Instructions for Mimi

Özet Bilgi:
Yüksek Kan Basıncı
Yüksek kan basıncı ciddi bir sağlık sorunu olup, kalp ve böbrek hastalıkları riskini
artırmaktadır. Pek çok kişide belirti vermemesinden dolayı “sessiz öldüren” olarak da
tanımlanmaktadır.
Gerçekler
 Dünyada her üç erişkinden birini etkiler.
 Erkekleri kadınlara göre daha fazla etkiler.
 Dünyadaki ölümlerin %13’ünde etkisi vardır.
Kan basıncı yükselmesi nedir?
Kan basıncının 130/80mmHg’den yüksek olması yüksek olarak değerlendirilmelidir.
Yüksek kan basıncı sıklıkla belirti vermeden seyretmektedir.




Kan basıncı ölçümü, kalpten vücuda pompalanan kanın atardamar duvarlarına
yaptığı basıncın ne kadar kuvvetli olduğunu gösterir.
Kan basını millimetre Civa (mmHg) olarak ölçülür, sistolik ve diyastolik
olmak üzere iki düzeyde kaydedilir.
Sistolik kalpten pompalandığı zaman kanın yaptığı basıncı göstermektedir.
Diyastolik ise atımlar arasında kalbin dinlenmesi sırasındaki kanın basıncıdır.
Yüksek kan basıncı nedir?
Kan basıncının farklı durumlarda sürekli olarak 140/90mmHg ya da daha yüksek
olarak ölçülmesi durumu yüksek kan basıncı olarak tanımlanmaktadır. Dünya Sağlık
Örgütü’nün Sağlık 2020 politikaları içinde yüksek kan basıncı en sık görülen
korunabilen bir hastalık olarak tanımlanmaktadır.
Yüksek kan basıncının riskleri nelerdir?
Yüksek kan basıncı damarlara ve kalbe devamlı olarak baskı yapması nedeniyle kalp
krizi, felç ve böbrek hastalıklarının görülme risklerini artırır. Kalp-damar hastalıkları
Avrupa Bölgesindeki ölümlerin yaklaşık %42’sinin nedenidir.
Yüksek kan basıncı ve hipertansiyonun etkisi nedir?
Dünya Sağlık Örgütü, yüksek kan basıncının 2009 yılında tüm ölümlerin %13’ünden
sorumlu olduğunu belirtmekte, bu da dünyada öncelikli bir halk sağlığı konusu olarak
ele alınmasını gerektirmektedir.
Yüksek kan basıncı, batı Avrupa’da kalp krizlerinin %22’inin ve Orta ve
DoğuAvrupa’da %25’inin nedenidir.
Avrupa Bölgesindeki tüm ölümlerin %42’si, hipertansiyonun da bir risk faktörü
olduğu, kalp-damar hastalıkları nedeniyle olmaktadır.
Yüksek kan basıncı için risk faktörleri
 Doymuş yağlardan zengin besinlerle beslenme
 Fazla miktarda tuz tüketimi
 Fazla kilolu ve şişman olma
 Hareketsiz yaşam tarzı ve egzersiz yapılmaması
 Aşırı alkol tüketimi
 Tütün kullanımı
 Başa çıkılamayan stress
 Ailede yüksek kan basıncı öyküsü olması
 65 yaşının üstünde olma
 Diyabet gibi beraber seyreden hastalıklar
Yüksek kan basıncı nasıl tedavi edilebilir?
Yüksek kan basıncı olan pek çok insanın belirtisi bulunmadığı için sağlık personeli
tarafından kan basıncının düzenli olarak kontrol edilmesi ya da evde izlenmesi çok
önemlidir.
Yaşam tarzı değişikliği kan basıncının düşürülmesinde çok etkilidir ve aşağıdaki gibi
özetlenebilir:






Sağlıklı beslenme
Tuzun azaltılması (günde 5 gramdan daha az)
Düzenli egzersiz yapma
Tütün kullanımının bırakılması
Alkol alımının azaltılması
Stres ile başa çıkabilme
İlaçlar ve yüksek kan basıncı
Bazı vakalarda yaşam değişikliğine ek olarak ilaçlar kan basıncını kontrol edebilmek
için kullanılmaktadır.
DSÖ nün yanıtı
DSÖ Avrupa Bölgesi, bölgede yüksek kan basıncı insidansını düşürmek amacıyla 53
üye ülke ve uluslararası paydaşlarla ortak olarak çalışmaktadır. Sağlık 2020 politikası,
kan basıncı yükseliğinin hastalıkların oluşmasında önemli bir risk faktörü olduğunu
belirtmektedir.
Dünya Sağlık Günü 2013, politika yapıcıları ve toplumda yüksek kan basıncı
konusunda farkındalığı artırmak için bir fırsat oluşturmaktadır. Özellikle tuzun
kısıtlanması, kan basıncının düşürülmesinde maliyet-etkin bir yöntemdir.
Konuya ilişkin detaylı bilgi aşağıdaki web adresinden elde edilebilir:
http://www.euro.who.int/worldhealthday2013