bütçe hazırlama süreci

BÜTÇE HAZIRLIK SÜRECİ
VE ANALİTİK BÜTÇE
SINIFLANDIRMASI
Maliye Bakanlığı
Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü
Ali RENÇBER
Maliye Uzmanı
Mayıs, 2015
SUNUM PLANI
Bütçe Kavramı, İlkeleri ve Hukuki Alt Yapısı
Bütçe Türleri ve Bütçe Hazırlık Süreci
Analitik Bütçe Sınıflandırması
2015 Yılı MYB Kanunu
Soru – Cevap ve Değerlendirme
BÜTÇE NEDİR?
•
•
•
•
Kavram
Özellikler
İlkeler
Hukuki Alt Yapı
BBÜTÇE
ÜTÇE KAVRAMI
KAVRAMI
1050 Sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu Md. 6:
Bütçe, Devlet devair ve müessesatının senevi varidat ve
masarifi muhammenatını gösteren ve bunların tatbik ve
icrasına mezuniyet veren bir kanundur.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Md. 4:
Belirli bir dönemdeki gelir ve gider tahminleri ile bunların
uygulanmasına ilişkin hususları gösteren ve usulüne uygun
olarak yürürlüğe giren belgedir.
BÜTÇE KAVRAMI
•
Ülkelerin anayasalarında genel olarak şekillendirilir,
•
Giderlerin yapılması ve gelirlerin toplanması için yasama organınca
yürütme organına verilmiş bir ön izin niteliğindedir,
•
Kamu gider ve gelirlerine ilişkin öngörü ve tahminleri yansıtır,
•
Tüm öğeleriyle mutlaka geleceğe yöneliktir,
•
Sınırlı süreli yetki veren bir belge olarak hazırlanır,
•
Gösterilen kamu gider ve gelirlerinin denk olması beklenir,
•
Yürütme organının programı niteliğini taşır,
•
Uygulama sırasında ve sonrasında yasama, yürütme ve yargı organı
tarafından denetlenir.
•
…
BÜTÇEİİLKELERİ
BÜTÇE
LKELERI
(5018 S.K./13)
•
Gayri Safilik : Bütçede yer alan tüm gelir ve giderlerin gayrisafi
(brüt) tutarlar olarak kaydedilmesini, kurumların gelirleri ve
giderleri birbirinden mahsup etmeden kayıtlara geçirmesi,
•
Ademi Tahsis : Belirli gelirlerin belirli giderlere tahsis
edilmemesi,
•
Denklik : Bütçelerde gelir ve gider denkliğinin sağlanması,
•
Önceden İzin : Bütçeler ait olduğu yıl başlamadan önce TBMM
veya yetkili organlarca kabul edilmedikçe veya onaylanmadıkça
uygulanamaz.
•
Açıklık : Bütçenin herkes tarafından anlaşılır olması,
•
Doğruluk : Bütçenin gelir ve giderleri doğru yansıtacak şekilde
hazırlanması ve uygulanması
BÜTÇEİİLKELERİ
BÜTÇE
LKELERI
(5018 S.K./13)
•
•
Mali Saydamlık : Kamu kaynağının elde edilmesi ve
kullanılmasında denetimin sağlanması amacıyla kamuoyunun
zamanında ve yeterli biçimde bilgilendirilmesi,
•
Alenilik : Bütçenin tüm kamuoyuna açık olmasıdır.
•
Birlik : Kamu idarelerinin tüm gelir ve giderleri bütçelerinde
gösterilir.
•
Bütçeyi ilgilendirmeyen hususlara yer verilmemesi
BÜTÇENİN HUKUKİ ALT YAPISI
•
•
•
•
•
1982 Anayasası
5018 Sayılı Kanun
Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu
Diğer Kanunlar
İkincil Mevzuat
BÜTÇENİN HUKUKİ ALT YAPISI
1982 Anayasası
Md. 87; TBMM’ye bütçe ve kesinhesap kanun tasarılarını
görüşme ve kabul etme yetkisini,
• Md. 89; Cumhurbaşkanınca bütçe kanunlarının geri
gönderilememesini,
• Md. 130; Üniversitelerin bütçelerinin yürürlüğe konulması
ve denetlenmesini,
• Md. 161-163; Bütçenin hazırlanması, uygulanması ve
görüşülmesine ilişkin hükümler ile bütçelerde değişiklik
yapılabilme esaslarını
düzenlemektedir.
•
BÜTÇENİN HUKUKİ ALT YAPISI
Md. 161: Bütçenin hazırlanması ve uygulanması
Bütçenin kapsamı, süresi, hazırlanması, uygulanması ve
kontrolüne ilişkin hükümleri içermektedir.
