SPOR İŞLETMECİLİĞİ İŞLETME VE İŞLETMECİLİK 2015-2016 İŞLETME İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak ve belirli ölçüde kar etmek amacıyla üretim faktörlerini planlı, uyumlu ve sistemli bir biçimde bir araya getirerek mal ve/veya hizmet üreten ya da pazarlama faaliyetinde bulunan ekonomik ve sosyal kuruluşlara işletme denir. • Üretim öğelerini sistemli ve belli amaçlar planlı ve uyumlu bir şekilde bir araya getirerek, insanların istek ve ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ekonomik mal ve hizmetleri üreten ve/veya satan birimlerdir. • Kar amacı güden veya gütmeyen GİRİŞİMCİ Girişimci ekonomik mal ve hizmet üretmek için üretim faktörlerini derleyen ve kar etmek için riski üstlenen kişidir. Girişimcinin üstlendiği işlevler: *Üretim faktörlerini bir araya getirerek mal ve hizmet üretmek *İşletmenin politikalarını belirlemek *Ürünlerin kalitesini yükseltmek ve yeni pazarlar bulmak *Yeni mal ve hizmet, yeni üretim yöntemleri ve dağıtım kanalları araştırmak *Hammadde kaynakları bulmak Riske katlanmak YÖNETİM VE YÖNETİCİ • Yönetim, işletmenin amaçlarını gerçekleştirmek için sahip olduğu insan ve diğer kaynakları yönlendirme işlevidir. • Yönetici, kar ve riski başkalarına ait olmak üzere, mal ve hizmet üretmek için üretim elemanlarını elde edip birleştiren ve işletmeyi çalıştırma sorumluluğu olan kişidir. İyi bir yöneticide bulunması gereken özellikler: Karar verme ile ilgili Bilgi ile ilgili Kişisel özellikler Kişiler arası ilişkiler ile ilgili LİDER VE LİDERLİK Liderlik, bir amacı gerçekleştirmeye yönelik olarak diğerlerini yönlendirme ve onlara rehberlik etme yeteneği ve yetkisidir. Liderlerin özellikleri: Duygularını ve davranışlarını denetleme İnsan ilişkilerinde başarılı olma İşini iyi bilme İleri liderlik becerilerine sahip olma – ekip oluşturma, performans izleme, delege etme, koçluk v.b. TÜKETİCİ - TÜKETİM Tüketim, çeşitli ihtiyaçların karşılanması amacıyla üretilen mal ve hizmetlerin kullanılması anlamına gelir. Tüketici, tatmin edilecek ihtiyacı, harcayacak parası ve harcama isteği olan tüm kişi, kurum ve kuruluşlardır. Ürünleri satın alma amacına göre tüketiciler: Nihai (Son) tüketiciler Endüstriyel veya örgütsel tüketiciler ÜRETİM • Doğadaki değişik kaynaklara emek ve sermaye uygulayarak, insan istek ve ihtiyaçlarını karşılayacak mal ve hizmetler ortaya çıkarma işlemine üretim adı verilir. • • • • • Şekil faydası Zaman faydası Yer faydası Mülkiyet faydası İtibar faydası Üretim Faktörleri • • • • GİRİŞİMCİ SERMAYE EMEK DOĞAL KAYNAKLAR MAL ve HİZMETLER Ekonomik Olmayan (Serbest) Mallar Ekonomik Mallar Gereksinimi giderme yönünden • •Tüketim malları • •Ara mallar • •Üretim (yatırım-sermaye) malları Dayanıklılık (Kullanım süreleri) yönünden • •Dayanıksız mallar • •Dayanıklı mallar Hizmetler • Bir mal gereksinimleri karşılama yönünden kesin çizgilerle ayrılmış üç tür maldan birisidir. Hizmet İnsan istek ve ihtiyaçlarını karşılayan ancak somut olmayan ürünlere hizmet adı verilir. Hizmet üretimi Hizmetin Özellikleri • • • • • Soyutluk Dayanıksızlık Ayrılmazlık Eş zamanlılık