KALP KAPAĞI HASTALIKLARI VE CERRAHİSİ AHMET ERDOĞAN SHMYO Öğr. Gör. Dilek KARAMAN KALP KAPAĞI HASTALIKLARI (VALVÜLER KALP HASTALIKLARI) MİTRAL KAPAK HASTALIKLARI 1-MİTRAL STENOZU 2-MİTRAL YETMEZLİĞİ AORT KAPAK HASTALIKLARI 1- AORT STENOZU 2-AORT YETMEZLİĞİ TRİKÜSPİT KAPAK HASTALIĞI 1-TRİKÜSPİT STENOZU 2-TRİKÜSPİT YETMEZLİĞİ KALP KAPAĞI HASTALIKLARI (VALVÜLER KALP HASTALIKLARI) Atrio-ventriküler kapaklar (mitral ve triküspit) sistol anında kanın ventrikülden atriyuma geriye akımını önler. Diyastolde atrio-ventriküler kapak kendiliğinden açılır. Semilunar (aortik ve pulmoner) kapaklar diyastol anında pulmoner arter ve aortadan kanın geriye ventrikül içine akımını önler. KALP KAPAĞI HASTALIKLARI (VALVÜLER KALP HASTALIKLARI) Kapak hastalıklarında 2 önemli fonksiyonel bozukluk ortaya çıkar Valvüler regürjitasyon (yetmezlik) ; kapak tendonlarının elastikiyetini kaybetmesi sonucu tam kapanamaması nedeniyle kanın geriye kaçmasıdır. Valvüler stenoz (darlık); kapak açıklığının daralması sonucu kanın ileri doğru akışının engellenmesiyle oluşur. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI MİTRAL STENOZ (DARLIĞI) Mitral kapakçıkların ve kordaların anatomik bozukluğu nedeniyle mitral kapağın diastolde iyi açılamamasıdır. Etiyoloji; romatizmal veya konjenital orjinli olabilir. Sol atriyum tümörleri ve yaşlılarda mitral kapak halkasının kireçlenmesi sonucu darlık oluşabilir. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI MİTRAL STENOZ PATOFİZYOLOJİSİ VE KOMPLİKASYONLARI Sol atriyumdan kanın sol ventriküle çıkışı mitral açıklığın kapanması sonucu güçlükle olur. Sol atriyum basıncı yükselir. Sol atriyum hipertrofiye uğrar. Sol atriyumun genişlemesine bağlı olarak pulmoner ven ve pulmoner arter basıncı artar pulmoner hipertansiyon oluşur. Pulmoner hipertansiyon nedeniyle sağ ventrikül hipertrofisi oluşur. Sağ kalp yetmezliği gelişebilir. Mitral darlıklarda sol atriyumda trombüsler oluşabilir ve kopan parçalar arteriyel embolilere sebep olabilir. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI MİTRAL STENOZ BELİRTİ VE BULGULARI Darlığın dercesiyle paralellik gösterir. Darlık az ise semptom yok yada eforla oluşur. Darlık ileri derecede ise dispne, Çarpıntı hissi Doku hipoksisi nedeniyle yorgunluk, halsizlik Klasik mitral yüzü görüntüsü( yanak ve dudaklar kirli kırmızı) Ses kısıklığı Sık tekrarlayan akc enfeksiyonları Bronşial kapillerin rüptürü sonucu hemoptizi 3temel dinleme bulgusu Kalp sesinin şiddetlenmesi Mitral açılma sesinin bulunması Diyastolik üfürüm VALVÜLER KALP HASTALIKLARI MİTRAL STENOZ TEDAVİSİ Pulmoner baskıyı azaltmak için tuz kısıtlanır ve oral diüretikler verilir. Yatak istirahatine alınır Enfeksiyon tekrarını önlemek için antibiyotik uygulanır. Semifovler pozisyonuna getirilir Cerrahi olarak mitral valvülektomi yada mitral kapak replasmanı yapılır. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI MİTRAL YETMEZLİĞİ Mitral yaprakçıkların mitral açıklığı tam kapatamama durumunda oluşan yetersizliktir. Sistol esnasında sol ventrikülden sol atriyuma geriye kan akımı olur. Etiyolojisi; en önemli neden akut eklem romatizmasıdır. Mitral halkasının genişlemesi,MI, bakterial endokardit, travma, kas (korda tendinalar) fonksiyon bozuklukları da nedenler arsındadır. TANI; apeksten dinlendiğinde sistolik üfürüm( murmur) duyulur. