1. Excel Fonksiyonları Pek çok olasılık ve istatistik fonksiyonu Excel’de tanımlanmıştır. Bu fonksiyonları kullanmanın iki temel yöntemi vardır; fonksiyon sihirbazını kullanmak ve doğrudan giriş yapmak. 1.1. Fonsiyon Sihirbazı ile kullanım Fonksiyon sihirbazını çalıştırmak için tuşuna tıklanamak gereklidir. Fonksiyon sihirbazı karşınıza çıktığında kullanmak istediğiniz fonksiyonu listeden seçebilirsiniz. Ardından açılacak olan fonksiyon penceresine gereken bağımsız değişken değerlerini girerek Excel’in bağımlı değişkeni hesaplamasını sağlayabilirsiniz. 1.2. Fonksiyon Adı ile Kullanım Eğer kullanmak istediğiniz fonksiyonun adını biliyorsanız dilediğiniz bir hücreye başına = işareti koyarak doğrudan fonksiyon adını yazarak kullanabilirsiniz. Fonksiyon adının tamamını yazmanız gerekmez, Excel otomatik olarak tamamlayacaktır. Ardından bağımsız değişkenler “;” ile ayrılarak girilir. Her iki yöntem ile de bağımsız değişkenlerin değerleri girilebileceği gibi, hücre adresi verilebilir 2. Excel’de Tanımlanmış Olasılık Fonksiyonları Aşağıda olasılık hesaplamalarında faydalı olabilecek bazı Excel fonksiyonları sıralanmıştır. 2.1. Permütasyon Permütasyon fonksiyonuna fonksiyon sihirbazındaki İstatistiksel kategorisinden ulaşılabileceği gibi istenen hücreye =PERMÜTASYON(Sayı;Seçilen) yazılarak da kullanılabilir. 2.2. Kombinasyon Kombinasyon fonksiyonuna fonksiyon sihirbazındaki İstatistiksel kategorisinden ulaşılabileceği gibi istenen hücreye = KOMBİNASYON(Sayı;Seçilen) yazılarak da kullanılabilir. 2.3. Binom Dağılımı Binom dağılımı için Binomdağ fonksiyonuna fonksiyon sihirbazındaki İstatistiksel kategorisinden ulaşılabileceği gibi istenen hücreye = BİNOMDAĞ(Başarı;Deneme;Olasılık;Kümülatif) yazılarak da kullanılabilir. Olasılık kütle fonksiyonunun hesaplanması için Kümülatif bağımsız değişkeni olarak “yanlış” yazılmalıdır, yığmalı (kümülatif) dağılım fonksiyonu için ise “doğru” yazılmalıdır. 2.4. Negatif Binom Dağılımı Negatif binom dağılımı için negbinomdağ fonksiyonuna fonksiyon sihirbazındaki İstatistiksel kategorisinden ulaşılabileceği gibi istenen hücreye = NEGBİNOMDAĞ(Başarısızlık;Başarı;Olasılık) yazılarak da kullanılabilir. 5. ders notlarında rastgele değişken deneme sayısı, parametre tanımlanmıştır. Başarısızlık sayısı olarak kullanılmalıdır. 2.5. ise başarı sayısı olarak Hipergeometrik Dağılım Hipergeometrik dağılım için hipergeomdağ fonksiyonuna fonksiyon sihirbazındaki İstatistiksel kategorisinden ulaşılabileceği gibi istenen hücreye = HİPERGEOMDAĞ(başarı_örnekleme;sayı_örnek;b_popülasyon;sayı_popülasyon) yazılarak da kullanılabilir. 5. ders notlarında kullanılan notasyona göre uygun yazım şu şekilde olacaktır: =HİPERGEOMDAĞ(x;n;A;N) 2.6. Poisson Dağılımı Poisson dağılımı için Poisson fonksiyonuna fonksiyon sihirbazındaki İstatistiksel kategorisinden ulaşılabileceği gibi istenen hücreye = POISSON(x;ortalama;kümülatif) yazılarak da kullanılabilir. Olasılık kütle fonksiyonunun hesaplanması için Kümülatif bağımsız değişkeni olarak “yanlış” yazılmalıdır, yığmalı (kümülatif) dağılım fonksiyonu için ise “doğru” yazılmalıdır. 2.7. Normal Dağılım Normal dağılım için normdağ fonksiyonuna fonksiyon sihirbazındaki İstatistiksel kategorisinden ulaşılabileceği gibi istenen hücreye = NORMDAĞ(x;ortalama;standart_sapma;kümülatif) yazılarak da kullanılabilir. Olasılık yoğunluk fonksiyonunun hesaplanması için Kümülatif bağımsız değişkeni olarak “yanlış” yazılmalıdır, yığmalı (kümülatif) olasılık fonksiyonu için ise “doğru” yazılmalıdır. 2.8. Standart Normal Dağılım Standart normal dağılımın kümülatif olasılık fonksiyonunun aldığı değerleri tablodan okumak yerine normsdağ fonksiyonunu kullanabiliriz. Bu fonksiyon sihirbazındaki İstatistiksel kategorisinden ulaşılabileceği gibi istenen hücreye = NORMSDAĞ(z) yazılarak da kullanılabilir. 2.9. Üstel Dağılım Üstel dağılım için üsteldağ fonksiyonuna fonksiyon sihirbazındaki İstatistiksel kategorisinden ulaşılabileceği gibi istenen hücreye = ÜSTELDAĞ(x;lambda;kümülatif) yazılarak da kullanılabilir. Olasılık yoğunluk fonksiyonunun hesaplanması için Kümülatif bağımsız değişkeni olarak “yanlış” yazılmalıdır, yığmalı (kümülatif) olasılık fonksiyonu için ise “doğru” yazılmalıdır.