopia Eseri. Utopia`nın Sosyal – Ekonomik Düzeni Utopia`nın Dış Politika İlkeleri Modern Dönemde Bilimsel Dönüşüm: Kopernik, Bacon, Descartes ve Newton Jean Bodin, Egemen – Merkezi – Ulusal Devlet Egemen Devlet Tanımı XVII nci Yüzyıl : Bu yüzyılın Ekonomik – Sosyal – Siyasal – Hukuki – Bilimsel Bakımlardan Önemi Tanrısal – İlahi Hukuk ve Doğal Hukuk Doktrinleri Sosyal Sözleşme Teorileri I: Thomas Hobbes Thomas Hobbes, Rasyonel – Bireysel Mutlakiyet Sosyal Sözleşme Teorileri II: John Locke Liberal Devlet Kuvvetler Ayrılığı: Yasama Gücü – Sınırları Jacgues – Benigne Bossuet, Teokratik Mutlakiyet Montesquieu : Yasaların Ruhu Kuvvetler Ayrılığı İlkesi Sosyal Sözleşme Teorileri III: Jean Jacques Rousseau Jean – Jacques Rousseau. Halk Egemenliği Neo-Modern Meydan Okuma I: David Hume ve Adam Smith’in Düşüncesi Emanuel – Joseph Sieyes – Ulusal Temsil – Anayasal Düzen Sınıfsal Toplum – Ulusal Temsil. Neo-Modern Meydan Okuma II: Edmund Burke ve Immanuel Kant’ın Düşüncesi Fransız Devrimine Tepki Edmund Burke – Gelenekçi İngiliz Düşüncesi Yakınçağımızda ve Çağımızda Siyasal Düşünceler Fransız Devrimi – 1789 İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi Gracchus Babeuf, François Noel, Babouvisme – Gerçek Eşitlik 75 11 12 13 14 15 - Faydacılık: John Stuart Mill Auguste Comte – Üç Hilal Yasası ve Siyaset Bilimine Uygulanması Johann Gottlieb Fichte – Büyük Alman Devleti Georg Frierdrich Wilhelm Hegel – Güçlü Alman Devleti – Dialektik Metod Dialektik Metod- Gerçek Devlet Liberalizm ve Demokrasi Benjamin Constant – Liberal Devlet Tocqueville – Demokraside Eşitlik ve Karşılaşılan Tehlike Postmodern Düşüncenin Öncüleri: Friedrich Nietzsche ve Sigmund Freud Charles Fourier ve Falanjizm Robert Owen, Yeni Toplum Düzeni Saint Simon – Teknik Devlet Lenine, Viladimir İlyiç – Lenine`nizm Kapitalizmin Son Aşaması : Emperyalizm Bernstein Edouard – Revisionisme – Marxisme`in Eleştirisi Mustafa Kemal Atatürkün Siyasi Düşünceleri Muhammed Emin Resulzade Siyasi Düşünceleri ve Etkisi Genel Tekrar BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 76 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 214 Uluslararası Örgütler Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 3 - Bahar Türkçe Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ziyadhan HASANOV Ders Saatleri ve Yeri Salı 10:30-11:50 116 Nolu Oda Kredi AKTS 3 5 İngilizce Seçmeli Çarşamba 14:00-15:20 404 Nolu Oda Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi 4 Sayılı Öğretim Binası Telefon GSM +99455 9153648 E-mail [email protected] Amacı Uluslararası İlişkiler aktörlerinden biri olan Uluslararası Örgütlerin teorik ve pratik yansımalarını Uluslararası İlişkiler bölümü öğrencilerine aktarmaktır. Siyasal Sistem içerisinde önem derecesine, oynadığı röle ve tarihsel olarak anlatılmaktadır. Öğrenim Çıktıları Uluslararası Örgütlerin kuruluş süreci, antlaşma metni, tanımı, yapısı, organları, işleyişi irdelenecektir. Öğretim Yöntemi Teorik altyapı anlatıldıktan sonra Uluslararası Kuruluşlar evrensel, global, bölgesel kategorilere ayrılarak fonksiyonel ve coğrafi sınıflandırılma ile anlatılacaktır. Uluslararası Örgütlerin teorik çerçevesi çizilirken tümdengelim uluslararası örgütleri incelerken tümevarım yöntemi kullanılacaktır. Her iki yaklaşım ile daha verimli ve sistemli şekilde bilgilerin geçişkenliği sağlanacaktır. İçeriği Tarihten günümüze oluşan ve işlevselliği ile örnek teşkil eden örgütlerin oluşumu ve bu oluşuma katkı yapan faktörler irdelenecektir. Ana Kaynaklar - Devletlerarası ve Hükümetler dışı Uluslararası Örgütler – Mehmet Hasgüler ve Mehmet Bülent Uludağ, Alfa Yayınları, İstanbul, 2010. - Uluslararası İlişkiler Teorileri (Çatışma, Hegemonya, İşbirliği), Tayyar Arı, 5. Baskı, Ekim 2008 - Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika, Tayyar Arı, 6. Baskı, Alfa Yayınları, Nisan 2006. - Siyaset, Mumtaz er Türköne, 9.Baskı, Lotus Yayınevi, Ankara, 2007. Yardımcı Kaynaklar - Uluslararası İlişkiler Sözlüğü- Faruk Sönmezoğlu, Der Yayınları, İstanbul, 2010. - Siyasi Tarih (1918-1994)-Oral Sander, 22.Baskı, İmge Yayınları, Ankara, 2013. 77 - 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1995)- Fahir Armaoğlu, Alkım Yayınevi, 17. Baskı, İstanbul, 2010. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 Konular Uluslararası İlişkilerde Analiz Düzeyi ve Analiz Birimi Tartışması Uluslararası İlişkilerde Aktör Sorunu ve Uluslararası İlişkilerin Temel Aktörleri 3 Transnasyonalizm ve Karşılıklı Bağımlılık 4 Uluslararası Entegrasyon Teorileri 5 Fonksiyonalizm ve Neofonksiyonalizm 6 Uluslararası Örgütlerin Tanımı, Yapısı ve Sınıflandırılması 7 Milletler Cemiyeti - MC 8 9 Birleşmiş Milletler - BM Avrupa Birliği - AB 10 Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü - NATO 11 Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı - AGİT 12 Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi- NAFTA 13 Latin Amerika Serbest Ticaret Bölgesi-LAFTA 14 Güney Amerika Ortak Pazarı-MERCOSUR 15 Bağımsız Devletler Topluluğu-BDT BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 78 DERS BİLGİLERİ Adı Ticaret Hukuku Kodu ULS 210 Dili Öğretim Yarıyılı Güz Azerbaycan Teori hafta/saat 3 Türkçe Türü Zorunlu Seçmeli Öğretim Elemanı Neriman Hanahmedov Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Çarşamba 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda Uygulama hafta/saat İngilizce Kredi AKTS 3 5 - Ticaret hukuku dersinin amacı, ticari faaliyetleri düzenleyen kuralları ve ticari işin kavram olarak öğretmek; bu çerçevede ticaret hukukunun genel ilkeleri ve teorileri detaylı olarak incelenmek, ticari işletme hukukuna ilişkin ilke ve kurallarını öğretmek ve uygulamasını örneklerle göstererek problemleri çözebilme yeteneği kazandırmaktır. Öğrenim Çıktıları -Ticari işletmenin tanımı, şartları, ticari işin şartları ve sonuçları tacir olmanın şartları ve sonuçları, tacir yardımcıları konularında sahibi olurlar. Ticari şirketlerin kuruluşu, işleyişi, ortakların hak ve yükümlülükleri, şirketin sona ermesi konularında bilgi sahibi olurlar. Kıymetli evrakın şartları, türleri hakkında bilgi sahibi olurlar. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Dersin amacı ve içeriği hakkında genel bilgiler; dersin işlenme metodu hakkında bilgi verilmesi; öğrencilere dersin işlenişi ile ilgili materyallerin verilmesi, Ticaret Hukukunun Tanımı, Kaynakları, Ticaret Hukukunda Sistemler. Ticari İşletme Kavramı, Türleri, Unsurları, Malvarlığı Unsuru. Haksız Rekabet, Haksız Rekabet Olarak Değerlendirilen Haller, Haksız Rekabet Halinde Açılabilecek Hukuki ve Cezai Davalar. Ticari Defterler, Defter Tutma Yükümlülüğünün Kapsamı, Hiç veya Kanuna Uygun Tutmamanın Sonuçları ve İspat Tacir Yardımcılarının Sınıflandırılması, Ticari Mümessil, Ticari Vekil ve Seyyar Tüccar Memurları. Ticaret İşleri Tellalı ve Komisyoncu’ nun tanımı, Yükümlülükleri ve Hakları, Acentanın Tanımı, Türleri, Unsurları, Yetkileri ve Yükümlülükleri, Hakları ve Sona Ermesi. Cari Hesabın Tanımı, Sözleşmenin Şekli, Azerbaycanda Ticari davalar. Ana Kaynaklar HANAHMEDOV, Neriman, Ders Notları NOMER ERTAN, Ticari İşletme Hukuku, SÜLEYMAN ARSLAN, Ticaret Hukuku. Yardımcı Anadolu Üniversitesi Yayınları, Ticari İşletme Hukuku Kaynaklar Sami Karahan. Ticari İşletme Hukuku 79 Hafta 1 2 3 4 5 6 7 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Ticari işletmenin tanımı ve unsurları -İşletmenin Tanımı -İşletmenin Unsurlar -işletme kavramı Ticari işletmenin ögeleri -Kurulma Şartları -Tacir Olmanın Şartları Ticaret Kanunu'nda ticari işletmeye ilişkin hükümler Ticari işin şartları ve sonuçları Sözlü ve görsel anlatım, -Tacirler, tacir olmanın sonuçları Ticari Davalar, Mutlak Ticari Davalar, Nispi Ticari Davalar, Ticari DavalardaYetki, İspat ve Muhakeme Usulü Azerbaycanda Ticaret Hukukunun gelişimi yolları. -İktisat Mahkemesinin gelişimi Tacir Yardımcıları -Bağımlı Tacir yardımcıları -Bağımsız Tacir yardımcıları 8 9 Yarıyıl İçi Sınavı Tacir Yardımcıların Özellikleri. 10 Ticaret Unvanı -Marka -Haksız Rekabet Ticari Defterler, Zorunlu Defterler, İhtiyarı Defterler. Ticari Şirketler - Sermaye Şirketleri - Adi Şirketler. Azerbaycanda Ticari Şirketlerin Gelişimi Türkiye ve Azerbaycan Hukuk Sistemlerinde Ticari Davalar. Genel Tekrar ve Özet 11 12 13 14 15 Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 80 DERS BİLGİLERİ Adı Dili Azerbaycan’ın Ve Diğer Türk Cumhuriyetlerinin Ekonomisi Ve Coğrafyası –II Öğretim Teori Uygulama Kredi AKTS Yarıyılı hafta/saat hafta/saat Güz 2 2 3 Azerbaycan Türkçe İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dos.Dr. Qadir Bayramlı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Perşembe 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 408 Nolu Oda Kodu ACE 204 Seçmeli Dersin temel amacı, Türk Cumhuriyetlerinin doğal koşulları ve doğal kaynaklarının önemi ve bölgesel dağılımı , Türk Cumhuriyetlerindeki ekonomik faaliyetlerin bölgesel dağılımı ve ekonomik faaliyet türleri, ekonomilerinin mevcut durumları ile ilgili bilgileri kazandırmaktır . Bunun yanında bu edindikleri bilgileri ekonomik coğrafya çalışmalarında uygulamalı olarak da kullanabilmeleri hedeflenmektedir. Öğrenim Çıktıları Ekonomik coğrafyanın ortaya çıkışı, gelişme süreci, özellikleri, Türk Cumhuriyetlerinin coğrafyaları irdelendikten ve ekonomileri genel şekilde değerlendirildikten sonra, ekonomik coğrafyanın günümüzdeki önemi ve yöntemleri üzerinde durulmakta; bu bağlamda öğrencilere kavramlar ve literatür tanıtılmaktadır. Bu yöntemin başlıca yararları: öğrencinin öğrendiği davranışları göstermesi; öğrencinin derse aktif katılması; öğrenciye düşünme ve araştırma alışkanlığı kazandırması; dersi monotonluktan kurtararak öğrenmeyi motive etmesi; önemli konular üzerine öğrencinin dikkatinin çekilmesidir Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte. dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler İçeriği Türk Cumhuriyetlerinin ekonomik coğrafi konumu, doğal koşuları, doğal kaynakları. Türk Cumhuriyetlerinde sanayi, tarım, ulaşım. Türk Cumhuriyetlerinin dış ekonomik ilişkiler. Türk Cumhuriyetlerinin ekonomik bölgeleri ve ekonomik faaliyetlerdeki bölgesel farklar Ana Kaynaklar Melikov B. Azerbaycan’ın ekonomik coğrafyası, Bakü, 2013 Hüseynov T.B. ve diğerleri. Azerbaycan Cumhuriyetinin Ekonomik ve Sosyal Coğrafyası, Bakı 2003 Doğanay Hayati, Türkiye’nin ekonomik coğrafyası, 2011. Şahin Hüseyin, Türkiye Ekonomisi, Bursa, 2011. Azerbaycan Ekonomisi, Bakü 2012. Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet istatistik Komitesi Raporu ve Bültenleri, Baku, 2014. DEİK, Kazakistan Ülke Raporu 2012, DEİK, Özbekistan Ülke Raporu 2012, 81 Yardımcı Kaynaklar Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 DEİK, Türkmenistan Ülke Raporu 2012, DEİK, Kırgızistan Ülke Raporu 2012, Osman Nurı Aras, Elçin Süleymanov Azerbaycan Ekonomisi, Bakü, 2010. Tümertekin E., Özgüç N. Ekonomik Coğrafya. İstanbul, 2010. Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ekonomilerine dair internette yayınlanmış makaleler. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Konu 1. Türkiye’nin coğrafi konumu ve doğal koşulları. - Türkiye’nin ekonomik coğrafi, jeopolitik ve jeoekonomik konumları. - Türkiye’nin doğal koşulları. - Türkiye’nin doğal kaynakları. - Türkiye’nin doğal koşulları ve doğal kaynaklarının ekonomik faaliyetlere etkisi Konu 2. Türkiye’nin yer altı doğal kaynakları. - Türkiye’nin başlıca metalik madenleri . - Türkiye’nin metal dışı madenleri. - Türkiye’de fosil enerji kaynakları . Konu 3. Türkiye’de tarım ve ormancılık. - Türkiye’de bitki yetiştiriciliği. - Türkiye’de hayvancılık. - Türkiye’de ormancılık. - Türkiye’de tarım problemleri.. Konu 4. Türkiye’de sanayi. - Türkiye’de Sanayinin Kuruluş Koşulları, - Türkiye’de Sanayinin Gelişmesi ve Yapısı - Türkiye’de Başlıca Sanayi Grupları ve Bazı Alt-Grupları Konu 5. Türkiye’nin Ulaşımı ve Dış Ekonomik İlişkileri - Türkiye’de ulaşımın geçmişi, mevcut durumu. Başlıca ulaşım türleri ve bölgesel dağılımı. - Türkiye’nin dış ekonomik ilişkilerinin mevcut durumu. Dış ekonomik ilişkilerin coğrafyası. Konu 6. Kazakistan’ın Coğrafi Konumu, Doğal Kaynakları, Sanayisi, Tarımı, Ulaşımı ve Dış Ekonomik İlişkileri. - Kazakistan’ın coğrafi konumu ve doğal kaynakları. - Kazakistan’ın sanayisi - Kazakistan’ın tarımı. - Kazakistan’ın ulaşımı ve dış ekonomik ilişkileri. Konu 7. Özbekistan’ın Coğrafi Konumu, Doğal Kaynakları, Sanayisi, Tarımı, Ulaşımı ve Dış Ekonomik İlişkileri. - Özbekistan’ın coğrafi konumu ve doğal kaynakları. - Özbekistan’ın sanayisi - Özbekistan’ın tarımı. - Özbekistan’ın ulaşımı ve dış ekonomik ilişkileri. - Türkmenistan’ın coğrafi konumu ve doğal kaynakları. - Türkmenistan’ın sanayisi - Türkmenistan’ın tarımı. - Türkmenistan’ın ulaşımı ve dış ekonomik ilişkileri. Konu 9. Kırgızistan’ın Coğrafi Konumu, Doğal Kaynakları, Sanayisi, Tarımı, Ulaşımı ve Dış Ekonomik İlişkileri. 82 10 11 12 13 14 15 - Kırgızistan’ın coğrafi konumu ve doğal kaynakları. - Kırgızistan’ın sanayisi - Kırgızistan’ın tarımı. - Kırgızistan’ın ulaşımı ve dış ekonomik ilişkileri. Konu 10. Türkiye ekonomisine Genel Bakış 10.1. Cumhuriyet Öncesi Türkiye Ekonomisi 10.2. 1923-1960 döneminde Türkiye ekonomisi 11. Ekonomide planlı kalkınma dönemi Konu 11. Azerbaycan ekonomisi. - Sovyet Döneminde Azerbaycan ekonomisi. - Bağımsızlık Döneminde Azerbaycan ekonomisi Konu 12. Kazakistan ekonomisi 12.1.Sovyet Döneminde Kazakistan 12.2. Bağımsızlık Döneminde Kazakistan ekonomisi. Konu 13. Özbekistan Ekonomisi - Sovyet Döneminde Özbekistan ekonomisi. - Bağımsızlık Döneminde Özbekistan ekonomisi. Konu 14. Türkmenistan ekonomisi - Sovyet Döneminde Türkmenistan ekonomisi - Bağımsızlık Döneminde Türkmenistan ekonomisi. Konu 15. Kırgızistan ekonomisi - Sovyet Döneminde Kırgızistan ekonomisi - Bağımsızlık Döneminde Kırgızistan ekonomisi. Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 83 V Dönem Sillabusları Y.Y KODU Z/S ULS 301 ULS 303 ULS 305 V. TÜRKİYE TÜRKÇESİ Uluslararası Zorunlu Ekonomi ve Dış Ticaret Politikası Zorunlu Çağdaş Siyasal Teoriler Zorunlu Borçlar Hukuku ULS 307 Kentleşme ve Zorunlu Çevre Sorunları ULS 321 ULS 315 ULS 329 Zorunlu Kamu Yönetimi ULS 331 Zorunlu Uluslararası Hukuk-I Zorunlu Kamu Maliyesi Karşılaştırmalı Zorunlu Siyasal SistemlerI DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ Beynəlxalq İqtisadiyyat və Xarici Ticarət Siyasəti Müasir Siyasi Nəzəriyyələr Borclar Hüququ Şəhərləşmə (Urbanizasiya) və Ətraf Mühit Probllemləri Dövlət İdarəetməsi Beynəlxalq Hüquq-I Dövlət Maliyyəsi Müqayisəli Siyasi Sistemlər-I İNGİLİZCE International Economy and Foreign Trade Policy Modern Political Theories Law of Obligations Urbanization and Environment Problems Public Administration International Law-I KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 3+0 4 3+0 4 2+0 3 2+0 3 3+0 3 3+0 4 Public Finance 2+0 3 Comparative Political Systems-I 2+0 3 20 27 84 DERS BİLGİLERİ Adı Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikası Kodu ULS 301 Dili Öğretim Teori Uygulama Kredi Yarıyılı hafta/saat hafta/saat Güz 3 3 Azerbaycan Türkçe İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Öğr. Gör. Ebilhan İSAYEV Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Salı ve Cuma 15.00-17.00 arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 103 No.lu Oda Dersin temel amacı; uluslararası iktisatla ilgili konuların temelini oluşturan model ve kuramların öğretilmesi, uluslararası ticaretle ilgili güncel olayların bu model ve kuramlar çerçevesinde tartışılması, öğrencilerin teorik temeller bağlamında güncel olayları yorumlama becerilerinin geliştirilmesidir. Uluslararası İktisadın kapsamını, Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisinin temellerini, Faktör Donatımı Teorisini, Dış Ticaret Politikası kavramını, amaç ve araçlarını, dış ticaretin liberalleştirilmesi için yapılan girişimleri, dış ticaretin parasal boyutunu ve bu bağlamda dış ödemeler bilançosunun hesaplarını ve işleyiş mekanizmasını, üretim faktörlerinden sermayenin uluslararası hareketlerini ve bunun muhtemel ekonomik sonuçlarını açıklamak. Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Mutlak Üstünlükler Teorisi, Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi, Karşılıklı Talep Teorisi, Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher-Ohlin Modeli), Dış Ticaret Politikası, Gümrük Tarifeleri, Tarife Dışı Engeller, Uluslararası Ticaretin Serbestleştirilmesi, İktisadi Birleşmeler Teorisi, Dış Ödemeler Bilançosu, Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları Öğretim üyesi tarafından hazırlanan görsel sunular SEYİDOĞLU, Halil, Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve Uygulama, İstanbul, 2015. KARLUK, S. Rıdvan, Uluslararası Ekonomi: Teori - Politika, İstanbul, 2013. Öğrenim Çıktıları Öğretim Yöntemi İçeriği Ana Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar Hafta 1 AKTS 4 Seçmeli HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Uluslararası Ticaret Teorisi Analizleri - I - Uluslararası Ticaret Teorisinin İlgi Alanı - Uluslararası Ticaret Teorisinin Doğuşu: Merkantilizm - Adam Smith’in Mutlak Üstünlükler Teorisi 85 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 - David Ricardo’nun Karşılaştırmalı Üstünlük Modeli Uluslararası Ticaret Teorisi Analizleri - II - Fırsat Maliyetleri ile Dış Ticaret Teorisi Analizleri - Sabit Maliyetler ve Dış Ticaret - Artan Maliyetler ve Dış Ticaret - Azalan Maliyetler ve Dış Ticaret - Çok Ülkeli ve Çok Mallı Modeller - Karşılaştırmalı Üstünlükler Modeli ve Parasal Maliyetler Uluslararası Ticarette Arz ve Talep Modelleri - Uluslararası Ticarette Denge Dış Ticaret Hadleri (Göreceli Fiyatlar) - Toplumsal Kayıtsızlık Eğrileri ile Analiz - Kapalı ve Açık Ekonomilerde Ekonomik Denge - Dış Ticaret Kazançları Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher - Ohlin Modeli) - Teorinin Temel Tezi, Varsayımları ve Sonuçları - Uluslararası Faktör Fiyatları Eşitliği Teoremi - Stolper-Samuelson Gelir Dağılımı Teoremi - Faktör Hareketsizliği Modeli - Teorinin Test Edilmesi: Leontief Paradoksu Yeni Dış Ticaret Teorileri - Nitelikli İşgücü Teoremi - Teknoloji Açığı Teoremi - Ürün Dönemleri Teoremi - Tercihlerde Benzerlik Teoremi - Ölçek Ekonomileri ve Monopolcü Rekabet Teoremleri - Taşıma Giderleri ve Dış Ticaret Teorisi - Endüstri İçi Ticaret ve Ölçülmesi Dış Ticaret Politikası - Dış Ticaret Politikasının Amaçları - Dış Ticaret Politikasının Araçları - Tarihsel Açıdan Dış Ticaret Politikaları - Dış Ticarette Korumacılık Gümrük Tarifeleri - I - Tarifelerin Geleneksel Amaçları - Gümrük Tarifelerinin Uygulama Esasları - Gümrük Tarifelerinin Ekonomik Etkileri Dönem Ara Sınavı Gümrük Tarifeleri - II - Ticaret Hadleri ve Optimum Gümrük Tarifesi - Gümrük Vergilerinin Yansıması Sorunu - Etken Dış Koruma - Özel Dış Ticaret Rejimleri Tarife Dışı Ticaret Politikası Araçları - Miktar Kısıtlamaları - Yeni Korumacılık - Sübvansiyonlar - İthalat ve İhracat Vergileri - Monopoller ve Karteller Uluslararası Ticaretin Serbestleştirilmesi: Küreselleşme - Küreselleşme Kavramı - GATT’ın Kuruluşu ve Faaliyetleri 86 12 13 14 15 - GATT’ın Politika ve İlkeleri - GATT Görüşmeleri (Turları) - Uruguay Turu Sonrası ve Dünya Ticaret Örgütü - Dünya Ticaretinde Büyüme ve Dünya Üretiminin Artış Hızı Uluslararası Ticaretin Serbestleştirilmesi: Ekonomik Birleşmeler - Ekonomik Birleşmeler Teorisi ve Türleri - Gümrük Birlikleri ve Ekonomik Etkileri - İktisadi Birlik - “İkinci En İyi” Teorisi - Kutuplaşma Teorisi Avrupa Birliği - Avrupa Birliğinin Kuruluş Süreci - AET’de Gümrük Birliğinin Kurulması - AET’den Avrupa Ortak Pazarına Geçiş - AB’nin Ortak Politikaları - AET’den AB’ye Geçiş: Maastricht Anlaşması - AB’nin İdari Yapısı ve Mali Kuruluşları Dış Ödemeler Bilançosu - Dış Ödemeler Bilançosunun Tanımı ve İşlemleri - Dış Ödemeler Bilançosunun Ana Hesap Grupları - Dış Açık ve Dış Fazla - Dış Ödeme Açıklarının Nedenleri - Dış Açıklar Konusunda İzlenebilecek Politikalar - Dış Ödemeler Bilançosunun İçerdiği Sınırlandırmaları - Uluslararası Yatırım Pozisyonu Dolaysız Yabancı Sermaye Yatırımları - DYS Yatırımları Kavramı ve Türleri - DYS ve Portföy (Portfolyo) Yatırımları - Firmaların Dışa Açılma Kararları - DYS Yatırımlarının Nedenleri - DYS Yatırımlarını Açıklayan Teoriler - DYS Yatırımlarının Etkilerinin Ekonomik Analizi - Çok Uluslu Şirketler BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 87 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 303 Çağdaş Siyasal Teoriler Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 3 - Güz Türkçe Kredi AKTS 3 4 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Nazim Caferov Ders Dışı Görüşme Pazartesi saat 10.30- 11.50, oda no 111 ve Salı saat 12.10-13.30 Arası, ADİU 4. Öğretim Binası 404 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon GSM +99450 337 25 16 E-mail [email protected] İnsanlık tarihinde iktidar mücadelesi, ya da diğer bir değişle siyaset yapmak antik dönemlere kadara uzanan bir süreçtir. Özellikle modern dönem siyasetinin hep pratiği, hem de teorisi giderek komplike bir hal alan yapıya dönüşmüştür. Modern siyasetin eğilim ve sonuçlarının belirlenmesinde çağdaş siyasal akımların çok özel ve bu anlamda belirleyici yeri var. Bu dersin amacı; öğrencilere modern siyasetin oluşumun etkileyen Aydınlanma, Reforma, Sanayi devrimi, Amerikan ve özellikle de Fransız Devrimi gibi süreçler üzerinden çağdaş siyasal teoriler hakkında bilgi vermektir. Derste Siyaset Biliminin temel kavramlarından “ideoloji” anlayışından ve bu anlayışın Liberalizm, Muhafazakârlık, Sosyalizm, Milliyetçilik, Anarşizm, Faşizm, Feminizm, Ekolojik düşünce ve Dini Fundamentalizm gibi örneklerine dair öğrencilere bilgiler verilecektir. Ayrıca, bu teorilerin günümüzdeki geçerliliği tartışılacaktır. Keza söz konusu siyasi akımların Türkiye ve Azerbaycan`daki konumu da tartışılacaktır. Amacı Öğrenim Çıktıları Öğrenciler bu dersin sonunda “ideoloji” kavramını tanımlanmasını yapabilecek ve ideolojilerin neden toplumsal süreçlerde etkin olmaya başladıklarını anlayacaklar. Yine öğrenciler, ders süresince modern dünyanın oluşumu ve gelişiminde etki sahibi olan her modern ideolojinin veya siyasi akımın ortaya çıktığı tarihi koşulları, önemsedikleri temel kavramları, ana varsayımları, türlerini ve karşılaştıkları meydan okumaları konusunda bilgi sahibi olacaklar. Ayrıca derste ilgili ideolojilerin Türkiye ve Azerbaycan`daki durumuna ilişkin tartışmaların yapılması, da öğrencilerin bu konulardaki bilgi birikiminin oluşumu ve gelişimine katkı yapacaktır. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle işlenmektedir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı soru-cevap ve tartışma ortamı içerisinde de yürütülmektedir. Derste ele alınacak konular 88 birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Öğrencilerin konuları derinlemesine incelemesi ve anlaması için zaman-zaman ödevlerin verilmesi, bu ödevlerin sözlü ve yazılı sunulması yöntemi de kullanılmaktadır. Dersin iyice anlaşılması için öğrencilere ana kaynakların yanısıra, ihtiyaca göre yardımcı kaynaklar da verilmektedir. Ayrıca, konularla ilgili güncel gelişmelerden örnek verilmekte ve bu gelişmeleri takip etmeleri de tavsiye edilmektedir. İçeriği İdeolojinin etimolojik anlamı, ortaya çıkaran tarihi koşulları, tanımları, işlevi, türleri, liberalizm, muhafazakârlık, sosyalizm, milliyetçilik, kemalizm, anarşizm, faşizm, feminizm, ekolojik düşünce, dini fundamentalizm, “ideolojilerin sonu” tezi, Türkiye ve Azerbaycan’daki durum. Ana Kaynaklar - Yardımcı Kaynaklar Andrew Heywood, Siyasi İdeolojiler, Ankara, Adres Yayınları, 3. Baskı, 2011. Mümtaz`er Türköne (der.), Siyaset, İstanbul. Lotus yayınevi, 1. Baskı, 2003. Ahmet Taner Kışlalı, Siyasal Çatışma ve Uzlaşma, Ankara, İmge Yayınları, 2 baskı, 1993. Tadeusz Swietochowski, Müslüman Cemaatten Ulusal Kimliğe Rus Azerbaycanı :1905-1920, Nuray Mert, İstanbul, Bağlam Yayıncılık, 1988. Afgan Velıyev, Azerbaycan'da Yenileşme Ve Milliyetçilik Harekatı, İstanbul , Kaprol İletişim, 2005. - Birsen H. Örs, Modern Siyasal İdeolojiler, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2007. - Cengiz Çağla, Azerbaycan'da Milliyetçilik ve Politika, Bağlam Yayınları. 2002. İstanbul, - C. N. Hüseynov. Politologiya məntiqi vəsaiti,Gəncə:ADAU,2010,ss. 63-80. / - Heyder Huseyinov, Azerbaycan 19. Əsr İctimai Tarihindən, Bakı, Şerq-Qerq, 2007. - Nizaməddin Şəmsizadə, Azərbaycanşünaslıq. Seçilmiş əsərləri. Üç cilddə, Bakı, Elm, 2008. - Nizami Cəfərov Azərbaycanşünaslığın əsasları, Bakı: Pedaqogika, 2005. sxemlərdə Dərs və Fəlsəfi Fikir HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular İdeoloji - İdeoloji Kavramının Tarihsel Gelişimi İdeolojinin Tanımları İdeoloji kavramları Sağ, Sol ve Merkez İdeolojiler 89 2. 