MİDE CA - SABİS - Sakarya Üniversitesi

advertisement
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ
SAĞLIK YÜKSEKOKULU
HEMŞİRELİK 4
FATMA NİĞDELİOĞLU
B121100144
•İÇERİK
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
MİDE TANIMI
MİDE CA
HAZIRLAYICI NEDENLER
BELİRTİLERİ
TANI YÖNTEMLERİ
TEDAVİ VE HEMŞİRELİK BAKIMI
VAKA SUNUMU

Karnın sol üst bölümünde ,diyaframın altında bulunur ve
sağda ,karaciğerin altına kadar uzanır.
Midenin ,kardiyanın solundaki ,normalde bir hava
habbesi kapsayan şişkinliğine fundus denir.
 Yemek borusu ucu kardiya,duedonumla devam eden ucu
ise pilor adını alır.

 Kardiya
ve fundusla,pilor
arasındaki bölüm ise,asıl
midedir.
 Midenin sol kenarı uzundur ve
büyük kurvatur diye
adlandırılır,sağ kenar ise kısa
olup,küçük kurvaturdur.
 Pilordan önceki bölüme
antrum denir.

Mide neoplazmalarının çoğunluğu malign
karakterlidirler ve bunların da çoğunluğu
adenokarsinomlardır.Malign mide neoplazmlarından
lenfoma,leiomyosarkom ve liposarkomlar ise daha az
olarak görülürler.
tümörler nadir olarak görülürler.
 Mide tümörlerinin %15-20sini oluştururlar.
 En sık görülenler mide mukozasından kaynaklanan
polipler(adenomatöz polipler) ve mide duvarındaki bağ
dokusundan kaynaklanan leimyoma
 Çapı 2cm’den büyük poliplerin kanserleşme eğilimi vardır.
 Mide kanserlerinde yayılma direkt yayılma
,transperitoneal,kan ve lenf yolu iledir.
 Bening




Helicobacter pylori enfeksiyonuna bağlı kronik
gastrit
Ulusal köken(Japonya ,Şili,Finlandiya daki yüksek risk
gibi)
Yiyecekler(yüksek tuz tüketimi,nitratlar v.b.gibi)
Histolojik değişiklikler(örneğin atrofik
gastrit,intestinal metaplazi)
 Sebze,meyve
ve proteinden fakir;
yağ,karbonhidrattan zengin beslenmelerde fazla görülür.
 A ve C avitaminozunda çok.
 Sigara içenlerde çok.
 Saklanmış gıdalar,
 Yüksek tuz kullanımı, nitratlar, polisiklik aromatik amin
içeriği kanser riskini yükseltir
 Metal işçileri, madenciler , lastik işçileri ve bunların yanı
 sıra ahşap ve asbest tozu İle çalışanlarda
.
SEMPTOMLAR:
 KİLO KAYBI
 EPİGASTRİK AĞRI
 İŞTAHSIZLIK
 ANEMİ
 BULANTI KUSMA
 DİSFAJİ
 MELENA
BULGULAR:
 GAİTADA GİZLİ KAN
 EPİGASTRİUMDA
PALPE EDİLEN
KİTLE
 ABDOMİNAL
HASSASİYET
 HEPATOMEGALİ
 ASİT
 WİRCHOW NODÜLÜ
 BLUMMER SELFİ
 SİSTER MARY
JOSEPH NODÜLÜ

Mide kanseri torasik kanal
aracılığıyla yayılarak
supraklavikular lenf bezlerinde
(wirchow nodülü)metastaz yapar.

Ayrıca anterior aksiller lenf
adenopati(ırish nodülü)

Umblical nodüller(sister mary
joseph nodülü)

Vakaların %20sinde peritoneal
metastaz görülür.
İntraabdominal metastazlarla
overler(krukenberg tümörü)
 Perirektal boşluk(blumer rafı)
kuşatılmış olabilir.

