tobb deri sektör kurulu raporu
advertisement
TOBB DERİ SEKTÖR KURULU RAPORU SORUN Özel fatura ve bavul ticareti AÇIKLAMA ÇÖZÜM Bulgaristan Gümrük İdaresi, ülkemiz üreticilerine kolaylık sağlaması bakımından yasal çerçeve altına alınan “Özel Fatura” ile yapılacak ithalatları kabul etmek istememekte ancak ithalatın mutlaka “Özel Fatura” kapsamında yapılması gerekliliği söz konusu ise bu faturaların ülkemiz resmi makamlarınca onaylı olmasını talep etmektedir. Deri sektörü için hayati öneme sahip konulardan birisi olan bavul ticaretine ilişkin her bir kısıtlama sektördeki üreticileri mağdur ederken ülkemiz ihracatına da olumsuz yansımaktadır. Havayolu ile yapılan gönderimlerde olmasa da karayolu ile yapılan gönderimlerde sıkıntı yaşanabilecektir. Keza Bulgaristan bizim için diğer Balkan ülkelerine açılan kapı niteliğindedir. Bulgar makamlarınca alınması muhtemel tedbirler sadece bu ülke ile değil diğer Balkan ülkeleri ile olan ticari ilişkilerimizi de olumsuz yönde etkileyecektir. Tarafların haklı mağduriyetlerinin fikir birliği çerçevesinde çözümlenmesi gerekmektedir. İLGİLİ KURUM - Gümrük Müsteşarlığı - Dış Ticaret Müsteşarlığı Bulgaristan Gümrük İdaresi Başkanınca, Türk tarafınca gerekli önlemler alınmaması halinde bavul ticareti yoluyla yapılan ithalata izin verilmeyeceği ifade edilmiştir. Gümrük Müsteşarlığımızın Bulgar makamlar nezdinde yaptığı girişimler sonucunda, anılan ülke makamlarının yolcu beraberi eşya girişlerine 31/12/2005 tarihine kadar izin vermesi temin edilmiştir. Üçüncü ülkelerden yapılan ithalat ve haksız rekabet (I) Halihazırda uygulanan kur politikası ülke genelinde olumlu sonuçlar verse de deri ve deri mamulleri sektörünün her geçen gün artan ithalat karşısında ve ihracatta rekabet edilebilir fiyat belirleyememekten daralma yaşamaktadır. Sektör uzakdoğu menşeli ürünlerin ucuz ve düşük fatura bedelli olarak ithal edilebilmeleri nedeniyle haksız rekabete maruz kalmaktadır. Uzakdoğu'dan ithal edilen ve suni deriden mamul deri ve deri mamulleri ülke içinde doğal deri gibi lanse edilerek satışa sunulmakta ve böylece tüketici yanıltılmakta ve bu durum haksız rekabete neden olmaktadır. Deri ve deri mamulleri sektörü suni deriden mamul ürünlere karşı olmamakla birlikte, haksız rekabetin kaldırılması amacıyla "Etiket, Fiyat ve Tarife Listeleri Yönetmeliği" ile " Tüketicinin Satın Alacağı Ayakkabıların Temel Unsurlarının Yapımında Kullanılan Malzemelerin Etiketlenmesine Dair Yönetmeliğin" süratle uygulanması ve Uzakdoğu ülkeleri başta olmak üzere üçüncü ülkelerden yapılan ithalatlarda yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümlerinin uygulanması kapsamında malın menşei ve hangi hammaddeden üretildiğinin belirtilmesinin yanısıra varsa ithal edilen ürüne ilişkin TSE standardının da aranması haksız rekabetin önlenmesine önemli katkı sağlayacaktır. III. Türkiye Bölgesel ve Sektörel Ekonomi Şurası 14 Şubat 2006-Ankara - Sanayi ve Ticaret Bakanlığı - Gümrük Müsteşarlığı - Dış Ticaret Müsteşarlığı TOBB DERİ SEKTÖR KURULU RAPORU SORUN Üçüncü ülkelerden yapılan ithalat ve haksız rekabet (II) AÇIKLAMA ÇÖZÜM İLGİLİ KURUM Diğer bir önemli sorun ise başta Çin olmak üzere uzakdoğu ülkelerinin kendi pazarımızda ve uluslararası pazarlarda artan ithalat baskısı ve yarattığı haksız rekabettir. Bunun için