Değişkenlik İşletmeler Hakkında Büyük – küçük Sürekli – süreksiz Dar – yaygın çevre gereksinimlerini karşılama Kamu- özel Kişi – ortaklı Kapitalist- sosyalist düzen ***Ekonomik fayda yaratma önemlidir. İşletmenin amaçları Genel Amaçlar • Kar • Toplumsal Hizmet • Süreklilik Özel Amaçlar İşletmeler türlerine, özelliklerine kuruluş amaçlarına, hissedarların sayısına göre bazı özel amaçlara sahip olabilirler. *Kazanç sağlama *Ucuza mal edip ucuza satmak *Tüketicilere daha kaliteli mal ve hizmet sunmak *İstihdam olanağı sağlamak *Bir düşünce veya bir varlığın işlenmesi için olanak sağlamak *Uluslararası ilişkileri güçlendirmek * ...... Girişimcilikte Başarı Faktörleri Girişimcinin başarılı olabilmesi için yapması gerekenler; • • • • • • • • İşletme faaliyetlerinin en rasyonel bir biçimde sürdürülmesi Yeni iş olanaklarının bulunması ve yapılacak yeni yatırımlarla yeni açılımların sağlanması İhtiyaç duyulan bir alanda yatırımın bulunmayışı Mevcut yatırımların müşteri ihtiyaçlarını yeterince tatmin etmeyişi İş başlarken uygun zamanın seçilmesi Ekonominin tümüyle iyi olduğu bir dönem Durgunluk (resesyon) dönemleri Girdilerin fiyatları ucuzlar Girişim için Gerekli Sermaye Yatırım sermayesi; İşletmenin kurulması için gerekli sermayedir Üretimin başlayabilmesi için üretim faktörlerinin maliyetlerinin karşılanmasını sağlar Çalışma (işletme) sermayesi; İşe başlama zamanından ilk kazançların elde edilme veya işletmenin kâra geçme zamanına kadar geçen süre boyunca ihtiyaç duyulan sermayedir. Çevresel belirsizlik; Doğal afet ve krizleri içine alacak şekilde beklenmeyen durumları ifade eder. Belirsizlikler olumlu da olabilir. Olumsuz belirsizliğe risk adı verilir. Başarı Faktörleri 1. İş olanağının bulunması 2. İşe başlamak 3. Yönetim yeteneği ve tecrübesi 4. Öz sermaye ve kredi olanakları 5. Riske karşı sigorta İşe Başlamak için Uygun Zamanın Seçilmesi Yatırım yapılacak alana ne zaman girilmeli Kriz zamanları Bazı pazarlarda ve ürünlerde kriz zamanları pazara girmek için uygun zaman olabilir Örnek: Kriz zamanlarında (normal) gıda harcamalarında talep artışı gözlenmektedir Kriz zamanlarında düşük mallara olan talep artacaktır Bazı işletmeler pazardan çekilerek kriz sonrası için yatırım yapmak için ortam yaratabilirler. Ekonomik büyümenin olduğu zamanlar Ekonomik büyümeden pay almak ve satın alma gücünün artışından faydalanmak için uygun zamandır Sektörün yatırıma uygunluğu tespit edilmeli Kurulum ve işletme maliyetleri göz önüne alınmalı Büyümenin her sektörde aynı olmayacağı düşünülmeli Rekabet artabilir ve kapasite fazlası oluşabilir Yönetim Yeteneği ve Tecrübesi İşletmenin yönetimi iş görenlerin yanında diğer tüm kaynakların etkin kullanımını sağlamayı içerir Başarılı bir yönetim işletmenin kaderini belirleyen en önemli etkendir. Küçük işletmelerde girişimci yöneticilik işlevini de üstleneceği için girişimcinin yönetim ve yöneticilik konusunda donanımlı olması gerekmektedir. İş hayatında edinilmiş tecrübelerin yönetim becerisine katkısı büyük olmaktadır. Girişimci; Yönetim bilimini ve sürecini bilmeli İş hayatında