TANI YÖNTEMLERİ:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
RADYOLOJİK İNCELEME(BARYUMLU FİMLER VE
FLOROSKOPİ)
ENDOSKOPİ
GASTRİK ANALİZ(MİDE TUBAJI)
BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ
NG(NAZOGASTRİK TÜP)
MR,USG,PET

ENDOSKOPİ ile lezyonun görünümü
değerlendirilebilir,sitoloji için lezyon
fırçalanabilir,lezyondan biyopsi alınabilir ve mide içeriğinin
PH’I belirlenebilir
 Hematolojik
tetkiklerde sıklıkla hipokrom, mikrositer tipte
bir anemi saptanır. Erken gastrik kanserli olguların
%20’sinde de anemi tespit edilebilir
 Dışkıda
gizli kan (+)olabilir. İlerlemiş hastalığı olan
olguların %30’unda CEA serum seviyeleri yükselir.
MİDE CA’ DA TEDAVİ
Mide karsinomlarının tedavisi cerrahidir.

Uygulanacak cerrahi girişim subtotal ya da total
gastrektomidir.

Total gastrektomi (midenin tamamen
çıkarılması)ilerlemiş mide ca da uygulanır.

Mide çıkarıldıktan sonra jejunum özofagusla anastamoz
edilir(özofagojejunostostomi)

 KANAMA
 ANASTAMOZ
KAÇAĞI
 AKUT GASTRİK DİLATASYON
 BATIN İÇİ ABSE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Dumping sendromu
Pilorik obstrüksiyon
Alkalen reflü gastrit
Marjinal ülser
Gastrojejunokolik fistül
Afferent loop sendromu
Beslenme bozuklukları
1.
2.
Dumping sendromu:Billroth 2 ameliyatlarından
sonra pilorun kesilmesi ya da bypass edilmesi
sonucunda midenin jejunuma hızlı,sürekli ve
kontrolsüz boşalması ile gerçekleşir.
Alkalen reflü gastrit:Pilorun çıkarılması ya da bypass
edilmesi sonucu gelişir,safra tuzları içeren duedonal
içerik mideye dolar.
3.
Marjinal ülser:Ameliyat yerinin gastrik asitle teması
sonucu anastomoz hattının üzerinde gelişir.
4.
Afferent loop sendromu:Billroth 2 ameliyatından
sonra duedonal lupun kısmen tıkanması sonucu gelişir.
ya da duodenuma ilişkin cerrahi girişimler, planlanmış,
ya da acil cerrahi girişimler olabilir.
 Mide
 Perforasyon,
kanama ve gibi bir durum nedeniyle acil
ameliyat uygulanacaksa hasta, aşırı derecede rahatsızdır ve
genellikle korkmaktadır.
durumdaki hastaya neler yapılacağı telaşlanmadan iyi bir
şekilde açıklanmalıdır.
 Bu
 Hastanın
sözel olmayan, fakat davranışlarıyla ifade ettikleri
de dikkate alınmalıdır.
 Hemşire,
tanı testleri için gerekli hazırlıkları yapmalı ve tanı
testlerinden sonra gerekli bakımı da uygulamalıdır. Ameliyattan
önce ameliyat hakkında açıklama yapılmalı,
sonra hastada nazogastrik tüp bulunacağı, tüpün
sakşına bağlanmış olacağı, damar içi sıvı verileceği
söylenmelidir.Derin solunum ve öksürük egzersizleri hastaya
öğretilmeli ve bu egzersizlerin önemi tartışılmalıdır.
 Ameliyattan
saat sonra NG tüp aspire edilerek, verilen suyun
emilip emilmediği kontrol edilir. Hasta suyu tolere
edebiliyorsa, NG tüp çıkarılır.
 Bir
sonra beslenmeye erken dönemde
başlanmamalı ve besin miktarı hızla artırılmamalıdır.
 Ameliyattan
 Günde
artırılır.
5-6 öğünde alınacak şekilde besinler giderek
gastrik kapsamı aspire edebilir. Bu
komplikasyonu azaltmak için hastanın karnına sıkı sargı
uygulanır böylece karın içi basınç artar ve diyafram
yükseltilir.
 Hastalar
 Ağız
yoluyla beslenmeye önce suyla başlanır. Hasta ağız
yoluyla beslenmeye başlanacağında, hastaya 30 ml su
verilir ve NG tüp klemplenir.
gıdaya geçiş önce sulu tanesiz, sonra sulu yumuşak
ve takiben normal gıda şeklinde olur. Az miktarlarda
başlanır ve giderek arttırılır. Hastaların enfeksiyondan
korunmaları önemlidir.
 Oral
sonrasında analjezikler, uygun şekilde verilerek
hasta rahatlatılmalı, derin solunum ve öksürük
egzersizlerini yapmasına yardım edilmelidir.
 Ameliyat
 Hemşire,
genel ameliyat sonrası bakıma ek olarak; NG
tüpten gelen drenaji kontrol etmeli, Ameliyattan sonraki ilk
saatlerde drenajin parlak kırmızı renkte olması normaldir,
Saatler ilerledikçe drenajin rengi koyulaşmalıdır. NG tüpü
sakşına bağlamalı ve sakşının uygun basınçta çalışıp
çalışmadığını kontrol etmeli

