ktisat Politikas

Makro İktisat
İktisadi Analiz
Bilgin Bari
Tanımlar
• İktisat kıt kaynakların etkin dağılımı üzerine
çalışır.
• Makro İktisat ekonomiyi bir bütün olarak inceler.
• İktisat politikası, kısa dönemde ekonomide ortaya
çıkan
dengesizlikleri
düzeltmeye
dönük
uygulamalardır.
Makro İktisadın Kapsamı
•
•
•
•
•
Çıktı ve istihdam düzeyi
Fiyat düzeyinin istikrarı
Ekonomik büyüme
Bütçe Açıkları ve Kamu Borçları
Dış Açıklar
Makro Ekonomik Problemler
• Neden ülkeler arasında büyüme oranları ve gelir
düzeyleri farklıdır?
• Tasarruflar neden önemlidir?
• Fiyat istikrarı neden önemlidir?
• Neden cari işlemler açığını tutmalıyız?
• Finansal krizleri engellemenin bir yolu var mıdır?
İktisadi Analiz
• Ekonomi politikasını yapmak siyasetçilere,
politikaları analiz etmek iktisatçılara aittir.
• Diğer bilimler gibi iktisat bilimi de kendi araç
setine, verisine, terminolojisine ve düşünme
yöntemlerine sahiptir.
• İktisat Teorisi – İktisadi Model - Veri
• İktisat Teorisi: Belirli bir iktisadi olguyu
açıklamaya çalışan mantıksal çerçevedir.
• İktisadi Model: İktisadi olgunun basitleştirilmiş
gösterimidir.
• İktisatçılar dünyayı anlamak için modelleri
kullanırlar.
• İktisadi
modeller,
değişkenler
(içseldışsal)arasındaki ilişkileri tanımlar.
• İçsel değişkenler model tarafından açıklanır, dışsal
değişkenler modele veri olarak alınır.
• Modelin amacı dışsal değişkenlerin içsel
değişkenleri nasıl etkilediğini göstermektir.
• Veri:
Ekonominin
genelinde
değişkenlerdeki değişimleri gösterir.
iktisadi
• İktisatçılar iktisadi model tahminleri için veriyi
kullanırlar ve gerçekçi sonuçlara yaklaşmaya
çalışırlar.
• Ekonomide Kısa Dönem: Çıktı talep
tarafından belirlenir.
• Ekonomide Orta Dönem: Çıktı teknoloji
düzeyi, sermaye birikimi ve işgücü
tarafından belirlenir.
• Ekonomide Uzun Dönem: Çıktı eğitim, ar-ge,
tasarruflar
ve
yönetişim
tarafından
belirlenir.
İktisat Politikasının Amaçları
•
•
•
•
•
Çıktıda istikrar
Fiyat istikrarı
Tam istihdam
Döviz kuru istikrarı
Finansal istikrar
İktisat Politikası
• Para Politikası: Fiyat istikrarı öncelikli amaçtır.
Para arzı ve faiz oranı politika araçlarıdır.
• Fiyat istikrarı belirsizliği azaltır, bu sayede daha iyi
bir yatırım ortamı oluşur ve ekonomik büyüme
gerçekleşir.
• Fiyat istikrarı =>çıktı istikrarı (ilahi tesadüf: divine
coincidence, Blanchard and Gali, 2005)
• Fiyat istikrarının potansiyel büyüme üzerinde
etkisi yoktur.
İktisat Politikası
• Maliye Politikası: Para politikasını destekler. Kamu
harcamaları ve vergiler temel politika araçlarıdır.
• Bütçe açıkları ve enflasyon arasında pozitif yönlü
bir ilişki vardır. Bu ilişki aşırı talep ve açıkların
para
basılarak
finansmanı
sonucu
orta
çıkmaktadır.
İktisat Politikası
• Küresel finans krizi sonrası finansal istikrar ön
plana çıkmıştır.
• Finansal sistem yatırımlar ve ekonomik büyüme
için önemli
• Finansal sistemdeki batık krediler kamu borcunu
artırır.
• İnsanlar risk almayı severler. (özellikle uzun süreli
büyüme dönemlerinde, Greenspan, 2002)
• İktisat politikası ortaya çıkacak riskleri önlemeli