uzakdoğu kaynaklı ithalatın kontrolünde daha hassas davranılması ve; İhtisas gümrüklerinin sayısının azaltılması, Ülkemizde halen zorunlu uygulamada bulunan Etiket Yönetmeliği (13/06/2003 tarihli, 25137 sayılı Resmi Gazete) ve tüketicinin satın alacağı ayakkabıların temel unsurlarının yapımında kullanılan malzemelerin etiketlenmesine dair yönetmelik (09/08/2005 tarihli, 25901 sayılı Resmi Gazete) hükümlerinin gümrüklerde hassasiyetle uygulanmasının sağlanması, İthalatında ciddi artış görülen deri ürün gruplarında korunma önlemleri alınması, Azo boyar maddelerin ülkemizde kullanımı, üretimi ve ithalatını yasaklayan ithalat tebliğinin gümrüklerde uygulanmasının sağlanması gereklidir. - Sanayi ve Ticaret Bakanlığı - Gümrük Müsteşarlığı - Dış Ticaret Müsteşarlığı Yayınlanacak bir tebliğ kapsamında deri ve deri mamullerinin ithalatı esnasında ATR Belgesi olsa dahi geldiği gümrük kapısında değil bu iş için yetkilendirilmiş gümrük idarelerinde ithalatının yapılması sağlanmalıdır. Ayrıca daha sonra ilave edilen Halkalı Gümrük İdaresinin de kapsam dışı bırakılarak önceki uygulamaya dönülmesi denetim işlemlerinin daha hızlı ve kolay yapılmasını sağlayacaktır. - Gümrük Müsteşarlığı 2004 yılında deri ürünlerinde tüm ülkelerden yapılan ithalat %11.1’lik artışla 1,124 milyar ABD dolarına çıkarken Çin’den yapılan ithalat %111 oranında artışla 217 milyon ABD dolarına yükselmiştir. 2005 yılının ilk 6 aylık döneminde tüm ülkelerden yapılan ithalat %5.9 artarken Çin’den yapılan ithalat %108.3 artmıştır. Diğer taraftan Çin ve diğer uzakdoğu ülkelerinden yapılan ithalat oransal olarak artmasının yanı sıra gittikçe yükselen oranda nihai ürünlere kaymaktadır. Sektör için bu gelişme önemli bir tehlikedir. Ayrıca, Çin’den ve diğer uzakdoğu ülkelerinden yapılan ithalat çevre ve insan sağlığına uygun olmayan koşullarda ve sübvansiyonlu olarak üretilen ürünlerden oluşmaktadır. Bu da sektörümüz açısından haksız rekabet yaratmaktadır. ATR belgesi kapsamında yapılan ithalat işlemleri Deri ve deri mamullerinin ithalat işlemleri 27/02/2004 tarih ve 005261 sayılı yazı ile belirlenen üç gümrük kapısında yapılmaktadır. (İstanbul - Desbaş, İzmir - Menemen ve Gaziantep Gümrük Müdürlüğü) Daha sonra yapılan bir düzenleme ile Halkalı Gümrük İdaresi de listeye eklenmiştir. Ancak başta uzakdoğu ülkeleri olmak üzere üçüncü ülkelerden çıkıp önce Avrupa Birliği ülkelerinden herhangi birisine gelen ve burada ATR Belgesi düzenlenen deri ve deri mamullerinin belirlenen ihtisas gümrüklerinden başka geldiği gümrük idaresinde de ithalat işlemleri yapılmaktadır. Bu durumda direkt olarak ülkemize ithal edildiğinde elde edilecek Gümrük Vergisi, KDV gibi vergi gelirleri Avrupa Birliği ülkelerinde kalırken aynı zamanda yerel üreticinin korunması amacıyla başlatılan ihtisas gümrüğü ve referans fiyat uygulamasını da zayıflatmaktadır. Dünya Ticaret Örgütü üye ülkelerince kabul edilen ve uygulanan anlaşmalar çerçevesinde alınabilecek gözetim ve koruma tedbirleri hem Devletin vergi gelirlerinde bir artış sağlayacak hem de yerel üreticinin korunması amacıyla başlatılan ihtisas gümrüğü ve referans fiyat uygulaması daha etkin bir biçimde işleyecektir. III. Türkiye Bölgesel ve Sektörel Ekonomi Şurası 14 Şubat 2006-Ankara - Dış Ticaret Müsteşarlığı TOBB DERİ SEKTÖR KURULU RAPORU