danimarka ülke raporu

EBSO Uluslararası İlişkiler Şefliği
DANİMARKA
DANİMARKA ÜLKE PROFİLİ
A. Genel Bilgiler (2015)
: Danimarka Krallığı
: Üniter parlamenter demokrasi ve Anayasal
monarşi
: Danca
Resmi Dili
: Kopenhag
Başkenti
: 43.094 km2
Yüzölçümü
: 5,6 milyon kişi
Nüfusu
: Danimarka Kronu (DKK)
Para Birimi
: 1 TL = 2.35 DKK
Para Birimi Paritesi
Kaynak: T.C Kopenhag Büyükelçiliği
Resmi Adı
Yönetim Biçimi
B. Temel Ekonomik Göstergeler (2014)
GSYİH
Kişi Başına Milli Gelir
GSYİH Büyüme Oranı
Enflasyon Oranı
İşgücü
İşsizlik Oranı
İhracat
İthalat
: 349,9 milyar $
: 62.044 $
: % 1,8
: % 0,6
: 2,7 Milyon Kişi
: % 4,9
: 109,7 milyar $
: 99 milyar $
Kaynak: Trademap ve CIA World Factbook Country Report
C. Dış Ticaret Verileri
1. Genel Dış Ticaret Verileri
(Milyar $)
İhracat
İthalat
Ticaret
Hacmi
Denge
2012
106,1
92,2
198,3
2013
110,4
97,5
207,9
2014
109,7
99
208,7
13,9
12,9
10,7
Kaynak: Trademap
2. Başlıca İhraç Ürünleri (2014):
GTIP
84
30
85
27
02
Ürün
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler
Eczacılık ürünleri
Elektrikli makina ve cihazlar
Mineral yakıtlar, mineral yağlar
Etler ve yenilen sakatat
Tutar (Milyar $)
14,9
12,1
10,3
7,7
4,5
Kaynak: Trademap
3. Başlıca İthal Ürünleri (2014):
GTIP
84
85
27
87
30
Ürün
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler
Elektrikli makina ve cihazlar
Mineral yakıtlar, mineral yağlar
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler,
motosikletler ve diğer kara taşıtları
Eczacılık ürünleri
Tutar (Milyar $)
11,8
9,1
8,6
6,8
4,6
Kaynak: Trademap
2
4. İhracatında Başlıca Ülkeler (2014):
Ülke
Almanya
İsveç
Özel kategoriler
Birleşik Krallık
Norveç
Tutar (Milyar $)
18,3
12,6
10,5
7,9
7,3
Yüzde
16,7
11,5
9,6
7,3
6,7
Tutar (Milyar $)
20,2
12,1
7,4
7,1
5,3
Yüzde
20,5
12,3
7,5
7,2
5,4
Kaynak: Trademap
5. İthalatında Başlıca Ülkeler (2014):
Ülke
Almanya
İsveç
Hollanda
Çin Halk Cumhuriyeti
Norveç
Kaynak: Trademap
D. Türkiye – Danimarka Ticari İlişkileri
1. Türkiye – Danimarka Arasındaki Karşılıklı Ticaret Verileri (Milyon $)
YILLAR
2012
2013
2014
2015
İHRACAT
983
1.005
1.076
902
İTHALAT
720
818
1.034
806
HACİM
1.703
1.823
2.110
1.708
DENGE
263
187
42
96
Kaynak: TUİK
2. Ürünler Bazında Türkiye’nin Danimarka’ya İhracatı (2015)
GTIP
87
61
62
84
39
Ürün
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler,
motosikletler ve diğer kara taşıtları
Örme giyim eşyası ve aksesuarı
Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler
Plastikler ve mamulleri
Tutar (Milyon $)
222
216
174
44
25
Kaynak: TUİK
3. Ürünler Bazında Türkiye’nin Danimarka’dan İthalatı (2015)
GTIP
85
30
84
72
35
Ürün
Elektrikli makina ve cihazlar
Eczacılık ürünleri
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler
Demir ve çelik
Albüminoid maddeler, değişikliğe uğramış nişasta
esaslı ürünler, tutkallar, enzimler
Tutar (Milyon $)
164
158
133
106
51
Kaynak: TUİK
3
4. Türkiye ile Danimarka Arasında İmzalanan Yürürlükteki Anlaşma ve
Protokoller
Danimarka ile Serbest Ticaret Anlaşmamız bulunmamaktadır.
ANLAŞMA ADI
Münakit Muhadenet Muahedesi (Dostluk Anlaşması)
Ticaret Anlaşması
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma
Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel
Olma Anlaşması
Türkiye – AB Gümrük Birliği Anlaşması (Danimarka taraftır)
Ekonomik ve Ticari Ortaklık Komitesi (JETCO) Protokolü
İMZA TARİHİ
26.01.1925
29.12.1949
07.02.1990
30.05.1991
01.01.1996
23-26.09.2013
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
5. İzmir – Danimarka Arasındaki Karşılıklı Ticaret Verileri (Milyon $)
YILLAR
2012
2013
2014
2015
İHRACAT
111
124
130
116
İTHALAT
40
44
49
45
HACİM
151
168
179
161
DENGE
71
80
81
71
Kaynak: TUİK
6. Ürünler Bazında İzmir’in Danimarka’ya İhracatı (2015)
GTIP
62
61
08
39
84
Fasıl
Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı
Örme giyim eşyası ve aksesuarı
Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler
Plastikler ve mamulleri
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler,
nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları
Tutar (Milyon $)
57,4
33,6
4,1
2,7
2,3
Kaynak: TUİK
7. Ürünler Bazında İzmir’in Danimarka’dan İthalatı (2015)
GTIP
84
39
11
23
27
Fasıl
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler,
nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları
Plastikler ve mamulleri
Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday
gluteni
Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için
hazırlanmış kaba yemler
Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların
damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli
maddeler, mineral mumlar
Tutar (Milyon $)
10,9
6,9
6,7
3,7
3,2
4
Kaynak: TUİK
E. Diğer Bilgiler
1. Pasaport ve Vize İşlemleri
Umuma Mahsus Pasaport hamilleri vizeye tabidir.