3 4 5 - 21. Yüzyılda İdeolojiler Türkiye`de ve Azerbaycan`da İdeoloji Anlayışı Türkiye`de İdeoloji Anlayışı - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu Azerbaycan`da İdeoloji Anlayışı - Tarihi gelişimi Mevcut Durumu Liberalizm - Kökleri ve Gelişimi - Temel Kavramları ve Varsayımları - Türleri - 21. Yüzyılda Liberalizm Türkiye`de ve Azerbaycan`da Liberalizm Türkiye`de Liberalizm - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu Azerbaycan`da Liberalizm - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu Muhafazakârlık - Kökleri ve Gelişimi - Temel Kavramları ve Varsayımları - Türleri - 21. Yüzyılda Muhafazakârlık 6 Türkiye`de ve Azerbaycan`da Muhafazakârlık Türkiye`de Muhafazakârlık - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu Azerbaycan`da Muhafazakârlık - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu 7 Sosyalizm - Kökleri ve Gelişimi - Temel Kavramları ve Varsayımları - Türleri - 21. Yüzyılda Sosyalizm 8 Türkiye`de ve Azerbaycan`da Sosyalizm Türkiye`de Sosyalizm - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu Azerbaycan`da Sosyalizm - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu 9 Milliyetçilik - Kökleri ve Gelişimi Temel Kavramları ve Varsayımları 90 - Türleri 21. Yüzyılda Milliyetçilik 10 Türkiye ve Azerbaycan`da Milliyetçilik Türkiye`de Milliyetçilik - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu Azerbaycan`da Milliyetçilik - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu 11 Anarşizm - Kökleri ve Gelişimi - Temel Kavramları ve Varsayımları - Türleri - 21. Yüzyılda Anarşizm - Türkiye ve Azerbaycan`da Anarşizm var mi? 12 Faşizm - Kökleri ve Gelişimi Temel Kavramları ve Varsayımları Türleri 21. Yüzyılda Faşizm Türkiye ve Azerbaycan`da Faşizm var mı? 13 Feminizm - Kökleri ve Gelişimi - Temel Kavramları ve Varsayımları - Türleri - 21. Yüzyılda Feminizm - Türkiye ve Azerbaycan`da Feminizm 14 Dini Fundamentalizm - Kökleri ve Gelişimi Temel Kavramları ve Varsayımları Türleri 21. Yüzyılda Dini Fundamentalizm 15 Türkiye ve Azerbaycan`da Dini Fundamentalizm Türkiye`de Dini Fundamentalizm - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu Azerbaycan`da Dini Fundamentalizm - Tarihi gelişimi - Mevcut Durumu 16 Ekoloji Düşünce - Kökleri ve Gelişimi Temel Kavramları ve Varsayımları Türleri 21. Yüzyılda Ekoloji Düşünce Türkiye ve Azerbaycan`da Ekoloji Düşünce 91 17 İdeolojilerin sonu mu? - Genel Tekrar - Tartışma ve Değerlendirme BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 92 DERS BİLGİLERİ Adı Borçlar Hukuku Kodu ULS 305 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Neriman Hanahmedov Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Çarşamba 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Özellikle 3. yarıyılda okutulan Ticaret Hukuku (Commercial Law) dersinin ana temasını oluşturan Ticaret Hukuku’na temel oluşturmak üzere; öğrencilerin gerekli Borçlar Hukuku kavramlarını, sözleşmelere ilişkin genel bilgileri ve özel sözleşme türlerinin temel özelliklerini öğrenmelerini sağlamak Öğrenim Çıktıları - Borçlar hukukunda borç ilişiksini, gerçek ve tüzel kişilerin borçlanma yöntemleri, aynı zamanda sözleşmelerin yapılma teknikleri. - Meşru müdafaa, edim ilişiksi, yapı eseri sorumluluğu, aile reisinin sorumluluğu,borçların ifası, Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Borçlar Hukuku genel kavramlar, borçların kaynakları,sebebe bağlı olup olmama yönünden hukuki işlemler,haksız fiil müeyyidesi,borçların hükümleri, sözleşme yapma teknikleri. Sebepsiz Zenginleşmenin Şartları, Zararın ve Tazminatın Hesaplanması. Ana Kaynaklar -Hanahmedov, Neriman, Ders Notları -Akıncı Şahin, Borçlar Hukuku (Genel Hükümler) -Akıntürk, Turgut, Borçlar Hukuku (Genel Hükümler - Özel Borç İlişkileri) Yardımcı Reisoğlu, Safa, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Kaynaklar Zevkliler, Aydın, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Hafta 1 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Borçlar Hukukunun Konusu ve Kaynakları - Tanımı - Tarihçesi - Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi 93 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Borç İlişiksinin Konusu ve Unsuru - Konulara göre edim çeşitleri - Olumlu edim - Olumsuz edim - Maddi maddi olmayan edim Hukuki işlemleri Kavramı ve Unsurları. - İrade açıklaması ve çeşitleri - Hukuki sonuc diyer kurucu unsurlar - Diğer kurucu unsurları - Geçerlilik ve etkinlik unsurları Malvarlığına Yaptıkları Etkiye Göre Hukuki İşlemler - Kazandırıcı işlemler - Borçtan kurtarıcı hukuki işlemler - Borçlandırıcı işlemler - Tasarruf işlemleri Hukuki İşlemlerden Doğan Borçlar - Sözleşme kavramı - Sözleşme türleri - Sözleşmenin kurulması Sözleşmenin Şekli - Şekil kavramı - Şeklin fayda ve sakıncaları - Şekil türleri Tek Taraflı Uyuşmazlıklar - Latife beyanı - Zıhni kayıt Yarıyıl İçi Sınavı Kanundan Doğan Borçlar - Haksız Fiil Kavramı ve Haksız Fiilin Unsurları - Davranış - Zarar - Uygun illiyet bağı Hukuka Aykırılık - Kavram - Hukuka uygun fiil - Zarar görenin rızası - Meşru Müdafaa - İhkak-ı hak Haksız Fiilin Müeyyidesi - Sebep sorumluluğun çeşitleri - Aile reisinin sorumluluğu - Hayvan tutucusunun sorumluluğu - Yapı eserinin sorumluluğu - Taşınmaz malikinin sorumluluğu Sebepsiz Zenginleşmenin Şartları - Zenginleşme - Zenginleşmenin başkasının malvarlığı üzerinde olması - İlliyet bağı - Haklı bir sebebin bulunmaması 94 12 13 14 15 Borçların İfası, İfa kavramı ve İfanın Hukuki Niteliyi - İfanın tarafları - İfa yeri - ifazamanı Borçların İfa edilmesi - İfanın mümkün olması - Borcun muaccel olması - Alacaklının ihtarı - İfaya hazır olması - Kusurun rolu Zararın ve Tazminatın Hesaplanması - Manavi tazminat - Maddi tazminat - Maddi ve Manavi Tazminatın Hesaplama Yöntemleri Genel Tekrar ve Özet Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 95 DERS BİLGİLERİ Adı Kentleşme ve Çevre Sorunları Kodu ULS 307 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Qadir Bayramlı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Perşembe 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 408 Nolu Oda Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Dersin temel amacı, çevre kavramları ile tanışlık, çevre sorunlarının nedenleri, çevre ile ilgili global, bölgesel ve ulusal çaptaki sorunlarla ve çevre politikaları ile ilgili bilgileri kazanmaları hedeflemektedir. Türk Cumhuriyetlerinde çevre sorunları ve sonuçlarını incelemek de programda öngörülmektedir. Kentleşme, nedenleri, kentleşmenin ortaya çıkardığı sorunlar, kentleşme politikaları, Türk Cumhuriyetlerinde kentleşme meseleleri ile ilgili bilgilerin verilmesi planlanmaktadır. Bunların yanısra çevre ve kentleşme alanlarında edindikleri bilgileri çalışmalarında uygulamalı olarak da kullanabilmeleri hedeflenmektedir. Öğrenim Çıktıları Çevre ve kentleşme sorunlarının ortaya çıkışı, gelişme süreci, özellikleri, nedenleri, sonuçları irdelendikten sonra, günümüzdeki önemi ve araştırma yöntemleri üzerinde durulmakta; bu bağlamda öğrencilere kavramlar ve literatür tanıtılmaktadır.Bu yöntemin başlıca yararları: öğrencinin öğrendiği davranışları göstermesi; öğrencinin derse aktif katılması; öğrenciye düşünme ve araştırma alışkanlığı kazandırması; dersi monotonluktan kurtararak öğrenmeyi motive etmesi; önemli konular üzerine öğrencinin dikkatinin çekilmesidir Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte. dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler İçeriği Çevre sorunlarının ortaya çıkışı, nedenleri, sonuçları, su, hava ve toprak kirliliği, küresel ısınma, radyoaktif kirlilik, gürültü kirliliği, çevre politikaları, Türk cumhuriyetlerinde çevre kirliliği. Kentleşme, nedenleri, kentleşmenin ortaya çıkardığı sorunlar. Kent kuramları, kent planları, kentleşme politikaları. Ana Kaynaklar Keleş R, Hamamcı C, Çevrevilim.Ankara, 1993. Bozkurt, y., Çevre sorunları ve politikaları, Bursa, 2012. Görmez K. Çevre sorunları, Ankara, 2007. Keleş R. Kentleşme politikası, Ankara, 2012 Yardımcı Muslu Y., Ekoloji ve çevre sorunları,İstanbul, 2000. Kaynaklar 96 Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Çevre ile ilgili esas kavramsal açıklamalar. Çevre sorunlarının ortaya çıkışı. Çevre sorunlarının nedenleri - Çevrenin tanımı. Başlıca çevre kavramları - Çevre biliminin diğer bilimlerle ilişkisi - Çevre sorunlarının nedenleri Hava kirliliği. -Hava. Hava kirliliğinin kaynakları. - Hava kirliliğinin etkileri. - Ozon tabakasının incelmesi. Küresel ısınma. Asit yağmurları. - Hava kilsiliğine karşı alınacak önlemler. Küresel Isınma - Küresel ısınmasının nedenleri. Küresel ısınmada etkili olan faktörler. - Küresel ısınmanın sonuçları ve küresel ısınmaya karşı alınan tedbirlere genel bakış. - Kiyoto Protokolü Su kirliliği - Su kirliliğinin tanımı. Su kirliliğinin kaynakları. - Su kirliliğinin etkileri. Dünyada su kıtlığı problemi. - Su kirliliği ile ilgili alınacak önlemler. Toprak kirliliği -Toprağın önemi. Toprak kirliliğinin tanımı. Toprak kirliliğinin kaynakları. - Kuraklık, çölleşme ve kıtlık.Erozyon. Kimyasal gübreler ve tarım ilaçları. -Toprak kirliliğine karşı alınacak önlemler. Hava, toprak ve su kirliliği dışında olan diğer kirlilik türleri. -Gürültü kirliliği. - Katı atıklar - Ormanların tahribi - Radyoaktif kirlilik. - Biyolojik çeşitliliğin yokuluşu. Uluslar arası çevre kuruluşları. -Başlıca Uluslar arası çevre kuruluşları. -Birleşmiş Milletlere bağlı çevre kuruluşları. - Çevre sorunları ile ilgili diğer uluslar arası kuruluşlar. Çevre ile ilgili Uluslar arası sözleşmeler - Stockholm Çevre Konferansı, - Akdeniz Eylem Planı, - Brundtland Raporu, - Rio Zirvesi, - HABİTAT, - AB Çevre Eylem Programları. Bazı ülkelerde çevre politikaları, çevre ile ilgili kurumlaşma ve örgütler - Almanya’nın çevre politikası, çevre ile ilgili kurumlaşma ve örgütler - Fransa’nın çevre politikası, çevre ile ilgili kurumlaşma ve örgütler - İngiltere’nin çevre politikası, çevre ile ilgili kurumlaşma ve örgütler - ABD’nin çevre politikası, çevre ile ilgili kurumlaşma ve örgütler Türk Cumhuriyetlerinin çevre sorunları - Azerbaycan’ın çevre sorunları - Türkiye’nin çevre sorunları 97 11 12 13 14 15 - Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin çevre sorunları. Kentleşmenin tanımı, tarihsel gelişimi, özellikleri ve nedenleri - Kentleşmenin tanımı ve tarihsel gelişimi. - Kentleşmenin nedenleri - Çağdaş kentleşmenin özellikleri. - Kent büyüklüğü. Farklı sistemlerde kent, kentleşme ve kent planlaması - Kapitalist ve sosyalist toplumlarda kent ve kentleşme. - Sosyalist toplumlarda kent ve bölge planlaması. - Kent kuramları ve kent planlaması yaklaşımları.. Kent planlaması süreci - Kent planlaması sürecinin evreleri. - Uygulama evresi ve uygulama araçları. - Kent planlarının nitelikleri ve ilkeleri. - Bölge gelişmesi için planlama. Konut ve gecekondu. - Konut gereksinimi ve konut istemi. - Gecekondu kavramı. Gecekondu sorunu. Türk Cumhuriyetlerinde kentleşme - Türkiye’de kentleşme - Azerbaycan’da kentleşme - Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde kentleşme Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 98 DERS BİLGİLERİ Adı Kamu Yönetimi Kodu ULS 321 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 3 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Zahid Amirov Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Çarşamba 15.30-16.30 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 408 Nolu Oda İçeriği Genel anlamda, yönetim anlayışı ve süreçlerinin neden ibaret ibaret olduğu ele alınmaktadır. Bu bağlamda, devletin artan görevleriyle birlikte ortaya çıkan bürokrasi kavramı incelenmekte ve Kamu Hizmetlerinin örgütlenmesi ele alınmaktadır. Kamu Hizmetlerinin örgütlenmesinde ortaya çıkan sorunlara örgüt kuramları ile açıklık getirilmektedir. Kamu Yönetiminin sistemli hale gelmesi ve yeni yönetim anlayışlarının uygulanma olanakları üzerinde durulmaktadır. Ana Kaynaklar ERGUN, Turgay, Kamu Yönetimine Giriş Ankara, TODAİE Yayınları. Yardımcı Kaynaklar AYDIN, Hamdi Ahmet, Kamu Yönetimine Giriş: Temel Konular-Yeni Yaklaşımlar , Seçkin Yayıncılık, Ankara Uygulama Kredi hafta/saat 3 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Dersin temel amacı, Kamu Yönetimi disiplininin ortaya çıkmasını, gelişim sürecini ve bu doğrultuda geliştirilen teorileri incelemektir. Yönetimin temel ilkelerini, sureçlerini ve günümüzde yeni yönetiim anlayışlarını uygulamak anlamında gerek duyulmaktadır. Öğrenim Çıktıları - Kamu Yönetimi Sistemini bilimsel araştırmaya tabi tutarak öğrenmek, - Yeni Yönetim anlayışları doğrultusunda Kamu Yönetimine bakış açısı kazandırmak, Öğretim Yöntemi Dersler genellikle konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste işlenecek konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini genelde ders sorumlusundan temin edebilir. Hafta 1 2 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Kamu Yönetimin Gelişim Süreci - Evrimi. - Öğretimi. Modern Devletin Ortaya Çıkması - Devletin Artan Görevleri. - Bürokrasinin Ortaya Çıkması. 99 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Karşılaştırmalı Kamu Yönetimi - Karşılaştırmanın önemi, - Geleneksek Karşılaştırmalı Kamu Yönetimi, - Çağdaş Karşılaştırmalı Kamu Yönetimi, Kamu Hizmetlerinin Örgütlenmesi. - Merkezi Yönetim. - Yerel Yönetim. Kamu Yönetiminde Örgüt Kuramı - Geleneksel Örgüt Kuramı - İnsan İlişkileri Okulu - Çağdaş örgüt kuramı Kamu Yönetiminde Sistem Kavramı - Açık ve Kapalı Sistemler - Entropy Kavramı Yönetimde Liderlik - Liderliyin ortaya çıkması - Liderlik Türler, - Yeni Yönetici-Lider Anlayışı. Yarıyıl İçi Sınavı Yönetimde Karar Verme Yönetimde İletışım - İletişimin Süreçleri - Örgütlerde İletişimin Rölü, - İletişimin Boyutları, Yönetimde Planlama - Kalkınma Planları - DPT Mali Yönetim 14 Personel Yönetimi - Klasik Personel Yönetimi Anlayışı - İnsan Kaynakları Anlayışına Geçiş Kriz Yönetimi 15 Genel Tekrar ve Özet 13 Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 100 DERS BİLGİLERİ Adı Uluslararası Hukuk I Kodu ULS 315 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 3 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. İlhame Gadimova Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Çarşamba 10.30-11.30 Arası, H.Aliyev, 36, 6.kat, 719 Nolu Oda Önceden arayınız 444 74 44(2011) Uygulama Kredi hafta/saat 3 İngilizce AKTS 4 Seçmeli Dersin temel amacı, uluslararası hukukunun tanımı ve gelişimi, diğer hukuk düzenleri ve iç hukuk ile ilişkisi, kaynakları ve hukuksal işlemleri, kişileri, mekansal kuralları, ekonomik uluslararası örgütler ile ilişkiler, uluslararası hukuk düzeninde yer alma: devletlerin tanınması, halefiyeti, diplomasi ilişkileri, uluslararası toplumda uyuşmazlıkların çözümü hakkında teorik ve uygulamaya dönük bilgiler aktarmaktır. Öğrenim Çıktıları - Uluslararası hukuk termini, uluslararası örgütler ve devletlerin uluslararası hukuk düzeninde yer alması ile bağlı mesleki bilgilerin edinilmesi; - Uluslararası sorunların çözümü alnında mesleki uzamanlık bilgilerinin alınması. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından power point sunum eşliyinde anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği kaynakları ve sunumları ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Uluslararası Toplum ve Uluslararası Hukuk, Uluslararası Hukuk Kurallarının oluşturulması, Uluslararası Hukukun kişileri, Uluslararası Hukukun mekansal kuralları, Uluslararası Hukukun uluslararası düzeydeki ekonomik ilişkilere yönelik kuralları. Ana Kaynaklar PAZARCI, Hüseyin, Uluslararası Hukuk 12. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2013 Hafta 1 2 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Uluslararası toplum ve uluslararası hukuk - Uluslararası toplum ilişkileri ve hukuk - Uluslararası hukukun temel özellikleri - İç hukuk ve AB Hukuku düzenleri ile ilişkileri - Uluslararası hukuk kurallarının taraflara gore bağlayıcılığı sorunu Uluslararası hukuk kurallarının oluşturulması - Kaynakları 101 3 4 5 6 7 9 10 11 12 13 14 15 - Hukuksal işlemler Andlaşmalar - Genel Bilgiler - Andlaşmaların yapılışı - Andlaşmaların hukuksal geçerliliği - Andlaşmaların hukuksal etkileri ve yorumlanması - Andlaşmaların sona ermesi, durdurulması, değiştirilmesi Yapılageliş (Teamül ya da örf ve adet) - Öğeleri - Oluşumu ve uluslararası hukukta yeri - Kodifikasyonu Hukuk genel ilkeleri - Niteliği - Sınıflandırması Tek taraflı uluslararası hukuk işlemleri - Geleneksel - Uluslararası örgüt kararları Yardımcı kaynaklar - İçtihat - Doktrin Uluslararası hukukun kişileri - Devletler - Devletin kurucu öğeleri - Devletin yetkisi - Devlet türleri Yarıyıl İçi Sınavı Devlet dışındaki birimler - Devlet niteliği kazanmamış insane toplulukları - Uluslararası örgütler - Özel hukuk kişileri Uluslararası hukukun mekansal kuralları - Kara sınırları - Akarsular, göller, kanallar Uluslararası deniz hukuku - Gelişimi - Ülkenin bir parçasını oluşturan deniz alanları - Devletin belirli egemen haklara sahip olduğu deniz alanları - Açık deniz ve uluslararası deniz yatağı Uluslararası hava hukuku - Havacılıkla ilgili kurallar - Telekomünikasyon ile ilgili kurallar Uzay hukuku - Uzay sahasının hukuksal rejimi - Kişi ve araç-gereçlerin hukuksal rejimi - Uzay faaliyetlerinin hukuksal rejimi Çevrenin ululslararası düzeyde korunması - Kirlenme konusunda - Ekolojik dengenin korunması konusunda - Doğa, kültür ve anıtların korunması konusunda Uluslararası düzeydeki ekonomik ilişkilere yönelik kurallar 102 - Başlıca ekonomik uluslararası örgütler Malların ve hizmetlerin serbest dolaşımına ve bağlantılı konulara yönelik kurallar Para ve ödemeler dengesine yönelik kurallar Uluslararası yatırımlara yönelik kurallar Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %30 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 103 DERS BİLGİLERİ Adı Kamu Maliyesi Kodu ULS 329 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Geray MUSAYEV Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Çarşamba 09.00-12.00, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 104 Nolu Oda Dersin temel amacı, maliyenin tanımı ve gelişimi, disiplinler arası ilişkiler, yaklaşımlar ve amaçlar, kamu sektörünün tanımı, kapsamı ve fonksiyonları, kamu hizmetlerinin ve giderlerinin nitelikleri, kamu gelirlerinin tanımı, amaçları, ve çeşitleri, vergi teorisi ve uygulaması, kamu gelir ve gider ilişkisine odaklanarak kamu kesimi tarafından gerçekleştirilen ekonomik faaliyetler hakkında teorik ve uygulamaya dönük bilgiler aktarmaktır. Öğrenim Çıktıları - Milli ekonomide kamu kesiminin ekonomik faaliyetlerinin gerekçelerini ve işleyiş mekanizmasını kavrayarak bu faaliyetlerin ekonomik etkilerini öğrenmek, - Maliye politikası aracılığıyla ekonomik sorunların çözümüne katkılarını yorumlama yetisi edinmek, Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Kamu Kesimi Tarafından Üretilen Mal ve Hizmetler, Kamu Harcamaları, Kamu Gelirleri, Vergiler, Devlet Borçları, Bütçe, Maliye Politikası Ana Kaynaklar MUSAYEV, Geray, Ders Notları EKER, Aytaç, Kamu Maliyesi, İzmir, 2007 EKER, Devlet Borçları, İzmir, 2000 Anadolu Üniversitesi Yayınları, Uluslararası Mali İlişkiler, Eskişehir, 2005 Yardımcı TÜRK, İsmail, Kamu Maliyesi, Ankara, 2010 Kaynaklar AĞCAKAYA, Serpil, Kamu Maliyesi, Isparta, 2011 ANADOLU ÜNİVERSİTESİ, Kamu Maliyesi, Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir, 2012 Hafta 1 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Maliye Biliminin Esasları - Konusu 104 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 - Tanımı - Tarihçesi - Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi Milli Ekonomide Kamu Kesimi - Milli Ekonomide Kamu Kesininin Yeri, Önemi ve Payının Belirlenmesi - Ekonomik Süreç İçinde Devletin Rolü, Görevleri Kamusal İhtiyaçlar, Kamu Kesimi Tarafından Üretilen Mal ve Hizmetler - Tam Kamusal Mal ve Hizmetler - Yarı Kamusal Mal ve Hizmetler - Özel Mal ve Hizmetler - Toplum İçin Faydalı Özel Mal ve Hizmetler - Dışsal Ekonomiler Kamu Harcamaları; Tanımı, Özellikleri, Artış Nedenleri - Tanımsal Çerçeve - Özellikleri ve Özel Harcamalarla Arasındaki Farklılıklar - Wagner Kanunu - Kamu Harcamalarının Artış Nedenleri Kamu Harcamaları; Sınıflandırılması ve Etkileri - İdari Sınıflandırma - Bilimsel ve Ekonomik Sınıflandırma - Üretim, Gelir Dağılımı, Fiyatlar Genel Seviyesi ve İstihdam Üzerine Etkileri Kamu Gelirleri - Tanımsal Çerçeve - Türleri Vergi Teorisi, Verginin Fonksiyonları - Tanımsal Çerçeve, Verginin Çeşitli Teorilere Göre Açıklanması - Verginin Fonksiyonları Yarıyıl İçi Sınavı Vergi Tekniği, Vergileme İlkeleri ve Vergilerin Sınıflandırılması - Verginin Kaynağı, Verginin Konusu, Vergi Mükellefi ve Vergi Sorumlusu, Vergiyi Doğuran Olay, Verginin Matrahı, Vergi Muafiyeti ve İstisnası - Adalet İlkesi, Kesinlik İlkesi, Uygunluk İlkesi, İktisadilik İlkesi - Vergilerin Konusuna Göre Sınıflandırılması, Mükelleflerin Kişisel Durumlarına Göre Sınıflandırma (Sübjektif ve Objektif Vergiler), Vergilerin Matrahlarına Göre Sınıflandırılması, Vergilerin Ekonomik Kaynaklarına Göre Sınıflandırılması, Dolaylı ve Dolaysız Vergiler Sınıflandırması Vergilerin Etkileri ve Vergi Sistemleri - Vergini Makro Ekonomik Etkileri ve Kişisel Denge Üzerindeki Etkileri - Az ve Gelişmiş Ülke Vergi Sistemlerinin Genel Özellikleri Devlet Borçlarının Önemi ve Kaynakları - Devletin Borçlanma Nedenleri - Devlet Borçlarının Kaynakları - Devlet Borçlarının Sınıflandırılması Devlet Borçlarının Etkileri - Devlet Borçlarının Ödenememesi, Moratoryum, Borçların Reddi, Konsolidasyon, Konversiyon - Devlet Borçlarının Tüketim, Para ve Kredi Politikası, Ekonomik Kalkınma, Gelir Dağılımı vb. Üzerinde Etkileri Bütçe ve Bütçe Sistemleri 105 14 15 - Tanımsal Çerçeve, Tarihsel Gelişim - Fonksiyonları - İlkeleri - Bütçe Sistemleri - Bütçe Açığı ve Bütçe Fazlası Sorunu Uluslararası Kamusal Mal ve Hizmetler - Tanımsal Çerçeve, Özellikleri ve Dünyada Üretilen Başlıca Uluslararsı Kamusal Mal ve Hizmetler - Uluslararası Kamusal Mal ve Hizmetlerin Finansmanı Sorunu Genel Tekrar ve Özet Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 106 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 331 Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler I Öğretim Yarıyılı Güz Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Türkçe Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ziyadhan HASANOV Ders Saatleri ve Yeri Perşembe 10:30-11:50 Kredi AKTS 2 3 İngilizce Seçmeli Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi 4 Sayılı Öğretim Binası 111 Nolu Oda Telefon GSM E-mail Amacı +99455 9153648 [email protected] Dünyadaki siyasal sistemlerin ilkelerini ve ülke örneklerini anlaması için gerekli kavramsal ve analitik araçlarla donatılması dersin öncelikli amacıdır. Öğrenim Çıktıları Siyasal Sistemleri etkileyen temel faktörlerini göz önünde bulundurarak ülkelerin siyasal sistemleri karşılaştırılarak en önemli kurumları örnek olarak anlatılacaktır. Öğretim Yöntemi Ülkelerin Siyasal Sistemleri örneklerle anlatılarak soru cevap şeklinde tartışma yapılması hedeflenmiştir. İçeriği Çağdaş siyasal sistemleri tüm yönleri ile ifade etmek ve belirgin özellikleri ile Ülkelerin siyasal sistemlerini karşılaştırarak yorumlamak ve Siyasal sistemlerdeki gelişmeleri analiz etmek. Ana Kaynaklar - Siyasal Düşünceler ve Yönetimler, Ayferi Göze, 14. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2013. - Çağdaş Devlet Sistemleri (Siyaset, Coğrafya, Kültür), Michael G. Roskin, Adres Yayınları, Mart 2009. - Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler, Yaşar Gürbüz, Beta Yayınları, İstanbul, 1987. - Siyaset, Mumtaz er Türköne, 9.Baskı, Lotus Yayınevi, Ankara, 2007. - Siyasi İdeolojiler, Andrew Heywood, Adres Yayınları, İstanbul, 2013. - Siyaset, Andrew Heywood, Adres Yayınları, 9. Baskı, Ankara, 2013 Yardımcı - Siyaset Bilimine Giriş, Munci Kapani, Bilgi Yayınevi, Ekim 2004 107 Kaynaklar - Siyaset Bilimi, Davut Dursun, Beta Yayınları, 7.Baskı, Ekim 2014 - Siyaset Bilimine Giriş, Esat Çam, Der Yayınları, 2011 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular Temel Kavramların Analizi: Siyasal Sistem, Devlet, Anayasa, Demokrasi, UlusDevlet, Karşılaştırmalı Yaklaşım vb. Siyasal Sistem: Temel Özellikler, Süreçler ve “Sistem Yaklaşımı” 2 Demokratik Siyasal Sistemler - Demokratik Olmayan (Totaliter ve Otoriter) Sistemlerin Karşılaştırmalı Analizi 3 Demokratik Sistemler: Parlamentarizm, Parlamenter Rejimin Oluşumunda İngiliz Siyasi Tarihinin Önemi 4 Çağdaş İngiliz Siyasal Sisteminin Özellikleri: Anayasal Yapı ve Temel Kurumlar. 5 Çağdaş İngiliz Siyasal Sisteminin Özellikleri: Yasama Organı, Seçim Sistemi ve Siyasi Partiler 6 Demokratik Sistemler: Başkanlık Sistemi, Başkanlık Sistemi ve Bu Sistemin Oluşumunda ABD Siyasi Tarihinin Yeri ve Önemi 7 ABD Siyasal Sisteminin Özellikleri: Anayasal Yapı ve Temel Kurumlar. Bu Bağlamda Devlet Başkanı ve/veya Hükümet Başkanının Sistem İçinde Yerinin Tartışılması 8 ABD Siyasal Sisteminin Özellikleri: Anayasal Yapı ve Temel Kurumlar. Bu Bağlamda Devlet Başkanı ve/veya Hükümet Başkanının Sistem İçinde Yerinin Tartışılması 9 ABD Siyasal Sisteminin Özellikleri: Yasama Organı, Seçim Sistemi ve Siyasi Partiler 10 Demokratik Sistemler: Yarı-Başkanlık Sistemi 11 Fransız Siyasal Sisteminin Özellikleri: Anayasal Yapı ve Bu Bağlamda Devlet Başkanı ve/veya Hükümet Başkanının Sistem İçinde Yerinin Tartışılması. 