AÇIKLAMA ÇÖZÜM Havalimanlarında yapılan ihracat işlemleri Sabiha Gökçen Havalimanına ihracat işlemlerini gerçekleştirmek için vekaletname ile giden elemanların vekaletnameleri kabul edilmemekte, mal sahibi çağrılmakta ya da elemanlardan temsilname istenmektedir. Yeşilköy Havalimanında ise böyle bir sorun yaşanmamaktadır. Sabiha Gökçen Havalimanında da Yeşilköy Havalimanında olduğu gibi vekaletname ile ihracat işlemlerinin gerçekleştirilmesi sağlanmalıdır. - Gümrük Müsteşarlığı - Dış Ticaret Müsteşarlığı KKDF Hammadde temininde büyük oranda ithalata dayalı çalışan sektörde, vadeli olarak ithal edilen kalemlerde KKDF uygulaması rekabet kabiliyetini olumsuz yönde etkilemektedir. Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu kaldırılmalıdır. - Maliye Bakanlığı Deri ve deri mamullerinin üretiminde kullanılan enerji, işgücü vb. girdi maliyetleri rakip ülkeler seviyesinin çok üzerindedir. Üretimde kullanılan enerji maliyetinin 4-5 cent'e, işçilik maliyetlerinin ise OECD ortalamalarına çekilmesi ve işveren üzerindeki Kurumlar Vergisi vb. maliyet unsurlarının da mümkün olan en makul seviyelere çekilmesi deri sektörüne uluslararası piyasalarda rekabet gücü kazandıracaktır. SORUN Üretim maliyetleri Sınırların olmadığı bir dünyada mevcut maliyetlerle rekabet avantajına sahip üretim yapılamamakta ve mevcut pazarlar bir biri ardına kaybedilirken yeni pazarların bulunması da zorlaşmaktadır. İLGİLİ KURUM - Hazine Müsteşarlığı Son yayınlanan istatistiki verilere göre Türk sanayicisi OECD üye ülkeleri arasında elektiriği en pahalı kullanan sanayici unvanına sahiptir. Ayrıca asgari ücretten alınan vergi oranı da yüksektir. III. Türkiye Bölgesel ve Sektörel Ekonomi Şurası 14 Şubat 2006-Ankara - Maliye Bakanlığı - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı TOBB DERİ SEKTÖR KURULU RAPORU SORUN Finansman ihtiyacı Kromlu deriden alınan KDV Oranı Ham kürkten alınan KDV AÇIKLAMA ÇÖZÜM Deri ve deri mamulleri sektörü ciddi finansman sıkıntısı çekmektedir. Kredi maliyetlerinin de rakip ülkeler seviyesinde olmaması bir diğer olumsuz unsur olarak ortaya çıkmaktadır. Üretici firmaların daha uygun koşullarda finansman ihtiyacını karşılamasını teminen kredi faizleri düşürülerek daha uzun bir vadeye yayılmalıdır. Tamamı küçük ve orta ölçekli firmalardan oluşan deri sektörü finansal destek ve imkanlardan faydalanamamaktadır. Mevcut şartlarda %25 dolaylarında olan kredi faizleri yerine faiz oranlarının %15 seviyelerine çekilmesi sanayicinin daha uygun koşullarda borçlanabilmesini sağlayacaktır. Deri sektörünün ham maddesi olan ham deri, istenen kalite ve miktarda yurtiçinden elde edilemediği için ithal edilmek suretiyle karşılanmaktadır. Ancak son dönemlerde ham deri ithal edilen ülkelerin ham deri çıkışına kısıtlama veya yasak getirmesi deri sektörünün hammadde darboğazına girmesine sebep olmuştur. Ham deri çıkışını yasaklayan ülkeler bunun yerine kromlu derinin ülke dışına çıkarılmasına izin vermektedir. Ancak deri sektörünün temel girdisi niteliğinde olan kromlu deriden alınan %18’lik KDV oranı yine sektöre ek maliyetler getirmekte ve artan rekabet koşulları ortamında rekabetçi yapısının zayıflamasına neden olmaktadır. Küçükbaş hayvanlardan elde edilen salamura deri nitelik olarak nasılsa büyükbaş hayvanlardan elde edilen ham