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI MİTRAL YETMEZLİĞİ PATOFİZYOLOJİSİ Anatomik değişiklikten dolayı sol ventrikülden geriye kaçan kandan dolayı sol atriyumun basıncı yükselir, akc’lerden dönen kanda sol atriyuma basınç yaptığı için hipertrofik hale gelir. Sol atriyum basınç yüksekliği akc’lerde konjesyona sebep olur. Sol atriyumdan sol ventriküle yüksek miktarda ve hızla dolan kan ventrikülde hipertrofi yaratır.Genişleyen ventrikül aortaya az kan atar, kalp out-put’u düşer Out-put’un düşmesi taşikardi ve periferik vazokonstrüksiyona neden olur. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI MİTRAL YETMEZLİĞİ BELİRTİ VE BULGULARI Yorgunluk, Halsizlik Pulmoner konjesyon nedeni ile ; Efor dispnesi Çarpıntı Öksürük Pulmoner ödem VALVÜLER KALP HASTALIKLARI MİTRAL YETMEZLİĞİ TEDAVİSİ Dispne ve yorgunluğu artıran fizik aktivite kısıtlanır Sodyum kısıtlanır Kardiyak out-put’u artırmak için kardiyak glikozitler verilir. Antikuagülan tedavi uygulanır Cerrahi tedavi:Açık kalp cerrahi yöntemiyle; valvüler replasman(kapak değiştirilmesi) yada valvuloplasti (kapak onarımı) yapılır. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI AORT STENOZU Sol ventrikül ile aort arasındaki kapağın tam olarak açlılammasıdır.Çevre ile 3-4 cm olan alan, darlık olduğunda 2 cm’ye kadar iner. Etiyolojisi; Konjenital kökenli Romatizmal kökenli Bakterial endokardit kökenli Atheroskleroz kökenli Tanı; dinlemekle duyulan ejeksiyon (fışkırır) tipinde sistolik üfürümdür. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI AORT STENOZU PATOFİZYOLOJİSİ Aort kapağı daraldığında sistolde ventrikül tam anlamı ile kanı boşaltamaz ve kompansasyon mekanizması uygulayarak hipertrofik hale gelir. Hipertrofik ventrikül miyokardın oksijen gereksinimini artırır ve koroner arterlere de baskı yapar. Baskıyla beraber iskemi ve anjina gelişir. Giderek sol kalp yetmezliği de görülebilir. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI AORT STENOZU BELİRTİ VE BULGULARI % 50 ‘sinden fazlası daralmadıkça önemli hemodinamik değişiklikler görülmez. İlerlemiş vakalarda Dispne Senkop Anjina pektoris Boyun damarların yayılan titreşim (tril) Geç yükselen nabız Deride renk solgunluğu görülür VALVÜLER KALP HASTALIKLARI AORT STENOZU TEDAVİ Konjestif kalp yetmezliği tedavisi için; Dijital, diüretikler ve Na+ kısıtlaması yapılır. Cerrahi tedavi;açık kalp cerrahisi yöntemiyle kapak replasmanı yapılır. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI AORT YETMEZLİĞİ Diyastol sırasında aort kapağının iyi kapanamaması sonucu kanın aortadan yüksek basınç altında sol ventriküle geri kaçması olayıdır. Etiyolojisi; Akut eklem romatizması, Bakteriyal endokardit, Sifiliz, Aort anevrizması, Aort kökünün hipertansif atherosklerotik dilatasyonu neden olur. Tanı;EKG, tele, anjiyografi yapılarak konur. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI AORT YETMEZLİĞİ PATOFİZYOLOJİSİ • Hem aort hem de atriyumdan gelen kan, sol ventrikülün diastolik yüklenmesine ve atım volümünün artmasına yol açar. • Sol ventrikül total kalp hipertrofi gelişir. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI AORT YETMEZLİĞİ BELİRTİ VE BULGULAR Aort yetmezliği tek başına başlaması kaydıyla semptomsuz devam eder. Semptomlar sol ventrikül yetmezliği kaynaklıdır. Eforla gelen dispne Paroksisimal gece dispnesi Akc ödemi Çarpıntı Terleme Düşük diyastolik basınç Anjina pektoris Baş dönmesi Nabız ritmik parmağa vurur kaçar ve sıçrayıcı niteliktedir. Hepotomegali, ayak bileklerinde ödem ve asit birikimi olur. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI AORT YETMEZLİĞİ TEDAVİ Sol ventrikül yetmezliği dijital ve diüretiklerle hafifletilir. Tuzdan kısıtlı diyet verilir. Bakteriyal endokarditt uygun antibiyotikle tedavi edilir. Cerrahi tedavi;açık kalp cerrahisi yöntemiyle yapay kapak dikilir. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI TRİKÜSPİT STENOZU Sağ atriyum ve sağ ventrikül arasında bulunan üç kapakçıklı triküspit kapağın darlığıdır. Etiyolojisi; Akut eklem romatizması en önemli nedenidir. Karsinoid tümör, Sistemik lupus eritomatozus Konjenital bozukluklar neden olabilir. Kadınlarda erkeklerden 4-5 kat daha fazla görülür. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI TRİKÜSPİT STENOZU PATOFİZYOLOJİSİ Romatizmaya bağlı olarak triküspit yaprakçıklarının kısalmasıyla açıklığın daralması sonucu, sağ atriyumdan sağ ventriküle kan akışı yavaşlar sağ atriyumda birikir. Böylece kalbe olan venöz dönüşüm engellenir.Venöz basınç artar ve sağ ventrikül out-put’u azalır. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI TRİKÜSPİT STENOZU BELİRTİ VE BULGULAR Düşük out-put nedeniyle erken yorulma Kilo kaybı Hipotansiyon Sağ kalp yetmezliği semptomları Hepatomegali Jugular ven dolgunluğu Siroz ve sarılık VALVÜLER KALP HASTALIKLARI TRİKÜSPİT STENOZU TEDAVİ Dijital Na+ kısıtlı diyet Diüretik Fiziksel aktiviteler kısıtlanır Cerrahi tedavi; valvuloplasti ya da valvul replasmanı yapılır VALVÜLER KALP HASTALIKLARI TRİKÜSPİT YETMEZLİĞİ Triküspit yaprakçıklarının triküspit alanını tam kapatamamasıdır. Etiyoloji; Herhangi bir nedenle sağ ventrikül hipertrofisi, Mitral darlığı, Pulmoner hipertansiyon, Bakteriyal endokardit, Akut eklem romatizması, Travma, Sağ ventriküle yerleştirilen piller (pacing)sayılabilir. Tanı;ekg’de AF, sağ dal bloğu, telede büyümüş sağ atriyum görülür. VALVÜLER KALP HASTALIKLARI Dispne Siyanoz Ödem ve asit İştahsızlık Regürjitasyon Bulantı ve kusma Boyun venlerinde dolgunluk İkter Düzensiz nabız TRİKÜSPİT YETMEZLİĞİ BELİRTİ VE BULGULAR VALVÜLER KALP HASTALIKLARI TRİKÜSPİT YETMEZLİĞİ TEDAVİ Romatizmal ateş ve bakteriyal endokarditten korunmadır. Cerrahi tedavi; kapak değişimi yada onarımıdır. KALP KAPAĞI HASATLIKLARINDA CERRAHİ TEDAVİ YÖNTEMİ Üç tip kapak tamiri vardır. Annüloplasti Valvuloplasti Kommissürotomi (valvotomi) KALP KAPAĞI HASATLIKLARINDA CERRAHİ TEDAVİ YÖNTEMİ Annüloplasti Kapak yetmezliklerinde genişlemiş annülüsün ya da kapak halkasının cerrahi olarak tamiridir. Dikiş yada protez halka kullanılarak annülüs daraltılır. Daha çok mitral yetmezlik ve triküspit yetmezliklerinde uygulanan bir tedavi şeklidir KALP KAPAĞI HASATLIKLARINDA CERRAHİ TEDAVİ YÖNTEMİ ANNÜLOPLASTİ KALP KAPAĞI HASATLIKLARINDA CERRAHİ TEDAVİ YÖNTEMİ VALVULOPLASTİ Yırtılan kapak yaprakçıklarının dikilerek tamir edilmesidir. KALP KAPAĞI HASATLIKLARINDA CERRAHİ TEDAVİ YÖNTEMİ Kommissürotomi ( Valvotomi) Kapakçık darlığında birbirine yapışmış olan kapakçık yaprakçıklarının ayrılarak kapakçık açıklığının genişletilmesi işlemidir. Kommissürotomi