12 Fransız Siyasal Sisteminin Özellikleri: Yasama Organının Yapısı, Seçim Sistemi ve Siyasi Partiler 13 Totaliter ve Otoriter Sistemler: 14 Çin Halk Cumhuriyetinin Siyasal Sisteminin Özellikleri: Anayasal Yapı ve Temel Kurumlar 108 15 Rusya Federasyonu’nun Siyasal Sisteminin Özellikleri: Anayasal Yapı ve Temel Kurumlar BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 109 VI Dönem Sillabusları Y.Y KODU Z/S ULS 302 Zorunlu ULS 304 Zorunlu ULS 322 Zorunlu VI. ULS 320 Zorunlu ULS 318 Zorunlu TÜRKİYE TÜRKÇESİ Uluslararası Sermaye Piyasaları Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler-II Araştırma Yöntemleri Çağdaş Demokrasiler Uluslararası İşletmecilik ULS 312 Zorunlu İnsan Hakları Uluslararası ULS 326 Zorunlu Hukuk-II DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ İNGİLİZCE International Finance Markets Müqayisəli Siyasi Comparative Sistemlər-II Political Systems-II Tədqiqat Research Metodları Methods Müasir Modern Demokratiyalar Democracies Beynəlxalq Biznes International İdarəçiliyi Business Administration İnsan Haqları Human Rights Beynəlxalq International Hüquq-II Law-II Beynəlxalq Maliyyə Bazarları KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 3+0 4 2+0 3 3+0 4 3+0 5 2+0 4 2+0 3 3+0 4 18 27 110 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 302 Dili Türü Uluslararası Sermaye Piyasaları Öğretim Teori Uygulama Kredi Yarıyılı hafta/saat hafta/saat BAHAR 3 3 Azerbaycan Türkçe İngilizce Zorunlu AKTS 4 Seçmeli Öğretim Yılı: 2015-2016 (BAHAR) Öğretim Elemanı Dr. Nurhodja AKBULAEV Ders Saatleri ADİÜ 4 Sayılı Öğretim Binası (404 ve 113 nolu derslikler) Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Telefon GSM E-mail Amacı Perşembe 09:00-11:30, Cuma 14:00-17:00 AzDİÜ 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda (+994) 50 740 45 22 [email protected] Sermaye piyasaları ve finansal kurumlar, teorik yönlerinin yanında, pratik yönleri de ağır basan konuları içermektedir. Bu bakımdan, ders kapsamında uluslararası sermaye piyasaları ve finansal kurumlar ile ilgili temel kavramlar, yatırım araçları, finansal teknikler ve finansal türevler belli başlı konular olarak öğrencilere anlatılacak ve bu konulara yönelik uygulama problemleri çözülecektir. Böylece, uluslararası sermaye piyasaları ve finansal kurumlar alanındaki gelişmelere öğrencilerin ilgilerini artırmak, güncel gelişmeleri takip etmelerini sağlamak hem de onların kavrama ve yorum yapma yeteneklerini geliştirmek hedeflenmektedir. Öğrenim Çıktıları Küresel Finansal Sistem, Uluslararası Sermaye Piyasaları ve Uluslararası finans kurumlarını tanıyabilir. Uluslararası parasal sistemin tarihçesini öğrenebilir. Türkiye’de Sermaye Piyasaları Sermaye Piyasası Araçları Hisse Senedi ve Tahvil Değerleme Risk ve GetiriTemel ve Teknik Analiz Portföy Teorisi ve Etkin Piyasa Hipotezi Öğretim Yöntemi Ders, hocanın konuları anlatması ve öğretim malzemeleri sunması yanında, öğrenci katılımının da önemli olduğu bir yöntemi esas alır. Söz konusu ders, sözel olduğu kadar sayısal konuları da içermektedir. Konular işlenirken, teorik bilgilerin öğrencilere kazandırılmasının yanında, özellikle seçilen problemlerin güncel uygulamalara yönelik olması ön planda tutulacaktır. Bununla birlikte, öğrencilerin derse katılmalarını motive edecek bir ortamın oluşturulması da önem taşımaktadır. İçeriği Bu derste, sermaye piyasası ve finansal kurum temel kavramları ele alınmaktadır. Öğrenciler finansal araçlar, menkul kıymetler, türev araçlar, Sermaye Piyasası Kurulu’nun önemi ve işlevi ile diğer bağlantı konular hakkında bilgi sahibi olabileceklerdir. 111 Ana Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar Hafta 1 2 3 4 Hatice DOĞUKANLI-Serpil CANBAŞ, Finansal Pazarlar: Finansal Kurumlar ve Sermaye Pazarı Analizleri, Karahan Kitabevi, 2007. Mehmet SARAÇ, SERMAYE PİYASALARI Ders Notları T. KORKMAZ ve A. CEYLAN, Sermaye Piyasası ve Menkul Değer Analizi, Ekin Yay. Frederic S. MİSHKİN, Finansal Piyasalar ve Kurumlar, Bilim Teknik Yayınevi, 2000. Berna KOCAMAN, Finansal Piyasalar: Kurumlar, Teknikler ve Araçlar, Siyasal Kitabevi, 2004. İlker PARASIZ, Finansal Kurumlar ve Piyasalar, Ezgi Kitabevi Yayınları, 2007. Frederick S. MISKHIN, Financial Markets, Institutions, and Money, H.Collins Coll. Publ.İMKB, Sermaye Piyasası ve Borsa Temel Bilgiler Kılavuzu. http://www.imkb.gov.tr/yayinlar/spkilavuzu.htm Sermaye Piyasası Kurulu web sitesi http://www.spk.gov.tr Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği web sitesi: http://www.tspakb.org.tr HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Finansal sistemin temel prensipleri - Finansal sistemin bölümleri - Finansal sisteminin çekirdek prensipleri - Para ve ödemeler dengesi Finansal kurumlara, finans araçlara, finansal piyasalara genel bakış - finansal piyasalar ve kurumlar niçin incelenmektedir? - finansal araçlar: tanımı, kullanımı, araçların nitelikleri, asıl ve türev araçlar , finansal araçlarını, finansal araçların değerini etkileyen finansal araç örnekleri - Finansal piyasalara genel bakış: birincil piyasalar- ikincil piyasalar, merkezileştirilmiş alım-satım-tezgah üstü piyasalar, borç-hisse senedi piyasaları- türev piyasalar, para, sermaye ve döviz piyasaları, para piyasaları, sermaye piyasaları, - Döviz piyasaları - Finansal kurumlara genel bakış - Finansal sistemin düzenlenmesi Finansal yapı teorisi - Dünyadaki finansal yapıyla ilgili temel olgular - İşlem maliyetleri sorunu - Asimetrik enformasyon: ters seçim ve ahlaki riziko (Moral Hazard) Faiz oranı, bazı hesaplamalar ve ölçülmesi - Borç piyasası araçlarının tipleri - Bono getirileri - Şimdiki değer - Vadeye kadar getiri - Basit ödünç - Sabit ödemeli ödünçler kuponlu bono - İçsel getiri oranı Para Piyasaları 112 5 6 7 8 9 10 11 12 - Para piyasalarının tanımı ve niçin ihtiyaç duyulduğu - Para piyasasının katılımcıları - Para piyasası menkul kıymetleri Sermaye Piyasası: Hisse Senedi Piyasası - Sermaye piyasalarına genel bakış - Sermaye piyasalarının etkinliği ve - Rassal yürüyüş teorisi - Sermaye piyasalarının etkinliği ve - Enformasyonun önemi Hisse senedi fiyatlarının yönünün tahmin edilmesi - Dow teorisi - Öncü hisse senetleri - Artanlar ve azalanlar oranı - İşlem hacmi - Küçük siparişler endeksi - Güven endeksi Hisse senedi değerlemesi - Hisse senetlerinin fiyatlarını belirleyen etmenler - Hisse senetleri fiyat belirleme modelleri: finansal analiz modelleri, hisse senetlerinin fiyatlarının belirlenmesinde mikro ekonomik modeller ve hisse senedi getirisinin hesaplanması Piyasanın hisse senedi fiyatları üzerindeki etkisi Ara Sınav Sermaye Piyasası: Bono Ve İpotek Piyasası - Bono piyasası menkul kıymetleri - Hazine menkul kıymetleri: kısa vadeli hazine bonoları, orta vadeli hazine bonoları ve uzun vadeli hazine bonoları, şirket bonoları - Bono piyasası ve faiz oranlarının belirlenmesi - İpotek piyasaları: birincil ipotek piyasası ve ikincil ipotek piyasaları Finansal kuruluşların karşılaştıkları riskler ve yönetimi - Riskin tanımı ve kaynakları - Riskin kaynakları: sistematik olmayan ve sistematik risk - Finansal kurumlarda karşılaşılan riskler ve yönetimi: Kredi riski, bilanço dışı risk, döviz kuru riski, ülke riski, teknoloji riski ve operasyonel risk ve borçlarını ödeyememe riski FİNANSAL TÜREVLERLE RİSK YÖNETİMİ (HEDGING) Forward sözleşmeleri - Özellikleri - Forward işlem çeşitleri Forward sözleşmelerinin riski Futures sözleşmeler - Özellikleri - Futures işlemlerde marjin kullanma - Futures fiyatlar FİNANSAL TÜREVLERLE RİSK YÖNETİMİ (HEDGING) Opsiyonlar ve opsiyon piyasaları - Alım ve satım opsiyonları - Opsiyonların kullanım alanları - Opsivon özelliği içeren tahviller - Opsiyonların hisse senetleriyle karşılaştırılması - Konusuna göre opsiyon türleri: hisse senedi opsiyonları, gelecek sözleşmesi, (futures) üzerine opsyonlar, döviz opsiyonları, endeks opsiyonlar 113 Vadelerine göre opsivon türleri: Amerikan tipi opsiyonlar, Avrupa tipi opsiyonlar, Leaps (uzun vadeli hisse senedi opsiyonları), Flex (esnek) opsiyonlar ve Percs (preferred ewuity redemption cumulative stock) opsiyonları. FİNANSAL TÜREVLERLE RİSK YÖNETİMİ (HEDGING) Opsiyon fiyatlama modelleri FİNANSAL TÜREVLERLE RİSK YÖNETİMİ (HEDGING) Swaplar ve swap piyasaları - Swap sözleşme türleri: faiz swap’ı, para swap’ı, faizlerin swap edilmesi - Tarafların anaparalarını vade sonunda birbirlerine iade etmesi - Diferansiyel swaplar - Korunma stratejileri ve swaplar - Kredi türev ürünleri ve swapların bileşimi Finansal krizler ve finansal kurumlar - Asimetrik enformasyon ve finansal krizler - Finansal krizin dinamikleri - 2007-2009 finansal krizi - Genel Değerlendirme - 13 14 15 Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 114 DERS BİLGİLERİ Adı Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler II Öğretim Yarıyılı Kodu ULS 304 Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Bahar Türkçe Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ziyadhan HASANOV Ders Saatleri ve Yeri Salı 12:10-13:30 404 Nolu Oda Kredi AKTS 2 3 İngilizce Seçmeli Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi 4 Sayılı Öğretim Binası Telefon GSM +99455 9153648 E-mail [email protected] Amacı Siyaset biliminin temel tartışmalarından haberdar, güncel siyasi gelişmeleri eleştirel gözle takip eden ve yorumlayabilen öğrenciler yetiştirmektir. Öğrencilerin dünyadaki siyasal sistemlerin ilkelerini ve ülke örneklerini anlaması için gerekli kavramsal ve analitik araçlarla donatılması dersin öncelikli amacıdır. Öğrenim Çıktıları Siyasal Sistemleri etkileyen temel faktörlerini göz önünde bulundurarak ülkelerin siyasal sistemleri karşılaştırılarak en önemli kurumları örnek olarak anlatılacaktır. Öğretim Yöntemi Ülkelerin Siyasal Sistemleri örneklerle anlatılarak soru cevap şeklinde tartışma yapılması hedeflenmiştir. İçeriği Çağdaş siyasal sistemleri tüm yönleri ile ifade etmek ve belirgin özellikleri ile Ülkelerin siyasal sistemlerini karşılaştırarak yorumlamak ve Siyasal sistemlerdeki gelişmeleri analiz etmek. Ana Kaynaklar - Yardımcı Kaynaklar Çağdaş Devlet Sistemleri (Siyaset, Coğrafya, Kültür)-Michael G. Roskin, Adres Yayınları, Ankara, 2009. - Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler-Yaşar Gürbüz, Beta Yayınları, İstanbul, 1987. - Karşılaştırmalı Hükümet Sistemleri-Parlamenter Sistem, TBMM Araştırma Merkezi Yayınları 8, Ankara, 2015. - Siyaset, Mumtaz er Türköne, Lotus Yayınları, 9. Baskı, Ekim 2008. 115 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta Konular 1 Parlamenter Sistem: Teori, Pratik ve Tartışmalar 2 Başkanlık Sistemi: Teori, Pratik ve Tartışmalar 3 Yarı-Başkanlık Sistemi: Teori, Pratik ve Tartışmalar 4 Almanya Federal Cumhuriyetinin Siyasal Sistemi 5 İsviçre Siyasal Sistemi 6 İtalya Siyasal Sistemi 7 Japonya Siyasal Sistemi 8 Güney Afrika Siyasal Sistemi 9 Hindistan Siyasal Sistemi 10 Polonya Siyasal Sistemi 11 Türkiye Siyasal Sistemi 12 Rusya Siyasal Sistemi 13 Çin Siyasal Sistemi 14 İran Siyasal Sistemi 15 Azerbaycan Siyasal Sistemi BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 116 DERS BİLGİLERİ Adı Araştırma Yöntemleri Kodu ULS 322 Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 3 - Bahar Türkçe Kredi AKTS 3 4 Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ders Saatleri ve Yeri Ziyadhan HASANOV Pazartesi 12:10-13:30 116 Nolu Oda Cuma 12:10-13:30 404 Nolu Oda Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi 4 Sayılı Öğretim Binası Telefon GSM E-mail İngilizce Seçmeli +99455 9153648 [email protected] Amacı Nitel araştırmada temel veri toplama yöntemleri görüşme, gözlem ve doküman analizi olmakla birlikte bu yöntemlerin faklı biçimlerde kullanılması sonucu ortaya çeşitlilik ve zenginlik gösteren çok sayıda alternatif veri toplama stratejisi bütünleştirilecektir. Öğrenim Çıktıları Paradigmalara ilişkin temel dönüşümler, nitelikleri ve karşılaştırılması örneklerle açıklanacaktır. Tez yazımı ve bilimsel araştırmada makale, bildiri ve ödev yazımında yardımcı olacaktır. Öğretim Yöntemi Ödev hazırlayarak bilimsel araştırma yöntemleri pratiklerimizi geliştirmek ve tez yazımında iyi bir yöntem izlenmesi hedeflenmiştir. Ana Kaynaklar - Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri-Ali Yıldırım ve Hasan Şimşek, 7. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2008. - Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı-Halil Seyidoğlu, 9. Baskı, Güzem Can Yayınları, İstanbul, 2013. - Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri-Recai Coşkun, 7. Baskı, Sakarya Kitabevi, 2012. Yardımcı Kaynaklar - Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Ders Notları - Ziyadhan Hasanov HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 Konular Bilimsel Araştırma Yöntemlerinde Temel Dönüşümler Nitel Araştırmanın Bilimsel Araştırma Geleneği İçindeki Yeri 3 Nitel Araştırma Desenleri 4 Nitel Araştırma Süreci 5 Nitel Araştırmada Örneklem 117 6 Görüşme 7 Odak Grup Görüşmesi 8 Gözlem Doküman İncelemesi 9 10 Mecazlar Yoluyla Nitel Veri Toplama 11 Nitel Veri Analizi 12 Nitel Araştırmada Geçerlilik ve Güvenirlilik 13 Durum (Örnek Olay) Çalışması 14 Eylem Araştırması 15 Nitel Araştırma Sonuçlarının Bilime ve Uygulamaya Katkısı BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 118 DERS BİLGİLERİ Adı Çağdaş Demokrasiler Kodu ULS 320 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Bahar 3 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Üyesi Dr. Nazim Caferov Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Salı saat 14.00-15.00 ve Çarşamba saat 14.00-15.30 arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 409 Nolu Oda Yardımcı Kaynaklar Ahmet Taner Kışlalı, Siyasal Çatışma ve Uzlaşma, Ankara, İmge, 1993 Arend Lijphart (ve digerleri), Çağdaş Demokrasiler, Ankara, Yetkin yayınları, 1996. Samuel P. Huntington, Üçüncü Dalga: Yirminci Yüzyilın Sonlarında Demokratlaşma, Ankara, Türk Demokrasi Vakfı, 2002. Bican Şahin (der.) Demokrasi Teorisinde Güncel Tartışmalar, Ankara, Orion, 2008. Uygulama Kredi hafta/saat 3 İngilizce AKTS 5 Seçmeli Dersin temel amacı, çağdaş siyasal rejim olan demokrasinin tanımı, gelişimi, erdem ve eleştirileri, modelleri, bu sistemi oluşturan unsurları, mevcut durumu, başta Türkiye ve Azerbaycan olmak üzere dünyadaki çeşitli ülkelerdeki durumuna ilişkin teorik ve uygulamaya dönük bilgiler aktarmaktır. Öğrenim Çıktıları - Demokrasini tanımlamak ve gelişimini, erdemlerini, esikliklerini ve değişik modellerini öğrenmek, - Demokratik sistem içinde siyasi kültürün, partilerin, seçim sistemlerinin, kamuoyunun, baskı gruplarının, sivil toplumun, seçkinlerin, ordunun, dinin konumunu değerlendirmek - Demokrasi teorisi ve anlayışlarının muhtelif ülkelerdeki örneklerini karşılaştırmalı olarak yorumlama yetisi edinmek. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle işlenir. Zaman-zaman öğrencilerin sunumları ile derslere katılımı sağlanmaktadır. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Ayrıca, çeşitli demokratik ülkelerdeki ilgili güncel olayların takibi de ödevlerle sağlanmaya çalışılmaktadır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Ders demokrasi tarihsel gelişimi ve çağdaş demokrasi anlayışının unsurları üzerinedir. Ele alınan esas konuları Demokrasi anlayışı, Siyasi Kültür, Siyasal Partiler, Secim Sistemleri, Kamuoyu, Baskı Grupları, Sivil Toplum, Elitler, Ordu ve Siyaset, Din ve Siyaset, Modernizm ve Post modernizm biçiminde sıralamak mümkündür. Ana Kaynaklar Mumtazer Turkone (der.), Siyaset, Ankara, Lotus Yayınevi, 2008. 119 Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Demokrasi: Teorik Tartışmalar - Tanımı - Temel Varsayımları ve Modelleri - Demokrasiye Eleştiriler - Demokrasinin Paradoksları - Az Gelişmiş Demokrasiler Demokraside Pratik Tartışmalar: Türkiye ve Azerbaycan`da Demokrasi uygulamaları - Özgün tecrübe - Dış etkenler - Merkeziyetçi Devlet Geleneği - Jeopolitik - Birey Siyasetin Toplumsal ve Kurumsal Boyutları: Teorik Tartışmalar - Siyasi Kültür - Siyasal Toplumsallaşma - Siyasal Toplumsallaşmanın Kaynakları Azerbaycan’da Siyasetin Toplumsal ve Kurumsal Boyutları: Pratik Tartışmalar - Türk Siyasi Kültürü - Türk Siyasi Kültüründe Demokrasi - Azerbaycan Siyasi Kültürü - Azerbaycan Siyasi Kültüründe Demokrasi Siyasi Partiler: Teorik Tartışmalar - Siyasi Partiler ve İşlevleri - Parti Tipolojisi - Parti Sistemleri - Parti İçi Demokrasi - Siyasi Partilerin Finansmanı Siyasi Partiler: Pratik Tartışmalar - Türkiye’de Siyasi Partiler - Azerbaycan’da Siyasi Partiler Seçim Sistemleri: Teorik Tartışmalar - Seçim Sistemleri ve Çoğunluk Sistemleri - Nisbi Temsil Sistemleri - Seçim Sistemleri ile Parti Sistemleri Arasında İlişki Seçim Sistemleri: Pratik Tartışmalar - Türkiye’de Seçim Sistemi ve Uygulamaları - Azerbaycan’da Seçim Sistemi ve Uygulamaları Kamuoyu ve Baskı Grupları: Teorik Tartışmalar - Kamuoyu: Tanımı, Sınıflandırması ve Siyasetle İlişkisi - Kamuoyu ve Medya - Kamuoyu Yoklamaları - Baskı Grupları: Tanımı, Sınıflandırması ve Siyasetle İlişkisi Kamuoyu ve Baskı Grupları: Pratik Tartışmalar - Türkiye’de Baskı Grupları - Azerbaycan’da Baskı Grupları 120 11 Siyasetin Güç Merkezleri: Teorik Tartışmalar Sivil Toplum Kavramı Sivil Toplu ve Devlet - Sivil Toplum Örgütleri Sınıflandırması Siyasetin Güç Merkezleri: Pratik Tartışmalar - Türkiye’de Sivil Toplum: Gelişimi, Statüsü, Örnekleri ve Sorunları - Azerbaycan’da Sivil Toplum: Gelişimi, Statüsü, Örnekleri ve Sorunları Seçkinler ve Aydınlar: Teorik Tartışmalar - Elit, Aydın ve Entelektüel nedir? - Klasik Elit Teorileri - Demokratik Elit Kuramı Seçkinler ve Aydınlar: Pratik Tartışmalar - Türkiye’de Seçkinler ve Aydınlar: Oluşumu ve Temel Özellikleri - Azerbaycan’da Seçkinler ve Aydınlar: Oluşumu ve Temel Özellikleri Ordu ve Siyaset: Teorik Tartışmalar - Ordu İşlevi ve Görevleri - Ordu ve Siyaset İlişkisi Ordu ve Siyaset: Pratik Tartışmalar - Türkiye’de Ordu ve Siyaset İlişkisi - Azerbaycan’da Ordu ve Siyaset İlişkisi Çağdaş Siyasi Yönelimler: Teorik Tartışmalar - Modernizm Nedir? - Modernizm ve Siyaset - Postmodernizm Nedir? - Postmodernizm və Siyaset Çağdaş Siyasi Yönelimler: Pratik Tartışmalar - Türkiye’de Modernleşme - Azerbaycan’da Modernleşme Din ve Siyaset: Teorik Tartışmalar - Din ve Toplum - Din ve Devlet - Din ve Siyaset - İslam ve Demokrasi Din ve Siyaset: Pratik Tartışmalar - Türkiye’de Din ve Devlet İlişkisi - Azerbaycan’da Din ve Devlet İlişkisi - 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %70 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 121 DERS BİLGİLERİ Adı Uluslararası İşletmecilik Kodu ULS 318 Öğretim Yarıyılı Güz Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Türkçe Kredi AKTS 2 4 Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Öğr. Gör. Metanet Memmedova Ders Dışı Görüşme Cuma 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 105 Nolu Oda Saatleri ve Yeri E-mail İngilizce Seçmeli [email protected] Dünyada hızlı değişim önemli boyutlara ulaşmıştır. Dünyadaki globelleşme hareketi uluslarası faaliyetlerin önemini arttırmışdır. Uluslarası İşletmecilik dersinin amacı işletmelerin ülke sınırları dışındakı faaliyetlerinin ülke sınırları içerisindeki faaliyetlerden farklı ve benzer yönlerini ortaya koymaktır. Öğrenim Çıktıları Uluslararası İşletmecilik dersi uluslararası işletmelerin tanımı, onların ülke dışı faaliyet türleri, uluslararsı işletmelrin faaliyetlerini destekleyen ve düzenleyen organizasyonlar, uluslarası işletmelerin örgüt kültürleri, etik davranışları, ve uluslararası işletmelerin fonksiyonları ile ilgili bilgileri öğrencilere aktarmaktadır. Öğretim Yöntemi Derslerde iki aşamadan ibaret bir ögrenim süreci uygulanmaktadır. Birinci aşamada uluslararası işletmelerin faaliyetleri ile ilgili temel bilgiler verilmektedir. İkinci aşamada uluslarası işletmecilik fonksiyonları ile ilgili teorik yönleri anlatılmaktadır. Her iki aşamada konular örneklerle desteklenmiştir. Amacı İçeriği Uluslararsı işletmecilik kavramı, uluslararası organizasyonlar, ülke dışı faaliyetler, örgüt kültürü, uluslararası işletmelerde etik, uluslararası işletmelerin fonksiyonları( yönetim, pazarlama, üretim, finans, insan kaynakları yönetimi), çok uluslu işletmelerde global stratejiler geliştirme. Ana Kaynaklar - Uluslararası İşletmecilik, Nurhan Aydın, Celil Koparal ve diğerleri, AÖF yayını - Global Business Strategy: A. Systems Aproach, A.G. Kefalas, - Küresel Pazarlama Yönetimi, İpek Altınbaşak, Ayşe Akyol ve diğerleri. Yardımcı Kaynaklar HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular Uluslararası İşletmeciliğe Giriş - Uluslararası İşletmeciliğin tanımı - Ulusal ve uluslararası işletmeciliğin karşılaştırılması 122 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 - Uluslararası İşletmeciliği önemli kılan gelişmeler - Uluslararası İşletmeciliğin tarihsel gelişimi Uluslararası organizasyonlar - Coğrafi Bölgeye Dayanan Organizayonlar - Bölgesel Ekonomik Entegrasyonlar Ülke Dışı Faaliyetler - Ülke dışına açılma - Ülke dışı faaliyet türleri - İhracat - Doğrudan yabancı yatırım Ülke Dışı Faaliyetler - Ortaklık - Ortaklık türleri Uluslararası İşletmelerde Örgüt Kültürü - Örgüt kültürü kavramı - Ulusal kültür ve örgüt kültürü arasında etkileşim - Örgüt Kültürü tipleri - Örgüt Kültürü ve ülke tercihleri - Çokkültürlülük ve farklılıkların yönetimi - Etkin çokkültürlü takımlar oluşturma Uluslararsı İşletmelerde Etik - Etik kavramı - Etik kuramlar Uluslararası İşletmelerde Stratejik Planlama - Uluslarası Stratejik Planlama - Strateji belirlemede Temel adımlar Ara Sınav Uluslararası İşletmelerde Örgüt Yapıları - Temel Örgüt yapöları - Geleneksel olmayan örgütsel yaklaşımlar - Uluslararası İşletmelerin örgütsel özellikleri Uluslararası İşletmelerde insan kaynakları yönetimi - Uluslararsı İşletmelerde İnsan Kaynakları Yönetimi - Uluslararası İşletmelerde Kadrolama Politikaları - Uluslararası İşletmelerde İşe Alma - Uluslararası İşletmelerde eğitim ve gelişme - Uluslararası İşletmelerde Performans Değerlendirme - Uluslararsı İşletmelerde Ücret Yönetimi Uluslararası İşletmelerde Pazarlama - Uluslararası Pazarlama - Uluslararası işletmelerin dış pazara açılma nedenleri - Uluslararası pazarlamada çevre faktörleri Uluslararası Pazarlama - Ürün - Fiyatlandırma - Tutundurma - Dağıtım Uluslararası yatırım kararları - Uluslararası Yatırım şekilleri 123 14 15 - Uluslararası işletmelerde Çalışma serrmayesi Yönetimi Uluslararası İşletmelerde Üretim Sistemi - Üretim sistemi faaliyetleri - Üretim tesislerinin dünya çapında standartlaştırılmasının yararları Çokuluslu İşletmelerde Global Strateji geliştirme - Global strateji geliştirme nedenleri - Aşamaları - Sınıflandırılması BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 124 DERS BİLGİLERİ Adı İnsan Hakları Kodu ULS 312 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Elşen Memmedli Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Cuma 13.30-14.30 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 408 Nolu Oda Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Dersin temel amacı, İnsan Hakları ve Demokrasi konusunu tarihsel süreçte tüm boyutlarıyla, farklı yaklaşımlar ve güncel tartışmalar çerçevesinde teorik açıdan açıklamaktır. Öğrenim Çıktıları- Uluslararası İlişkilerde insan haklarının kaynağı, felsefi temelleri ve gelişimi öğrenmek, -İnsan haklarının hangi ölçütlere göre sınıflandırıldığı, insan haklarındaki ikili ayrım, kendi kaderini tayin hakkı, kolektif haklar ve grup hakları konularını incelemek. -insan haklarının uluslararasılaşması ve insan haklarının dış politika yapımına dahil edilmesi sürecini araştırmak. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği İNSAN HAKLARININ KAYNAKLARI, İNSAN HAKLARININ KAPSAMI, İNSAN HAKLARININ NİTELİKLERİ, İNSAN HAKLARININ SINIFLANDIRILMASI kavramları. Ana Kaynaklar İNSAN HAKLARI VE DEMOKRATİKLEŞME SÜRECİ, Dr. İhsan DAĞI, Emre GÖKALP. Münci KAPANİ, İNSAN HAKLARININ ULUSLARARASI BOYUTLARI. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular - İnsan Hakları Kavramı İnsan hakları doktrinin felsefi ve ahlaki temelleri 125 2 İnsan Haklarının Kaynakları - Doğal Hukuk; - İnsan Doğası; - İnsanın Değeri. 3 İnsan Haklarının Kapsamı - İnsan Haklarının Öznesi - İnsan Haklarının Nitelikleri 4 İnsan Haklarının Sınıflandırılması - pozitif statü hakları, - negatif statü hakları - aktif statü hakları 5 İnsan Haklarında İkili Ayrım - sivil ve siyasi haklar - ekonomik ve sosyal haklar 6 Kolektif Haklar - klasik liberal çizgi - kolektivist çizgi 7 Kendi Kaderini Tayin Hakki (Self-Determinasyon Hakki) - Kendi Kaderini Tayin Hakkının Niteliği - Kendi Kaderini Tayin Hakkının Öznesi 8 Yarıyıl İçi Sınavı 9 Uluslararasi İnsan Haklari Rejimleri Ve Korunma Mekanizmaları - Birleşmiş Milletler (BM) rejimi - Bölgesel mekanizmalar 10 İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi - Beyannamenin içeriği - Beyannamenin uygulanması. 11 Uluslararası Sivil Ve Siyasal Haklar Anlaşması İle Uluslararası Ekonomik, Sosyal Ve Kültürel Haklar Anlaşması. - Anlaşmaların içeriği - Anlaşmaların uygulanması 12 Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi - Anlaşmanın içeriği - Anlaşmanın uygulanması 13 Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) Amerika İnsan Hakları Sözleşmesi - Anlaşmanın içeriği - Anlaşmanın uygulanması Uluslararası Politika Ve İnsan Hakları - Azgelişmişlik ve İnsan Hakları - Egemenlik ve İnsan Hakları. 14 15 126 Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 127 DERS BİLGİLERİ Adı Uluslararası Hukuk II Kodu ULS 326 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Bahar 3 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. İlhame Gadimova Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Çarşamba 10.30-11.30 Arası, H.Aliyev, 36, 6.kat, 719 Nolu Oda Önceden arayınız 444 74 44 (2011) Uygulama Kredi hafta/saat 3 İngilizce AKTS 4 Seçmeli Dersin temel amacı, uluslararası hukukunun tanımı ve gelişimi, diğer hukuk düzenleri ve iç hukuk ile ilişkisi, kaynakları ve hukuksal işlemleri, kişileri, mekansal kuralları, ekonomik uluslararası örgütler ile ilişkiler, uluslararası hukuk düzeninde yer alma: devletlerin tanınması, halefiyeti, diplomasi ilişkileri, uluslararası toplumda uyuşmazlıkların çözümü hakkında teorik ve uygulamaya dönük bilgiler aktarmaktır. Öğrenim Çıktıları - Uluslararası hukuk termini, uluslararası örgütler ve devletlerin uluslararası hukuk düzeninde yer alması ile bağlı mesleki bilgilerin edinilmesi; - Uluslararası sorunların çözümü alnında mesleki uzamanlık bilgilerinin alınması. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından power point sunum eşliyinde anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği kaynakları ve sunumları ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Uluslararası hukuk düzeninde yer alma, Uluslararası ilişkilerin ve faaliyetin yürütülmesi, Uluslararası hukuka uyulmasının sağlanması, Uluslararası toplumda uyuşmazlıkların çözümü, Kuvvet kullanılması ve silahlı çatışmalar. Ana Kaynaklar PAZARCI, Hüseyin, Uluslararası Hukuk 12. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2013 Hafta 1 2 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Uluslararası hukuk düzeninde yer alma - Uluslararası hukukta tanıma - Devletlerin ardıl olması Devletlerin uluslararası ilişkileri ve faaliyetleri - Diplomasi ilişkileri - Konsolosluk ilişkileri ve faaliyetleri 128 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Uluslararası örgütlerin uluslararası ilişkileri ve faaliyetleri - Sürekli temsil ilişkileri - AD HOC temsil ilişkileri Uluslararası sorumluluk - Koşulları - İleri sürülmesi ve diplomatic koruma - Hukuksal etkileri Uluslararası önlemler ve zorlama yolları - Hukuksal önlemler - Bskı ve vazgeçirme önlemleri - Karşı önlemler ve zorlama yolları - Savaş Uluslararası hukuk kişileri arasında uyuşmazlıkların çözüm yolları - Geleneksel çözüm yolları - Yargısal çözüm yolları Yabancı özel hukuk kişileri arasındakı uyuşmazlıkların çözümü - Hakemlikler - AB Adalet Divanı Yarıyıl İçi Sınavı Kuvvet kullanma yetkisi - Silahların denetimi - Silahsızlanma Silahlı çatışmalar - Temel özellikleri - Türleri Silahlı çatışmaların başlaması ve hukuksal durum - Savaş durumu - İşgal rejimi - Uluslararası olmayan silahlı çatışmalarda durum Silahlı çatışmaların yürütülmesi - Uluslararası silahlı çatışmalarda - Uluslararası olmayan silahlı çatışmalarda - Örgütlerin katıldığı silahlı çatışmalarda Silahlı çatışmaların durdurulması, sona ermesi ve hukuksal durum - Uluslararası silahlı çatışmalar - Uluslararası olmayan silahlı çatışmalar - BM Kuvvetlerinin ve öteki uluslararası örgütlerin katıldığı silahlı çatışmalar Silahlı çatışmalar nedeniyle devletlerin, kişilerin ve uluslararası örgütlerin sorumluluğu - Devletlerin uluslararası sorumluluğu - Kişilerin uluslararası cezai sorumluluğu - Uluslararası örgütlerin uluslararası sorumluluğu Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - 129 %30 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 130 VII Dönem Sillabusları TÜRKİYE TÜRKÇESİ DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ ULS 467 Zorunlu Türkiye Dış Politikası-I Türkiyə Xarici Siyasəti-I ULS 403 Zorunlu Azerbaycan Dış Politikası-I ULS 433 Zorunlu Küresel Siyaset ULS 419 Seçmeli Toplam Kalite Yönetimi Y.Y KODU Z/S ULS 409 Seçmeli ULS 415 ULS 421 VII. ULS 405 Seçmeli ULS 441 ULS 443 Seçmeli ULS 449 ULS 457 ULS 461 ULS 465 Seçmeli Seçmeli Seçmeli Uluslararası İlişkilerde Kuvvet Kullanımı Çalışma Ekonomisi Proje Yönetimi Uluslararası Finans Karabağ Sorunu Bölgesel Siyaset: Güney Kafkasya Jeopolitik Türk Dünyasının Güncel Sorunları Medya ve Siyaset Menkul Değerler Yatırım Analizi İNGİLİZCE Turkish Foreign PolicyI Azerbaijani Azərbaycan Xarici Foreign PolicySiyasəti-I I Qlobal Siyasət Global Politics Ümumi Total Quality Keyfiyyətin Management İdarəedilməsi The Beynəlxalq Enforcement of Münasibətlərdə Power in Güc Tətbiqi International Əməyin Relations İqtisadiyyatı Labor Layihənin Economics İdarəedilməsi Project Management Beynəlxalq International Maliyyə Finance Karabakh Qarabağ Problemi Conflict Regional Siyasət: Regional Cənubi Qafqaz Politics: South Caucasus Geosiyasət Geopolitics Türk Dünyasının Aktual Problemləri Current Problems of Turkish World Media və Siyasət Qiymətli Kağızlar və İnvestisiya Analizi Media and Politics Securities Investment Analysis KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 2+0 4 2+0 4 2+0 3 2+0 3 2+0 3 2+0 3 3 2+0 3 2+0 2+0 3 2+0 3 20 32 131 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 467 Türkiye Dış Politikası-1 Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Güz Türkçe Kredi AKTS 2 4 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Nazim Caferov Ders Dışı Görüşme Pazartesi saat 15.30-17.05 Arası, ADİU 4. Öğretim Binası 404 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon GSM +99450 337 25 16 E-mail [email protected] Amacı Ders cumhuriyetin oluşumdan Soğuk Savaşın bitişine kadar Türkiye dış politikasının hangi koşullarda neye göre şekillendiği üzerine teorik ve kronolojik bilgi vermeği ve konuları analiz etmeği öngörmektedir. Bu çerçevede ders, tarihsel ve tematik perspektif içerisinde Türk Dış Politikasının genel olarak açıklanmasını ve siyasa yapıcıları etkileyen büyük sorunları anlamayı amaçlar. Bu derste 1919-1991 arasında Türkiye Dış Politikasındaki geçerli olan ilkeler ve politika yapım süreçleri genel hatlarıyla ortaya konmakta ve bundan hareketle ulusal diş politikanın önemli olaylara ilişkin yaklaşımları değerlendirilmektedir. Öğrenim Çıktıları Bu derste öğrenciler dış politika tanımı ve diş politika analizi perspektifinden hareketle 1919-1991 dönemindeki Türkiye dış politikası hakkında teorik bilgi kazanacak, yakın tarih bilgisi edinecek, dış politika oluşturma süreçleri hakkında bilgi alacak ve analiz yapma becerisi kazanacaklar. Ayrıca, ders Türkiye dış politikasının gündemindeki konuların ve sorunların tarihsel oluşumu süreci hakkında öğrencilerde belli bir bilgi birikiminin oluşumuna katkı yapacak ve günümüzle ilgili daha sağlıklı ve kapsamlı değerlendirme yapmasına yardımcı olacaktır. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle işlenmektedir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı soru-cevap ve tartışma ortamı içerisinde yürütülmesine çalışılmaktadır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Öğrencilerin konuları derinlemesine incelemesi ve anlaması için zaman-zaman ödevlerin verilmesi, bu ödevlerin sözlü ve yazılı sunulması yöntemi de kullanılmaktadır. Dersin iyice anlaşılması için öğrencilere ana kaynakların yanısıra, ihtiyaca göre yardımcı kaynaklar da verilmektedir. Ayrıca, konularla ilgili güncel gelişmelerin takip edilmesi de tavsiye edilmektedir. İçeriği “Dış politika” ve “dış politika analizi” gibi kavramlardan hareketle 1919132 1991 döneminde Türkiye Cumhuriyetinde dış politika süreci, işleyişi, temel olaylar, kararlar ve bunların etkilerinin incelendiği bir derstir. Ana Kaynaklar - Ali Balcı, Türkiye Dış Politikası. İlkeler, Aktörler, Uygulamalar, İstanbul, Etkileşim, 2013. William Hale, Türk Dış Politikası, çev:Petek Demir, İstanbul, Arkeloji ve Sanat yayınları , 2003. İdris Bal (der.), 21. Yüzyılda Türk Dış Politikası, Ankara, Nobel yayın dagıtım, 2004, ss.3-56. Bahadir Pehlivantürk, “Analiz Düzeyi Problemi”, Şaban Kardaş, Ali Balcı (der.) , Uluslararası İlişkilere Giriş, İstanbul, Küre yayınları, 2. Baskı, 2014, ss.531-538. Gengiz Erişen, “Dış Politika Analizi”, Şaban Kardaş, Ali Balcı (der.) , Uluslararası İlişkilere Giriş, İstanbul, Küre yayınları, 2. Baskı, 2014, ss.355-366. - Baskın Oran (der.), Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bügune Olgular, Belgeler, Yorumlar, 1. Cilt: 1919-1980, Ankara, İletişim, 2001. - Haydar Çakmak, Türk Dış Politikası, 1919-2012, Ankara. Platin, 2. baskı, 2012, - Mustafa Aydın, 2000`li Yıllara Doğru Türkiye`nin önde gelen Sorunlarına Yaklaşımlar , İstanbul, TUGİAD, Mart 1998, ss.7-19. Yardımcı Kaynaklar HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular Dış Politika - Dış politika nedir? Uluslar arası İlişkiler Teorilerinde Dış Politika Dış Politika Analizi 2 Osmanlı İmparatorluğunun Dış Politikasının Genel bir Değerlendirmesi - Osmanlı İmparatorluğu ve Uluslararası Sistem - Osmanlı İmparatorluğunun Dış Politika Anlayışı - Osmanlı İmparatorluğunun Dış Politika Uygulamaları 3 Türkiye Dış Politikasının Yapı Taşları - Tarih - Coğrafya İdeoloji 4 İstiklal Savaşı Döneminde Dış Politika (1919-1923) - İlkeleri - Yapımı - Uygulamaları 5 Atatürk Dönemi Dış Politikası (1923-1938) - İlkeleri - Yapımı - Uygulamaları 133 6 İnönü Dönemi Dış Politikası (1938-1950) - İlkeleri Yapımı Uygulamaları 7 Menderes Dönemi Dış Politikası (1950-1960) - İlkeleri - Yapımı - Uygulamaları 8 Askeri Vesayet Döneminde Dış Politika (1960-1973) - İlkeleri - Yapımı - Uygulamaları 9 Ecevit ve Milli Cephe Döneminde Dış Politika (1973-1980) - İlkeleri - Yapımı - Uygulamaları 10 Darbe Gölgesinde Dış Politika (1980-1987) - İlkeleri - Yapımı - Uygulamaları 11 Özal Dönemi Dış Politikası (1987-1991) - İlkeleri - Yapımı - Uygulamaları 12 Soğuk Savaşın Bitişinin Türk Dış Politikasına Etkileri - Olumlu etkiler - Olumsuz etkiler 13 Sonuç Genel Tekrar - Tartışma ve Değerlendirme BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 134 DERS BİLGİLERİ Adı Azerbaycan Dış Politikası - I Kodu ULS 403 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Araz Aslanlı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri E-mail Cuma 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 409 Nolu Oda Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 4 Seçmeli [email protected] Amacı Dersin temel amacı, dış politikanın tanımı ve değişen doğası çerçevesinde Azerbaycan dış politikasını öğrenmektir. Bu çerçevede Azerbaycan dış politikasının tarihi ve oluşumu küresel, bölgesel ve iç faktörler dikkate alınarak ele alınacak, bu dış politikanın esas yönleri konusunda teorik ve uygulamaya dönük bilgiler aktarılacaktır. Öğrenim Çıktıları - Azerbaycan dış politikasının tarihi gelişimini öğrenmek, - Azerbaycan dış politikasının oluşum sürecini anlamak, - Azerbaycan dış politikasında kararalma sürecini ve önemli kurumları öğrenmek, - Azerbaycan dış politikasının genel stratejik yönlerini öğrenmek ve karşılaştırmalı olarak yorumlama yetisi edinmek. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Ders esas itibariyle bağımsızlık sonrası Azerbaycan dış politikası üzerindedir. Ders kapsamında genel olarak dış politika anlayışı ve onun değişen doğası, Azerbaycan’ın strateji konumu, ulusal dış politika karar alma mekanizmi, enerji faktörü, Karabağ meselesi, Türkiye, Rusya, İran, ABD, Avrupa, Çin, diğer ülkelerle ve uluslararası kuruluşlarla ilişkiler ele alınmaktadır. Ana Kaynaklar - Nazim Caferov, Elçibey Dönemi Azerbaycan Dış Politikası, Ankara, ASAM Yayınları, 2001 - Araz Aslanlı, İlham Hesenov, Haydar Aliyev Dönemi Azerbaycan Dış Politikası, Ankara, Platin Yayınları, 2005 - Araz Aslanlı, Cavid Veliev, Güney Kafkasya & Toprak Bütünlüğü, Jeopolitik Mücadeleler ve Enerji, Ankara, Berikan Yayınevi, 2011. - Editör: Çağrı Erhan, Kafkasya’nın Yükselen Yıldızı: İlham Aliyev Döneminde Azerbaycan, Ankara, Atatürk Kültür, Dil Ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, 2013 Yardımcı - Əli Həsənov, Müasir beynəlxalq münasibətlər və Azərbaycanın xarici Kaynaklar siyasəti, Bakı, Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Dövlət 135 İdarəçilik Akademiyası, 2005. Novruz Məmmədov, Xarici Siyasət: Reallıqlar və Gələcəyə Baxış, Bakı, Qanun,2013 - Cəmil Həsənli, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin xarici siyasəti: 19181920, Bakı, Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi, 2009. - Musa Qasımlı, Azərbaycanın xarici siyasəti (konsepsiya məsələləri), Bakı, Mütərcim, 1997 - Musa Gasımlı, Uluslararası İlişkilerde Güney Azerbaycan meselesi (40’lı yıllar), Ankara, Asena, 1997 - Cemil Hasanlı, Soğuk Savaşın İlk Çatışması-İran Azerbaycanı, Ankara, Bağlam, 2005 - Elman Nəsirov, Azərbaycan-ABŞ münasibətləri. 1991-1997-ci illər, Bakı, Qanun nəşriyyatı, 1998. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Dış Politika ve Dış Politika Analizi Nedir? - Dış Politikanın tanımı - Dış Politikanın değişen doğası - Dış Politikanın Analizi Azerbaycanın Stratejik Konumunu Belirleyen Etkenler - Jeopolitik etken - Jeoekonomik etken - Jeokültürel etken Azerbaycan Dış Politikasında kararalma mekanizmaları ve süreci - Cumhurbaşkanı - Dışişleri Bakanlığı - Diğer resmi ve resmi olmayan birimler Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Deneyimi (1918-1920) - Genel anlamda AHC’nin dış politika yaklaşımı - Türkiye’yle ilişkiler - İran’la ilişkiler - Ermenistan’la ilişkiler - Gürcistan’la ilişkiler - ABD ve Avrupa ile ilişkiler - Rusya’yla ilişkiler Bağımsızlık mücadelesi dönemi - SSCB’nin Dağılma Sürecinde Azerbaycan’da İç Siyasi Gelişmeler - Azerbaycan Ulusal Mücadelesinde Azerbaycan Halk Cephesi - 20 Ocak 1990 Bakü Katliamı - 20 Ocak’tan Bağımsızlığa Giden Siyasal Süreç Bağımsızlık Döneminin İlk Addımları: Ayaz Mutallibov Dönemi Dış Politikası - Genel Çerçeve - Başlıca konular - İkili ilişkiler - Uluslararası örgütler Ebülfez Elçibey Döneminde Azerbaycan Dış Politikası - Genel Çerçeve - Başlıca konular Ebülfez Elçibey Döneminde Azerbaycan Dış Politikası - Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 136 9 10 11 12 13 14 15 - İkili ilişkiler - Uluslararası örgütler Haydar Aliyev Döneminde Azerbaycan Dış Politikası - Genel Çerçeve - Başlıca konular Haydar Aliyev Döneminde Azerbaycan Dış Politikası - İkili ilişkiler-1 Haydar Aliyev Döneminde Azerbaycan Dış Politikası - İkili ilişkiler-2 - Uluslararası örgütler İlham Aliyev Döneminde Azerbaycan Dış Politikası - Genel Çerçeve - Başlıca konular İlham Aliyev Döneminde Azerbaycan Dış Politikası - İkili ilişkiler - Uluslararası örgütler İlham Aliyev Döneminde Azerbaycan Dış Politikası - Milli Güvenlik Yasası - Azerbaycan Milli Güvenlik Stratejisi Belgesi - Askeri Doktrin Azerbaycan’da dış politika - iç politika ilişkisi; iç politik süreçlere dış müdahale Genel tekrar Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 137 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 433 Küresel Siyaset Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Güz Türkçe Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ziyadhan HASANOV Ders Saatleri ve Yeri Salı 13:45- 15:20 Kredi AKTS 2 3 İngilizce Seçmeli Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi 4 Sayılı Öğretim Binası 202 Nolu Oda Telefon GSM E-mail +99455 9153648 Amacı İnsanlar arası ekonomik ilişkiler, toplumların meydana getirdiği medeniyetlerden çok daha eskidir. İktisat bilimi, bireyler ve toplumlar arası ekonomik ilişkilerin analizini yapar. Dersin temel amacı, öğrencinin temel iktisat bilgisini geliştirme ve piyasa mekanizması içerisinde ekonomik kavramların anlam ve ilişkilerini öğrenme, değerlendirme ve analiz etme gücü ve becerisini kazandırmaktır. Ayrıca öğrencilere günlük ekonomik kararlarını vermede yardımcı olmak, mesleki başarı için gerekli olan temel iktisat bilgilerini kazandırmak ve toplum ve dünya olaylarının anlaşılmasını sağlayacak iktisat bilgileri ile donatmaktır. Dolayısıyla bu dersin temel hedefi iktisat öğrenimine yeni başlayan öğrencilere, iktisat biliminin genel çerçevesi niteliğinde bilgi verilmesi ve daha sonraki iktisat derslerine temel oluşturmaktır. Bu amaçla ekonominin önemi, ekonominin diğer disiplinlerden farklılığı, ekonomide önemli kavramlar, ekonomideki temel sorunlar, ekonomik analiz yöntemleri, ekonomik faaliyetlerin akımı, ekonomik birimler, ekonomide düşünce akımı, talep, arz, piyasa dengesi, talep esnekliği, arz esnekliği ve devletin piyasa fiyatlarına müdahalesi konuları kapsamlı olarak incelenmesi bu dersin en önemli amacıdır. [email protected] Öğrenim Çıktıları Ekonomiyi ve onun temel kavramlarını anlar, gerçek hayattaki ekonomik olaylara ve sorunlara yaklaşımlarında geniş bir bakış açısından hareketle, iktisadi konularda analitik yönden tutarlı fikir oluşturma ve bu fikri savunma becerisine sahip olan, başkalarınca oluşturulan fikirleri de tutarlı bir şekilde eleştirebilme yeteneği kazanır, sayısal ve grafiksel metotlarla Genel ekonomi teorisi (üretim olanakları eğrisi, talep, arz, piyasa dengesi) hakkında tam bilgili olur, ekonomi dallarını ve onun kullandığı metotları kavrar, çağdaş ekonominin örgütlendiği, koordine edildiği ve çalıştığı değişik ekonomik sistemleri bilir, pazar sözcüğünün anlamını bilir, arz 138 ve talep kanunlarını tanır ve pazarın bu kanunlara dayanarak çalıştığını kavrar, arz ve talebe etkisi olan etmenleri belirler, arz ve taleplerin fiyatlarla olan ilişkilerini analiz eder ve onların karşılıklı etkisini kavrar, pazar dengesini ve dengesizliğini bilir ve pazar dengesizliği durumlarında denge sağlamanın çıkarlarını kavrar, sosyal olayları izleyebilecek ve sosyal olaylar hakkında yorum yapabileceksiniz, ulusal ve uluslararası düzeyde alanıyla ile ilgili sorunları alanlarında ortaya çıkan teorik ve pratik yenilikleri takip edebileceksiniz, yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda bilincine sahip olma ve farkındalık yaratabilme, ahlaki değerlere önem veren, sorumluluk bilincine sahip, özgüveni yüksek ve sağlam bir karakter yapısına sahip olurlar. Öğretim Yöntemi Politika bilimi, çok geniş bir alanı kapsayan ve henüz gelişme halinde olan bir sosyal bilim dalıdır. Modern politika biliminde yeni gelişmelerin ışığında, yeni araştırma metodlarıyla ortaya konan bilgilerin yanı sıra, eskiden beri üzerinde durulan klasik ve geleneksel konulara ve sorunlara da yer verilmiştir. Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Ayrıca öğrencilere gazetelerde ve/veya ekonomi dergilerinde yer alan ekonomik gelişmeleri izlemeleri tavsiye edilmektedir. İçeriği Ekonomi, anlamı, hedefi, dalları ve ekonomik analiz, değişik ekonomik sistemler, pazar (piyasa), kavramının anlamı ve çeşitleri, talepler ve talep kanunları, arz ve arz kanunları, talep ve arz esnekliği, pazar dengesi ve dengesizliği, taban ve tavan fiyat uygulamaları. Ana Kaynaklar - Yardımcı Kaynaklar - Küresel Siyaset, Andrew Heywood, Adres Yayınları, Haziran 2013. Siyaset Bilimine Giriş, Munci Kapani, Bilgi Yayınevi, Ekim 2004 Siyaset Bilimi, Davut Dursun, Beta Yayınları, 7.Baskı, Ekim 2014 Siyaset Bilimine Giriş, Esat Çam, Der Yayınları, 2011 Siyaset, Mumtaz er Türköne Siyasi İdeolojiler, Andrew Heywood, Siyaset, Andrew Heywood, ABD’nin Haydut Devletleri, Kemal İnat, Değişim Yayınları, Eylül 2004. Orta Asya ve Kafkasya (Rekabetten İşbirliğine), Tayyar Arı, MKM Yayınevi, Ekim 2010. Çağdaş Devlet Sistemleri (Siyaset, Coğrafya, Kültür), Michael G. Roskin, Adres Yayınları, Mart 2009. Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika, Tayyar Arı, 6. Baskı, Alfa Yayınları, Nisan 2006. Uluslararası İlişkiler Teorileri (Çatışma, Hegemonya, İşbirliği), 139 Tayyar Arı, 5. Baskı, Ekim 2008 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 Konular KÜRESEL SİYASETLE TANIŞMA Küresel Siyaset nedir? Uluslararası Politikadan Küresel Siyasete Küreselleşme ve Sonuçları Küresel Politikaya Yaklaşımlar Ana Akım Perspektifler Eleştirel Perspektifler Küresel Politikada Süreklilik ve Değişim Güç Güvenlik Adâlet TARİHSEL BAĞLAM MODERN DÜNYANIN İNŞASI Eski Çağdan Moderne Batı’nın Yükselişi Emperyalizm Çağı ‘KISA’ 20. YÜZYIL: 1914-1990 Birinci Dünya Savaşı’nın Kökenleri İkinci Dünya Savaşı’na Giden Yol İmparatorlukların Sonu Soğuk Savaş’ın Yükselişi ve Düşüşü 1990’DAN BERİ DÜNYA ‘Yeni Bir Dünya Düzeni’? 9/11 ve ‘Teröre Karşı Savaş’ Küresel ekonominin Değişen Dengeleri KÜRESEL SIYASET TEORİLERİ ANA AKIM PERSPEKTİFLER Realizm Kutupluluk, İstikrar ve Güç Dengesi Liberalizm ELEŞTİREL GÖRÜŞLER Marksizm, Neo-Marksizm ve Eleştirel Teori Sosyal İnşacılık Post-yapısalcılık Feminizm Yeşil Siyaset Post-Sömürgecilik KÜRESEL DÜŞÜNMEK Karşılıklı Bağlanmışlık Sorunu Kozmopolitanizm Paradigmalar: Aydınlatıcı mı, Kısıtlayıcı mı? KÜRESEL ÇAĞDA EKONOMİ KAPİTALİZM VE NEO-LİBERALİZM Dünya Kapitalizmleri Neo-liberalizmin Zaferi 140 5 6 7 8 Neo-liberalizmin Sonuçları EKONOMİK KÜRESELLEŞME Ekonomik Küreselleşmenin Nedenleri Ekonomik Yaşam Ne Kadar Küreselleşmiştir? KRİZDEKİ KÜRESEL KAPİTALİZM Ekonomik Canlanma ve Çöküş Modern Krizler ve Bulaşmalar’ KÜRESEL ÇAĞDA DEVLET VE DIŞ POLİTİKA DEVLETİN VE DEVLET OLMANIN DEĞİŞKENLİĞİ Devletler ve Egemenlik Devlet ve Küreselleşme Devlet Dönüşümü Devletin Geri Dönüşü ULUSAL YÖNETİMDEN ÇOK-DÜZEYLİ YÖNETİŞİME Yönetimden Yönetişime Çok-Düzeyli Yönetişim DIŞ POLİTİKA Dış Politikanın Sonu mu? Kararların Alınışı Rasyonel Aktör Modelleri Aşamalı Modeller Bürokratik Örgütlenme Modelleri Algısal Süreçler ve İnanç Sistemleri Modelleri KÜRESEL ÇAĞDA TOPLUM TOPLUMSAL BİRBİRİNE BAĞLANMIŞLIK: YOĞUNDAN SEYREĞE? Endüstrileşmeden Post-Endüstrileşmeye Yeni Teknoloji ve ‘Bilgi Toplumu’ Risk, Belirsizlik ve Güvensizlik KÜRESELLEŞME, TÜKETİMCİLİK VE BİREY Küreselleşmenin Toplumsal ve Kültürel Sonuçları Tüketimcilik Küreselleşiyor Bireyciliğin Yükselişi KÜRESEL SİVİL TOPLUM Küresel Sivil Toplumu Açıklamak Ulus-Ötesi Toplumsal Hareketler ve NGO’lar Tabandan Küreselleşme? KÜRESEL ÇAĞDA ULUS MİLLİYETÇİLİK VE DÜNYA SİYASETİ Milliyetçiliği Anlamak Ulus-Devletler Dünyası Milliyetçilik, Savaş ve Çatışma KÜRESEL DÜNYADA ULUSLAR Hareket Hâlinde Bir Dünya Ulus-Ötesi Toplumlar ve Diasporalar Melezlik ve Çok-Kültürlülük DİRİLEN MİLLİYETÇİLİK Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Ulusal Benlik Davası Kültürel ve Etnik Milliyetçiliğin Yükselişi Küreselleşme Karşıtı Milliyetçilik KİMLİK, KÜLTÜR VE BATI’YA KARŞI MEYDAN OKUMALAR KİMLİK SİYASETİNİN YÜKSELİŞİ 141 9 10 11 12 Modernleşme Olarak Batılılaşma Kolektif Kimlik Siyaseti Kültürel Çatışma Kaçınılmaz mıdır? DİNSEL UYANIŞÇILIK Din ve Siyaset Fundamentalizmin Yükselişi BATI’YA KARŞI MEYDAN OKUMALAR Post-Sömürgecilik Asya Değerleri İslâm ve Batı Siyasal İslâmın Doğası Batı ve ‘Müslüman Sorunu’ GÜÇ VE 21. YÜZYIL DÜNYA DÜZENİ GÜÇ VE KÜRESEL SİYASET Yetenek Olarak Güç İlişkisel Güç ve Yapısal Güç Gücün Değişen Doğası SOĞUK SAVAŞ SONRASI KÜRESEL DÜZEN Soğuk Savaş İki-Kutupluluğunun Sonu ‘Yeni Dünya Düzeni’ ve Kaderi AMERİKAN HEGEMONYASI VE KÜRESEL DÜZEN Hegemonya Konumuna Yükselmek ‘Teröre Karşı Savaş’ ve Ötesi İyi Huylu Hegemonya mı, Kötü Huylu Hegemonya mı? ÇOK-KUTUPLU KÜRESEL DÜZEN? Çok-Kutupluluğun Yükselişi Çok-Kutuplu Düzen mi, Düzensizlik mi? SAVAŞ VE BARIŞ SAVAŞIN DOĞASI Savaşın Türleri Savaş Neden Çıkar? Siyasetin Devamı Olarak Savaş SAVAŞIN DEĞİŞEN YÜZÜ ‘Eski’ Savaşlardan ‘Yeni’ Savaşlara? ‘Post-Modern’ Savaş SAVAŞI HAKLILAŞTIRMAK Reelpolitik Haklı Savaş Teorisi Pasifizm NÜKLEER SILÂHLARIN YAYILMASI VE NÜKLEER SILÂHSIZLANMA NÜKLEER SİLÂHLANMA Nükleer Silâhların Niteliği Soğuk Savaş Döneminde Nükleer Silâhların Yayılması Soğuk Savaş Sonrası DönemdeNükleer Silâhların Yayılması NÜKLEER SİLÂHLARIN KONTROLÜ VE SİLÂHSIZLANMA Silâhların Kontrolü ve Nükleer Silâhların Yayılmasıyla Mücadele Stratejileri Nükleer Silâhlardan Arındırılmış Bir Dünya? TERÖRİZM TERÖRİZMİ ANLAMA Terörizmi Tanımlama 142 13 14 15 ‘Yeni’ Terörizmin Yükselişi? TERÖRİZMİN ÖNEMİ Terörizm Küreselleşiyor mu? Yıkıcı Terörizm? TERÖRİZMLE MÜCADELE Devletin Güvenliğini Güçlendirme Askerî Baskı Siyasî Anlaşmalar İNSAN HAKLARI VE İNSANÎ MÜDAHALE İNSAN HAKLARI İnsan Haklarını Tanımlama İnsan Haklarını Koruma İnsan Haklarına Meydan Okuma İNSANÎ MÜDAHALE İnsanî Müdahalenin Yükselişi İnsanî Müdahalenin Şartları İnsanî Müdahale işe Yarar mı? ULUSLARARASI HUKUK ULUSLARARASI HUKUKUN DOĞASI Hukuk Nedir? Uluslararası Hukukun Kaynakları Uluslararası Hukuka Niçin Uyulmaktadır? DEĞİŞİM HÂLİNDEKİ ULUSLARARASI HUKUK Uluslararası Hukuktan Dünya Hukukuna? Savaş Hukukundaki Gelişmeler Uluslararası Mahkemeler ve Uluslararası Ceza Mahkemesi KÜRESEL YÖNETİŞİM VE BRETTON WOODS SİSTEMİ KÜRESEL YÖNETİŞİM Küresel Yönetişim Nedir, Ne Değildir? Küresel yönetişim: Mit ya da Gerçeklik? KÜRESEL EKONOMİK YÖNETİŞİM: BRETTON WOODS SİSTEMİ’NİN EVRİMİ Bretton Woods Sistemi’ni Kavrama Bretton Woods Sistemi’nin Sonu KÜRESEL EKONOMİK YÖNETİŞİMİ DEĞERLENDİRME Uluslararası Para Fonu Dünya Bankası Dünya Ticaret Örgütü BRETTON WOODS SİSTEMİ’NİN ISLAH EDİLMESİ? Küresel Ekonomik Yönetişim ve 2007-2009 Krizi BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Derse Devam 143 Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 144 DERS BİLGİLERİ Adı Toplam Kalite Yönetimi Kodu ULS 419 Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Dili Türü Zorunlu Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Öğretim Elemanı Dr. Raqif QASIMOV Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Perşembe 10.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 104 Nolu Oda Bu dersin amacı öğrencilere toplam kalite yönetiminin ne olduğu hakkında bilgi vererek, onları toplam kalite yönetiminin analizini yapabilecek ve örgütsel hayatta kullanabilecek düzeye getirmektir. Bu amaçla toplam kalite yönetiminin temel kavramları hakkında bilgilerden sonra, toplam kalite yönetiminin gelişimi ve dayandığı temel fikirler, toplam kalite yönetimi uygulamaları ve kalite öncüleri, toplam kalite yönetimi önündeki engeller, toplam kalite yönetiminin gereklilikleri, araç ve teknikleri, ISO 9000 Kalite yönetim sistemi vs. konuların her birisi üzerinde durularak, derinlemesine bilgi verilmeye çalışılacaktır. Öğrenim Çıktıları - Toplam Kalite Yönetiminin öğrenilmesi ile yönetimde önlemeye dönük yaklaşımın ne olduğu öğrenilecektir, - Toplam Kalite Yönetiminin temel prensiplerinin öğrenilmesi gelecek yöneticilik faaliyetleri için temel oluşturacaktır, - İyi kalite ile kötü kalitenin maliyyetleri ve işletmeye sağlayacağı faydaları bilinecektir, - ISO standartları ve bu standartla yönetimin ne olduğu öyrenilecektir. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği TKY diğer yeni yönetim yaklaşımlarından farkı, tarihsel gelişimi, temel faktörleri, geleneksel yönetimle TKY arasındaki farklılıklar, TKY nin gelişmesine öncülük etmiş yazarlar, TKY başarısını engelleyen faktörler, TKY nin araç ve teknikleri, ISO standartları vs. Ana Kaynaklar Dr. Raqif QASIMOV Ders Notları HALİS, Muhsin, Toplam Kalite Yönetimi & ISO 9000 Kalite Yönetim Sistemleri, Sakarya Yayıncılık, Adapazarı, 2007. Yardımcı ŞİMŞEK Muhittin, Toplam Kalite Yönetimi, Alfa Yayınları: 938, Kaynaklar İstanbul, 2001. KOÇEL Tamer, İşletme Yöneticiliği, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul 2007. 