Gastrektomiden sonra hastada nazogastrik tüp ve batın
drenleri olacağından bunlara yönelik takip ve bakım
gereklidir.

Santral venöz katater varsa günlük bakım
gereklidir.Total gastrektomi uygulanan hastalarda pulmoner
komplikasyon gelişme riski yüksektir.
zayıf ve anemik olduklarından enfeksiyona karşı
direnç düşüktür.
 Hastaların enfeksiyondan korunmaları önemlidir.
 Ameliyat sonrasında analjezikler, uygun şekilde verilerek
hasta rahatlatılmalı, derin solunum ve öksürük
egzersizlerini yapmasına yardım edilmelidir.
 Damar içi sıvılar, doktor istemine göre verilmelidir.
 Hastalar
ameliyattan sonraki iyileşmenin yavaş olacağını ve
uzun süreceğini bilmelidir.
 Hasta,
sonrası gelişebilecek komplikasyonlar yönünden
hasta gözlenmelidir.
 Ameliyat
sonrasında hastanın gastrik şikayetleri
gözlenmeli, erken
dönemde olabilecek
kanama,
obstrüksiyon, dikişlerin açılması gibi komplikasyonlar
izlenmelidir
 Ameliyat

59 YAŞINDA BAYAN HASTA

DAHA ÖNCE AMELİYAT GEÇMİŞİ VE
KRONİK BİR HASTALIĞI YOK




MİDE CA TANISI İLE YATIŞI OLDU.
1 AY ÖNCE DIŞ MERKEZDE ENDOSKOPİ YAPILMIŞ
ŞİKAYETLERİ:MİDEDE AĞRI,YEMEK
YİYEMEME,BULANTI,UYKU DÜZENİNDE BOZULMA
 ŞİKAYETLERİ
1 YIL ÖNCE BAŞLAMIŞ
 YATIŞ
HGB:9,36 BU SEBEPLE 1 ES TAKILDI
 YAPILAN TETKİKLERDE KARACİĞER VE MİDE
DUVARINDA 3-4 ADET 22X29mm ÇAPINDA LENF
NODLARI
 MİDE DUVARININ ARKA VE ÖN DUVARINDA
KALINLAŞMA
 TÜMÖR
PYLORA YAKIN
 PRELEPTİK ANTRUMDA MİDEDEN KAYNAKLANIP
TAŞAN 1,5CM ÇAPLI KİTLE
KABİVEN PERIPHERAL1440ML
PROGAS 40 MG
OKSAPAR 6000 ANTİ –XA
İZOPLEN-M %5 DEKSTROZLU DENGELİ
ELEKTROLİT
WBC:10.5(4.6-10.2)
RBC:3.69(4.04-6.13)
HGB:9,36(12,2-18,1)
GLUKOZ:135
KREATİNİN:0.56(0.57-1,11)
ALBÜMİN:2.9(3,2-4,6)
KALSİYUM:8.3(8.4-10,2)
CEA:43,79(0-5NG/ML)
CA-125:54(0-35)
CA19-9:1171,98(0,00-37,00)
 MİDE
CA BÜYÜK BİR VAKA OLDUĞU İÇİN KAN
HAZIRLIĞI YAPILIYOR .
 HASTAYA NG TAKILARAK MİDE İÇERİĞİ
BOŞALTILARAK MİDE RAHATLATILIYOR
 HASTAYA AMELİYAT ÖNCESİ SABAH VARİS
ÇORABI ERTESİ GÜNE KADAR
 POSTOP 3 GÜN AĞRI DURUMUNA GÖRE
CONTROMAL UYGULANIYOR(AĞRIDAN DOLAYI
ANASTAMOZ KAÇAĞI OLMASIN DİYE)
 POSTOP İLK 3 GÜN 3000 MAYİ
 POSTOP 4.GÜN TPN BAŞLANIYOR.
HEMŞİRELİK TANISI
AMAÇ
GİRİŞİM
DEĞERLENDİRME
Beslenmede
değişim
gereksinimden az
beslenme
Metabolizma
hızında artış, iştah
artışı yeterli-dengeli