Md. 162: Bütçenin görüşülmesi
Bütçe kanun tasarılarının Türkiye Büyük Millet Meclisine
sunulması ve görüşülmesi sürecinin düzenlenmesine ilişkin
hükümleri içermektedir.
BÜTÇENİN HUKUKİ ALT YAPISI
Md. 163; Bütçelerde değişiklik yapılabilme esasları
•
MYB ile verilen ödenek, harcanabilecek miktarın sınırını gösterir.
Harcanabilecek miktar sınırının Bakanlar Kurulu kararıyla
aşılabileceğine dair bütçelere hüküm konulamaz.
• Bakanlar Kuruluna KHK ile bütçede değişiklik yapma yetkisi
verilemez.
• Cari yıl bütçesine mali yük getirecek nitelikteki kanun tasarı ve
tekliflerinde, belirtilen giderleri karşılayabilecek mali kaynak
gösterilmesi zorunludur.
•
BÜTÇENİN HUKUKİ ALT YAPISI
Anayasa Md. 161;
Mali yıl başlangıcı ile merkezi yönetim
bütçesinin hazırlanması, uygulanması ve
kontrolü Kanunla düzenlenir.
5018 Sayılı
KMYKK
Hazırlanma
Esasları
Kapsam
Yasal İlkeler
Mali Yıl
BÜTÇENİN HUKUKİ ALT YAPISI
5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
Md. 1 Amaç:
Bu Kanunun amacı, kalkınma planları ve programlarda yer alan
politika ve hedefler doğrultusunda ……., kamu bütçelerinin
hazırlanmasını, uygulanmasını,…….. ve mali kontrolü
düzenlemektir.
BÜTÇENİN HUKUKİ ALT YAPISI
HUKUKİ ALTYAPISI
Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu
Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelir ve
gider tahminlerini gösteren, bunların uygulanmasına ve
yürütülmesine yetki ve izin veren kanundur.
BÜTÇE
TÜRLERİ
BÜTÇE TÜRLERİ
ULUSAL EKONOMİ
GENEL YÖNETİM
?
BÜTÇE TÜRLERİ
ULUSAL
EKONOMİ
İŞ ALEMİ
HANE
HALKI
KAMU
GENEL YÖNETİM
MERKEZİ
YÖNETİM
SOSYAL GÜVENLİK
KURUMLARI
DİĞER
MAHALLİ
İDARELER
BÜTÇE TÜRLERİ
BÜTÇE TÜRLERI
Genel yönetim kapsamındaki idarelerin bütçeleri;
- Merkezi yönetim bütçesi,
- Sosyal güvenlik kurumları bütçeleri,
- Mahalli idareler bütçeleri
olarak hazırlanır ve uygulanır.
Kamu idarelerince bunlar dışında herhangi bir ad altında bütçe
oluşturulamaz.
BÜTÇE TÜRLERİ
MERKEZİ
YÖNETİM
(I,II,III Sayılı
Cetveller)
GENEL
YÖNETİM
Genel Bütçe
(I Sayılı Cetvel)
Özel Bütçe
(II Sayılı Cetvel)
SOSYAL
GÜVENLİK
KURUMLARI
DDK
(IV Sayılı Cetvel)
(III Sayılı Cetvel)
MAHALLİ
İDARELER
(Belediyeler, İl
Özel İdareleri…)
BÜTÇE TÜRLERİ
MERKEZİ YÖNETİM
BÜTÇESİ
I- Genel Bütçe
II- Özel Bütçe
III- DDK
BÜTÇE TÜRLERİ
Genel Bütçe
•
•
•
•
•
Devlet tüzel kişiliğine dahil
(I) sayılı cetvel
Merkezi idare
Tek B cetveli
Hazine birliği
BÜTÇE TÜRLERİ
1) Türkiye Büyük Millet Meclisi
2) Cumhurbaşkanlığı
3) Başbakanlık
4) Anayasa Mahkemesi
5) Yargıtay
6) Danıştay
7) Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu
8) Sayıştay
9) Adalet Bakanlığı
10) Millî Savunma Bakanlığı
11) İçişleri Bakanlığı
12) Dışişleri Bakanlığı
13) Maliye Bakanlığı
14) Millî Eğitim Bakanlığı
15) Sağlık Bakanlığı
16) Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığı
17) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
18) Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı
19) Kültür ve Turizm Bakanlığı
20) Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı
21) Avrupa Birliği Bakanlığı
22) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
23) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
24) Ekonomi Bakanlığı
25) Gençlik ve Spor Bakanlığı
26) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
27) Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
28 Kalkınma Bakanlığı
29) Orman ve Su İşleri Bakanlığı
30) Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği
31) Millî İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı
32) Jandarma Genel Komutanlığı
33) Sahil Güvenlik Komutanlığı
34) Emniyet Genel Müdürlüğü
35) Diyanet İşleri Başkanlığı
36) Hazine Müsteşarlığı
37) Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı
38) Devlet Personel Başkanlığı
39) Türkiye İstatistik Kurumu
40) Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
41) Gelir İdaresi Başkanlığı
42) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
43) Meteoroloji Genel Müdürlüğü
44)
Basın-Yayın
ve
Enformasyon
Genel
Müdürlüğü
45) Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
46) Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu
47) Göç İdaresi Genel Müdürlüğü
BÜTÇE TÜRLERİ
Özel bütçe
•
•
•
•
•
•
•
Bir bakanlığa bağlı veya ilgili olarak belirli bir kamu hizmetini
yürütmek üzere kurulan,
Gelir tahsis edilen,
Bu gelirlerden harcama yapma yetkisi verilen,
Kuruluş ve çalışma esasları özel kanunla düzenlenen,
(II) sayılı cetvelde yer alan,
Bir kısmı merkezde, büyük çoğunluğu ise ulusal düzeyde
hizmet veren,
Ayrı kamu tüzel kişiliğe haiz,
her bir kamu idaresinin bütçesidir.