tecrübe kazanmış olmalı Kaynaklar yeterli ise profesyonel yönetim desteği almalı Öz Sermaye ve Kredi Olanakları Bir işe başlamadan önce, bu iş için gerekli olan sermaye tutarının gerçekçi bir biçimde hesap edilmesi gerekir Sermaye kaynakları; • • • • Girişimcinin birikimleri Yakın çevreden alınan borçlar Risk veya girişim sermayesi Kredi olanakları Sermaye kaynaklarına başvururken maliyetler ve ödeme planları dikkate alınmalıdır. Ödeme planları ve işin nakit üretme kabiliyeti denkleştirilmelidir. Örnek: Girilecek iş tüm maliyetler çıktıktan 1 yıl sonra kâr edeceği düşünülüyorsa 1 yıl içerisinde ana para ödemesi yapılamaz. Gerekli Sermaye Tutarı: Yatırım sermayesi +Çalışma sermayesi + (+ %5 -%10) Görülmeyen giderler Öz Sermaye ve Kredi Olanakları Eğer girişimci geçimini de işletmeden sağlayacaksa; • • • • Gerekli sermayenin hesaplanmasında girişimcinin işletmeden almayı düşündüğü tutarlar göz önüne alınmalı. Girişimcinin aldığı ücreti diğer giderler gibi işletmenin giderlere dahil edilmeli. Girişimcinin ve kurulan işletmenin ayrı ticari kişilikler olduğu unutulmamalı Girişimci işletmenin parasını kendi parası ve hasılatını kendi geliri gibi görürse planlama yapamaz ve işletme başarısız olabilir. • İşletmenin elde ettiği ve işletme sahibine (sahiplerine) dağıtabileceği kâr ancak girişimciye ait olabilir. Yeni kurulan işletmelerin; • ◦Hemen kâra geçmesi genellikle mümkün olmadığı ve • ◦Çok fazla yatırıma ihtiyaç duyacağı için çoğunlukla özkaynaklarla finanse edilmesi doğru olur. • ◦Ana para ödemeleri mümkün mertebe uzun vadede olmalı. Riske karşı Sigorta *Girişimci kuracağı işletmenin fizibilite çalışmalarını yaparken; iş ile ilgili tüm unsurları araştırması tüm faaliyet süreçlerini incelemesi ve hazırlıklarını buna göre yapması gerekir. *Yine de işletmeler etkileyemeyecekleri ve yönlendiremeyecekleri bir çok etkenle karşı karşıya kalabilir. Sigorta; • girişimci tarafından bütçelenemeyecek ve • karşılanamayacak maliyetlerden işletmeyi korumaktadır Bu nedenle; • sigortacılık sistemi etkili bir şekilde kullanılmalı ve • mümkün olan tüm araçlardan faydalanılmalı Girişimcilikte Başarısızlık Nedenleri Yapılan araştırmalar; • Küçük işletmelerin büyük işletmelere oranla daha fazla başarısızlıkla karşılaştığını ortaya koymaktadır. • Başarısızlıkta en önemli etkenlerden biri de finansal sorunlardır. • KOBİ’lerin yarısından fazlasının ilk beş yılda başarısız olduğunu ortaya koymuştur. Bunun nedenleri ; ◦Sağlıklı bir fizibilite etüdünün yapılmaması ◦Yetersiz yönetim ve sermaye ◦İş bunalımları ve alacakların tahsilindeki sorunlar ◦Piyasayı yeterince tanımadan işe başlanması ◦Haksız rekabet Girişimci Olmak İsteyen Kişilerin Karşılaştıkları Zorluklar • • • • • Zaman Para Sosyal Hayat Temsil Stres İşletmelerde Genel Başarısızlık Nedenleri • • • • • 1. Kuruluş yerinin iyi seçilmemiş olması 2. Rekabet faktörlerinin dikkate alınmaması 3. Sermaye yetersizliği 4. Kişisel unsurlar 5. Yetersiz zaman Kaynak: • Genel İşletme, 2010 • Girişimcilik ve Küçük İşletme Yöneticiliği,2015 • Spor Yönetimi,2009 TEŞEKKÜRLER Sevda ÇİFTÇİ