145 Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Toplam Kalite Yönetimine Giriş - Dersin konusu, - Amacı, - Değerlendirme şekli vs. Yeni Yönetim Yaklaşımları ve TKY - Yeni Yönetim Yaklaşımlarının özellikleri nedir - TKY nin Yeni Yönetim Yaklaşımları içerisindeki yeri ve önemi TKY nin temel faktörleri: - Müşteri odaklılık - Süreç yönetimi - Önlemeye dönük yaklaşım - Sürekli iyileştirme - Verilerle yönetim TKY ve geleneksel yönetim arasındaki farklılıklar - Örgütsel yapı - Değişim anlayışı - Işgören davranışlarının algılanmasında tutarlılık - Takım çalışması ve işgörenleri geliştirme - Rasyonel karar verme TKY nin gelişmesine öncülük etmiş yazarlar - W. Edwards Deming ve Zincir Reaksionu - Josep M. Juran ve Kalite Planlaması Yolu Haritası - Philip B. Crosby ve TKY uygulamaları - Ishikawa ve Feigenbaum-önlemeye dönük yaklaşım TKY nin uygulanmasının önündeki engeller - Kaliteye olan inançsızlık - Yönetimin ve yöneticilerin tutumu - Düşük beklentilere sahip olmak - Mevcut durumu yeterince analiz etmemek - Araç odaklılık - Uzlaşmacı davranış - Başarı değerleme ve ödüllendirmede başarısızlık TKY nin Başarısının Arka Planı - Kanıtlanmış geçerlilik - Kapsayıcı ve eklektik içerik - Yetenekli işgörenler - Üst Yönetimin destek ve bağlılığı - Analitik bakış ve planlama - Takım Çalışması ve Değişim Yönetimi - Hata önleme ve İlk denemede Doğru Yapma Yarıyıl İçi Sınavı TKY nin Araç ve Teknikleri - Beyin fırtınası - Pareto analizi - Kontrol çizelgeleri - Dağılım diyagramı - Neden-sonuç diyagramı 146 10 11 12 13 14 15 - Histogram - Kontrol yaprakları - Kalite evi - Yönetime sunuş Kalite Kontrol Çemberleri - Çemberlerin oluşturulmasının faydaları - Türkiyede çember geliştirilememesinin nedenleri ISO 9000 Standartları - TS-EN-ISO 9000 Standartlar Serisi - ISO 9000:2000 Güncellemesi İle ISO 9000 Serisindeki Temel Değişiklikler - ISO 9000’ in Başarılı Olması İçin Atılması Gereken Temel Adımlar ISO 10002 Müşteri Memnuniyeti ve Müşteri Şikayetleri Yönetimi KOBİ lerde TKY Örnek İşletmelerde TKY uygulamaları-Case Study Genel Tekrar ve Özet Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev 2 %70 Devam Zorunluluğu Vize sınavına 10 puan Final sınavına 10+10 puan - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 147 DERS BİLGİLERİ Adı Uluslararası İlişkilerde Kuvvet Kullanımı Kodu ULS 409 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Elşen Memmedli Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Cuma 13.30-14.30 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 408 Nolu Oda Ana Kaynaklar BAŞEREN, Sertaç, Uluslararası Hukukta Devletlerin Münferiden Kuvvet Kullanmalarının Sınırları. Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Dersin temel amacı, uluslararası ilişkilerde devletlerin güç kullanma yasağının gelişim sürecini ve mevcut uygulamasını, yasal kuvvete başvurma yöntemlerini uluslararası hukuk açısından değerlendirmektir. Öğrenim Çıktıları - Kuvvet Kullanma yasağının dünya güç dengesine olan etkisini öğrenmek, - Günümüzdeki uluslararası hukuk sistemi içinde kuvvet kullanma yasağının uygulanması yöntemlerini incelemek. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Kuvvet Kullanma kavramı, Meşru Müdafaa, Müdahale kavramları. Hafta 1 2 3 4 5 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Kuvvet Kullanma Yasağı Kavramı Konusu - Kuvvet Kullanma Kavramı. - BM’de ilgili maddeler. Kuvvet Kullanma Yasağı ile İlgili Klasik ve Neorealist Okulun Yaklaşımları. - Klasik Okulun Görüşleri. - Neorealist Okulun Görüşleri. Kuvvet Kullanma Yasağı’nın Tarihsel Gelişim Süreci. - MC dönemi - Paris Paktı - BM Antlaşması. Kuvvet Kullanma Yasağı’nın Niteliği - BM Antlaşması’nın 2/4 maddesi - BM Antlaşması’nın 51. maddesi Uluslararası Örf ve Adet Hukukunda Kuvvet Kullanma Yasağı. 148 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 - Uluslararası Örf ve Adet Hukuku - Jus Cogens Kural Kuvvet Kullanma Yasağının Kapsamına Giren Aykırı Fiiller. - Kuvvet Kullanma Tehdidi - Kuvvet Kullanma. Müdahale Kavramı. - Tanımı - Askeri Olmayan Müdahaleler - Askeri Müdahaleler. Yarıyıl İçi Sınavı Meşru Müdafaa Kavramı. - Kavramın Tanımı - Gelişim Süreci - Mevcut Uygulamalar. Önleyici Meşru Müdafaa. - Kavramın Tanımı - Önleyici Meşru Müdafaanın Yasallık tartışması. Meşru Müdafaa ve Güvenlik Konseyinin Rolü. - Meşru Müdafaa ile ilgili örnek Güvenlik Konseyi Kararları. - I Körfez Savaşı ve Güvenlik Konseyi Kararları. Kuvvet Kullanmayı İçeren Karşı Tedbirler. - Sınırları - Uygulama Biçimleri. Zararla Karşılık Fiili. - Kavramın Tanımı - Zararla Karşılık Fiilinin Yasallık Taryışması. Vatandaşların Dışarıda Korunması İçin Kuvvet Kullanılması. - Uygulaması - Yasallığı. İnsani Müdahale. - Uygulaması - Yasallığı. Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 149 DERS BİLGİLERİ Adı Çalışma Ekonomisi Kodu ULS 415 Dili Öğretim Teori Uygulama Kredi Yarıyılı hafta/saat hafta/saat Güz 2 2 Azerbaycan Türkçe İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Öğr. Gör. Ebilhan İSAYEV Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Salı ve Cuma 15.00-17.00 arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 103 No.lu Oda Dersin temel amacı; emek piyasası ile ilgili konuların temelini oluşturan model ve kuramların öğretilmesi, emek piyasaları ile ilgili güncel olayların bu model ve kuramlar çerçevesinde tartışılması, öğrencilerin teorik temeller bağlamında güncel olayları yorumlama becerilerinin geliştirilmesidir. Çalışma Ekonomisinin amaç ve kapsamını, Çalışma/Boş Zaman Teorisinin temellerini, Marjinal Verimlilik Teorisini, farklı ürün ve emek piyasası yapılarında ücret oluşumunu, reel koşullarda ücretlerde görülen farklılıkların nedenlerini, Beşeri Sermaye Teorisini, sendikal faaliyetleri, emek verimliliğini ve onu etkileyen unsurları, işsizlik kavramını ve türlerini, işsizlikle mücadelede devletin izleyebileceği politikaları açıklamak. Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Çalışma/Boş Zaman Teorisi, Marjinal Verimlilik Teorisi, Emek Piyasası Dengesi, Ücret Farklılıkları, Beşeri Sermaye Teorisi, Sendikaların Analizi, Emek Verimliliği, İşsizlik, İşsizlikle Mücadele Politikaları Öğretim üyesi tarafından hazırlanan görsel sunular BİÇERLİ, M. Kemal, Çalışma Ekonomisi, İstanbul, 2009. Anadolu Üniversitesi, Çalışma Ekonomisi - I, Eskişehir, 2009 Anadolu Üniversitesi, Çalışma Ekonomisi - II, Eskişehir, 2009 ZAİM, Sabahaddin, Çalışma Ekonomisi, İstanbul, 1997. Öğrenim Çıktıları Öğretim Yöntemi İçeriği Ana Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar Hafta 1 AKTS 3 Seçmeli HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Çalışma Ekonomisine Giriş ve Temel Kavramlar - Ekonomik Sistemin Bir Alt Sistemi Olarak Çalışma Ekonomisi - Emek Piyasalarına Genel Bakış - Çalışma Ekonomisinde Temel Yaklaşımlar - Çalışma Ekonomisinin Bazı Temel Kavramları 150 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Emek Arzı - I - Neo-Klasik Çalışma/Boş Zaman Teorisi - Tercihler ve Farksızlık Eğrileri - Tüketim İmkanları: Bütçe Kısıtı Emek Arzı - II - Çalışma Kararı Dengesi - Bireysel ve Piyasa Emek Arz Eğrileri - Emek Arzını Etkileyen Ücret Dışı Unsurlar Kısa Dönem Emek Talebi - Emek Talebinin Marjinal Verimlilik Teorisi - Firmanın Üretim Bölgesi - Tam Rekabetçi Bir Firma İçin Kısa Dönem Emek Talep Eğrisinin Elde Edilmesi - Ürün Piyasasında Eksik Rekabetçi Bir Firmanın Emek Talep Eğrisi - Piyasa Emek Talep Eğrisinin Elde Edilmesi Uzun Dönem Emek Talebi - I - Üretimde Emek ve Sermaye Faktörünün Kullanımı: Eş Ürün Eğrileri - Eş-Ürün Eğrisinin Kavisliliği ve Faktörler Arası İkame - Faktör Fiyatları: Eş Maliyet Doğruları - Uzun Dönemde Denge İstihdam Düzeyi - Üretim Bütçesindeki Genişlemeler ve Faktör Kullanımı Uzun Dönem Emek Talebi - II - Uzun Dönemde Ücret Değişiminin Sonuçları: Ölçek ve İkame Etkileri - Kısa ve Uzun Dönem Emek Talep Eğrileri Arasındaki İlişki - Emek Talep Esnekliği - Emek Talebini Etkileyen Ücret Dışı Unsurlar Emek Piyasası Dengesi: Ücretlerin Belirlenmesi - Ürün ve Emek Piyasaları Açısından Çeşitli Sınıflandırmalar - Rekabetçi Piyasalarda Ücretlerin Belirlenmesi - Ürün ve Emek Piyasalarında Tam Rekabetçi Bir Firma İçin Ücretin Belirlenmesi - Ürün Piyasasında Tekelci, Emek Piyasasında Rekabetçi Bir Firma İçin Ücretin Belirlenmesi - Marjinal Verimlilik Teorisine Alternatif Yaklaşımlar: Etkin Ücret Teorisi Dönem Ara Sınavı Ücret Farklılıkları - Tam Rekabet Piyasası ve Tek Ücret Kanunu - Heterojen İşler ve Telafi Edici Ücret Farklılıkları (TEÜF) - Heterojen İşler ve Ücret Farklılıkları - İş Piyasası Aksaklıkları ve Ücret Farklılıkları Eğitim Ekonomisi - Beşeri Sermaye Teorisi - Bir Yatırım Olarak Resmi Eğitim: Maliyetler, Getiriler ve Karar Kuralı - İşbaşında Eğitim Yatırımı - Beşeri Sermaye Teorisine Yöneltilen Eleştiriler - Eğitim ve Ekonomik Büyüme (Kalkınma) Arasındaki İlişki Sendikaların Ekonomik Analizi - Sendikaların Amaçları - Sendikaların Ekonomik Amaçları - Sendikaların Diğer Amaçları - Sendikaların Faaliyetleri 151 12 13 14 15 - Toplu Pazarlık ve Grevler Emek Verimliliği - Genel Olarak Verimlilik Kavramı - Emek Verimliliği, Ölçülmesi ve Verimlilik İndeksleri - Verimlilik Artışını Etkileyen Unsurlar - Verimlilik ve Emek Piyasaları İşsizlik - İşsizliğin Ölçülmesi: İşsizlik Oranı - İş Piyasasının Stok-Akım Modeli ve İşsizlik - Tam İstihdam ve Doğal İşsizlik Oranı - İşsizlik Türleri - İşsizlik Türlerinin Birbirinden Ayırt Edilmesi: Beveridge Eğrisi İşsizlikle Mücadelede İzlenen Başlıca Politikalar - Pasif İstihdam Politikaları - Aktif İstihdam Politikaları - Diğer Ekonomi Politikası Tedbirleri Genel Tekrar ve Özet BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Dönem Ara Sınavı 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Dönem Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 152 DERS BİLGİLERİ Adı Proje Yönetimi Kodu ULS 421 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Oqtay QULİYEV Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Perşembe 13.35-15.05 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 113 Nolu Oda Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Dersin temel amacı, proje yönetiminin temelini oluşturan projenin, proje yönetiminin öğretilmesi, projede sistem yaklaşımların tartışılması ve projede işletme fonksiyonlarının analiz edilmesidir. Öğrenim Çıktıları Proje, proje yönetiminin gelişim sürecini, projede sistem yaklaşımını, projede sistem yaklaşımını, iletişimi, proje yöneticiliğini, proje seçim metotlarını ve projede işletme fonksiyonlarının önemini açıklamak. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle işlenmektedir. Bununla birlikte dersler temel kaynak eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Her dersin ilk 15-20 dakikası bir önceki konunun tekrarına ayrılmaktadır. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Proje, Proje Yönetimi, Proje Seçimi, Projede İşletme Fonksiyonları, Proje Danışmanlığı HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 Konular Pazarlamada Temel Kavramlar - Pazarlamanın Tanımı ve Amacı - Pazarlama Anlayışının Gelişimi - Pazarlama Karması Pazarlama Çevresi - Makro Çevre - Rekabet Çevresi - İşletme Çevresi - Pazar Fırsatlarının Değerlendirilmesi Pazar Bilgisi ve Pazarlama Araştırması - Veri, Enformasyon ve Bilgi - Pazarlama Bilgi Sistemi 153 4 5 6 7 8 9 10 11 - Pazarlama Araştırması - Pazarlama Araştırması Süreci Tüketici Davranışları - Tüketim ve Tüketici - Tüketici Davranışları - Nihai Tüketici Davranışlarını Etkileyen Faktörler - Endüstriyel Tüketici Satın Alma Davranışı - Tüketici Memnuniyeti Pazar Bölümlendirme ve Hedef Pazar Belirleme - Pazar Tanımları - Pazar Büyüklüğünün Tahmini - Pazar Hedef Pazar Seçimi - Konumlandırma Ürün ve Ürün Stratejileri - Ürün Kavramı ve Gelişimi - Ürünlerin Sınıflandırması - Ürün Kararları - Ürün Hattı Kararları - Ürün Politikaları - Ürün Hayat Eğrisi - Yaratıcılık, Yeni Ürün ve Farklılaştırma Fiyat ve Fiyatlandırma Kararları - Fiyatlandırmanın Amaçları ve İşletme İçin Önemi - Fiyatlandırma Kararları - Temel Fiyatlandırma Yaklaşımları - Fiyat Belirleme Süreci - Yeni Ürünlerin Fiyatlandırması - Nihai Fiyatta Yapılan Ayarlamalar Yarıyıl İçi Sınavı Tutundurma Stratejileri - Tutundurma ve Pazarlama İletişimi - Tutundurma Karması ve Bütçesi - Reklam - Satış Özendirme - Pazarlamada Halkla İlişkiler - Kişisel Satış - Doğrudan Pazarlama Dağıtım Kanalları ve Stratejileri - Dağıtımın Amaçları - Dağıtım Kanallarının Yapısı - Dağıtım Kanalı Üyeleri - Dağıtım Kanalında İlişkiler - Dağıtım Kanalı ve Aracıların Seçimi - Dağıtım Politikaları - Tedarik Zinciri ve Lojistik Pazarlamada Kontrol, Sosyal Sorumluluk ve Pazarlama Ahlakı - Pazarlama Çabalarının Kontrolü - Pazarlamayla İlgili Eleştiriler - Pazarlamacının Sosyal Sorumluluğu 154 12 13 14 15 - Pazarlamada Etik ve Pazarlama Ahlakı Hizmet Pazarlaması - Hizmet ve Hizmetin Özellikleri - Hizmetlerin Değerlendirilmesi - Hizmet Kalitesi - Hizmet Pazarlaması Yönetimi - Hizmet Pazarlama Stratejileri Uluslararası Pazarlama - İşletmeleri Dış Pazarlara Açılmaya İten Sebepler - Uluslararası Pazarlama Kavramı - Uluslararası Pazarlamayı Farklı Kılan Nedenler - Uluslararası Pazarlamada Cevap Aranan Sorular - Dış Pazarlara Açılma Stratejileri - Uluslararası Pazarlama Stratejileri Pazarlamada Yeni Yaklaşımlar - Politik Pazarlama - Niş Pazarlama - Moda Pazarlama - Yeşil Pazarlama - Gerilla Pazarlaması Genel Tekrar ve Özet Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 155 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 405 Dili Türü Uluslararası Finans Öğretim Teori Uygulama Kredi Yarıyılı hafta/saat hafta/saat Güz 2 2 Azerbaycan Türkçe İngilizce Zorunlu AKTS 3 Seçmeli Öğretim Yılı: 2015-2016 (Güz) Öğretim Elemanı Dr. Nurhodja AKBULAEV Ders Saatleri Cuma 12:00-13:35 arası, ADİÜ 4 Sayılı Öğretim Binası 113 Nolu Oda Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Telefon GSM E-mail Amacı Perşembe 09:00-11:30, Cuma 14:00-17:00 AzDİÜ 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda (+994) 50 740 45 22 [email protected] Uluslararası Finans, teorik yönlerinin yanında, pratik yönleri de ağır basan konuları içermektedir. Bu bakımdan, ders kapsamında uluslararası finans ile ilgili temel kavramlar, finansal teknikler ve finansal türevler belli başlı konular olarak öğrencilere anlatılacak ve bu konulara yönelik uygulama problemleri çözülecektir. Böylece, uluslararası finans alanındaki gelişmelere öğrencilerin ilgilerini artırmak, güncel gelişmeleri takip etmelerini sağlamak hem de onların kavrama ve yorum yapma yeteneklerini geliştirmek hedeflenmektedir. Öğrenim Çıktıları - Uluslararası finans kurumlarını tanıyabilir. - Uluslararası parasal sistemin tarihçesini öğrenebilir. - Değişik kur sistemlerini karşılaştırıp anlayabilir. Öğretim Yöntemi Ders, hocanın konuları anlatması ve öğretim malzemeleri sunması yanında, öğrenci katılımının da önemli olduğu bir yöntemi esas alır. Söz konusu ders, sözel olduğu kadar sayısal konuları da içermektedir. Konular işlenirken, teorik bilgilerin öğrencilere kazandırılmasının yanında, özellikle seçilen problemlerin güncel uygulamalara yönelik olması ön planda tutulacaktır. Bununla birlikte, öğrencilerin derse katılmalarını motive edecek bir ortamın oluşturulması da önem taşımaktadır. İçeriği Uluslararası finansın belirleyicileri, ödemeler bilançosu, döviz piyasalarının kritikleri, satınalma gücü, paritesi ve faiz oranı paritesi teorileri, riskten sakınma ve spekülasyon. Ana Kaynaklar - Uluslararası Finans, Çukurova Üniversitesi, Karahan Kitabevi 3. Baskı, Temmuz 2012 (Prof.Dr. Hatice Doğukanlı). Yardımcı - Uluslararası Finans, Dördüncü Baskı, Güzem Yayınları, No:12, Kaynaklar İstanbul, 2003. (Prof. Dr. Halil Seyidoğlu). - Finansal Teknikler, Beşinci Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa, 2003. (Prof. Dr. Ali Ceylan). - Finans Mühendisliği, Birinci Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, Ekim, 1988, İstanbul. (Doç. Dr.Mehmet Bolak). 156 Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Uluslararası Finansa Giriş ve Kavramsal Açıklamalar - Uluslararası finans dersinden beklenen yararlar - Uluslararası finanstaki gelişmelerin nedenleri Ödemeler Bilançosu - Ödemeler bilançosunun önemi - Ödemeler bilançosunun tanımı ve temel unsurları - Ödemeler bilançosunun temel hesap grupları - Ödemeler bilançosu dengeleri v.s. Uluslararası Ödemeler Sistemleri - Latin Para Birliği (1865) - Altına dayalı para sistemi (187-1914) - Breton Woods Sistemi - Avrupa Para Birliği –EURO - Günümüzdeki döviz kuru sistemleri Döviz Piyasalarının İşleyişi - Döviz piyasalarının işlevleri ve temel özellikleri - Döviz piyasalarında işlem türleri - Döviz kuru oranları ve kotasyon - Spot kurdaki değişimin ölçülmesi - Döviz piyasalarında arbitraj Döviz Kurları ve Uluslararası Pariteler - Uluslararası tek fiyat kanunu - Mutlak satın alma gücü paritesi - Göreceli satın alma gücü paritesi - Garantili faiz oranı paritesi - Garantisiz faiz oranı paritesi - Fisher etkisi - Forward paritesi ve diğer yaklaşımlar. Döviz Kurlarının Tahmini - Çokuluslu şirketlerin döviz kurlarını tahmin etme nedenleri - Döviz kurlarını tahmin yöntemleri - Tamamen esnek kur sistemlerinde pariteler yardımıyla döviz kurlarının tahmin edilmesi. Faiz ve Döviz Riskine Karşı Swap İşlemleri - Swap sözleşmelerinin gelişimi ve işleyişi - Faiz Swapı - Para (Döviz) Swapı - Mal Swapı - Kredi temerrüt Swapları - Swap işlemlerinde karşılaşılan riskler - Diğer swap türleri. Yarıyıl İçi Sınavı Döviz Kuru Riskine Karşı Döviz Opsiyonları - Opsiyonlar ile ilgili terminoloji - Opsiyona yatırım yapmanın avantajları - Opsiyon türleri ve stratejileri - Opsiyon değerini etkileyen faktörler - Alım opsiyonu - satım opsiyonu - Opsiyon işlemlerinde risk ve getiri. 157 10 11 12 13 14 15 Döviz Kuru Riskine Karşı Döviz Futures Sözleşmeleri - Futures piyasalarının gelişimi - Futures piyasalarındaki genel kavramlar - Futures piyasalarının özellikleri - Futures sözleşmesi türleri - Döviz Futures piyasaları ve kar hesaplamaları. Kur Etkisine Açıklık ve Ekonomik Etkinin Yönetimi - Döviz kuru riskine açık olma - Döviz kuru riskinin etki alanları - Ekonomik etkinin ölçümü ve yönetimi - Ekonomik etkiye karşı korunma yöntemleri. Uluslararası Portföy Yönetimi - Genel olarak portföy teorileri - Uluslararası çeşitlendirme ve risk: USVFM Uluslararası Portföy Yönetimi - Uluslararası çeşitlendirme ve risk: sermaye piyasalarının entegrasyonu ve bölümlenmiş piyasalar (grafiksel yaklaşım). Uluslararası Piyasalar ve Uluslararası Bankacılık - Genel olarak uluslararası finansal piyasalar - Uluslararası bankacılık: gelişimi, hizmet birimleri ve işlemleri. Gelişen Piyasalar - Gelişen piyasalar tanımı, yatırım yapma nedenleri ve yatırımcı türleri - Gelişen piyasalar giriş yolları - Gelişen ekonomilerde yaşanan son finansal krizler. Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 158 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 441 Karabağ Sorunu Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Türkçe İngilizce Güz Kredi AKTS 2 3 Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Araz Aslanlı Ders Dışı Görüşme Cuma 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 409 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri E-mail [email protected] Amacı Azerbaycan şimdilik çok ciddi bir sorunla, topraklarının % 20’e yakınının Ermenistan işgali altında kalması ve 1 milyona yakın yurttaşının halen mülteci olarak yaşamaya mecbur olması ile karşı karşıyadır. Öte yandan Güney Kafkasya’daki etnik sorunlar bununla sınırlı değil. Komşu Gürcistan Cumhuriyeti uzun yıllar Güney Osetya, Abhazya, Acaristan, Cevahetya sorunlarını çözmek için uğraşmıştır. Şu anda Güney Osetya ve Abhazya işgal edilmiş ve Gürcistan’ın kontrolü dışındadır. Tüm bu işgallerin devam etmesi özel olarak Azerbaycan’ın, genel çerçevede ise bölgenin olanaklarının gelişme, refah ve benzeri amaçlar için değil, daha çok askeri amaçlar için kullanılmasına neden olmaktadır. Ayrıca işgal hem Güney Kafkasya çerçevesinde, hem de daha geniş çerçevede işbirliği olanaklarını da sınırlamaktadır. Kısa ve yaygın ismiyle “Karabağ sorunu” olarak adlandırılan Azerbaycan topraklarının Ermenistan tarafından işgali sorununun ve diğer sorunların öğrenilmesi özellikle sosyal bilimlerde eğitim gören öğrenciler için ciddi önem taşımaktadır. Bu dersin eğitimi sırasında öncelikle genel olarak etnik sorunlar, etnik çatışmalar ve çözüm süreçleri hakkında bilgi verilecek, daha sonra özellikle Karabağ sorununun tarihi, mahiyeti, savaş, ateşkes süreci ve sorunun çözüm süreci öğretilecektir. Konunun daha iyi anlaşılması açısından Kafkasya’nın küresel sistemdeki yeri ve büyük güçlerin Kafkasya için yürüttükleri mücadele de ayrı bir konu olarak işlenecektir. Öğrenim Çıktıları Karabağ sorunu çerçevesinde Ermenistan tarafının iddiaları, tezleri, bunlara karşı ortaya konulabilecek tezler Azerbaycan, Ermenistan, Rusya, Türkiye ve Batı kaynaklarına istinaden izah edilecektir. Bu ders programı sonucunda: - Genel olarak etnik sorunlar ve özellikle Güney Kafkasya’daki etnik sorunlar hakkında genel bilgi oluşacak, - Karabağ sorununun tarihi hakkında genel bilgi oluşacak, - Bölgedeki etnik göçler hakkında genel bilgi oluşacak, 159 - Karabağ sorununun mahiyeti hakkında genel bilgi oluşacak, - Karabağ sorununun çözüm süreci hakkında genel bilgi oluşacak, - Karabağ sorununa ilişkin Ermenistan tarafının tezleri ve karşı tezler öğrenilecek, - Abhazya sorunu ve Güney Osetya sorunu hakkında genel bilgi oluşacak, - Kosova sorunu, "Ağustos 2008 olayları" ve bunun Karabağ sorununa etkisi derinden öğrenilecek, - Etnik ve diğer azınlıkların hakları, etnik çatışmalar, meşru müdafaa hakkı vb. konulara ilişkin bilgi verilerek Karabağ sorununa uluslararası hukuk çerçevesinde yaklaşıma ilişkin temel bilgiler öğrenilecek. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Ayrıca öğrencilere gazetelerde ve/veya siyaset ve uluslararası ilişkiler dergilerinde yer alan konuyla ilgili çalışmaları gelişmeleri izlemeleri tavsiye edilmektedir. İçeriği Etnik çatışmalar, Kafkasya’daki sorunlar, Karabağ sorunu, uluslararası hukukta ve Karabağ sorunu örneğinde meşru müdafaa hakkı, uluslararası hukukta ve Karabağ sorunu örneğinde azınlık hakları - Muzaffer Ercan Yılmaz, “Soğuk Savaş Sonrası Dönemde ‘Sınır İçi’ Etnik Çatışmalar”, Uluslararası Hukuk ve Politika, 2006, Cilt 2, No: 6, ss.17-30 - Araz Aslanlı, Yeni Küresel Mücadelede Kafkasya ve Karabağ Sorunu, EkoAvrasya Yayınları, 2013 - Yaqub Mahmudov, Kerim Şükürov, QARABAĞ: SUALLAR VE FAKTLAR, Bakü, Qismet, 2005 - Cemalettin Taşkıran, Geçmişten Günümüze Karabağ Meselesi, Ankara, Genelkurmay Basımevi, 1995 - Cemil Hasanlı, Azerbaycan Xalq Cümhuriyyetinin Xarici Siyaseti (1918-1920), Bakü, Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, 2009, - Reşid Göyüşov, Qarabağın Keçmişine Seyahet, Bakü, Azerbaycan Devlet Neşriyyatı, 1993 - Tadeusz Swietochowski, Russian Azerbaijan, 1905-1920: The Shaping of National Identity in Moslem Community, Cambridge, 1985 - K istorii obrazovaniya Nagorno-Karabahskoy Avtonomnoy Oblasti Azerbaydjanskoy SSR: Dokumentı i Materialı, Sovyetler Birliği Komünist Partisi yanında Marksizm-Leninizm Enstitüsünün Temsilciliği - Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi yanında Marksizm-Leninizm Enstitüsü, Bakü, Azerneşr, 1989 - Samuel A. Weems, Armenia Secrets of a “Christian” Terrorist State, St. John Press, Dallas, 2002, Ana Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar 160 - Yuriy Pompeev, Krovavıy Omut Karabaxa, Bakü, Azerbaycan Yayınevi, 1992 - Der: Cavid Veliyev ve Araz Aslanlı, Güney Kafkasya (Toprak Bütünlüğü, Jeopolitik Mücadeleler ve Enerji), Berikan Yayınları, 2010 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Konular Karabağ Sorunu ve Kafkasya’daki etnik sorunlar hakkında genel bilgi - Kafkasya’nın karmaşık etnik yapısı ve gerginlik ocakları - Bu alandaki bilimsel çalışmaların önemi - Mevcut bilimsel kaynaklar ve eksiklikler Küresel politikada Kafkasya - Soğuk Savaş sonrası Kafkasya’daki gelişmelerin genel özeti - Kafkasya’nın “büyük güç”ler açısından önemi ve Kafkasya’ya yönelik politikalar - Kafkasya ülkelerinin dış politika yaklaşımları Etnik çatışmalara ilişkin yaklaşımlar, barış çalışmaları - Etnik çatışmaların nedenleri - Etnik çatışmaların çözüm yolları Karabağ’ın coğrafyası, kelimenin etimolojik kökeni, Karabağ sorununun tarihçesi (20. yy.a kadarki aşama), etnik göçler - Karabağ bölgesi ve “Dağlık Karabağ” bölgesi - “Karabağ” ve “Arsak” kelimelerinin kökeni - Kafkasya’nın Rusya tarafından işgali ve Ermenilerin bölgeye toplu halde yerleştirilmesi süreci - 20. yy. sonlarından itibaren dış destekli Ermeni milliyetçiliği ve Taşnaksütyun’un ortaya çıkışı Karabağ sorununun günümüzdeki şekliyle ortaya çıkışı: 20. yy. başlarında yaşananlar, SSCB dönemi - 1905-1906 çatışmaları - Azerbaycan Halk Cumhuriyeti dönemi ve Mart soykırımı - Rus işgali ve Dağlık Karabağ Özerk Bölgesinin oluşturulması - Azerbaycan Türklerinin Ermenistan’dan zorla göç ettirilmesi 20. yy sonlarında sorunun yeniden gündeme gelmesi - Ermenistan’ın Azerbaycan’a yönelik toprak iddiaları - Ermenistan’dan yeni göçler, - Sumgayıt olayları - Küçük çatışmalar Sorunun savaşa dönüşmesi - Küçük çatışmalardan savaşa giden yol, - Savaş ve ilk ateşkes girişimleri - Hocalı Soykırımı - İşgaller ve BM Güvenlik Konseyi’nin kararları Ateşkes anlaşması - Ateşkese giden süreç - Ateşkes anlaşmasının imzalanması - Ateşkesten sonraki gelişmeler, barış anlaşması girişimleri Karabağ sorununun çözüm süreci 161 10 11 12 13 14 15 - AGİT Minsk Grubu - Uluslararası kuruluşların girişimleri ve kararları - Arabulucu devletlerin girişimleri ve tutumları Karabağ sorununda nitelik ve terminoloji sorunu - Sorunun niteliğine ilişkin farklı yaklaşımlar - Soruna ilişkin terminolojide farklı yaklaşımlar Ermenistan tarafının tezleri ve karşı tezler - Tarihe ilişkin tezler - 20. yy. başlarına ilişkin tezler - 20. yy. sonlarına ilişkin tezler (Sumgayıt olayları ve s.) - Günümüzde uygulanan stratejiler Uluslararası hukukta ve Azerbaycan’da azınlık hakları - Uluslararası hukukta azınlık hakları - Azınlık hakları / toprak bütünlüğü tartışması - Azerbaycan’da azınlık hakları ve Karabağ sorunu Karabağ sorununun çözümü için yapılması gerekenler - Barış girişimleri - Azerbaycan’ın meşru müdafaa hakkı Kosova’nın bağımsızlığı süreci, Ağustos 2008 olayları ve Karabağ sorunu - Kosova’nın bağımsızlığı süreci (genel olarak) - Güney Osetya ve Abhazya sorunları, Ağustos 2008’de yaşananlar - Bu iki gelişmenin Karabağ sorununa etkisi Türkiye-Ermenistan ilişkileri ve Karabağ sorunu - Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin temel dinamikleri ve kısa tarihçesi - Protokoller süreci - Tüm bunların Karabağ sorunu ile ilişkisi Genel tekrar BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 162 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 443 Bölgesel Siyaset (Güney Kafkasya) Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Güz Türkçe Kredi AKTS 2 3 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Agil Mammadov Ders Dışı Görüşme Pazartesi, Perşembe 14.00-16.