TÜRLERİİDARELER
ÖBÜTÇE
ZEL BÜTÇELI
A) YÜKSEKÖĞRETİM KURULU,
ÜNİVERSİTELER VE YÜKSEK TEKNOLOJİ
ENSTİTÜLERİ
1) Yükseköğretim Kurulu
2) Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi
Başkanlığı
3) ÜNİVERSİTELER
B) ÖZEL BÜTÇELİ DİĞER İDARELER
1) Savunma Sanayi Müsteşarlığı
2) Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu
3) Atatürk Araştırma Merkezi
4) Atatürk Kültür Merkezi
5) Türk Dil Kurumu
6) Türk Tarih Kurumu
7) Türkiye ve Orta-Doğu Amme İdaresi Enstitüsü
8) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma
Kurumu
9) Türkiye Bilimler Akademisi
10) Türkiye Adalet Akademisi
11) Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu
12) Karayolları Genel Müdürlüğü
13) Spor Genel Müdürlüğü
14) Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü
15) Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü
16) Orman Genel Müdürlüğü
17) Vakıflar Genel Müdürlüğü
18) Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel
Müdürlüğü
19) Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü
20) Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü
21) Türk Akreditasyon Kurumu
22) Türk Standartları Enstitüsü
23) Türk Patent Enstitüsü
24) Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü
25) Türkiye Atom Enerjisi Kurumu
26) Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve
Destekleme İdaresi Başkanlığı
27) Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı
28) GAP Bölge Kalkınma İdaresi
29) Özelleştirme İdaresi Başkanlığı
30) Kamu Denetçiliği Kurumu
31) Ceza ve İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları
Kurumu
32) Meslekî Yeterlilik Kurumu
33) Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı
34) Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı
35) Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi
Başkanlığı
36) Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi
Başkanlığı
37) Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi
Başkanlığı
38) Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
39) Türkiye Su Enstitüsü
40) Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu
41) Türkiye İnsan Hakları Kurumu
BÜTÇE TÜRLERİ
DDK Bütçesi
•
•
•
•
Özel Kanunlarla Kurul, Kurum veya Üst Kurul Şeklinde
Teşkilatlanan
(III) Sayılı Cetvel
Ayrı kamu tüzel kişiliğe haiz
5018 sayılı Kanunun belirli maddelerine tabi
BÜTÇE TÜRLERİ
1) Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
2) Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
3) Sermaye Piyasası Kurulu
4) Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
5) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
6) Kamu İhale Kurumu
7) Rekabet Kurumu
8) Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu
9) Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu
BÜTÇE TÜRLERİ
SOSYAL GÜVENLİK
KURUMLARI BÜTÇESİ
Sosyal güvenlik hizmeti sunmak üzere, kanunla kurulan ve
(IV) sayılı cetvelde yer alan her bir kamu idaresinin
bütçesidir.
• Sosyal Güvenlik Kurumu
• Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü
BÜTÇE TÜRLERİ
MAHALLİ İDARELER
BÜTÇESİ
Mahalli idare kapsamındaki kamu idarelerinin bütçeleridir.