derilerinde belirli bir proses sonrası kromlu olarak elde edilmesi de nitelik olarak aynı özelliklere sahiptir. Deri konfeksiyon üretiminde kullanılan ham kürkten %26 KDV alınmaktadır. Kürkleri kullanılan söz konusu hayvanlar yaban hayatta değil, çiftliklerde özel olarak kürkünden yararlanmak amacıyla yetiştirilmekte ve deri konfeksiyon ürünlerinde aksesuar olarak kullanılmaktadır. Deri konfeksiyon üretici - ihracatçı firmalarına günün rekabetçi koşullarına uygun hareket esnekliği sağlaması bakımından ham kürke uygulanan KDV oranının düşürülmesi gerekmektedir. İLGİLİ KURUM - Hazine Müsteşarlığı - Türk Eximbank A.Ş. - KOSGEB - Maliye Bakanlığı Deri sektörünün temel girdisi niteliğindeki 41.04 fasılda yer alan kromlu derilerde işlem görmüş olmasına rağmen 41.01 – 41.02 – 41.03 fasıllarda yer alan ham deriler gibi deri sanayiinde hammadde olarak kullanıldığından kromlu derilerden alınan %18 KDV oranının %1'e düşürülmesi sektör işletmeleri üzerindeki yükü biraz olsun hafifletecektir. Deri konfeksiyon üretici - ihracatçı firmalarının hem maliyet hem de muhasebe işlemleri açısından zorluklarla karşılaşmalarına neden olmaktadır. III. Türkiye Bölgesel ve Sektörel Ekonomi Şurası 14 Şubat 2006-Ankara - Maliye Bakanlığı TOBB DERİ SEKTÖR KURULU RAPORU AÇIKLAMA ÇÖZÜM Dış fuarlarda teşvik Dış fuarlarda halihazırda uygulanan teşvik oranı %80'den %50'ye çekilmiş durumdadır. DTM ile mutabakata varılan fuarlarda teşviklerin %50 baz kalmak koşuluyla, hedef fuarlara katılımcı alt sektörlerin tespit edecekleri ek teşviğin belirlemesi, Milli düzeyde iştirak edilen fuarlarla bireysel katılımın ayrıştırılması, Türkiye'de düzenlenen uluslararası fuarlara katılanların da hedef fuarlardaki teşviklerden yararlandırılması sağlanmalıdır. - Dış Ticaret Müsteşarlığı Hammadde temini Türk deri ürünleri üretiminde kullanılan büyükbaş hayvan derilerinin %46’sı, küçükbaş hayvan derilerinin ise %75’i ithalatla karşılanmaktadır. Hammadde tedarikinde yaşanan problemlerin giderilmesi amacıyla sektörün bu konudaki yurtdışı bağımlılığının azaltılması gerekmektedir. - Tarım ve Köyişleri Bakanlığı SORUN İthalat aşamasında ortaya çıkan sorunlar ise hem zaman hem de para kaybına neden olarak maliyetleri artırırken deri sanayicisinin pazara vereceği tepkiyi de geciktirmektedir. AR-GE ve eğitim Dünyada rekabetin hızlanması kaliteli işgücü ve farklı tarzda üretilmiş ürünlere ihtiyacı artırmaktadır. Bunun için eğitim ve AR-GE çalışmalarına hız verilmesi sektörün en önemli hedefi olmalıdır. İLGİLİ KURUM Türkiye’nin hayvan varlığının sayısal ve nitelik olarak yeterli hale getirilebilmesi için hayvancılık sektörü desteklenmelidir. 21 Aralık 2002 tarih ve 24970 sayılı Resmi Gazete'de Ürün çeşitlemesinin sağlanmasına yönelik AR-GE yayımlanarak yürürlüğe giren "Derilerin Elde Edilmesi, çalışmaları ve kalite kontrol testlerinin yapılabileceği akredite Taşınması, Toplanması, Korunması, Ambalajlanması ve laboratuar donanımının sağlanmasında işbirliği ve Depolanması Hakkında Yönetmelik"te belirtilen standartlara organizasyona ihtiyaç bulunmaktadır. uygun kesim-yüzüm işlemleri uygulanarak yurtiçinden elde edilen derilerin kalitesinin artırılması sağlanmalıdır. III. Türkiye Bölgesel ve Sektörel Ekonomi Şurası 14 Şubat 2006-Ankara - Sanayi ve Ticaret Bakanlığı - Hazine Müsteşarlığı