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon GSM +99455 542 88 85 E-mail [email protected] İki kutuplu sistemin sona ermesinden sonra artan bölgesel çatışmalar ve bu çatışmaları kontrol etmekte zorlanan bölge ülkeleri istikrarsız bir yapı oluştururken, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki Dağlık Karabağ sorunu, Gürcistan`ın toprak bütünlüğü problemi, Çeçenistan sorunu Kafkasya`da sıcak çatışmalara yol açtığı gibi, bölgenin enerji kaynaklarının uluslararası pazarlara ulaştırılması projelerini de geciktirmiştir. Kafkasya enerji kaynakları üzerine rekabet ve bölgesel çatışmaların izlerinin oluşturduğu karmaşa ile büyük güçlerin politikalarında yer edinirken, bölgenin Soğuk Savaş döneminden sonra bağımsızlığını kazanmış ülkeleri olan Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan güvenliklerini garanti edecek stratejiler aramaktadırlar. Kafkasya`da bölgesel güçler olan Türkiye, Rusya ve İran`ın politikaları ise global alanda izledikleri politikalardan etkilenmektedir. Güney Kafkasya`da mevcut olan üç ülkenin dış ve iç politikalarını farklı kaynaklardan öğrenmekle, bölgenin dünyamız için fırsat ve tehditlerini öğretmeyi amaclamaktadır. Amacı Öğrenim Çıktıları Soğuk Savaş dönemi sonrası Kafkasya`daki güç mücadelesinde yer alan aktörlerin rolleri ve bölgedeki sorunların gelişimi dersimizde, devlet, sistem ve birey düzeyinde ele alınmıştır. Türkiye, Rusya, İran ve ABD`nin Kafkasya politikaları, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan`ın bu politikalardan nasıl etkilendiği ve ülkelerin aralarındaki ilişkiler ve uluslararası politikada Kafkasya dersimizde incelenmiştir. Belirtilen ülkelerin dış politika hedefleri, bu hedeflere varmak için uyguladıkları stratejiler ile Kafkasya`daki sorunlar dersimiz içinde analiz edilmeye çalışılmış, temel amacımız Kafkasya`daki ülkelerin izledikleri bölgesel politika ve birbirleriyle ilişkilerin analiz edilmesidir. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular 163 birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. İçeriği Soğuk Savaş Sonrası Kafkasya, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan Dış Politikaları, Bölgesel ve Küresel Siyaset, Terör, Enerji Üzerinde Rekabet, Bölgesel Sorunlar, Ayrılıkçı – Hareketler, Entegrasyon Süreci Ana Kaynaklar - Soğuk Savaş Sonrası Kafkasya, Kamer Kasım, USAK Yayınları, 2. Baskı, Ankara, 2011 - The South Caucasus 2021 Oil, Democracy and Geopolitics, Fariz İsmaılzade and Glen E. Howard, The Jamestown Foundation - Azerbaycan Paradoksu, Azerbaycan`ın İç ve Dış Politikası, Haluk Alkan, USAK Yayınları, Ankara 2010 - Politik ve Bölgesel Güç Hazar, Metun Meftin,IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2004 Yardımcı Kaynaklayar HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular Teorik Olarak Bölgeselcilik Anlayışı ve Bölgeselciliğin Türleri Bölgeselcilik ve Güney Kafkasya - Bölgeselcilik Anlayışı Bölgeselciliğin Türleri Bölgesel Siyasetde : Güney Kafkasya 2 Bölgesel Siyasetde Güney Kafkasya Bölgesinin Jeopolitik Önemi Sovyet Sonrası Kafkasya Ülkelerinde Siyasal Sistemler, Tarihsel ve Sosyo Ekonomik Dinamikler - Siyasal Rejim – Siyasi Sistem - Tarihsel Faktörler - Bağımsızlık ve Sonrasında Siyasal Hayatın Şekillenişi - Sosyo Ekonomik Yapı 3 Genel Hatlarıyla Azerbaycan Dış Politikası Güney Kafkasya`da Bölgesel Sorunların Analizi. Azerbaycan`ın Dış Politikası - Azerbaycan Petrolünün Taşınması: Bakü – Tiflis - Ceyhan Dağlık Karabağ Sorunu Dağlık Karabağ Sorununda Barış Süreci Dağlık Karabağ Sorununda Son Gelişmeler 4 Ermenistan`ın Dış Politikası - Levon – Ter – Petrosyan Dönemi Ermenistan Dış Politikası - Robert Koçaryan Dönemi Ermenistan Dış Politikası - Serj Sarkisyan Dönemi Ermenistan Dış Politikası 5 Gürcistan`ın Dış Politikası Gürcistan`ın Toprak Bütünlüğü Çerçevesinde Dış Politikasının Değerlendirilmesi 164 - Abhazya Sorunu Güney Osetya Sorunu Acaristan Sorunu Bölgesel Güçlerin Kafkasya Politikaları : Türkiye – Rusya –İran 6 - Soğuk Savaş Dönemi Sonrası Türk Dış Politikasında Kafkasya Türkiye`nin Azerbaycan Politikası Türkiye`nin Ermenistan Politikası Türkiye`nin Gürcistan Politikası Türkiye`nin Karadeniz Politikası Rusya`nın Kafkasya Politikası 7 8 - Rusya Dış Politikasına Genel Bakış Rusya Dış Politikasında Avrasyacılık ve Atlantikçilik Yaklaşımı Boris Yeltsin Dönemi ve Putin Dönemi Rusya`nın Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan`a Yönelik Politikası - Rusya`nın Azerbaycan Politikası - Rusya`nın Ermenistan Politikası - Rusya`nın Gürcistan Politikası 9 İran`ın Kafkasya Politikası - İran`ın Azerbaycan Politikası - İran`ın Ermenistan Politikası - İran`ın Gürcistan Politikası 10 ABD`nin Kafkasya Politikası - ABD`nin Azerbaycan Politikası - ABD`nin Ermenistan Politikası - ABD`nin Gürcistan Politikası 11 ABD`nin Bölgesel Güçlere Yönelik Politikası - 12 2008 Rusya – Gürcistan Savaşı Sonrası Kafkasya - 13 15 Rusya ile Gürcistan Savaşa Doğru Rusya – Gürcistan Savaşının sonuçları Kafkasya, Hazar Petrolleri ve Doğal Gazları ile İlgili Projelerin Durumları - 14 Güney Kafkasya Bağlamında : ABD`nin Rusya Politikası Güney Kafkasya Bağlamında : ABD`nin İran Politikası Güney Kafkasya Bağlamında : ABD`nin Türkiye Politikası CNPC Petrol Boru Hattı Bakü- Supsa ve Bakü – Novorossysk Boru Hatları Trans- Hazar Boru Hattı Güney Kafasya Ülkelerinin Nato ve Avrupa Birliğine Entegrasyon Süreci : Fırsatlar ve Tehditler - Güney Kafkasya ülkeleri NATO ilişkileri - Güney Kafkasya ülkeleri Avrupa Birliği ilişkileri Uluslararası İlişkiler Teorileri Bağlamında Güney Kafkasya Bölgesinin Analizi. Sonuç ve Değerlendirme - Genel tekrar 165 BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 166 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 449 Jeopolitik Öğretim Yarıyılı Güz Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Türkçe Kredi AKTS 2 3 Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Telefon GSM E-mail Agil Mammadov Pazartesi, Perşembe 14.00-16.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda Amacı İngilizce Seçmeli +99455 542 88 85 [email protected] Jeopolitik yöntem, mahiyeti itibariyle karşıt iki hakimiyet modelinin – deniz ve kara – temel düalizmine dayanmaktadır. Jeopolitiğin amacı her türlü sistemde ( en karmaşığında bile ) kara ve deniz temel düalizmini ortaya çıkarmaktadır. Jeopolitik, her bir medeniyyetin değer yapısının manasını anlamaya, idrak etmeye ve onun mantığını tasvir etmeye çalışır. Bir halkın ve ülkenin tarihsel olayları ile Jeopolitik kod arasındaki ilişkide, milli ekoller düzeyinde önemli eşitsizlikler belirlenmektedir. Jeopolitik yöntemin sadece devletler tarihinde değil, medeniyetsel, kültürel, dini ve iktisadi kurallara uygunlukların sistematize edilmesinde de pekala kullanılabileceğini göstermiştir. Jeopolitik coğrafyanın politik olarak yorumlanmasını ve devletlerin bu hususları temel alarak dış politika stratejilerini oluşturmasını amaçlamaktadır. Öğrenim Çıktıları Jeopolitik, insanlığı mekan faktörüyle karşılıklı ilişkisi içerisinde inceleyen bir disiplindir. Politik düzeyde bugün ve gelecekteki güç ve amaç ilişkisini fiziki ve siyasi coğrafyayı esas alarak inceler. Jeopolitik; dünya coğrafyasını, coğrafi yapı ve evrensel değerleri inceleyerek dünya, bölge ve ülke çapında güç ve politik düzeyde hareket tarzı araştırması yapar. Bugünkü ve gelecekteki politik güç ve hedef ilişkisini coğrafi gücü esas alarak inceler, hedefleri ve hedeflere ulaşma koşul ve aşamalarını belirler. Jeopolitik, bütün tür ve verileriyle coğrafyanın aktifleştirilmesi ve aktif olarak değerlendirilmesidir. Coğrafi platform üzerinde güç merkezlerini karşılaştırmalı olarak değerlendirir, politik düzeyde güç ve hedef ilişkisi kurar. Bir devletin güvenlik ve gelişme politikasının bilimsel zeminini oluşturur. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye 167 çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. İçeriği Jeopolitik metodolojisi, Jeopolitik Aktörler, Jeostrateji, Jeopolitik ve Dış Politika, Aleksandr Dügin, Zbingiew Brzezinski,Soğuk Savaş Sonrası Jeopolitik, Modern Jeopolitiğin Gelişimi Ana Kaynaklar - Dünden Bugüne Jeopolitik Dünya ve Türkiye,Yılmaz Tezkan, Murat Taşar, Ülke Kitapları, 2013. - Jeopolitik : Teorileri, Metodolojisi, Aktörleri, Tarihi, Karakteristiği, Kavramı, Ali Hasanov, BabıAli Kültür Yayıncılığı, 2012 - Rus Jeopolitiği Avrasyacı Yaklaşım, Aleksandr Dügin, Küre Yayınları, 2010 - Büyük Satranç Tahtası, Amerika`nın Küresel Üstünlüğü ve Bunun Jeostratejik Gereklilikleri, Inkılap Kitabevi, 2010 Yardımcı Kaynaklayar HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 Konular Jeopolitiğin Bilim Olarak Ortaya Çıkışı ve Gelişim Süreci - Bir Yöntem Olarak Jeopolitik - Jeopolitiğin Tanımlanması - Jeopolitiğin Diğer Bilimlerle İlişkisi Tarihten Günümüze Jeopolitiğin Gelişimi - Jeopolitiğin Düşünürleri - Jeopolitiğin Değişen ve Değişmeyen Unsurları - Jeopolitiğin Kapsamı - Jeopolitik Analizin Amaç ve Sonuçları - Jeopolitik Güç Kaynakları Jeopolitiğin Nesnesi ve Konusu - Jeopolitiğin Kategorileri - Jeopolitik Alan - Jeopolitik ve Dünya Düzeni Jeopolitik Düşüncenin Doğuşu ve Gelişimi - Klasik Dönem - Mahan ve Deniz Hakimiyeti Teorisi Klasik Coğrafyada Ratzel - Ratzel ve Biyolojik Devletin Hayat Alanı İhtiyacı - Antropocoğrafya - Ratzel ve Siyasi Coğrafya Değerlendirilmesi - Siyasi Coğrafyanın Eleştirildiği Noktalar - Hayat Alanı ve Ratzel Mackinder ve Kara Hakimiyeti Teorisi - Tarihin Coğrafi Mihveri ve Mackinder - Mackinder`in Görüşlerine Yönelik Eleştiriler Kjellen ve Liner Devlet Sisteminde Jeopolitik - Hayat Formu Olarak Devlet 1916 ve Kjellen - Bir Siyaset Sistemi Taslak 1918 ve Kjellen Haushofer ve Alman Hayatının Genişletilmesi ve Korunması 168 9 10 11 12 13 14 15 - Coğrafi ve Siyasi Özlerinde Sınırların Anlamı 1927 ve Haushofer - Jeopolitiğin Yapı Taşları 1928 ve Haushofer - Kontinentalblok, Orta Avrupa, Avrasya, Japonya 1941 ve Haushofer - Skypeman ve Kenar Kuşak Teorisi II. Dünya Savaşı Sonrası Jeopolitik - Yeni Klasik Dönem - Soğuk Savaş Sonrası Jeopolitiğin Rönesansı Samuel P. Huntington`un Medeniyyetler Çatışması - Dünya Siyasetinde Yeni Çağ - Modernleşme ve Batılılaşma - Medeniyyetlerin Değişen Dengesi - Değişen Meydan Okumalar Samuel P. Huntington`un Medeniyyetler Çatışması - Medeniyyetlerin Ortaya Çıkmakta Olan Düzeni - Medeniyyetlerin Çatışmaları : Batı Ve Diğerleri - Medeniyyetlerin Küresel Politikaları Aleksandr Dügin : Rus Jeopolitiği, Avrasyacı Yaklaşım - Türkiye`nin Jeopolitiği - Rusya`nın Jeopolitik Geleceği - Rus Halkı Jeopolitik Konseptin Merkezi - Bölgesel Devlet Tuzağı Aleksandr Dügin : Rus Jeopolitiği, Avrasyacı Yaklaşım - Sovyet Devletçiliğinin Eleştirisi - Yeni Bir Avrasya İmparatorluğuna Doğru - Avrupa İmparatorluğu ve Avrasya - İmparatorluklar İmparatorluğu - Yeni Bir İmparatorluk ve Kaynakları Zbigniew Brzezinski`nin Büyük Satranç Tahtası Eseri - Yeni Bir Tür Hegemonya - Avrasya Satranç Tahtası - Demokratik Direniş Noktası - Uzakdoğu Çapası Yves Lacoste, Coğrafya Savaşmak İçindir Eseri Ve Değerlendirilmesi Sonuç ve Değerlendirme - Genel tekrar BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 169 DERS BİLGİLERİ Adı Türk Dünyasının Güncel Sorunları Öğretim Yarıyılı Kodu ULS 457 Güz Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Türkçe Kredi AKTS 2 3 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ziyadhan HASANOV Ders Saatleri ve Yeri Telefon GSM E-mail Amacı Çarşamba 12:10-13:30 116 Nolu Oda Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi 4 Sayılı Öğretim Binası Seçmeli +99455 9153648 [email protected] Balkanlar, Ortadoğu, Kafkaslar ve Orta Asya’yı içine alacak şekilde oluşturulacak bir birlik, bölgede var olan tüm devletler için son derece önemli bir açılım ve kazanç olacaktır. Bu coğrafyanın sahip olduğu stratejik önem, bölgede yer alan devletlerin güçlerini ve imkânlarını hem ekonomik, hem de sosyo-kültürel alanda birleştirmeleriyle daha da artacaktır. Toplam 120 milyonluk nüfusu ile Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri, hem çok büyük ve çok bereketli bir coğrafyaya sahip olmanın, hem de aynı kültüre ve aynı dine mensup olmanın getirdiği avantajları çok iyi bir şekilde kullanabilirler. Öğrenim Çıktıları Türk Dünyası coğrafyasındaki sorunların ele alınarak bilimsel tartışmalar çerçevesinde yeni düşünce ve yönelimlerin tespit edilmesi gerçekleştirilecektir. Öğretim Yöntemi Türk Dünyasındaki düşünürlerin hayatı ve eserlerinden yola çıkarak Türk Dünyasının sorunlarını yeniden değerlendirerek farklı bakış açılarını sentez etmek hedeflenmektedir. Dersler anlatıldıktan sonra konulara uygun olarak detayların daha iyi anlaşılması için öğrenciler ödev hazırlayarak sunumlar gerçekleştirecektirler. İçeriği Bağımsız Türk Cumhuriyetlerinin ve Özerk Bölgelerinin sorunları başta olmakla Türklerin yaşadıkları bölgelerdeki statü ve karşılaştıkları sorunlar irdelenecektir. Ana Kaynaklar - Yardımcı Kaynaklar SSCB’deki Türkler Ağırlıklı Çağdaş Türk Dünyası-Nadir Devlet, Marmara Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1989. - Türk Dünyası El Kitabı, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 1991 - Türkçülüğün Esasları-Ziya Gökalp - Türkçülüğün Tarihi-Yusuf Akçura 170 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta Konular 1 Türk Kavramı, Türk Dünyası Coğrafyası ve Tarihte Türkler 2 Türk Düşünürlerin Hayatı ve Eserleri 3 Türk Dünyasında Dil Birliği Düşüncesi 4 Türk Dünyasında Din ve Misyonerlik Faaliyetleri 5 Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı (TDAV) 6 Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TBB) 7 Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) 8 Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) 9 Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) 10 Güney Azerbaycan Türkleri 11 Doğu Türkistan Sorunu 12 Krım Türklerinin Sorunları 13 Irak Türkmenlerinin Sorunları 14 Suriye Türklerinin Sorunları 15 21. Yüzyılda Türk Dünyası Birliği Projesi BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 171 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 461 Medya ve Siyaset Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Güz Türkçe Kredi AKTS 2 3 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Rizvan Qenberov Ders Dışı Görüşme Perşembe saat 14.00-15.20 Arası, ADİU 4. Öğretim Binası 116 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon GSM +99450 255 07 63 E-mail [email protected] Amacı Dersin amacı öğrencilere haber medyası ve siyaset ilişkisi üzerine düşünmeye yardımcı olmaktır. Siyaset ve medyayla ilgili gelişmeler birbiriyle ilişkilendirilerek ve eleştirel bir bakışla değerlendirilmek, kitle iletişim teorileri çerçevesinde medyanın siyasete etkileri ve siyasetin medyayla şekillenme süreçlerini incelemek amaçlanmaktadır. Öğrenim Çıktıları Dersi başarıyla tamamlayan öğrenciler siyasetin medyaya ilgisinin kuramsal temellerini tarihsel örneklerle ilişkilendirerek öğrenebilecek, haber medyası ve siyaset arasındaki ilişkiye dair bilgi sahibi olacaktır. Gazetecilik pratiklerini medya-siyaset ilişkisi çerçevesinde yorumlayabilecek, siyasi kampanya analizi yapabilecek, kamuoyumedya-siyaset üçgeninde kanaat oluşturma süreçlerini analiz edebilecektir. Öğretim Yöntemi Ders içerikleri öğretim üyesi tarafından anlatılmaktadır. Temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde karşılıklı soru-cevap ve tartışma ortamı içerisinde yürütülmesine çalışılmaktadır. Dersin iyice anlaşılması için öğrencilere ana kaynakların yanısıra, ihtiyaca göre yardımcı kaynaklar da verilmektedir. Ayrıca, konularla ilgili güncel gelişmelerin takip edilmesi de tavsiye edilmektedir. İçeriği Derste medya ve siyaset ilişkisinin kamuoyuna yansımaları, siyasetin inşa, üretim ve sunum süreçlerinde medyanın rolü, kitle iletişim teorileri çerçevesinde iletişim sistemlerinin medya ve siyaset ilişkisine yansımaları, medyanın siyasete temel etkileri güncel gelişmeler eşliğinde tartışılacaktır. - Eser Köker, Politikanın İletişimi İletişimin Politikası,Ankara: İmge Kitabevi,2007. - Bektaş Arsev, Kamuoyu, İletişim Ve Demokrasi, İstanbul: Bağlam Yayınları, 1996. - Yüksel Erkan, Medyanın Gündem Belirleme Gücü, Konya: Çizgi kitapevi, 2003 Ana Kaynaklar 172 Yardımcı Kaynaklar - Korkmaz Alemdar, Medya Gücü ve Demokratik Kurumlar, AFA Yayınları, 1998 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Konular Medya ve siyaset ilişkisinin önemi, gerekliliği ve kamuoyuna yansımaları Siyasetin inşa, üretim ve sunum süreçlerinde medyanın rolü Kitle iletişim teorileri çerçevesinde iletişim sistemlerinin medya ve siyaset ilişkisine yansımaları Medya ve demokrasi ilişkisi: Dördüncü Güç Güç-iktidar ilişkilerinin medyaya ve habercilik pratiklerine yansımaları Basın özgürlüğü ve İletişim özgürlüğü kavramları çerçevesinde medya ve siyaset ilişkisi Medyanın siyasete temel etkileri: Kuramlar ve tartışmalar Medyanın gündem belirleme etkisi ve süreci Kamuoyu oluşturma süreci Siyaset ve propaganda aygıtı olarak medya Medyanın mülkiyet yapısı ve habercilik pratiklerine etkisi Yeni medya, sosyal medya, alternatif medya, vatandaş gazeteciliği Medya, siyasal katılım süreci ve seçim kampanyaları Medyanın siyaseti sunma biçimi üzerine güncel tartışmalar Medya-siyaset- sinema ilişkisi ve film değerlendirme Genel Değerlendirme BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 173 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 465 Dili Türü Menkul Değerler Yatırım Analizi Öğretim Teori Uygulama Kredi Yarıyılı hafta/saat hafta/saat Güz 2 2 Azerbaycan Türkçe İngilizce Zorunlu AKTS 3 Seçmeli Öğretim Yılı: 2015-2016 (GÜZ) Öğretim Elemanı Dr. Nurhodja AKBULAEV Ders Saatleri Pazartesi Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Telefon GSM E-mail Amacı Hafta içi 8:30-13:20 ve 14:00-17:30 arası, ADİÜ 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda (+994) 50 740 45 22 [email protected] Dersin temel amacı öğrencilere finansal piyasalarda yatırım yapma ile ilgili temel kavramları, araçları ve prensipleri öğretmektir. Öğrencilerin, teorik yöntemler aracılığı ile menkul kıymet seçimi, portföy çeşitlendirmesi, yönetilmesi ve yatırım değerlendirmesi konularında bilgi sahibi olmalarının sağlamak. Çeşitli problem çözümleri ile öğrencilerin yatırım yapma ve portföy oluşturma becerilerinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Öğrenim Çıktıları Varlık çeşitlerinin ve finansal araçların neler olduğunu anlatabilecektir. Menkul kıymet piyasalarının işleyişi, halka arzın neden ve nasıl yapıldığı hakkında bilgi verebilecektir. Finansal varlıklarda getiri ve risk kavramlarını açıklayıp tek bir finansal varlık veya portföy için risk ve getiriyi hesaplayabilecektir. Etkin varlık çeşitlendirilmesinin nasıl yapılacağı hakkında bilgi verebilecektir. Finansal Varlık Fiyatlama Modelini ve Arbitraj Fiyatlama Teorisini açıklayabilecektir. Etkin piyasalar hipotezini anlatabilecektir. Yatırım ile ilgili temel kavramları açıklayabilecektir. Öğretim Yöntemi Ders, hocanın konuları anlatması ve öğretim malzemeleri sunması yanında, öğrenci katılımının da önemli olduğu bir yöntemi esas alır. Ders notları üniversite fotokopi servisinden çoğaltılabilir. Ders notları dışında aşağıda belirtilen basılı kaynaklar ve ilgili web sitelerinden azami ölçüde yararlanılması gereklidir. Hocanın ders anlatımına 15 dakikadan fazla geç kalan gelen öğrenci sınıfa alınmayacaktır. Derse en az % 75 oranında devam edilmesi zorunludur. İçeriği Dersin içeriğini yatırım ortamı ve piyasa oyuncuları, menkul kıymet borsaları, portföy risk ve getirisi, etkin portföy seçimi, sermaye varlıklarını fiyatlama modeli, arbitraj fiyatlama teorisi, etkin piyasalar hipotezi ile Davranışsal Finans ve Teknik Analiz oluşturmaktadır. 174 Ana Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar Hafta 1 2 3 Dersin içeriğini yatırım ortamı ve piyasa oyuncuları, menkul kıymet borsaları, portföy risk ve getirisi, etkin portföy seçimi, sermaye varlıklarını fiyatlama modeli, arbitraj fiyatlama teorisi, etkin piyasalar hipotezi ile Davranışsal Finans ve Teknik Analiz oluşturmaktadır. Zvi Bodie, Alex Kane, Alan J. Marcus, “Investments”, McGrawHill – 9. Basım. Ali CEYLAN ve Turhan KORKMAZ, Sermaye Piyasası ve Menkul Değer Analizi, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa, 2010. Financial Times, Wall Street Journal, The Economist, Journal of Portfolio Management, Financial Analysts Journal Çetiner, E. 2008; İşletmelerde Mali Analiz, Gazi Kitabevi, Ankara Öztin AKGÜÇ, Finansal Yönetim, Avcıol Basın Yayın, İstanbul Adem ANBAR ve Lale KARABIYIK, Sermaye Piyasası ve Yatırım Analizi, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa, 2010. Ahmet AKSOY ve Cihan TANRIÖVEN, Sermaye Piyasası Yatırım Araçları ve Analizi, Gazi Kitabevi, Ankara, 2007. Emin UZUN, Sermaye Piyasası Analizi Ders Notları, Muğla Üniversitesi, 2011. Konuya ilişkin yazılmış kitaplar HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Finansal Piyasalar - Para Piyasası - Organize Olmuş Para Piyasası - Organize Olmamış Para Piyasası - Sermaye Piyasası ve Fonksiyonları - Türkiye’de Finansal Piyasalar - Azerbaycan’da Finansal Piyasalar - BÖLÜM SONU SORULARI Finansal Kurumlar - Finansal Kurumlar ve Fonksiyonları - Devletin Finansal Piyasaları Düzenleme Amacı - Türkiye’de Sermaye Piyasası ve Şirketler - BÖLÜM SONU SORULARI Sermaye Piyasası Yatırım Araçları - Hisse Senedi ve Türleri - Tahvil ve Türleri - Hisse Senedi Satın Alma Hakkı Veren Tahvil ve Varantlar - Hisse Senedine Çevrilebilir Menkul Kıymetler - Kar ve Zarar Ortaklığı Belgesi - Varlığa Dayalı Menkul Kıymet - Finansman Bonoları - Banka Bonoları - Altın, Gümüş, Platin Bonoları - Uluslararası Depo Edilebilir Menkul Kıymetler - Gelir Ortaklığı Senetleri - Konut Sertifikaları - Kamu Menkul Kıymetlerinin Çeşitleri - Genel Olarak Menkul Kıymetlerin Denetim, Kar ve Risk Açısından 175 4 5 6 7 8 9 10 Değerlendirilmesi - Tahvillerin veya İmtiyazlı Hisse Senetlerinin Tekrar Finansmanı - İşletmelerde Fon Kaynaklarının Sınırları - Türkiye’de Yatırım Araçları ve Getiri Karşılaştırmaları - BÖLÜM SONU SORULARI Hisse Senedi Değerlemesi - Hisse Senedi Fiyatını Belirleyen Etmenler - Kar Payı İskonto Modeli - Sabit Oranda Büyüyen Kar Payı İskonto Modeli - Büyüme Fırsatlarının Bugünkü Değeri - Kazanç ve Yatırım Fırsatlarına Göre Hisse Senedi Değerlemesi - Fiyat/Kazanç Oranı Yaklaşımı - Piyasa Değeri/Defter Değeri Oranı Yaklaşımı - Hisse Senedi Getirisinin Hesaplanması - Etkin Piyasalar - Hisse Senedi Fiyatlarının Yönünün Tahmin Edilmesi - BÖLÜM SONU SORULARI Tahvil Değerlemesi - Vadeye Kadar Getiri - Macaulay Ortalama Süresi - Düzeltilmiş Süre - Tahvillerin Doğrusal Olmayan Yapısı - Dış Bükeylik (Konveksiti) - BÖLÜM SONU SORULARI Temel Analiz - Global Şartlar - Ülke Şartları ve Genel Ekonomik Göstergeler - Ekonomik Dalgalanmalar - Endüstri Yaşam Dönemleri - Firma Analizi - BÖLÜM SONU SORULARI Teknik Analiz - Teknik Analizin Dayandığı Temel İlkeler ve Dow Kuramı - Dow Teorisi - Teknik Analizin Temel Analizden Farkı - Teknik Analizde Grafik Çizimi ve Grafik Türleri - Trendler ve Trend Çizgileri - Elliot Dalga Teorisi - Atılım Formasyonlar - BÖLÜM SONU SORULARI Ara Sınav Finansal Türev Ürünler: Forward Sözleşmeler - Forward Sözleşmesi Tanımı ve Özellikleri - Forward İşlem Çeşitleri - Forward Sözleşmelerinin Riski - Forward Faiz Oranı Anlaşması - Forward Döviz Anlaşması - Forward Mal Anlaşması - BÖLÜM SONU SORULARI Finansal Türev Ürünler: Futures Sözleşmeleri - Futures Sözleşmelerinin Tanımı ve Özellikleri 176 11 12 13 14 15 - Futures Sözleşmelerinde Teminat Kullanma - Futures Fiyatlar - Futures Fiyatları ve Taşıma Maliyeti - Futures Fiyatları ve Beklenen Futures Spot Fiyatları - Dövize dayalı Futures İşlemleri - Eurodolar Piyasasında Futures işlemleri - Günlük İşlemlerin Kapatılması - BÖLÜM SONU SORULARI Finansal Türev Ürünler: Opsiyon Piyasaları-1 - Alım ve Satım Opsiyonları - Opsiyonların Kullanım Alanları - Opsiyon Özelliği İçeren Tahviller - Opsiyonların Hisse Senetleriyle Karşılaştırılması - Konusuna Göre Opsiyon Türleri - Vadesine Göre Opsiyon Türleri Finansal Türev Ürünler: Opsiyon Piyasaları-2 Opsiyon Fiyatlama Modelleri - Hisse Senedi Opsiyonunun Fiyatını Etkileyen Etmenler - Black-Scholes Modeline İlişkin Amprik Çalışmalar - Hisse Senedi Fiyat Değişmeleri ve Lognormal Dağılım - Black-Scholes Opsiyon Fiyatlama Modeli ve Kar Payı Dağıtımı Türkiye’de Türev Piyasalar - BÖLÜM SONU SORULARI Finansal Türev Ürünler: SWAP Piyasaları - SWAP Piyasası ve Kullanım Alanları - SWAP Sözleşme Türleri - Kredi Türev Ürünleri ve SWAP’ların Bileşimi - Türkiye’de SWAP Piyasası Korunma Stratejileri - BÖLÜM SONU SORULARI Portföy Yönetimi-1 - Risk ve Beklenen Getiri - Fayda Fonksiyonu ve Yatırımcı Tipleri - Portföy Riskinin ve Getirisinin Hesaplanması - Riskli ve Risksiz Menkul Kıymetler Arasında Yatırım Kararı - Yatırımlarla İlgili Riskler ve Toplam Riskin Kaynakları - Portföy Çeşitlendirmesi - BÖLÜM SONU SORULARI Portföy Yönetimi-2 - Endeks Modeller - Sermaye Varlıklarını Fiyatlama Modeli - Menkul Kıymet Pazar Doğrusu - Beta Katsayısının Kullanılması - Arbitraj Fiyatlama Teorisinin Kullanılması - Portföy Sigortası - Portföy Yönetim Stratejileri - Portföy Performanslarının Değerlendirilmesi - Uluslararası Portföy Yatırımları 177 Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 178 VIII Dönem Sillabusları Y.Y KODU DERSİN ADI AZERBAYCAN TÜRKÇESİ ULS 476 Azerbaycan Dış Zorunlu Politikası-II ULS 404 Zorunlu Türkiye Dış Politikası-II Türkiyə Xarici Siyasəti-II Seçmeli Halkla İlişkiler Stratejik Analiz İctimaiyyətlə Əlaqələr Strateji Təhlil Küresel Siyasette ABD Uluslararası Diplomasi Qlobal Siyasətdə ABŞ Beynəlxalq Diplomatiya Avrupa Birliği Avropa İttifaqı ULS 410 ULS 430 ULS 450 ULS 402 VIII. Z/S TÜRKİYE TÜRKÇESİ ULS 420 ULS 456 ULS 460 ULS 470 ULS 476 Seçmeli Seçmeli Seçmeli Seçmeli Azərbaycan Xarici Siyasəti-II Enerji Politikaları Çatışma Çözümü ve Yönetimi Enerji Siyasətləri Konfliktologiya Savaşlar ve Medya İnsan Kaynakları Yönetimi Müharibələr və Media İnsan Resurslarının İdarəedilməsi İNGİLİZCE Azerbaijani Foreign PolicyII Turkish Foreign PolicyII Public Relations Strategic Analysis USA in Global Politics International Diplomacy European Union Energy Policy Conflict Resolution and Management Wars and Media Human Resources Management KREDİSİ ECTS T+U KREDİSİ 2+0 4 2+0 4 2+0 3 2+0 3 2+0 3 2+0 3 2+0 3 14 23 179 DERS BİLGİLERİ Adı Azerbaycan Dış Politikası - II Kodu ULS 476 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Araz Aslanlı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri E-mail Cuma 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 409 Nolu Oda Amacı Dersin temel amacı Azerbaycan dış politikasının genel çerçevesi, Azerbaycan dış politikasının iki temel konusu olan Karabağ sorunu ve enerji politikası, Azerbaycan`ın önemli bazı ülkeler, bölgesel ve uluslararası örgütlerle ilişkileri konusunda teorik ve uygulamaya dönük bilgiler aktarmaktır. - Azerbaycan dış politikasının tarihi gelişimini ve oluşum sürecini anlamak; - Azerbaycan dış politikasının iki temel konusu olan Karabağ sorunu ve enerji (doğal kaynakların üretimi ve uluslararası piyasalara nakli, ayrıca Hazar`ın statüsü) konusunu öğrenmek; - Azerbaycan`ın bazı ülkelerle ikili ilişkilerini öğrenmek; - Azerbaycan`ın uluslararası kuruluşlarla ilişkilerini öğrenmek. Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Ders esas itibariyle bağımsızlık sonrası Azerbaycan dış politikası üzerindedir. Ders kapsamında Azerbaycan’ın stratejik konumu ve dış politikasının oluşum süreci genel olarak hatırlanmakla beraber, enerji faktörü, Hazar`ın statüsü, Trans Hazar işbirliği, Karabağ meselesi, Türkiye, Rusya, İran, ABD, Avrupa, Çin, diğer bazı ülkelerle ve uluslararası kuruluşlarla ilişkiler ayrıntılı bir biçimde ele alınmaktadır. Öğrenim Çıktıları Öğretim Yöntemi İçeriği Ana Kaynaklar Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 4 Seçmeli [email protected] - Nazim Caferov, Elçibey Dönemi Azerbaycan Dış Politikası, Ankara, ASAM Yayınları, 2001 - Araz Aslanlı, İlham Hesenov, Haydar Aliyev Dönemi Azerbaycan Dış Politikası, Ankara, Platin Yayınları, 2005 - Araz Aslanlı, Cavid Veliev, Güney Kafkasya & Toprak Bütünlüğü, Jeopolitik Mücadeleler ve Enerji, Ankara, Berikan Yayınevi, 2011. - Editör: Çağrı Erhan, Kafkasya’nın Yükselen Yıldızı: İlham Aliyev Döneminde Azerbaycan, Ankara, Atatürk Kültür, Dil Ve Tarih Yüksek 180 Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, 2013 2 - Əli Həsənov, Müasir beynəlxalq münasibətlər və Azərbaycanın xarici siyasəti, Bakı, Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyası, 2005. - Novruz Məmmədov, Xarici Siyasət: Reallıqlar və Gələcəyə Baxış, Bakı, Qanun,2013 - Cəmil Həsənli, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin xarici siyasəti: 19181920, Bakı, Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi, 2009. - Musa Qasımlı, Azərbaycanın xarici siyasəti (konsepsiya məsələləri), Bakı, Mütərcim, 1997 - Musa Gasımlı, Uluslararası İlişkilerde Güney Azerbaycan meselesi (40’lı yıllar), Ankara, Asena, 1997 - Cemil Hasanlı, Soğuk Savaşın İlk Çatışması-İran Azerbaycanı, Ankara, Bağlam, 2005 - Elman Nəsirov, Azərbaycan-ABŞ münasibətləri. 1991-1997-ci illər, Bakı, Qanun nəşriyyatı, 1998. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Azerbaycan dış politikasının genel çerçevesinin tekrar mahiyetinde değerlendirilmesi ve iki başlıca konu - Azerbaycanın stratejik konumunu belirleyen etkenler - Azerbaycan dış politikasında kararalma mekanizmaları ve süreci - Azerbaycan Halk Cumhuriyeti deneyimi - Bağımsızlık mücadelesi dönemi - Ayaz Mütellibov, Ebülfez Elçibey, Haydar Aliyev ve İlham Aliyev dönemlerinin genel özellikleri - Başlıca iki konu: Karabağ sorunu; Enerji Azerbaycan Dış Politikasında Karabağ sorunu (ve Ermenistan ile ilişkiler) 3 Azerbaycan Dış Politikasında Karabağ sorunu (ve Ermenistan ile ilişkiler) 4 Azerbaycan Dış Politikasında Enerji - Azerbaycan`ın enerji stratejisinin temelleri - Doğal kaynakların üretimi Azerbaycan Dış Politikasında Enerji - Azerbaycan`ın boru hatları politikası Azerbaycan Dış Politikasında Enerji - Hazar`ın statüsü sorunu ve Transhazar işbirliği - Azerbaycan`ın İkili İlişkileri - Azerbaycan-Türkiye ilişkileri (siyasi, askeri, ekonomik, kültürel ve s.) - Azerbaycan-Rusya ilişkileri (siyasi, askeri, ekonomik, kültürel ve s.) - Azerbaycan-İran ilişkileri (siyasi, askeri, ekonomik, kültürel ve s.) - Azerbaycan-ABD ilişkileri (siyasi, askeri, ekonomik, kültürel ve s.) - Azerbaycan-Avrupa devletleri ilişkileri (siyasi, askeri, ekonomik, kültürel ve s.) - Azerbaycan - Uzakdoğu ülkeleri (Çin, Japonya, Pakistan, Hindistan) ilişkileri - Azerbaycan-Gürcistan ilişkileri - Azerbaycan - Orta Asya ülkeleri ilişkileri Azerbaycan`ın Uluslararası Kuruluşlarla İlişkileri Genel tekrar Yardımcı Kaynaklar Hafta 1 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 181 Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 182 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 404 Türkiye Dış Politikası-II Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Güz Türkçe Kredi AKTS 2 4 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Nazim Caferov Ders Dışı Görüşme Pazartesi saat 15.30-17.05 Arası, ADİU 4. Öğretim Binası 404 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon GSM +99450 337 25 16 E-mail [email protected] Amacı Ders Soğuk Savaşın bitiminden sonra Türkiye dış politikasının hangi koşullarda neye göre şekillendiği üzerine teorik ve kronolojik bilgi vermeği ve konuları analiz etmeği öngörmektedir. Bu çerçevede ders, tarihsel ve tematik perspektif içerisinde özelikle soğuk savaş sonrasında Türk Dış Politikasının genel olarak açıklanmasını ve siyasal yapıcıları etkileyen büyük sorunları anlamayı amaçlar. Bu derste Soğuk Savaşın bitiminden Türkiye Dış Politikasındaki geçerli olan ilkeler ve politika yapım süreçleri genel hatlarıyla ortaya konmakta ve bundan hareketle ulusal diş politikanın önemli olaylara ilişkin yaklaşımları değerlendirilmektedir. Öğrenim Çıktıları Bu derste öğrenciler dış politika tanımı ve diş politika analizi perspektifinden hareketle 1990`dan günümüze kadar olan dönemindeki Türkiye dış politikası hakkında teorik bilgi kazanacak, yakın tarih bilgisi edinecek, dış politika oluşturma süreçleri hakkında bilgi alacak ve analiz yapma becerisi kazanacaklar. Ayrıca, ders Türkiye dış politikasının gündemindeki konuların ve sorunların tarihsel oluşumu süreci hakkında öğrencilerde belli bir bilgi birikiminin oluşumuna katkı yapacak ve günümüzle ilgili daha sağlıklı ve kapsamlı değerlendirme yapmasına yardımcı olacaktır. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle işlenmektedir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı soru-cevap ve tartışma ortamı içerisinde yürütülmesine çalışılmaktadır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Öğrencilerin konuları derinlemesine incelemesi ve anlaması için zaman-zaman ödevlerin verilmesi, bu ödevlerin sözlü ve yazılı sunulması yöntemi de kullanılmaktadır. Dersin iyice anlaşılması için öğrencilere ana kaynakların yanısıra, ihtiyaca göre yardımcı kaynaklar da verilmektedir. Ayrıca, konularla ilgili güncel 183 gelişmelerin takip edilmesi de tavsiye edilmektedir. İçeriği Ders Soğuk Savaş, sonrası koşullardan hareketle 1991`den günümüze Türkiye Cumhuriyetinde içinde dış politika süreci, işleyişi, temel olaylar, kararlar ve bunların etkilerinin dikkate incelenmeği öngörmektedir. Ana Kaynaklar - Ali Balcı, Türkiye Dış Politikası. İlkeler, Aktörler, Uygulamalar, İstanbul, Etkileşim, 2013. - Gencer Özcan, Şule Kut (der.), En Uzun On Yıl, İstanbul, Boyut kitapları, Kasım 1998. - Baskın Oran (der.), Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bügune Olgular, Belgeler, Yorumlar, 2. Cilt: 1980-2000, Ankara, İletişim, 2003. - Baskın Oran (der.), Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bügune Olgular, Belgeler, Yorumlar, 2. Cilt: 2001-2012, Ankara, İletişim, 2013. Yardımcı Kaynaklar - William Hale, Türk Dış Politikası, çev:Petek Demir, İstanbul, Arkeloji ve Sanat yayınları , 2003. - İdris Bal (der.), 21. Yüzyılda Türk Dış Politikası, Ankara, Nobel yayın dagıtım, 2004, ss.3-56. - Haydar Çakmak, Türk Dış Politikası, 1919-2012, Ankara. Platin, 2. baskı, 2012. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular Soğuk Savaş Sonrası Türkiye Dış Politikasında Turgut Özal Dönemi - Körfez Savaşı ve ABD Kürt Mülteciler ve Çekiç Güç Türk Kimlikli Cumhuriyetleri ile Yakınlaşma 2 Koalisyonlar Dönemi Dış Politika (1993 - 1999) - Gümrük Birliği ve AB - Ermenistan ve Kafkaslar - İsrail İle Stratejik İş Birliği 3 Koalisyonlar dönemi çalkalanmalar - PKK Meselesi Irak ve Suriye - Bosna Krizi ve Balkanlar - Yunanistan’la Kriz ve Kıbrıs Sorunu 4 Avrupa Birliği Ekseninde Dış Politika - Avrupa Birliği ile Yeniden - Yunanistan’la İlişkilerde Yumuşama - Rusya ile Yakınlaşma 5 Koalisyon hükümetin son dönemi - Ortadoğu ile Yakınlaşma ve Denge 11 Eylül Patlaması ve ABD ile İlişkiler 184 6 AK Parti Dönemi Dış Politika 1 - 7 Ekonomik Kriz ve Dış Borçlanma AKP’ nin Temel Nitelikleri R.T. Erdoğan’ın Dış politika Felsefesi Yeni Dış Politikanın Temel Unsurları Hegemonya Güç’le İlişkiler - Afganistan’a ve Irak`a Saldırı Ortamı Üç Tezkere Her Şeye Rağmen ABD Desteği 8 Türkiye AB İlişkileri Aralık 2002 Kopenhag Zirvesi - 2003 Gözden Geçirilmiş Katılım Ortaklığı Belgesi - 2004 Komisyon İlerleme Raporu ve Müzakerelere Başlanması Kararı 9 Suriye Politikası - İlişkilerin Düzelmesi ve Tekrar Bozulması - Türk Jetinin Düşürülme Olayı ve Etkiler - Suriye Kürtlerinin Sahneye Çıkışı 10 Türkiye NATO ilişkileri - 11 Eylül, Afganistan ve NATO - Irak İşgali ve NATO’nun Türkiye’ye Destek Sağlama Sorunu - Genel Sekreter Seçimi Olayı, Füze Kalkanı ve Türkiye 11 Rusya Federasyonuyla İlişkiler - İktidar Değişikliği ve İlişkilere Yansımaları - Ekonomik Ticari Ve Enerji İşbirliği - Güvenlik Ortaklığı 12 AKP’nin ORTADOĞU Politikası - Arap Dünyasına Siyasi Açılım ve Filistin Sorunu - Suriye-Israil Gerilimi ve Arabuluculuk - Ekonomik ve İnsani İlişkiler 13 İsrail’le İlişkiler - 14 15 16 Siyasi İlişkilerde İniş Çıkışlar “One Minute” ve Mavi Marmara krizi Askeri ve Ekonomik Alanda İşbirliği Ahmet Davutoğlu Politikaları - Ermeni Soykırım Tasarıları ve Gelişmeler - Davutoğlu’nun Yeni Diaspora Tanımı ve Politikası - Eksen Kayma, Model Olma ve Yeni Osmanlıcılık AK Parti Dönemi (2013-günümüz) - Taksim Herekatı ve sonucu - 17 Aralık Olayları ve Dış politikaya etkisi - Yerel Seçimler, A.Davutoğlu nun başbakan olması ve sonuçlar Sonuç 185 Genel Tekrar - Tartışma ve Değerlendirme BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 186 DERS BİLGİLERİ Adı Halkla İlişkiler Kodu ULS 410 Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Güz Türkçe Kredi AKTS 2 3 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Öğr. Gör. Yusif Aliyev Ders Dışı Görüşme Çarşamba 13.35-15.05 ve Perşembe 11:50-13:20 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 113 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon 012 4981490 Belge geçer 012 4981490 GSM +99450 325 77 82 E-mail [email protected] Dersin temel amacı, halkla ilişkiler yaklaşımının teorik temelini öğretmek ve kurumsal imaj oluşturmak ayrıca olay/ durumlara farklı bir bakış açısı kazandırmak gibi konuları incelemekdir. Önemi Öğrenim Çıktıları Kurumsal imajı oluşturabilme reklam dışı faktörleri oluşturabilme ve yönetebilme Öğretim Yöntemi Derslerde öncelikle teorik temel oluşturacak araçlar ve yöntemler bağlamında geniş bilgi verilmektedir. Özellikle günümüze kadar olan örnekler üzerinde analizler yapılarak örnek sorunlar üzerine kampanyalar oluşturmak İçeriği İnsan davranışı, iletişim sosyal iletişim propaganda, reklam halkla ilişkiler kişisel ve kurumsal imaj, vb. Yusuf Aliyev Ders Notları Filiz Balta Peltekoğlu “Halkla İlişkiler Nedir” Metin Kazancı “Kamuda ve Özelde Halkla İlişkiler” Aladdin Asna “Kuramda ve Uygulamada Halkla İlişkiler” Metin Işık “Halkla İlişkilere Giriş” Ana Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 Konular Halkla İlişkilerin Tarihçesi 2 Halkla İlişkilere Yakın Kavramlar 3 Halkla İlişkilerde Temel İlkeler ve İzlenen Amaçlar 4 Halkla ilişkilerin Örgüt İçinde Yeri 187 5 6 İşletmelerde Halkla İlişkiler Programının/Kampanyasının Geliştirilmesi Aşamaları 1 (Araştırma ve Planlama) İşletmelerde Halkla İlişkiler Programının/Kampanyasının Geliştirilmesi Aşamaları 2 (Uygulama ve Değerlendirme) 7 Halkla İlişkilerde Hedef Kitle 8 Vize Sınavı 9 Halkla İlişkilerde Tanıtma Faaliyeti 10 Halkla İlişkilerde Tanıma Faaliyeti 11 Halkla İlişkilerde İmaj Oluşturma 12 13 Halkla İlişkilerde Lobicilik -Doğrudan -Dolayı Halkla İlişkilerde Sponsorluk 14 15 Kriz Yönetiminde Halkla İlişkiler Halkla İlişkilerde Kullanılan Araçlar BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 188 DERS BİLGİLERİ Adı Stratejik Analiz Kodu ULS 430 Dili Öğretim Yarıyılı Bahar Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Üyesi Dr. Nazim Caferov Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Perşembe saat 14.00-15.30 arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 116 Nolu Oda Öğrenim Çıktıları Öğretim Yöntemi İçeriği Ana Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar Hafta 1 Teori hafta/saat 2 Türkçe Uygulama hafta/saat İngilizce Kredi AKTS 2 3 Seçmeli Dersin temel amacı, stratejik düşünmek ve analiz etmek yöntemlerini anlatmak, stratejinin tanımı, unsurları, gelişim sureci, analizin misyonları, metotları, teknikleri ve araçları, stratejik bilgi anlayışı, stratejik analiz raporları, stratejik analizcide bulunması gereken hususlara dair teorik bilgiler aktarmak ve bazı uygulamalar yapmaktır. - Stratejik düşünmek ve analiz etmek yöntemlerini anlatmak, - Stratejinin tanımı, gelişim sureci, unsurları ve düzeylerini açıklamak, - Analizin misyonları, metotları, teknikleri ve araçlarını izah etmek, - Stratejik bilgi anlayışı, stratejik analiz raporları, stratejik analizcide bulunması gereken hususları belirtmek, - Hipotez, senaryo oluşturmak ve geliştirmek Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle işlenir. Zaman-zaman öğrencilerin sunumları ile derslere katılımı sağlanmaktadır. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Ayrıca, çeşitli stratejilere ve analiz metodlarına dayalı senaryoların pratiği yapılmakta, bu çerçevede öğrencilere güncel olayları kapsayan içine alan senaryolar geliştirmesi ödevleri verilmektedir. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Ders stratejik düşünme ve analiz yapma için gerekli unsurların öğrenilmesini öngörüyor. Ele alınan esas konuları Strateji, Analiz, Strateji Bilgi, Stratejik Analiz, Stratejik rapor, Hipotez, Psikolojik Savaş, Örtülü Savaş, Propaganda, SWOT Analizi, Oyun Teorisi, Komplo Teorisi ve Senaryo biçiminde sıralamak mümkündür. M. Tanju Akad, Askeri Tarihte Stratejik Düşünce, İstanbul, Türkiye İş Bankası yayınları, 2012. Erol Mütercimler, Stratejik Düşünme, İstanbul, Alfa, 2006. Ümit Özdağ, İstihbarat Teorisi, Ankara, Kripto, 7. Baskı 2013. Avinash K. Dixit ve Barry J. Nalebuff, Strateji Sanatı, İstanbul, Türkiye İş Bankası yayınları, 2015. Ümit Özdağ (der.), Milli Güvenlik Teorisi, Ankara, Kripto, 2015. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Strateji Nedir? - Stratejini Kökeni - Stratejinin Tanımı 189 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Stratejinin Unsurları Stratejinin Düzeyleri Düşünme ve Stratejik Düşünme - Düşünme ve Düşünme Teknikleri - Nasıl Stratejik Düşünülür? - Stratejik Düşünceye Genel Bakış - Modern Dünyada Stratejik Düşünceler Stratejik Analiz - Analiz Nedir? - Analiz Misyonları - Analiz Metodlar - Analiz Teknikleri - Analitik Araçlar Bilgi ve Stratejik Bilgi - Bilgi nedir? - Bilgi Edinme - Bilgi Türleri - Stratejide Bilgi Kullanımı Hipotez - Hipotez Geliştirme ve Önşartları - Hipotez Sınanması - Hipotez Kurmada Akıl Yürütme Yolları - Analizde Hipotez Kullanımı Enformasyon Savaşı- Enformasyon Savaşının Anlayışı - Enformasyon Savaşının Tarihi Gelişimi - Enformasyon Savaşı Türleri ve Örnekleri - Enformasyon Savaşı Türleri ve Örnekleri Psikolojik Savaş ve Örtülü Operasyon - Psikolojik Savaş Anlayışı ve Türleri - Örtülü Operasyon Anlayışı ve Türleri - Psikolojik Savaş Örneği 1: “Ayda Petrol Var” - Psikolojik Savaş Örneği 2: “Ermeni Soykırımı Tezi” Propaganda - Propaganda Anlayışı - Propaganda İlkeleri - Propaganda Türler - Analizde Propaganda SWOT Analiz - SWOT Analiz Anlayışı - İş Hayatında SWOT Analiz - Uluslararası İlişkilerde SWOT Analiz - SWOT Analiz Uygulama Çalışmaları Oyun Teorisi - Oyun Teorisi anlayışı - Oyun Teorisi Türler - Oyun Teorisi Uygulamaları-1 - Oyun Teorisi Uygulamaları-1 190 11 12 13 - 14 15 - Komplo Teorisi Komplo Teorisi Anlayışı Komplo Teorisi Kökenleri Analiz ve Komplo Teorisi ilişkisi Komplo Teorisi Örnekleri Analizde Farklı Yaklaşımlar Domino Teorisi Anlayışı Uluslararası İlişkilerde Domino Teorisi Kelebek Etkisi ve Kaos Teorisi Anlayışı Uluslararası İlişkilerde Kaos Teorisi Senaryo Çalışması Senaryo Anlayışı Senaryo Nasıl Oluşturulur? Senaryo Oluşturma Uygulması-1 Senaryo Oluşturma Uygulması-2 Stratejik Öngörü Stratejik Öngörü Anlayışı Olasılık Konisi Geleceği Tahminde Kullanılabilecek Metodlar Stratejik Öngörü Örnekleri Stratejik Analizci ve Raporu Stratejik Analizci nelere dikkat etmeli? Stratejik Rapor Nedir? Stratejik Rapor Yazım Surecinde Dikkate Alınması Gereken Unsurlar Stratejik Rapor Şeması Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 191 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 450 Küresel Siyasette ABD Öğretim Yarıyılı Güz Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Türkçe Kredi AKTS 2 3 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Telefon GSM E-mail Agil Mammadov Pazartesi, Perşembe 14.00-16.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 410 Nolu Oda Öğretim Yöntemi 1. Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Tartışma, 4: Grup Çalışması, 5: Örnek Olay Seçmeli +99455 542 88 85 [email protected] Yakın tarihin ve günümüz Uluslararası İlişkiler Politikasına yön veren Amacı Amerika Birleşik Devletlerinin dış politikası hakkında uzmanlaşmak isteyen öğrencilere detaylı bilgi vermek. 1. Amerikan dış politikası hakkında detaylı bilgiye sahip olur. 2. II. Dünya Savaşı sonrası ve günümüz uluslararası ilişkileri anlar 3. Amerikan Dış politikasının yöntemlerini tahlil eder. 4. Amerikan Dış politikasının önceliklerini kavrar. 5. Küresel politikalarda etkili olan bu gücün varlığını irdeler. Bu derste öncelikle Amerikan dış politikasında süregelen gelenek ve Öğrenim Çıktıları bunun bugünkü dış politika karar sürecine etkisi ele alınacaktır. Bu süreçte özellikle 20 yüzyılın ilk çeyreğinde Avrupa coğrafyasında gündeme gelen önemli gelişmeler karşısında ABD dış politikasındaki tedirginliğin sürdürülmeye çalışılmasının nedenleri irdelenecek. İki savaş arası meydana gelen gelişmelerin Washington’daki karar vericilerin Avrupa’daki gelişmelere müdahil olunması kararı incelenek. İkinci Dünya Savaşı ile birlikte kendisini bir Avrupa gücü olarak bulan ABD’nin Truman’la öne çıkan müdahaleci geleneğinin ne kadar Monroe ile başalatılan geleneğe uyduğunun inceleneceği derslerde ABD başkanlarının dış politikalarını doktrin adı altında nasıl belirlediklerini, bunda Kongre’nin, baskı gruplarının, kamu oyunun, bürokrasinin, başkanın ve diğerlerinin etkisinin ne düzeyde olduğu incelenecek. Soğuk Savaş sonrası gelişmelerin ABD dış politisındaki etkisi ve yeni bir uluslararası sistemin oluşturulması çabasında Washington’un çabalarının 11 eylül ile birlikte aldığı yön ve uluslararası alanda Amerikan müdahaleciliğinin aldığı boyut ve bunun yarattığı sorunlar tartışılacak. Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar 192 etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. İçeriği Amerikan Dış Politikası Stratejileri ve Doktrinleri, ABD Uluslararası Sistemde, ABD Dış Politikasının Toplumsal Kaynakları, ABD Dış Politikası Karar Alma Sistemi Ana Kaynaklar Amerikan Dış Politikası, Ramazan Gözen, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Yayınları. - Uluslararası İlişkilerin Yeni Dünyası, Mıchael G. Roskin ve Nicholas O. Berry, Adres Yayınları, 2012 - H. Kissinger, Does America Need a Foreign Policy?, (Türkçe ve ingilizcesi mevcut). 4- H. Kissinger, Diplomacy, (Türkçe ve ingilizcesi mevcut). - E. Gürses, ABD Dış Politikasında İdealizm ve Realizm, Jeopolitik, 2002. Yardımcı Kaynaklayar HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 Konular Uluslararası Sistemde ABD - ABD Dış Politikasının Güç Kaynakları - ABD Dış Politikasının Soyut ve Somut Güç Kaynakları ABD Dış Politika Stratejileri ABD`nin Devletleşme Süreci - Sömürgeden Bağımsızlığa ve Olgunlaşmaya 1776-1789 - Amerika Kıtasında Yayılma ve İç Savaş 1789- 1864 - Dünyaya Yayılma Süreci : Amerikan Emperyalizmi 1864- 1914 Dünya Düzeni Kurma Çabaları - I. Dünya Savaşı Sırasında Amerikan Dış Politikası - Birinci Dünya Savaşı ve Sonrasında İdeal Düzen Arayışı - Vilson ve İdealizmin Doğuşu ABD Dış Politikasının Toplumsal Kaynakları - ABD Dış Politikasında Toplumun Etkisi - Kamuoyu ve Dış Politika İlişkileri - Basının Dış Politikada Rolü - Sivil Toplumun Dış Politikada Rolü ABD Dış Politikası Yaklaşımları - Devlet, Kültür ve Dış Politika - Amerikan Dış Politikası İlkeleri ve İkilemleri - Yalnızcılık – Yayılmacılık İkilemi - Moralizm – Çıkarcılık İkilemi - Pragmatizm – Tutarlılık İkilemi - Tektaraflılık – Çoktaraflılık İkilemi ABD Dış Politikası Karar Alma Sistemi - ABD Devlet Sistemi - Yasama ve Yürütmenin Dış Politikada Rolü Global müdahale ve Soğuk Savaş’ın ortaya çıkışı. - İki Savaş Arası ABD Dış Politikası - Küresel Kriz ve Sonuçları Tahdit (Containment) politikası, 193 9 10 11 12 13 14 15 - Soğuk Savaş döneminde mütabakat ve buna karşı çıkış süreci - (Kore, Küba, Vietnam Savaşları). Soğuk Savaş Dönemi : Komünizmle Mücadele, - Soğuk Savaş Dönemi Amerika Dış Politika Doktrinleri - Dünyaya Genişlenme - ABD`nin Uluslararası Kurumlarla Politikası ABD Dış Politikası Teorileri - Realizm – Reel Politik - İdealizm – İdeal Politika - Liberalizm – Liberal Politika - Yeni Muhafazakarlıq Politikası ABD Transatlantik Politikası - Transatlantik ilişkileri tanımlamak - Soğuk Savaş Dönemi Amerika`nın Transatlantik Politikası - Soğuk Savaş Sonrası Amerika`nın Transatlantik Politikası ABD`nin Orta Doğu Politikası - ABD`nin Orta Doğu Politikası Hedefleri ve Stratejileri - ABD`nin Orta Doğu Politikasını Etkileyen Faktörler - ABD`nin Orta Doğu`yla İlişkisinin Tarihsel Arka Planı ABD`nin Orta Doğu Politikası - Arap – İsrail Çatışması ve ABD Tutumu - ABD`nin İranla İlişkiler ABD`nin Asya – Pasifik Ülkeleri İlişkileri - ABD`nin Asya – Pasifik Ülkeleri İlişkisinin Temelleri - ABD`nin Pasifik`e Açılması - I ve II Dünya Savaşı`nda ABD`nin Asya – Pasifik Ülkeleriyle İlişkileri Uluslararası İlişkiler Teorileri Bağlamında Amerikan Dış Politikasının Genel Analizi Sonuç ve Değerlendirme - Genel tekrar BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 194 DERS BİLGİLERİ Adı Uluslararası Diplomasi Kodu ULS 402 Dili Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Güz 2 Azerbaycan Türkçe Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Elşen Memmedli Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Cuma 13.30-14.30 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 408 Nolu Oda Uygulama Kredi hafta/saat 2 İngilizce AKTS 3 Seçmeli Dersin temel amacı, uluslararası ilişkilerde devletler arasında diplomasi geleneğinin tarihsel gelişim sürecini, diplomatik temsilciliklerin, konsoloslukların görev ve yetkilerini teorik açıdan açıklamaktır Öğrenim Çıktıları- Uluslararası İlişkilerde diplomasi geleneğini öğrenmek, Diplomatik temsilcilikler, konsoloslukların işleyiş biçimlerini, diplomatik yaptırım yöntemlerini incelemek. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Diplomasinin tarihsel gelişim süreci, Diplomatik Temsilcilikler, Konsolosluklar, Diplomatik Yaptırım yöntemleri, Diplomatik Müzakere kavramları. Ana Kaynaklar Temel İskit, Diplomasi Tarihi, Teorisi, Kurumları ve Uygulaması, Temel İskit, Betül Yüce Dural, Diplomasi Tarihi. Hafta 1 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular Diplomasinin Tanımı ve Kapsamı - Dış Politika Kavramı - Diplomasi Tarihi Kavramı - Diplomasi Kavramı 2 Diplomasinin Kurumsallaşma Süreci - Diplomasinin tarihsel gelişim süreci - Modern diplomasiye geçiş 3 Modern Diplomasinin Kurumları - “İkili-bilateral diplomasi” - “Çok taraflı-mültilateral diplomasi” 195 - “Zirve diplomasi” 4 Modern Diplomasinin Araçları - Tanıma ve diplomatik ilişki - De jure tanıma - De facto tanıma 5 İkili Diplomatik Misyonların işlevleri - Temsil - Bilgi Toplama ve Rapor Etme - Müzakere - Ülkesinin ve Vatandaşlarının Çıkarlarını Korumak. - Tanıtma ve Propaganda - İstihbarat 6 Çok Taraflı-Mültilateral Diplomasi - “Konferans diplomasisi” - “Parlamenter diplomasi” 7 Diplomatik Misyonların Düzeni - Misyon Şefi - Diplomatik Personel - Büyükelçilerin Akreditasyonu 8 Yarıyıl İçi Sınavı 9 Diplomatik Ayrıcalık ve Bağışıklıklar - Diplomatik Dokunulmazlıklar - Diplomatik Muaflıklar 10 - Diplomatik Müzakere - Diplomatik Müzakere Kavramı - Diplomatik Müzakere Öncesine İlişkin Konular 11 - Diplomatik Anlaşmalar - Antlaşma Kavramı - Diplomaside Antlaşma Yöntemleri 12 - Diplomatik Yaptırımlar - Nota; - Devletin Elçisini geçici süre için geri çekmesi; - Diplomatik ilişkilerin kesilmesi; - 4.Ultimatom; - Tanıma işleminin geri alınması. 