Hususi, Hizmet ve Diplomatik Pasaport hamilleri ise, 180 gün içinde 90 günü
aşmamak kaydıyla, anılan ülkeye yapacakları seyahatlerinde vizeden muaftır.
2. Ulaşım
İzmir’den Danimarka’ya aktarmasız sefer bulunmamakta olup, THY, Pegasus, Sun
Express ve Aegean Airlines firmaları tarafından İstanbul’dan Kopenhag şehrine
aktarmalı olarak seferler düzenlenmektedir.
3. Danimarka Sermayeli Şirketler
-
Türkiye’deki Danimarka sermayeli şirket sayısı: 643
İzmir’deki Danimarka sermayeli şirket sayısı: 25
4. Diğer
 Danimarka, başta NATO, AB ve Avrupa Konseyi olmak üzere bölgesel ve
uluslararası kuruluşlar çerçevesinde işbirliği içinde olduğumuz bir ülkedir.
 Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik sürecine destek veren Danimarka ayrıca,
ülkemiz ile Finlandiya öncülüğünde oluşturulan Barış için Arabuluculuk Dostları
Grubuna katılmıştır.
 Danimarka’da yaşayan 65.000 civarındaki vatandaşımız ülkedeki en büyük
göçmen grup olarak ön plana çıkmakta olup, ikili ilişkilerimizin önemli bir
unsurunu teşkil etmektedir.
 2015 yılında 408.841 Danimarka vatandaşı ülkemizi, 13.745 Danimarka
vatandaşı İzmir’i ziyaret etmiştir.
DOĞAL KAYNAKLAR VE ENERJİ
Danimarka, enerjisini Kuzey Denizindeki petrol ve doğal gaz rezervleri, kömür
ithalatı ve rüzgar enerjisinden sağlamaktadır. Teknolojik gelişmeler ışığında
jeotermal enerji, güneş enerjisi gibi kaynaklar da yaratılmaya çalışılmakta
ancak bu kaynaklar oldukça düşük seviyelerde kalmaktadır. Kömür, elektrik
üretimi açısından büyük önem arz etmekte, maliyet ve nitelik hususları göz
önünde bulundurularak genellikle Avrupa dışındaki ülkelerden ithal
edilmektedir.
Kuzey Denizinde gerçekleştirilen petrol ve doğal gaz üretimi iç talebi
karşılamanın yanı sıra ihracatta da büyük önem arz etmekte ve 1990’lar
sonrasında kaydedilen cari işlemler fazlasına büyük katkı yapmaktadır. Doğal
gaz için en önemli ihraç pazarları İsveç ve Almanya’dır. Bununla beraber,
Danimarka Batı Avrupa’da Norveç ve İngiltere’den sonra üçüncü büyük petrol
üreticisidir. Bu alanda faaliyet gösteren dört şirket Maersk Oil and Gas AS,
5
Statoil Exploration and Production AS, Amerade Hess ApS, Dansk Olie og
Naturgas’dır.
Bunun yanı sıra, rüzgar enerjisi alanında dünyadaki sayılı ülkeler arasında yer
alan Danimarka, rüzgar enerjisi sektörü ihracatında önemli düzeyde gelire
sahiptir. İç pazarda da büyük ilerleme kaydeden sektörde, işgücü arzının
yetersizliği ilerisi için mevcut büyümenin ve karlılığın korunabilmesini
zorlaştırmaktadır. Rüzgar enerjisi üretimi alanında dünya ölçeğinde rekabet
gücüne sahip olunması Danimarkalı firmaların diğer ülkelerde yatırım şansını
arttırmakta; bu amaçla da çevreye duyarlılık konusu gerek iç kamuoyunda
gerekse dünya boyutunda çeşitli toplantılar vesilesiyle gündeme getirilmektedir.
EKONOMİK PERFORMANS
Danimarka Avrupa Birliği Ülkeleri içinde Maastricht kriterlerine en kolay uyum
sağlayan ülkelerden biri olmuştur. Ülkenin genel ekonomi politikası denk bütçe,
sağlıklı kamu finansmanı, düşük oranlı enflasyon, istikrarlı para birimi ve daha
fazla istihdam amacına yöneliktir.
Tüm batı Avrupa ülkeleri arasında en yüksek yaşam standardına sahip
ülkelerden biri olan Danimarka, aynı zamanda gelirin en eşit şekilde
bölüşüldüğü ülkelerin başında gelmektedir.
Danimarka’nın dünyadaki en gelişmiş ülkeler arasında yer almasının arkasında
yatan en önemli faktör, Danimarka firmalarının yarattığı yüksek orandaki katma
değerdir. Söz konusu katma değer işgücü ücretlerini ve üretim surecinde
sermayeden sağlanan karı ifade etmekte olup, söz konusu gelir üzerinden
alınan vergi de Danimarka’nın bir refah devleti olabilmesini sağlayan en önemli
yapı taşlarından birini oluşturmaktadır.
6