PROSTAT BÜYÜMESİ VE SAĞLIMIZ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ İyi

PROSTAT BÜYÜMESİ VE SAĞLIMIZ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
İyi Huylu Prostat büyümesi nedir?
Erkeklerde prostat bezinin ilerleyen yaş ve hormonal değişimler etkisi ile birlikte kontrollü bir şekilde
büyümesidir. Ürolojide en sık teşhis edilen hastalıktır. Prostat bezi büyümesi idrar kesesi çıkışında
daralma ve tıkanıklığa sebep olabilir, bu durumda işeme bozukları ortaya çıkabilmektedir.
Prostat bezinin normalde işlevi nedir?
Prostat bezi içerdiği salgı bezlerinden salgıladığı maddeler ile erkek meni içeriğine katkı sağlar, spermlerin
sağlıklı bir şekilde ilerlemesine yardımcı olur. Aynı zamanda içerdiği kaslar sayesinde cinsellik esnasında
meninin ilerlemesini sağlar. Diğer yandan erkeklerde yaşam boyunca ihtiyaç duyulan erkeklik hormonu
testosteronun aktif haline dönüşümünü sağlayarak seksüel fonksiyonların devamlılığına katkıda bulunur.
İyi huylu prostat büyümesinin olası işaretleri nelerdir?
İdrar akım hızı ve tazyikinde yavaşlama, kesikli işeme, gece idrara çıkma sıklığında artış, çatallı işeme,
idrar kesesinin tam boşaltamama hissi, idrar tutamama gibi işeme problemleri ve idrarda kan gelmesi
olası prostat büyümesi ve tıkanıklığının ilk işaretlerindendir.
İşeme bozukluğu belirtileri olması prostat kanseri belirtisi olabilir mi?
İyi huylu prostat büyümesi kanser değildir ve kansere sebep olmaz. Ancak iyi huylu prostat büyümesi ile
eş zamanlı kanser gelişimi olabilir. İşeme bozukluğu yakınmaları ile başvuran her hasta da ilk ürolojik
muayene ve sonraki muayenede kanser kontrolleri mutlaka yapılır.
Prostat hastalıkları teşhisinde hangi testler yapılmaktadır?
İşeme yakınmalarınızın sebebi ve ayırıcı tanısı için öncelikle öykünüz alınır ve hekiminiz tarafından
muayeneniz yapılır. Muayene ninrektal incelemeyi ( makattan muayene) içermesi prostat büyümesinin
kıvamı ve kanser değerlendirilmesi açısından oldukça önemlidir. Daha sonra idrar analizi ve kan testi ile
kreatinin ve PSA bakısı yapılır. Şayet enfeksiyon şüphesi var ise hekiminiz idrar kültürü yaptırarak etken
bakteri tanımlanmasına gidilir. Son olarak mesane ve prostat Ultrasonografisi ile Üroflowmetri ( İşeme
akım testi) yapılarak prostat bezininiz büyüklüğü ve akımda yapmış olduğu tıkanıklık düzeyi, idrar
kesenizde ne kadar idrar kaldığı değerlendirilir. Tüm bu testler de hedef sonucunda şu soruların cevabını
netleştirmektir.
1.
2.
3.
4.
Prostat bezimde büyüme var mı?
Prostat Kanser risk düzeyim nedir?
Prostat bezimdeki büyümeden dolayı tıkanıklık var mı?
Prostat bezimde ki büyüme gelecekte ilerleyecek ve bana sıkıntı verecek mi?
1
İyi huylu prostat büyümesi ile ilişkili işeme bozukluğu durumunda tedavi seçenekleri nelerdir?
1.İlaçsız izlem ve yaşam tarzında değişiklikler,
2.ilaç tedavileri ile izlem
3.Cerrahi yöntemler ile tedavi
İyi huylu prostat büyümesi ile ilişkili işeme bozukluğu durumunda İlaçsız izlem nedir? Yaşam tarzımda
ne gibi değişikler fayda eder?
İşeme ile ilgili şikâyetlerinizin hafif düzeyde olduğu, sizi rahatsız etmediği, prostat büyümesi açısından
hekiminiz tarafından ilerleme riskinizin düşük olduğu durumlarda ilaçsız altı ay aralarla izlem ve kontrol
yapılabilmektedir. Akşam yatmadan öce ki iki saatlik süre içerisinde sıvı alımının azaltılması, günlük çay ve
kahve tüketiminin, tuz alımının azaltılması, idrar kesenizin daha iyi boşalması için oturarak işeme ve
düzenli egzersiz gibi yaşam tarzı değişiklikleri idrar kesesi irritasyonunu azaltarak işeme yakınmalarınızın
azalmasına katkıda bulunabilir.
İyi huylu prostat büyümesi ile ilişkili işeme bozukluğu durumunda ne tür ilaçlar kullanılır?
İyi huylu prostat büyümesi ile ilişkili işeme bozukluğu durumunda beş farklı ilaç grubu tedavide
kullanılabilmektedir.
1. Bitkisel ilaçlar
(Çeşitli bitki özlerinden yapılan ialçlardır, kaliteleri ve etkinlikleri konusnda yeterli
klinik bilimsel veri bulunmamaktadır.)
