Slayt Başlığı Yok

advertisement
BULUŞ
YOLUYLA ÖĞRETİM
JEROME BRUNER
ÖĞRENCİNİN KENDİ ETKİNLİKLERİNE
VE GÖZLEMLERİNE DAYALI OLARAK
YARGIYA VARMASINI TEŞVİK EDİCİ
BİR ÖĞRETİM YAKLAŞIMIDIR.
BİLGİ
BİR ÜRÜN DEĞİL
BİR SÜREÇTİR.
HER ÖĞRENCİ
KAŞİFTİR.
AMAÇ
1- ÖĞRENCİNİN BİLİM ADAMI GİBİ DÜŞÜNMESİNİ
ŞAĞLAMAK
2- ÖĞRENCİLERİ ÖZ YETERLİLİĞE SAHİP,
BAĞIMSIZ BİREYLER OLARAK
YETİŞEBİLMELERİNİ SAĞLAMAK.
Buluş yoluyla öğrenme ;
* MATEMATİK
* FEN BİLİMLERİ
* DİL
öğretiminde etkili olarak kullanılabilir.
Öğrencilere bağımsız öğrenme becerileri kazandırmak için
şu dört temel esasın yerine getirilmesi gerekmektedir ;
* GÜDÜLEME
* YAPI(BİLGİ)
* SIRALAMA
* PEKİŞTİRME
Güdüleme ;
Öğrencinin öğrenmeye hazır oluşunu
sağlayacak yaşantıların belirlenmesini içerir.
Bruner’e göre tüm çocuklarda
öğrenme arzusu mevcuttur.
Öğrencinin bu öğrenme isteğini ortaya
çıkarabilmek için öğrencide konuya karşı
merak uyandırılmalıdır.
Öğrencide
merak
duygusunun
oluşturulabilmesi için öğrencinin belli bir
belirsizlik durumu ile karşı karşıya
getirilmesi gerekmektedir.
Buluş yoluyla öğrenme sırasında
öğretmenin zaman kaybını önleyici ve
diğer riskleri ortadan kaldırıcı yönde
rehberlik etmesi ve bu şekilde öğrenciyi
desteklemesi gerekmektedir.
Yapı ;
Öğretimin başarılı olması konuların
anlamlı olması, temel kavram ve ilkelere
dayanması ve bütünlük gösterecek şekilde
yapılandırılması ile mümkündür. Konunun
temel öğelerinin ve bunlar arasındaki
ilişkilerin kavranması yeni öğrenmelere ve
yeni buluşlara yol açabilir.
Bruner’e göre öğrenmenin bireye
yararlı
olabilmesi,
daha
sonraki
öğrenmelere ve karşılaşılan problemlerin
çözümüne kolaylık getirmesine bağlıdır.
Öğrenmede kalıcılığı sağlayabilmek için,
daha çok genellemeler üzerinde durmalı,
anlamlı ve özlü özetlere ulaşmalıdır.
Sıralama ;
Zihinsel gelişme bir sıra ile
olduğundan dolayı öğrenme sürecindeki
yaşantılar öğrencinin zihinsel gelişimine
göre sıralanmalıdır.
Bruner, bir öğretim programındaki
konuların ilkokuldan itibaren gittikçe
genişleyen ve derinleşen bir diziliş içinde
verilerek
düşünmenin
daha
iyi
gerçekleştirilebileceği görüşündedir.
Pekiştirme ;
Öğrenmede başarı pekiştirme işlemine
bağlıdır.
Pekiştirmenin
zamanlaması
konusunda öğretmenler çok dikkatli olmak
zorundadır.
Pekiştiriciler
öğrencinin
anlayabileceği formda olmalıdır.
Buluş yoluyla öğrenmede öğretmen ;
örnekleri sunar ve öğrenci konunun yapısını;
fikirler arasındaki temel ilişkileri, ilkeleri, özellikleri
keşfedinceye kadar örneklerle çalışır. Bu nedenle
Bruner, sınıftaki öğrenmenin tümevarım yoluyla
oluştuğunu savunmaktadır. Özel örnekler kullanılarak
genel ilkeler formüle edilmelidir.
Bruner’in buluş yoluyla öğrenme
yaklaşımında öğretmen, öğrencilerin kendi
aktif katılımıyla öğrenmeleri için sınıfı
organize eder.
Buluş yoluyla öğrenmede iki yaklaşım vardır.
* Yapılandırılmamış buluş
* Yapılandırılmış buluş
Yapılandırılmamış buluş
Yapılandırılmamış buluş, planlanmamış,
doğal bir ortamda kavramları, ilkeleri, bir
problemin çözümünü bireyin kendi kendine
bulmasıdır. Yapılandırılmamış buluş, bir bilim
adamının bir proje üzerinde çalışırken
tesadüfen herhangi bir ilkeyi, kavramı bulması
gibidir.
