Makro İktisat İktisadi Analiz Bilgin Bari Tanımlar • İktisat kıt kaynakların etkin dağılımı üzerine çalışır. • Makro İktisat ekonomiyi bir bütün olarak inceler. • İktisat politikası, kısa dönemde ekonomide ortaya ç ı k a n d e n g e s i z l i k l e r i d ü z e l t m e y e d ö n ü k uygulamalardır. Makro İk-sadın Kapsamı • • • • • Çık5 ve is-hdam düzeyi Fiyat düzeyinin is-krarı Ekonomik büyüme Bütçe Açıkları ve Kamu Borçları Dış Açıklar Makro Ekonomik Problemler • Neden ülkeler arasında büyüme oranları ve gelir düzeyleri farklıdır? • TasarruGlar neden önemlidir? • Fiyat istikrarı neden önemlidir? • Neden cari işlemler açığını tutmalıyız? • Finansal krizleri engellemenin bir yolu var mıdır? İktisadi Analiz • Ekonomi politikasını yapmak siyasetçilere, politikaları analiz etmek iktisatçılara aittir. • Diğer bilimler gibi iktisat bilimi de kendi araç setine, verisine, terminolojisine ve düşünme yöntemlerine sahiptir. • İktisat Teorisi – İktisadi Model -­‐ Veri • İktisat Teorisi: Belirli bir iktisadi olguyu açıklamaya çalışan mantıksal çerçevedir. • İktisadi Model: İktisadi olgunun basitleştirilmiş gösterimidir. • İktisatçılar dünyayı anlamak için modelleri kullanırlar. • İ k t i s a d i m o d e l l e r , d e ğ i ş k e n l e r ( i ç s e l -­‐ dışsal)arasındaki ilişkileri tanımlar. • İçsel değişkenler model tarafından açıklanır, dışsal değişkenler modele veri olarak alınır. • Modelin amacı dışsal değişkenlerin içsel değişkenleri nasıl etkilediğini göstermektir. • V e r i : E k o n o m i n i n g e n e l i n d e i k t i s a d i değişkenlerdeki değişimleri gösterir. • İktisatçılar iktisadi model tahminleri için veriyi kullanırlar ve gerçekçi sonuçlara yaklaşmaya çalışırlar. • Ekonomide Kısa Dönem: Çıktı talep tarafından belirlenir. • Ekonomide Orta Dönem: Çıktı teknoloji düzeyi, sermaye birikimi ve işgücü tarafından belirlenir. • Ekonomide Uzun Dönem: Çıktı eğitim, ar-­‐ge, tasarruGlar ve yönetişim tarafından belirlenir. İktisat Politikasının Amaçları • Çıktıda istikrar • Fiyat istikrarı • Tam istihdam • Döviz kuru istikrarı • Finansal istikrar İktisat Politikası • Para Politikası: Fiyat istikrarı öncelikli amaçtır. Para arzı ve faiz oranı politika araçlarıdır. • Fiyat istikrarı belirsizliği azaltır, bu sayede daha iyi bir yatırım ortamı oluşur ve ekonomik büyüme gerçekleşir. • Fiyat istikrarı =>çıktı istikrarı (ilahi tesadüf: divine coincidence, Blanchard and Gali, 2005) • Fiyat istikrarının potansiyel büyüme üzerinde etkisi yoktur. İktisat Politikası • Maliye Politikası: Para politikasını destekler. Kamu harcamaları ve vergiler temel politika araçlarıdır. • Bütçe açıkları ve enGlasyon arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır. Bu ilişki aşırı talep ve açıkların p a r a b a s ı l a r a k G i n a n s m a n ı s o n u c u o r t a çıkmaktadır. İk-sat Poli-kası • Küresel Ginans krizi sonrası Ginansal istikrar ön plana çıkmıştır. • Finansal sistem yatırımlar ve ekonomik büyüme için önemli • Finansal sistemdeki batık krediler kamu borcunu artırır. • İnsanlar risk almayı severler. (özellikle uzun süreli büyüme dönemlerinde, Greenspan, 2002) • İktisat politikası ortaya çıkacak riskleri önlemeli