11.03.2014 DEVAM ÖRNEK 2.6: Şekildeki devre için i ve ݒ bulunuz. 1 11.03.2014 Örnek 2.7: Şekildeki devre için ݅ ve ݒ bulunuz. Örnek 2.8: Şekildeki devre için gerilim ve akımları bulunuz. 2 11.03.2014 2.5. Seri direnç ve Gerilim bölme Kirchoff’un Gerilim Kanunu çevrede uygulanırsa; 2.5. Seri direnç ve Gerilim bölme Bu denklem devrenin eşdeğer direnci ile de yazılabili 3 11.03.2014 2.5. Seri direnç ve Gerilim bölme Buradan şu sonuç çıkarılabilir; Seri bağlı dirençlerin eş değer direnci her bir direncin toplamı ile bulunur. Devredeki her bir direnç üzerindeki gerilim; 2.5. Seri direnç ve Gerilim bölme Dikkat edilirse, gerilim dirençler arasında direnç büyüklükleri ile doğru orantılı olarak paylaşılmıştır. Daha büyük direnç değerli eleman daha fazla gerilim çekmiştir. N elemanlı bir devre için bu olay; Gerilim bölme kuralı olarak adlandırılır. 4 11.03.2014 2.6. Paralel Dirençler ve Akım Bölme • Devredeki dirençler a-b düğümleri arasına paralel bağlanmışlar. • Dolayısı ile aynı gerilim farkına sahiptirler. veya • a noktasında Kirchoff’un akım kanunu yazarsak; 2.6. Paralel Dirençler ve Akım Bölme ܴ paralel bağlı dirençlerin eş değeri ise; Özel olarak paralel bağlı iki direncin eş değeri; N adet bağlanmış paralel direncin eş değeri; 5 11.03.2014 2.6. Paralel Dirençler ve Akım Bölme N adet paralel bağlanmış direncin ܴ değeri paralel bağlı en küçük dirençten daha küçüktür. Eğer paralel bağlı dirençler eşit ise Paralel bağlı dirençler ile çalışırken bazen direnç yerine iletkenlik ile alışmak daha uygundur. 2.6. Paralel Dirençler ve Akım Bölme Şekildeki devrede a düğümüne giren toplam akım i biliniyor ise ݅ଵ ve ݅ଶ akımları nasıl bulunur? a Devre hakkında bildiğimiz bir şey var o da paralel dalların gerilimlerinin aynı olması. Bu durumda; Akım Bölme Kuralı dır. 6 11.03.2014 2.6. Paralel Dirençler ve Akım Bölme Paralel bağlı devrelerde özel iki durumdan bahsedilirse; Dallardan biri kısa devre ise; a Dallardan biri açık devre ise; Örnekler 7 11.03.2014 2.7. Y- Dönüşümleri Şekildeki devrenin eş değer direncini bulmak için ne serilik ne de paralellik kullanılamıyor. Bu ve benzeri durumlar için Y- dönüşümleri kullanılır. Her ikisi de Ybağlantısıdır. 2.7. Y- Dönüşümleri Her ikisi de bağlantısıdır. dan Y bağlantısı elde etmek: 8 11.03.2014 2.7. Y- Dönüşümleri Y den bağlantısı elde etmek: Örnekler 9 11.03.2014 2.8. Uygulamalar ÖRNEK: Şekildeki devrede 9 V luk pil, lambalara bağlanmıştır. a) Pilden çıkan toplam akım, b) her bir lambadan geçen akım, c) her bir lambanın direnci. ÇÖZÜM: a) Pilin ürettiği enerji, lambaların harcadığı enerjiye eşittir. b) Devredeki lambalar dirençler olarak şekildeki gibi modellenebilir. b) R1 direnci üzerinden geçen akım; KAK üst düğümde uygulanırsa; c) Her bir lambanın gücü biliniyor öyle ise direnci için; 10 11.03.2014 DC-Metre Voltaj regülatörü olarak TV, radyo gibi yerlerde sıklıkla kullanılır. 11