beslenmeyi
sağlamak
1)Hastanın dengeli
az ve sık yemesi
sağlanacak (6 öğün)
2)İshali azaltmak
için baharatlı ve
uyarıcı besinlerden
(kahve, çay, kola,
alkol) uzak
durulacak
3)diyetisyen ile
işbirliği içinde
hastaya yüksek
kalorili, yüksek
proteinli, vitaminli
bir diyet
düzenlenecek
4)Hastanın stressiz
sakin bir ortamda
beslenmesi
sağlanacak
5)Günlük beslenme
Doktor orderına
uygun olarak
gerekli olan Tpn
solüsyonu hastaya
uygulandı.
50kg/160cm
BKİ:19,53
HEMŞİRELİK TANISI
AMAÇ
GİRİŞİM
DEĞERLENDİRME
Tpn alımına bağlı
hiperglisemi riski
Hastada
hiperglisemi
gelişmesine
engel olmak
•Hasta hiperglisemi
belirti ve bulguları
yönünden
değerlendirilecek
•Doktor istemine göre
kanşekeri ölçümleri
yapılacak
•Açlık kan şekerinin
normal sınırlarda
seyretmesi sağlanacak
•Tpn gerekirse insülin
ile tamponize edilecek
Kan şekeri değerleri
kontrol ediliyor.
Biyokimya
sonuçlarına göre
Glukoz değeri:135
(23.03.2016)
HEMŞİRELİK TANISI
AMAÇ
GİRİŞİMLER
Hastalığa bağlı ağrı
Hasta ağrısı
olmadığını ifade
edecek
•Hastanın ağrısı
görsel ağrı
skalasına göre
değerlendirilecek
DEĞERLENDİRME
•Hasta midesinde
ağrısı olduğunu
belirtti.
•Ağrının şiddetine
uygun olarak
•Ağrının yeri şiddeti doktorun order
niteliği
ettiği analjezik
değerlendirilecek
eğer hastalığını
•Hastanın rahat
kötü etkileyecek bir
edeceği en uygun
duruma sebebiyet
pozisyon verilecek vermez ise
•Hastaya ağrı ile baş uygulanır.
etme teknikleriyle
ilgili bilgi verilecek
•Uygun aralıklarla
hastanın ağrı
durumu tekrar
değerlendirilecek
HEMŞİRELİK TANISI
AMAÇ
GİRİŞİMLER
DEĞERLENDİRME
Anksiyete
• Risk
faktörlerine
yönelik
düzenlenen
planın kabulü
• Etkili baş
etme yöntemleri
geliştirebilme
• Uygulanacak
tedavi planına
katılım
sorumluluğu alma
• İlgili risk faktörleri
kontrol altına alınır
• Tüm tedavi
yöntemleri hastaya
açıklanır
•Hasta soru
sorulmasından
hoşlanmıyordu.
•Nasılsınız kendinizi
nasıl
hissediyorsunuz diye
sorduğumda iyiyim
niye iyi olmayım ki
diyerek biraz tepkili
cevap veriyordu.
• Anksiyetisi ile ilgili
tüm duygu ve
düşüncesini ifade
etmesine fırsat verilir
• Mental aktivite
izlenir.
HEMŞİRELİK TANISI
AMAÇ
GİRİŞİM
DEĞERLENDİRME
Yeterli
beslenememeye
bağlı oral mukoz
membranda
bozulma riski
• Ağız membranı
bütünlüğünün ve
nemliliğinin
sağlanması