daha çok mitral ve triküspit kapak darlıklarında kullanılan bir yöntemdir. Komissürotomi öncesi ve sonrası mitral kapakçık Bozulmuş olan kalp kapakçığının değiştirilmesi Bozulmuş olan kalp kapakçığının tamiri mümkün değilse bu kapakçık kalpten çıkarılır ve yerine yeni bir kapakçık yerleştirilir. Yerleştirilen yeni kapakçık mekanik veya biyolojik olabilir. Bozulmuş olan kalp kapakçığının değiştirilmesi Günümüzde pek çok yapay kapak çeşidi vardır. Hangi tip kapak kullanılacağına hastanın değerlendirilmesinden sonra karar verilir. Mekanik kapakçık yerleştirimi Mekanik kapakçıklar insan vücudu ile tamamen uyumlu mekanik parçalardan oluşurlar. Bu kapakçıklar, polyester kumaştan örülmüş bir halka içerisine yerleştirilen iki pyrolite karbon yaprakçıktan oluşur. Mekanik kapaklar Avantajları: Mekanik kalp kapakçıkları çok dayanıklıdır. Ömür boyu kullanım için tasarlanmışlardır. Dezavantajları: İçerisindeki yabancı maddeler nedeniyle, bu kapakçığın yerleştirildiği hastalar ömür boyu kan sulandırıcı (antikoagülan) ilaç almak zorundadır. Kan sulandırıcı ilaçlar mekanik kalp kapakçığı üzerinde kan pıhtısı oluşmasını önleyerek pıhtı nedeniyle meydana gelebilecek felç veya kalp krizi riskini azaltırlar. Biyolojik kapakçık yerleştirimi Biyolojik kalp kapakçıkları insan veya hayvandan elde edilirler. Bazı tiplerinde kapakçığı güçlendirmek ve yerleştirilmesini kolaylaştırmak için biyolojik olmayan ilave parçalar da bulunur Biyolojik kapaklar Üç çeşit biyolojik kapakçık vardır: domuz, inek veya insan kaynaklı kapakçıklar. Biyolojik kapaklar Avantajları İlave bir hastalık bulunmadığı sürece (atriyal fibrillasyon gibi) hastalar ömür boyu kan sulandırıcı (antikoagülan) ilaç kullanmak zorunda kalmazlar. Biyolojik kapaklar Dezavantajları Mekanik kalp kapakçıkları kadar dayanıklı değildirler. 1017 yıl sonra değiştirilmeleri gerekebilmektedir. Hastaya yerleştirilecek biyolojik veya mekanik kapakçığın seçiminde hastanın tercihi de önemlidir. Genç hastaların, mekanik veya biyolojik kapakçığı tercih ederken ömür boyu ilaç kullanmanın vereceği sıkıntıya karşılık hayatlarının ileri bir döneminde yeniden ameliyat olma riski ile karşı karşıya kalabileceklerini düşünerek kararlarını vermeleri gerekmektedir. Bozulmuş olan kalp kapakçığının değiştirilmesi Cerrah kalbe ulaşmak için sternetomi yaparak göğüs kemiğini açar. Ameliyatın sonunda bu kemik çelik tellerle tekrar birleştirilir. Kemiğin kaynaması yaklaşık 6 hafta sürer. Kapakçık ameliyatı başında kalbin geçici olarak durdurulması gerekir. Bu süre içinde kan dolaşımı bir kalp-akciğer makinesi tarafından gerçekleştirilir. Bozulmuş olan kalp kapakçığının değiştirilmesi Ameliyat sonunda kalp ve akciğerler tekrar devreye sokulur ve normal işlevlerine devam eder. Kapakçıklara cerrahi müdahele sırasında kalbin içi açılır. Kapakçığın hasar görmüş kısımları veya tamamı çıkarılır. Yeni kapak eskisinin yerine sağlam bir şekilde dikilir. Kalp kapatılır ve tekrar çalışmaya başlatılır Bozulmuş olan kalp kapakçığının değiştirilmesi Kalp kapakçık ameliyatının riskleri şunlardır Akciğer sorunları ve solunum sıkıntısı ve yetmezliği Aşırı kanama Kalp ritminde ilaç veya kalp pili gerektiren bozukluklar Enfeksiyon Kanı sulandırıcı ilaçlardan dolayı ortaya çıkabilecek sorunlar Kalp krizi beyin kanaması TEŞEKKÜRLER…..