Yapılandırılmış buluş
Öğretmen
kazandırılacak
hedef
ve
davranışları belirler. Sorular sorarak öğrencilerin
ellerindeki verileri analiz etmelerine ve sonuca
ulaşmalarına yardım eder. Öğrencilere ilk anda
şaşırtıcı gelen ve onları düşünmeye sevk eden
sorular sorulur.
Yapılandırılmış
ve yapılandırılmamış
buluşla
ilgili
yapılan
araştırmalar,
yapılandırılmış buluş sırasında öğretmenin
verdiği ipuçlarının, buluş yapmada önemli
olduğunu göstermektedir.
Yapılandırılmamış
buluşla
öğrenme
durumundaki öğrencilerin, çoğu zaman belirsizlik
içinde boğulup öğrenmekten vazgeçtikleri
gözlenmiştir
BULUŞ YOLUYLA ÖĞRENMEYİ PLANLAMA
1- Kazandırılacak hedef ve davranışlar açıkça
belirlenmeli.
2- Davranışı kazandırmada kullanılacak veriler
belirlenmeli.
3- Örnekler basitten karmaşığa doğru, öğrencinin
merakını sürdürecek şekilde sıralanmalıdır.
4- Zaman faktörünü göz önüne alınması gerekir.
Buluş yoluyla öğretme adımları şu şekilde sıralanabilir:
1- Öğrencinin merakını uyandırınız.
2- Öğrencinin yeni konunun yapısal düzenini kavramasına
yardım ediniz.
3- Tümevarım yoluyla genellemeye ulaşılacak deneyler ve başka
öğrenme etkinlikleri düzenleyiniz.
4- Öğrencileri bir kodlama sistemi geliştirmeye teşvik ediniz.
5- Bir problemi belirlemeye ve çözmeye yönelik etkinlikler
düzenleyiniz.
6- Sınıfta seziş ve tümevarım yoluyla düşünmeyi besleyiniz.
7- Öğrencilere buldukları genellemeyi yazılı olarak ifade
ettiriniz.
BULUŞ YOLUYLA ÖĞRENMEYİ UYGULAMA
1- Öğretmenin örnekleri sunması
2- Öğrencilerin örnekleri betimlemeleri
3- Öğretmenin ek örnek vermesi
4- Öğrencinin ek örnekleri betimlemesi ve öncekilerle
karşılaştırılmaları
5- Öğretmenin ek örnekleri ve örnek olmayan durumları sunması
6- Öğrencilerin zıt örnekleri karşılaştırmaları
7- Öğretmenin, öğrencilerin teşhis ettiği özellikleri, ilişkileri yada
ilkeleri vurgulaması
8- Öğrencilerin tanımlamaları, ilişkileri, özellikleri ifade etmeleri
9- Öğretmenin öğrencilerden ek örnekler istemesi
Bruner’in öğrenme yaklaşımı öğretmenler
tarafından üç şekilde uygulanmaktadır.
1- Öğretmen problemleri ve çözüm için uygulanacak
metotları verir, fakat çözümü öğrenciye bırakır.
2- Öğretmen sadece problem durumunu ortaya koyar,
çözüm için kullanılacak metotları ve çözümü öğrenciye
bırakır.
3- Öğretmen ne problemin belirlenmesine ne de
çözümüne katkıda bulunur. Problemleri, çözüm yollarını
ve çözümü bulmak tamamıyla öğrenciye bırakılmıştır.
Buluş
yönteminin uygulanmasında
öğretmen yetenekli ve esnek olmakla
birlikte konuyu çok iyi bilmeli ve sabırlı
olmalıdır.
Buluş yoluyla öğrenmede önemli olan, öğrencinin
öğrenmeye güdülenmesini sağlamak üzere merak
duygusunu harekete geçirmek; öğrencinin
tanımlama yada genellemelere ve çözüme ulaşması
için yeterince ve doğru sırayla örnek vermek,
örnek olan ve olmayan durumları analiz
etmelerine
rehberlik
etmek;
öğrencilerin
genellemeye, çözüme, tanıma ulaşmalarını
sağlamaktır
BULUŞ YOLUYLA ÖĞRETİM
YAKLAŞIMININ ÜSTÜN YÖNLERİ
1- Öğrencilerin bilimsel düşünme becerileri
gelişir.
2- Öğrenciler problem çözme becerileri
gelişir.
3- Öğrencilerin etkili ve kalıcı öğrenmesi
sağlanır.
BULUŞ YOLUYLA ÖĞRETME
YAKLAŞIMININ YETERSİZ YÖNLERİ
1- Dersi planlama daha çok zaman alır.
2- Uygun örneklerin seçimi için daha çok
araştırma gerekir.
3- Öğretmen dersi iyi organize edemezse
öğrencilerde yanlış ve eksik öğrenmeler oluşur.
4- Kalabalık sınıflarda uygulanması zorlaşır.
5- Sunuş yoluyla öğretime göre daha çok zaman
gerektirir.
Download