DERS B*LG*LER*

DERS BİLGİLERİ
Ders
Kodu
Yarıyıl
T+U Saat
Kredi
AKTS
ÇAĞDAŞ İSLAM AKIMLARI
201808
8
2+0
2
2
Ön Koşul Dersleri
Yok
Dersin Dili
Türkçe
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Türü
Seçmeli
Dersin Koordinatörü Yrd.Doç.Dr. FEVZİ RENÇBER
Dersi Verenler
Yrd.Doç.Dr. FEVZİ RENÇBER
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı
Çağdaş siyasî-dinî akımları ve din anlayışlarındaki farklılıkları tarihsel,
siyasi, dini, sosyo-psikolojik açıdan tahlil etmek ve bunların müslüman
toplumlardaki olumlu ve olumsuz etkilerini ortaya koymaktır.
1) Çağdaş İslam Akımlarını tanımlar
2) Bu akımların amacını açıklar,
3) İslam dünyasında ortaya çıkan dini akımların doğuşuna etki eden
sebepleri açıklar,
Dersin Öğrenme
Çıktıları
4) Dini akımları meydana getiren unsurları açıklar
5) Dini akımlar arasındaki farkları ayırt eder,
6) Din ile dini akım arasındaki farkı ayırt eder,
7) Dini akımların temel görüşlerini bir araya getirip genellemelere
ulaşır,
8) Çağdaş dönemde ortaya çıkan muhafazakar ve modernist dini
akımları değerlendirir,
Dersin İçeriği
DERS AKIŞI
Çağdaş İslam Akımlarının tanımı, amacı, konusu ve kaynakları; din ile
dini akım arasındaki ilişki; çağdaş İslam akımlarının ortaya çıkmasında
etkili olan faktörler; günümüz İslami akımları, bunların kavramsal,
yapısal ve dini-fikri analizi; geleneksel ve yenilikçi dini akımlar; siyasi,
fikri-felsefi İslamcılık; Selefilik.
Ön Hazırlık
Hafta Konular
1
Dersin genel bir tanıtımı, içeriği ve metodu,
2
Çağdaş İslami hareketlerin ortaya çıkmasına etki eden faktörle,
3
Çağdaş dini hareketlerin dini gerekçeleri,
4
Günümüz İslami hareketler,
5
Muhafazakar ve reformist dini hareketler,
6
Siyasal İslamcılık,
7
Akılcı ve felsefi İslamcılık,
8
Ara Sınavlar,
9
İslam ve Çağdaşlık,
10
İslam ve modernite,
11
Selefi hareket ve sebepleri,
12
Türkiyede dini hareketlerin ortaya çıkmasının sebepleri,
13
Türkiyede İslami düşünce, dini cemaatler ve görüşleri,
14
Türkiyede din anlayışında değişim süreci,
KAYNAKLAR
Ders Notu
[1] Yukarıda belirtilen kitap bölümleri ve makaleler,
[2] Fazlurrahman, İslam ve Çağdaşlık, (trc. A.Açıkgenç-H.Kırbaşoğlu, Ankara
1996.
[3] Nilüfer Göle, İslam ve Modernlik Üzerine Melez Desenler, İstanbul 2000.
[4] M. Sıddıki, İslam Dünyasında Modernist Düşünce, (M. Fırat-K. Korkmaz),
İstanbul 1990.
[5] Olivier Roy, Siyasal İslamın İflası, (trc.Cüneyt Akalın, İstanbul 1994.
[6] İsmail Kara, Türkiyede İslamcılık Düşüncesi, İstanbul 1990.
[7] Montgomery Watt, İslami Hareketler ve Modernlik, (tr. Turan Koç),
İstanbul 1997.
[8] J. Esposito, Değişim Sürecinde İslam (trc. A.Y. Aydoğan-A. Ünlü),
İstanbul 1991.
Diğer Kaynaklar
[9] M. Türköne, Siyâsî İdeooloji Olarak İslâmcılığın Doğuşu, İstanbul 1991.
[10] Şaban Sitembölükbaşı, Türkiyede İslamın Yeniden İnkişafı (1950-1960),
İstanbul 1995.
[11] H. Dökmeciyan, Arap Dünyasında Köktencilik, (Muhammed
Karahanoğlu), İstanbul 1992.