13 Diplomatik Yaptırımlar - Nota; - Devletin Elçisini geçici süre için geri çekmesi; - Diplomatik ilişkilerin kesilmesi; - Ultimatom; - Tanıma işleminin geri alınması. 14 21 Yüzyılda Diplomasinin Özellikleri - Diplomasideki Başlıca Değişiklikler - Kamuoyu Diplomasisi 196 15 - Modern Diplomasinin Bazı Yeni Alanları - Çevre Diplomasisi - İnsan Hakları Diplomasisi - Enerji Diplomasisi - İnsani Diplomasi Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 197 DERS BİLGİLERİ Adı Avrupa Birliği Öğretim Yarıyılı Kodu ULS 420 Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Bahar Türkçe Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Ziyadhan HASANOV Ders Saatleri ve Yeri Perşembe 12:10-13:30 107 Nolu Oda Kredi AKTS 2 3 İngilizce Seçmeli Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi 4 Sayılı Öğretim Binası Telefon GSM +99455 9153648 E-mail [email protected] Amacı Uluslararası İlişkiler aktörlerinden biri olan Uluslararası Örgütlerin teorik ve pratik yansımaları anlatılarak özellikle Avrupa Birliği her yönüyle incelenecektir. Avrupa’da birlik düşüncesinin kurumsallaşması ve bu yapının evrimi bölüm öğrencilerine aktarılacaktır. Avrupa Birliğinin amaç ve gayeleri Siyasal Sistem içerisindeki rolü irdelenecektir. Öğrenim Çıktıları Avrupa Birliğinin kısa tarihi ve bu zaman dilimindeki faaliyetleri örneklerle açıklanacaktır. Avrupa Birliğinin kuruluş süreci, antlaşma metni, tanımı, yapısı, organları, işleyişi irdelenecektir. Öğretim Yöntemi Uluslararası Kuruluşların teorik altyapısı anlatıldıktan sonra Avrupa Birliğini açıklayacak teorik çerçeve çizilerek tümdengelim yöntemi kullanılacaktır. Bu yaklaşım ile daha verimli ve sistemli şekilde bilgilerin geçişkenliği sağlanacaktır. İçeriği 2. Dünya Savaşı sonrası oluşumu gerçekleşen ama tarihten bu yana oluşumu düşünülen bu kuruluş kısa zaman içerisinde işlevselliği ile örnek teşkil etmiştir. Ana Kaynaklar - Uluslararası İlişkiler Teorileri (Çatışma, Hegemonya, İşbirliği), Tayyar Arı, 5. Baskı, Ekim 2008 - Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika, Tayyar Arı, 6. Baskı, Alfa Yayınları, Nisan 2006. - Siyaset, Mumtaz er Türköne, 9.Baskı, Lotus Yayınevi, Ankara, 2007. - Devletlerarası ve Hükümetler dışı Uluslararası Örgütler – Mehmet Hasgüler ve Mehmet Bülent Uludağ, Alfa Yayınları, İstanbul, 2010. - Uluslararası İlişkiler Sözlüğü- Faruk Sönmezoğlu, Der Yayınları, İstanbul, 2010. - Siyasi Tarih (1918-1994)-Oral Sander, 22.Baskı, İmge Yayınları, Ankara, 2013. Yardımcı Kaynaklar 198 - 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1995)- Fahir Armaoğlu, Alkım Yayınevi, 17. Baskı, İstanbul, 2010. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 Konular Uluslararası İlişkilerde Analiz Düzeyi ve Analiz Birimi Tartışması Uluslararası İlişkilerde Aktör Sorunu ve Uluslararası İlişkilerin Temel Aktörleri 3 Transnasyonalizm ve Karşılıklı Bağımlılık 4 Uluslararası Entegrasyon Teorileri 5 Fonksiyonalizm ve Neofonksiyonalizm 6 Uluslararası Örgütlerin Tanımı, Yapısı ve Sınıflandırılması 7 Avrupa Birliği Düşüncesinin Kökenleri ve Örgütlere Dönüşüm Süreci 8 Avrupa Birliği Yolunda Önemli Bir Aşama Olarak Avrupa Toplulukları: AKÇT, AET, AST, BAB, AT 9 Roma Antlaşmasından Tek Senet’e Avrupa Birliği: Maastricht Antlaşması 10 Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi 11 Avrupa Birliği Komisyonu 12 Avrupa Birliği Parlamentosu 13 Avrupa Birliği Konseyi 14 Avrupa Birliği Adalet Divanı ve Ombudsman Kurumu 15 Avrupa Birliği Anayasası BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 199 DERS BİLGİLERİ Adı Enerji Politikaları Kodu ULS 456 Dili Öğretim Yarıyılı Bahar Azerbaycan Türü Zorunlu Seçmeli Öğretim Elemanı Dr. Qadir Bayramlı Ders Dışı Görüşme Saatleri ve Yeri Amacı Cuma 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 408 Nolu Oda Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 Türkçe İngilizce Kredi AKTS 2 3 Dersin temel amacı, dünyadaki genel enerji durumunun irdelenmesi, dünyadaki enerji kaynaklarının dağılımı ve enerji politikalarına etkilerinin araştırılması, enerji politikalarını etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi, enerji ile ilgili uluslararası politikalarının incelenmesi, ulusal enerji politikaları, enerji arz talebi ve onları etkileyen faktörlerin irdelenmesi, enerji güvenliği ile ilgili politikaların incelenmesi, uluslararası enerji kuruluşları ve faaliyetlerinin incelenmesi, alternatif enerji kaynaklarının rolünün değerlendirilmesi , enerji faaliyetlerinin çevreye etkilerinin irdelenmesi ve sürdürülebilir enerji politikalarının incelenmesidir.. Öğrenim Çıktıları Enerji politikalarının ortaya çıkışı, gelişme süreci, özellikleri irdelendikten sonra, günümüzdeki önemi üzerinde durulmakta; bu bağlamda öğrencilere kavramlar ve literatür tanıtılmaktadır. Bu yöntemin başlıca yararları: öğrencinin öğrendiği davranışları göstermesi; öğrencinin derse aktif katılması; öğrenciye düşünme ve araştırma alışkanlığı kazandırması; dersi monotonluktan kurtararak öğrenmeyi motive etmesi; önemli konular üzerine öğrencinin dikkatinin çekilmesidir Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte. Dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adresleri ders sorumlusundan temin edebilirler. İçeriği Enerji ve politika ile ilgili esas kavramlar, enerji kaynaklarının dağılımı, dünyada enerji arz ve talebi, enerji güvenliğinin sağlanması ile ilgili ulusal politikalar, enerji nakil hatları ile ilgili politikalar, enerji politikalarında geleceğe yönelik eğilimler, Türk Cumhuriyetlerinin enerji politikaları ele alınmıştır. Ana Kaynaklar Cenk Sevim, Küresel Enerji Stratejileri ve Jeopolitik, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2013. Ö. Andaç Uğurlu, Çevresel Güvenlik ve Türkiye'de Enerji Politikaları, Örgün Yayınları, İstanbul, 2009. Levent Aydın, Enerji Ekonomisi ve Politikaları, Seçkin Yayıncılık,2014 Kadir Bayramlı, Enerji Politikaları, Yayınlanmamış ders notları. 200 Yardımcı Kaynaklar Hafta 1 Enerji Politikaları ile ilgili internet ortamında yayınlanan makaleler. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Konular “Enerji Politikaları” ilgili kavramsal açıklamalar ve “Enerji Politikaları” dersine giriş Enerji, türleri ve Önemi Enerji-Politika ilişkisi Enerji Politikalarının ortaya çıkışı Enerji politikalarını etkileyen etkenler 2 Enerji Kaynakları ve Dağılımı Petrol, doğalgaz ve dağılımı Kömür ve Dağılımı Hidronerji rezervleri ve dağılımı Nükleer enerji kaynakları ve dağılımı Alternatif enerji kaynakları 3 Enerji Nakil Hatları ve Enerji Politikalarında Yeri Petrol boru hatları Doğalgaz Boru Hatları Enerji nakli ile ilgili sorunlar Boru hatlarının jeopolitikte yeri 4 Uluslararası Enerji Kuruluşları ve Çokuluslu Şirketler Uluslararası Enerji Ajansı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu OPEC Diğer Uluslararası Enerji Kuruluşları Çokuluslu Şirketler ve Enerji Politikalarına Etkileri 5 Enerji faaliyetlerinin çevreye etkileri Sürdürülebilir enerji Küresel ısınma ve enerji politikalarına etkileri Ulusal Enerji Politikalarında Çevre Etkeni 6 AB’nin Enerji Politikaları I AB’nin enerji kaynakları AB enerji politikalarının tarihsel gelişimi AB’de enerji arz ve talebi AB-Rusya enerji ilişkileri 201 AB-Orta Doğu enerji İlişkileri AB enerji politikaları ve Hazar Bölgesi AB’de nükleer enerji 7 AB Enerji Politikaları II AB’nin Enerji Güvenliği ile ilgili sorunları AB Ortak Enerji Politikası ile ilgili sorunları AB’nin boru hatları ile ilgili politikaları AB’nin enerji politikalarında çevre etkeni 8 ABD’nin Enerji Politikası I ABD’nin enerji kaynakları ABD’nin enerji politikalarının tarihsel gelişimi ABD’nin enerji güvenliği ile ilgili sorunları 9 ABD’nin Enerji Politikası II ABD’nin enerji arz ve talebi ABD’nin enerji ilişkileri ABD’de nükleer enerji ABD’de alternatif enerjiler ABD’nin enerji politikalarında çevre etkeni ABD’nin kaya gazlarının üretimi ile ilgili gelişmeler 10 ABD enerji doktrinine genel bakış Rusya’nın Enerji Politikası Rusya’nın petrol, doğalgaz ve kömür kaynakları Rusya hidroenerji kaynakları Rusya’da nükleer enerji Rusya’nın önemli boru hatları projeleri Rusya’nın AB ile enerji ilişkileri Rusya-Ukrayna enerji krizi ve Rusya’nın yeni transit ülke arayışları “Rusya-2030” enerji programı 11 Çin’in Enerji Politikası Çin’in enerji kaynakları Çin’in enerji arz-talebi Çin’in dış enerji politikası Çin-Orta Doğu enerji ilişkileri Çin’in hidroenerji potansiyeli Çin-Rusya enerji ilişkileri 202 Çin-Hazar Bölgesi enerji ilişkileri Çin’in nükleer enerji politikası Çin’de alternatif enerjiler Çin’in enerji kaynaklarını çeşitlendirme politikaları 12 OPEC’in Enerji Politikası OPEC ülkelerinin enerji kaynakları OPEC’ın kuruluşu ve hedefleri Dünya’nın enerji pazarında OPEC’in yeri 13 14 15 OPEC’ins orunları Azerbaycan’ın enerji politikası Azerbaycan’ın enerji kaynakları Bağımsızlık öncesi Azerbaycan’da enerji faaliyyetleri Azerbaycan’ın yeni enerji stratejisi “Asrın Anlaşması” ve Azerbaycan için önemi BTC petrol ve BTE doğalgaz projeleri Şahdeniz Projesi TANAP VE TAP Projeleri Azerbaycan’ın enerji ilişkilerine genel bakış Türkiye’nin Enerji Politikası Türkiye’nin enerji kaynakları Türkiye’nin hidroenerji potansiyeli Türkiye’nin enerji stratejileri Enerji transitinde Türkiye’nin önemi Türkiye’nin enerji ilişkileri Türkiye’nin enerji sorunları Türkiye’de alternatif enerji Orta Asya Türkiye Cumhuriyetlerinin enerji politikaları Kazakistan’ın enerji politikası Türkmenistan’ın enerji politikası Özbekistan’ın enerji politikası Kırgızistan’ın enerji politikası Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayı sı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 203 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 460 Çatışma Çözümü ve Yönetimi Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Türkçe İngilizce Güz Kredi AKTS 2 3 Dili Azerbaycan Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Araz Aslanlı Ders Dışı Görüşme Cuma 09.00-12.00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 409 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri E-mail [email protected] Amacı Bu dersin amacı öğrencilere çatışmalar, terörizm, onların temel nedenleri, çatışma çözümü ve yönetimi konusunda bilgi verilmesi, kuramsal ve uygulamalı bir çerçeve sunulmasıdır. Tüm bunlar daha barışçıl bir dünyaya ulaşmanın önündeki koşul ve engellerin analiz edilmesine yardımcı olacaktır. Bu çerçevede çatışmaların kaynaklarının ve süreçlerinin incelenecek ve bunları sonlandırabilecek yöntemler değerlendirilecektir. Ders boyunca öğrenciler, çatışmaların ortaya çıkışında ve çözümünde bölgesel ve küresel ölçekli siyasal, askeri, ekonomik etkenlerle beraber kültürün, dinin, ahlakın ve toplumsal cinsiyetin rolünü tartışacaklar. Konunun daha iyi anlaşılması için ders boyunca çeşitli çatışmalar ve çatışma çözümü örnekleri analiz edilecekler. Bu bağlamda Güney Kafkasya`daki sorunlar ve özellikle Karabağ sorununa da değinilecektir. Bu ders programı sonucunda öğrencilerde: - Genel olarak etnik çatışmalar ve özellikle Güney Kafkasya’daki etnik çatışmalar hakkında genel bilgi oluşacak, - Çatışma çözümü tarihi hakkında genel bilgi oluşacak, - Çatışma çözümüne yönelik farklı yaklaşımlar hakkında derinlemesine bilgi oluşacak, - Uluslararası çatışmaları, sebeplerini daha analitik ve eleştirel bir biçimde değerlendirip, uygun araçlarla çözümleyebilecekler, Gerçek dünyaya ilişkin vakaları çözümlerken farklı çatışma çözümü modellerine başvurabilecekler. Öğrenim Çıktıları Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, 204 öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Ayrıca öğrencilere gazetelerde ve/veya siyaset ve uluslararası ilişkiler dergilerinde yer alan konuyla ilgili çalışmaları gelişmeleri izlemeleri tavsiye edilmektedir. İçeriği Çatışmalar, Etnik çatışmalar, Çatışmada algılar, Gruplararası çatışmalarda duygular, Toplumsal bellek ve çatışmalar, İdeolojik çatışmalar, Terör, Çatışma çözümüne sosyo-psikolojik engeller, Müzakere teknikleri ve çatışma çözümü, Uluslararası kurumlar ve çatışma çözümü Ana Kaynaklar - Muzaffer Ercan Yılmaz, Savaş ve Uluslararası Sistem, Bursa, Dora Yayınları, 2013. - Editör: Atilla Sandıklı, Teoriler Işığında Güvenlik, Savaş, Barış ve Çatışma Çözümleri, İstanbul, BİLGESAM, 2012 Yardımcı Kaynaklar - Muzaffer Ercan Yılmaz, Uyuşmazlık Analizi ve Çözümü (Ankara, Nobel Yayın-Dağıtım, 2006. - M.T. Odman, Uluslararası Uyuşmazlıkların Yargı Dışı Barışcıl Çözümlenmesi ve Barışı Destekleme Operasyonları, Mersin, Çağ Üniversitesi Yayınları, 2002. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Konular Giriş: Temel Kavramlar ve Literatür Çatışmanın Tanımı ve Çeşitleri, Çatışmanın Kaynakları, Çatışma Çözümünün Tarihi Çatışma Analizi, Çatışma Yönetimi Terörizm Çatışma Çözümünde Dış Politika Araçlarına Genel Bakış Barışı Koruma, Müzakere Teknikleri ve Çatışma Çözümü Uluslararası Kurumlar ve Çatışma Çözümü Rejim Tipi ve Çatışma Arasındaki İlişki Dış Müdahale Koşulları ve Dış Müdahalede Meşruiyet Olay incelemesi: Güney Kafkasya`daki Etnik Sorunlar 12 Olay incelemesi: Kıbrıs Sorunu Olay incelemesi: Filistin Sorunu 13 Olay incelemesi: Hindistan-Pakistan Çatışması ve Keşmir Sorunu 14 Olay incelemesi: Bosna-Hersek ve Kosova Sorunu 15 Genel tekrar 11 Yöntem Yarıyıl İçi Sınav BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı 1 Katkısı %40 205 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 Derse Devam 206 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu ULS 470 Savaşlar ve Medya Öğretim Yarıyılı Teori Uygulama hafta/saat hafta/saat 2 - Bahar Türkçe Kredi AKTS 2 3 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Rizvan Qenberov Ders Dışı Görüşme Pazartesi saat 12.10-13.30 Arası, ADİU 4. Öğretim Binası 116 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon GSM +99450 255 07 63 E-mail [email protected] Amacı Dersin amacı savaş dönemlerinde medyanın habercilik pratiklerini, siyaset kurumuyla ve askeri yetkililerle ilişkilerinin bu pratiklere yansımalarını değerlendirmek, halkın haber alma hakkı çerçevesinde savaş zamanı medyanın öneminin boyutlarını sergilemektir. Öğrenim Çıktıları Dersi başarıyla tamamlayan öğrenciler savaş dönemlerinde medyanın nasıl bir habercilik sürecini yaşadığını ve bu sürece ilgili devlet kurumlarının müdahele yöntemlerini ve bu müdahelelerin kamuoyuna yansımalarını öğrenebilecek, tarihten günümüze kadar uluslararası savaşlarda medyanın rolünü değerlendirebilektir. Öğretim Yöntemi Ders içerikleri öğretim üyesi tarafından anlatılmaktadır. Temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde karşılıklı soru-cevap ve tartışma ortamı içerisinde yürütülmesine çalışılmaktadır. Dersin iyice anlaşılması için öğrencilere ana kaynakların yanısıra, ihtiyaca göre yardımcı kaynaklar da verilmektedir. Ayrıca, konularla ilgili güncel gelişmelerin takip edilmesi de tavsiye edilmektedir. İçeriği Derste savaş gazeteciliğinin tarihsel gelişimi, Birinci ve İkinci dünya Savaşında basının rolu, Viyetnam Savaşında ABD`nin uyguladığı haber politikaları, Körfez savaşları ve İrak krizinde uygulanan medya politikaları çerçevesinde askeri kurumlar, devlet politikaları, medya uygulamaları ve kamuoyu arasındaki ilişkiler tartışılacaktır. - Leonora Foerstel, Medya ve Savaş Yalanları, İstanbul: Yordam Kitap, 2007 - Çatalbaş, D (2003) “Savaşı Aktarmak ve Anlamlandırmak: Gazeteciliğin Profesyonel Değerleri ve Yaygın Medyanın Tutumu”, Doğu-Batı Dergisi, Yıl:6 Sayı:24, s.245-253. - Erol Ilhan, Nalan Dirik, “Savaş Haberleri Bağlamında Haber Politikaları: ABD Örneği”, Gazi Üniversitei İletişim Dergisi, Güz 2011, Sayı:33, s. 61-86 - Ürün Yıldıran Önk, Televizyonda Savaş Haberleri Üzerine Bir Ana Kaynaklar 207 Yardımcı Kaynaklar Karşılaştırma , 2003 Irak ve 2011 Suriye Olayları , Journal of Yasar University 2011 24(6) 3990-4006 - Yalçınkaya, Haldun, “Savaşlarda Asker-Medya İlişkilerinin Geldiği Son Aşama: İliştirilmiş Gazetecilik”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 5, Sayı 19 (Güz 2008), s. 29-56. - Aslı Özkaya, “Medya ve Körfez Savaşı”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 52, Sayı: 1-4, 567-579, (1997). - Bektaş Arsev, Kamuoyu, İletişim Ve Demokrasi, İstanbul: Bağlam Yayınları, 1996. - Bektaş Arsev, Siyasal Propaganda Tarihsel Evrimi ve Demokratik Toplumdaki Uygulamaları, İstanbul: Bağlam Yayınları, 2003 HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Konular Savaş gazeteciliğinin tarihsel gelişimi Televizyonda savaş haberlerinin tarihi Birinci ve İkinci Dünya Savaşında radyo ve basın ABD’de savaş haberleri ve politikaları bağlamında Vietnam Savaşının temel özellikleri I Körfez Savaşı zamanı uygulanan medya politikaları II Körfez Savaşı zamanı uygulanan medya politikaları Savaşlarda medyanın çerçevelendirme mekanizmaları Savaş dönemlerinde devlet sırrı, ulusal çıkarlar ve ulusal güvenlik Savaş haberlerinde medyanın dili 10 Asker-medya ilişkilerinde “iliştirilmiş gazetecilik” dönemi 11 Psikolojik savaş ve propaganda stratejileri 12 13 14 15 16 Kamuoyu, savaş ve medyada ikna stratejileri Haber konusu olarak terör olayları ve olağanüstü durumlarda medya yönetimi Arap Baharı bağlamında sosyal medyanın rolü Karabağ şorunu ve Azerbaycan medyası Genel değerlendirme BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yöntem Sayısı Katkısı Yarıyıl İçi Sınav 1 %40 Ödev - - %75 Devam Zorunluluğu - Derse Devam 208 Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 209 DERS BİLGİLERİ Adı Kodu İnsan Kaynakları Yönetimi Öğretim Teori Yarıyılı hafta/saat Bahar 2 Türkçe Uygulama hafta/saat Kredi AKTS - 2 3 Dili Azerbaycan İngilizce Türü Zorunlu Öğretim Elemanı Dr. Raqif QASIMOV Ders Dışı Görüşme Cuma günü 12.00-14:00 Arası, ADİU 4 Sayılı Öğretim Binası 107 Nolu Oda Seçmeli Saatleri ve Yeri Telefon GSM 00904505600920 E-mail [email protected] Amacı İnsan kaynakları yönetimi dersinin amacı, günümüzde işletmelerin en değerli kaynağı haline gelen “insan”ın öneminin ve doğru yönetildiğinde işletmeleri rakiplerinin önüne geçirecek olan bu kaynağın nasıl yönetilmesi gerektiğinin ortaya konulmasıdır. İnsan kaynakları yönetimi birden çok aşamadan oluşan bir işletme fonksiyonudur. İKY'nin ilk aşaması, insan kaynaklarının planlanmasıdır. İş analizi ve iş tanımlarının yapılarak doğru kişinin doğru işe yerleştirilmesi, adaletli bir değerlendirme ve ücretlendirme sisteminin kurulması, çalışanların sosyal haklarının verilmesi, eğitim gibi unsurların herbiri İKY'ni oluşturan temel taşlardandır ve bu ders kapsamında tüm bu unsurların bütünlük içerisinde öğrenciye aktarılması ve bu konudaki karar verme yeteneklerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Öğrenim Çıktıları Öğrencilere insan kaynakları yönetiminin ne olduğu hakkında bilgi vererek, insan kaynakları yönetiminin fonksiyonlarının analizini yapabilecek ve örgütsel hayatta kullanabilecek düzeye getirmektir. Bu amaçla insan kaynakları yönetiminin kavramları, tarihi gelişimi, amaçları hakkında temel bilgilerden sonra iş analizi, insan kaynaklarının planlanması, eğitilmesi ve geliştirilmesi, performansının değerlendirilmesi, ücret yönetimi, kariyer yönetimi, işçi ve işveren ilişkileri vs. fonksiyonların her birisi üzerinde durularak, derinlemesi ne bilgi verilmeye çalışılacaktır. Öğretim Yöntemi Dersler esas itibarıyla konunun öğretim üyesi tarafından anlatılması suretiyle, yani takrir metoduyla işlenir. Bununla birlikte dersler temel ve yardımcı kaynaklar eşliğinde, mümkün olduğunca karşılıklı tartışma ortamı içerisinde de takip edilmeye çalışılır. Derste ele alınacak konular birbirleri ile bağlantılı olduğundan, öğrencilerin işlenmiş konuları tekrar etmesi gerekmektedir. Dersi iyi takip etmenin yanı sıra, ders dışında da, öğrencilerin ilgili konulan kendi aralarında tartışarak öğrenmeye çalışmaları takip edilebilecek en etkin yöntemlerden birisidir. Gerek geçmiş konulara çalışırken, gerekse işlenecek konulara hazırlanırken, 210 öğrenciler, ihtiyaç duyabileceği ilave kaynakları, ilgili internet adreslerini ders sorumlusundan temin edebilirler. Ayrıca öğrencilere gazetelerde ve/veya ekonomi dergilerinde yer alan ekonomik gelişmeleri izlemeleri tavsiye edilmektedir. İçeriği Ana Kaynak Yardımcı Kaynaklar İnsan Kaynakları Yönetimi (İKY) yönetiminin anlam ve önemi. İKY gelişimi. İKY'nin temel işlevleri. İKY'ni etkileyen bilim dalları. İKY bölümünün örgütlenmesi. İnsan gücü planlaması. İş analizi. İş tanımları. İş şartnameleri. İnsan Kaynağı (İK) tedariki. İK seçimi. İşe alıştırma (oryantasyon). İK eğitimi. İK değerlemesi ve yöntemleri. İş değerlemesi ve yöntemleri. Ücret yönetimi. İK disiplini. Endüstriyel ilişkiler. İş güvenliği. Bilgin L.,Taşçı D., Kağnıcıoğlu D., Benligiray S. ve Tonus Z. İnsan Kaynakları Yönetimi, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No:1747, Eskişehir, 2007. - Fındıkçı İlhami; İnsan Kaynakları Yönetim, Alfa Yay: No 619, İstanbul, 2002. - Tortop Nuri, Aykaç Burhan, Yayman Hüseyin ve Özer Akif; İnsan Kaynakları Yönetimi, Nobel Yayım Dağıtım, Ankara, 2007. HAFTALIK DERS PLANI VE KONULAR Ders planı Hafta 1 1. Giriş (Dersin konusu, amacı,değerlendirme şekli vs.) 2. Syllabus içeriği 3. Ders dışı çalışma—her ders konusunun evde 3 kaynaktan araştırılması ve yazılı şekilde bir sonrakı derse getirilmesi. 4. Ders içi çalışma—işlenen konunun pratik yönü ile ilgili sunum hazırlanması (case study). 5. Konu 1: İnsan Kaynakları Yönetiminin tanımı, önemi, amacı vs. 2 1. Konu 1: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 1: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 2: Personel ve İnsan Kaynakları Yönetimi 4. Konu 1: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik (case study) bir sunumun (PowerPoint) yapılması 3 1. Konu 2: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 2: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 3: İnsan Kaynakları Yönetiminin Temel Faaliyet Alanları 4. Konu 2: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik (case study) bir sunumun (PowerPoint) yapılması 4 1. Konu 3: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 3: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 4: İnsan Kaynakları Yönetiminde İş Analizi 4. Konu 3: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik (case study) bir sunumun (PowerPoint) 211 yapılması 5 1. Konu 4: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 4: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 5: İnsan Kaynaklarının Planlanması 4. Konu 4: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik bir sunumun (PowerPoint) yapılması 6 1. Konu 5: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 5: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 6: İnsan Kaynaklarının Temin Edilmesi ve Seçilmesi 4. Konu 5: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik bir sunumun (PowerPoint) yapılması 7 1. Konu 6: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 6: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 7: İnsan Kaynaklarının Oryantasyonu (Adaptasyon) 4. Konu 6: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik bir sunumun (PowerPoint) yapılması 8 9 Ara Sınav 1. Konu 7: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 7: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 8: İnsan Kaynaklarının Eğitim ve Geliştirilmesi 4. Konu 7: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik bir sunumun (PowerPoint) yapılması 10 1. Konu 8: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 8: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 9: İnsan Kaynakları Yönetiminde Kariyer Yönetimi 4. Konu 8: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik bir sunumun (PowerPoint) yapılması 11 1. Konu 9: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 9: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 10: İnsan Kaynaklarının Performansının Değerlendirilmesi 4. Konu 9: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik bir sunumun (PowerPoint) yapılması 12 1. Konu 10: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 10: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 11: İnsan Kaynakları Ücret Sistemleri 4. Konu 10: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik bir sunumun (PowerPoint) yapılması 13 1. Konu 11: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 11: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 12: İnsan Kaynaklarının Motivasyonu 4. Konu 11: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik bir sunumun (PowerPoint) yapılması 14 1. Konu 12: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 12: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 212 3. Konu 13: İnsan Kaynakları Bilgi Sistemleri 4. Konu 12: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik bir sunumun (PowerPoint) yapılması 15 1. Konu 13: hakkında tartışma ve soruların cevaplandırılması 2. Konu 13: ile ilgili yazılan ders dışı çalışmaların ve konuya katkılarının tartışılması 3. Konu 14: İş Sağlığı ve Güvenliği 4. Konu 13: ile ilgili 15-20 dakikalık praktik bir sunumun (PowerPoint) yapılması Yöntem BAŞARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Sayısı Yarıyıl İçi Sınav Ödev 1 1. 2. Derse Devam Dersle ilgili özetler (İngilizce) = 10 puan (vize sınavına) Örnek olayların sunumu+ders özetleri = 20 puan (final sınavına) %75 Devam Zorunluluğu Katkısı %40 - - Diğer (Açıklayınız) - - Yarıyıl Sonu Sınavı 1 %60 213