2. Alfa blokör ilaçlar ( Terazosin, Tamsulosin, Alfuzosin , Doksazosin, Silodosin)
Prostat bezi içerisindeki ve mesane boynundaki düz kasların gevşemesini sağlayarak
işeme zorluğu yakınmalarını hafifletir. En sık kullanılan ilaçlardır.
3. 5 Alfa redüktaz İnhibitörleri ( Finasterid, Dutasterid)
Hormonal yolla etki gösterirler prostat büyümesini durdurup zaman içerinde kısmen
küçülmesini sağlarlar. Çoğunukla alfa blokör gurubu ilaçlar ile kombine kullanılırlar.
4. Anti Kolinerjik İlaçlar ( Oksibutunin, SOlifenasin, Propiverin, Trospium, Tolterodin, Fesoterodin)
İdrar kesesi içerisindeki istemsiz kasılmaları engellerler böylelikle sık idrara çıkma,
sıkışma hissi, gibi yakınmları azaltırlar. Diğer ilaçlar la birlikte de kullanılabilirler.
5. PDE 5 İnhibitörleri ( Tadalafiltb)
Erkeklerde ereksiyon problemi ( iktidarsızlık) tedavisi için geliştirilen ilaç grubudur.
Nitrik oksit salınımını arttırma yolu ile mesane boynu düz kası ve prostata bağlı işeme
Yakınmalarında etkili olduğu gösterilmiştir. Bazı durumlarda geçici olarak
kullanılabilmektedir. Prostat büyümesi üzerinde etkili değildir.
2
İyi huylu prostat büyümesi ile ilişkili işeme bozukluğu durumunda en sık uygulanan cerrahi yöntemler
hangileridir?
1. TURP ( Bipolar / Plasmakinetik)
İyi huylu prostat büyümesi tedavisinde en sık uygulanan ve etkinliği kanıtlanmış yöntem
transüretralprostat rezeksiyonu(TURP) yöntemidir. Bu yöntem son yıllarda plasmakinetik enerji
sistemi kullanımı ile daha da güvenli hale gelmiştir. TUR Plasmakinetik yöntemde istonik sıvı
akımı içerisinde prostat bezinin büyüyen lobları küçültülürekvücud dışına alınır. Vücudda kesi
yapılmaması ( idrar kanalından endoskopik uygulanır) en önemli avantajıdır.
2. Açık Prostat enukleasyonu
Büyüyen prostat loblarının göbek altından yapılıp mesaneye ulaşılan kesi yardımı ile dışarı alındığı
açık ameliyat tekniğidir. Son yıllarda endoskopik yöntemlerin gelişmesi ile birlikte gerekliliği
azalmakla birlikte çok büyük prostat olgularında ( 100 ml ve üzerinde) uygulanmaktadır.
3. Lazer yöntemleri
Son yıllarda GreenLight ( Fotoselektif) , RedLight ( Holmium), Thullium YAG, ND YAG Laser gibi
farklı dalga boyunda ışık yayan lazer yöntemleri kullanılmaktadır.
Greenlight yönteminde doku buharlaştırılarak küçültülmektedir. Diğer yöntemlerde ise hem
buharlaştırma hemde TURP yönteminde olduğu gibi doku parçaları halinde dışarı alma
uygulanabilmektedir. Kan kaybının az miktarda olması en önemli avantajlarıdır.
4. TUNA ve TUMT
Radyo frekans ( TUNA) ve Mikrodalga (TUMT) enerjisi kullanılarak büyümüş prostat loblarının
ısıtılarak buharlaştırılması yolu ile şikâyetlerin azaltılması prensibine dayanan tedavi
yöntemleridir. Yapılan çalışmalarda etkinliklerinin TURP tedavisi seviyesinde olmadığı
gösterilmiştir.
İyi huylu prostat büyümesi için uygulanan cerrahi yöntemler Cinsel hayatımda bozulmaya neden olur
mu?
Çoğu hastada gerek TURP gerekse Açık Prostat operasyonu sonrası ereksiyon ( sertleşme) işlevleri
etkilenmez. Retrogradejakülasyon durumu cerrahi tedavi uygulanan hastaların % 50- 60 ında
görülebilmektedir. Retrogradejakülasyon cinsellik esnasında meni sıvısının penisten dışarı değil geriye
idrar kesesine kaçmasıdır. Cinsel işlevleri etkilemediği gibi vücuda zarar da vermez. Çocuk yapma isteği
durumunda sperm yıkama ve ayrıştırma yolu ile aşılama tedavisi yapılabilmektedir.
Sonuç:
İşeme bozukları erişkin erkeklerde sosyal, kültürel ve iş yaşamını etkileyen ve 40 yaş üzerinde yaş
ilerledikçe sıklığı artan bir sağlık sorunudur. İyi huylu prostat büyümesi teşhisi pratik olarak yapılabilen bir
hastalıktır ve zamanında uygun yöntemle tedavi edildiğinde yüz güldürücü sonuçlar alınmaktadır.
Op. Dr. Ahmet Cihan
Üroloji Uzmanı , F.E.B.U
Kaynak: EAU section of patientsinformation,
website : http: //patients.uroweb.org
3
Figure 1Normal Prostatdokusu
Figure 2BüyümüşProstatdokusu
Figure 3 TUR- P yöntemi( Plazmakinetik)
4
Figure 4AçıkProstatRezeksiyonYöntemi
5