[12] Şerif Mardin, Türkiyede Din ve Siyaset, İstanbul 1991.
[13] İbrahim Maraş, Türk Dünyasında Dini Yenileşme, İstanbul 2002.
[14] Niyazi Berkes, Türkiyede Çağdaşlaşma, İstanbul-ts
[15] İbrahim, Hasaneyn Tevfik-Hudeynî, Mesud, Batılı Araştırmalarda İslâmî
Uyanış Olgusu: Tahlilî ve Tenkidci Bir Yaklaşım, (Sönmez Kutlu), İslâmî
Araştırmalar, Cilt: 7, Sayı: 3-4 (1994).
MATERYAL PAYLAŞIMI
Dökümanlar
Ödevler
Sınavlar
DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI
SAYISI KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav
1
100
Ödev
0
0
Seminer
0
0
Toplam
100
Yıliçinin Başarıya Oranı
40
Finalin Başarıya Oranı
60
Toplam
100
Ders Kategorisi (B)
Mühendislik Fakültesi haricindeki birimler içindir (Tuning)
Temel Mesleki Dersler
X
DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI
No Program Öğrenme Çıktıları
Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1
2
3
4
5
6
Kur’an-ı Kerim’i usulüne uygun okuyabilir ve metnin amacına uygun yorum
yapabilir.
Alanıyla ilgili klasik ve modern metinleri anlayabilecek ve kendisini sözlü ve
yazılı olarak ifade edebilecek düzeyde Arapça bilgisine sahiptir.
Hz. Peygamber’in söz, fiil ve takrirleri, fiziksel ve ahlaki özellikleri, hadisin ve
hadis ilminin tarihi seyri, usulü, problemleri, yorumlanması ve kültürel değeri
hakkında bilgi sahibidir.
Klasik kaynaklarda ve modern araştırmalarda İslam fıkhının temel konularını
bilir; mukayeseli hukuk yöntemleri çerçevesinde İslam hukuku ile diğer hukuk
sistemleri arasında karşılaştırmalar yapabilir ve İslam hukukunu hukuk tarihi
açısından değerlendirebilir.
İslam inanç esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde bilir ve Kelam problemlerinin
bilimsel metotlarla çözümüne dair fikir yürütebilir.
İslam dünyasında dini ve siyasi gayelerle vücut bulmuş klasik ve çağdaş
X
X
akımlar hakkında temel bilgi sahibidir.
Tasavvufun tarihi, kavramları, kurumları, şahsiyetleri ve felsefesi hakkında
bilgi sahibidir.
Dini eğitim tarihi ile dini ve modern eğitim metotları hakkında bilgi sahibidir.
8 Bu metotları din eğitiminde kullanabilir. Muhakeme gücü ve doğru düşünme
yeteneği gelişir, kişisel güveni artar.
Din ve dini konular hakkında felsefi, sosyolojik ve psikolojik olarak
9 düşünebilir. Müslüman düşünürler tarafından ortaya konulan düşünce konuları
ve tarihi hakkında bilgi sahibidir.
İnsanlığın düşünce seyrinin tarihi hakkında, yaşayan ve ölmüş dinler konusunda
10
ana hatlarıyla bilgi sahibidir.
İslam Tarihi’nin çeşitli dönemlerini bilir; İslam medeniyet ve bilimine siyasî,
11 kültürel ve sosyal tarih açısından disiplinler arası, metodolojik, sentezci ve
eleştirel bir bakış açısıyla bakabilir.
Türk İslam Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri okuyup
anlayabilir. Genel müzik nazariyatı bilgileri yanında Türk Din Musikisi formları
12
hakkında bilgi sahibi olup uygulama yapabilir. Mimarî ve tezyini sanatlarının
tarihini, özelliklerini bilir. Estetik düşünce anlayışına sahiptir.
7
X
X
X
X
AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU
Etkinlik
SAYISI
Süresi
(Saat)
Toplam
İş Yükü
(Saat)
Ders Süresi
14
2
28
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme)
14
1
14
Ödevler
1
10
10
Sunum / Seminer Hazırlama
1
5
5
Arasınavlar
1
10
10
Toplam İş Yükü
73
Toplam İş Yükü / 30 (s)
2.233
Dersin AKTS Kredisi
2