• Ağızda ki ağrılı
durumun
azaltılması
• Beslenme ve sıvı
alınımını
sürdürebilme
•Uygun ağız
hijyeninin
sağlanması
• Ağız
membranının nemliliği
ni ve temizliğini
sağlamak için nasıl ağız
bakımı yapılacağı
planlanır
• Yumuşak diş fırçası
kullanılır
Dudaklara yumuşatıcı
sürülür
•
Takma diş varsa
uygun temizliği yapılır
• Mukoz membranı
tahriş edici besinler
verilmez
•Hasta hastalığı
nedeniyle hiçbir
şey yiyemediğini
yemek yiyememe
şikayetinin uzun
zamandır devam
ettiğini belirtti.
•Oral mukoza da
aft,yara
gözlenmedi.
•Ağız ve diş
sağlığının
öneminden
bahsedildi.
HEMŞİRELİK TANISI
AMAÇ
İnvaziv girişimlere
•Enfeksiyon ile ilgili
sekonder enfeksiyon risk faktörlerini
bilmesi ve
enfeksiyonlardan
korunmak için
uygun önlemleri
almak
•Hastanede kaldığı
sürece hastane
enfeksiyonlarına
karşı korunması
GİRİŞİM
DEĞERLENDİRME
•Mikroorganizma
bulaşmasını
engellemek
• IV uygulama gibi
durumlarda aseptik
tekniklere uygun
yapılmalı
•Hasta ve ailesine
enfeksiyon belirti ve
bulguları öğretilir
• Enfeksiyon
yatkınlığına neden
olan durumlar
değerlendirilir
•
Diyetinde bol
protein ve kalori
alması sağlanır.
•Hastanın
hemogram
sonuçlarına göre
wbc:10.5(4.6-10.2)
•Hastanın yaşam
bulguları stabil
HEMŞİRELİK TANISI
AMAÇ
GİRİŞİMLER
DEĞERLENDİRME
Yeterli
beslenememeye
bağlı sıvı elektrolit
dengesizliği riski
Hastanın sıvı
elektrolit değerleri
Normal sınırlarda
olacak.
•Oral alımı takip
edilip
desteklenecek
•Laboratuar
sonuçları normal
Na:140,K:4.1,Ca:8,8
•Açt takibi
yapılacak
•İzoplen-m %5
dekstrozlu ringer
laktat 1x1 1000ml
•Deri turgoru
değerlendirilecek
•Doktor istemi ile
elektrolit takibi
yapılacak
•Doktor istemi ile
sıvı replasmanı
yapılacak
•Kabiven peripheral
1440ml 1x1
HEMŞİRELİK TANISI
AMAÇ
GİRİŞİM
DEĞERLENDİRME
Kanama riski
Kanama belirti ve
bulgularını erken
tanımak
•Doktor istemine
göre hemogram
koagülasyon
değerleri kontrol
edilir.
•Hastayı
travmalardan
korumak amacıyla
önlemler alınmalı
•Im enjeksiyondan
kaçınılarak
gerekirse ince uçla
uygulanmalı
•Gizli kanama olup
olmadığı
gözlemlenmeli
•Ameliyat olmuş bir
hasta ise insizyon
yeri ,pansuman
bölgesi kanama
yönünden
Hastanın yatış
hgb:9,36 bu sebeple
ES Takılarak yaşam
bulguları 15 dakika
da bir gözlemlendi.
RBC:3,44(4,04-6,13)
HCT:25,9(37,7-53,7)
PLT:459(142-424)
Download