•
•
•
Belediyeler
İl özel idareleri
Bunlara bağlı veya bunların üye oldukları birlik veya
idareler
BÜTÇE
HAZIRLAMA
SÜRECİ
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
•
•
•
Bütçe Tekliflerinde,
Bütçe
Görüşmelerinde
–
Oluşturulmasında,
Harcamaların gider kaydında,
Uzman
Görüşünün
sınıflandırmanın bütün düzeylerini kapsayan detaylı kod
yapısı kullanılır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçe;
Gerek Plan ve Bütçe Komisyonu’nda gerekse Genel
Kurul’da bölümler (fonksiyonel sınıflandırmanın
birinci düzeyinde) halinde oylanmakta,
Tertip düzeyinde kanunlaşmakta ve uygulanmaktadır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
ÖDENEK CETVELİ
(EKONOMİK SINIFLANDIRMA IV. DÜZEY)
BÜTÇE YILI : 2015
KURUM ADI : 28 - EKONOMİ BAKANLIĞI
(TL)
KURUMSAL
FONKSİYONEL
EKONOMİK
FİN.
2013
SINIFLANDIRMA SINIFLANDIRMA TİPİ SINIFLANDIRMA
I
II III IV
I
II III IV
I
I
AÇIKLAMA
II III IV
28
01
01
3
9
00
1
05
3
1
04
1
1
00
1
05
3
1
1
1
00
1
05
2
9
2
BÜTÇE TEKLİFİ
BÜTÇE TAHMİNİ
BÜTÇE TAHMİNİ
1.047.807.508
1.199.758.000
648.622.710
1.185.044.000
1.247.846.000
1.310.232.000
1.138.817.000
1.047.807.508
1.199.758.000
648.622.710
1.185.044.000
1.247.846.000
1.310.232.000
500.000
500.000
650.000
363.200
689.000
726.000
762.000
GENEL KAMU HİZMETLERİ
0
0
650.000
363.200
689.000
726.000
762.000
Genel Hizmetler
0
0
650.000
363.200
689.000
726.000
762.000
Diğer genel hizmetler
0
0
650.000
363.200
689.000
726.000
762.000
Genel Bütçeli İdareler
0
0
650.000
363.200
689.000
726.000
762.000
CARİ TRANSFERLER
0
0
650.000
363.200
689.000
726.000
762.000
KAR AMACI GÜTMEYEN KURULUŞLARA YAPILAN TRANSFERLER
0
0
650.000
363.200
689.000
726.000
762.000
Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara
0
0
650.000
363.200
689.000
726.000
762.000
05 Memurların Öğle Yemeğine Yardım
EKONOMİK İŞLER VE HİZMETLER
0
0
650.000
363.200
689.000
726.000
762.000
500.000
500.000
0
0
0
0
0
Genel Ekonomik İşler ve Hizmetler
500.000
500.000
0
0
0
0
0
Genel ekonomik ve ticari işler ve hizmetler
500.000
500.000
0
0
0
0
0
Genel Bütçeli İdareler
500.000
500.000
0
0
0
0
0
CARİ TRANSFERLER
500.000
500.000
0
0
0
0
0
KAR AMACI GÜTMEYEN KURULUŞLARA YAPILAN TRANSFERLER
500.000
500.000
0
0
0
0
0
Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara
500.000
500.000
0
0
0
0
0
500.000
500.000
0
0
0
0
0
618.167.000
939.641.219
754.108.000
565.208.004
805.355.000
853.333.000
900.993.000
618.167.000
939.641.219
754.108.000
565.208.004
805.355.000
853.333.000
900.993.000
Genel Ekonomik İşler ve Hizmetler
618.167.000
939.641.219
754.108.000
565.208.004
805.355.000
853.333.000
900.993.000
Genel ekonomik ve ticari işler ve hizmetler
618.167.000
939.641.219
754.108.000
565.208.004
805.355.000
853.333.000
900.993.000
Genel Bütçeli İdareler
618.167.000
939.641.219
754.108.000
565.208.004
805.355.000
853.333.000
900.993.000
CARİ TRANSFERLER
618.167.000
939.641.219
754.108.000
565.208.004
805.355.000
853.333.000
900.993.000
HAZİNE YARDIMLARI
617.917.000
939.411.315
753.813.000
564.970.382
805.042.000
853.009.000
900.659.000
Diğer Hazine Yardımları
617.917.000
939.411.315
753.813.000
564.970.382
805.042.000
853.009.000
900.659.000
617.917.000
939.411.315
753.813.000
564.970.382
805.042.000
853.009.000
900.659.000
250.000
229.904
295.000
237.621
313.000
324.000
334.000
Uluslararası Kuruluşlara Yapılan Ödemeler
250.000
229.904
295.000
237.621
313.000
324.000
334.000
01 Uluslararası Kuruluşlara Üyelik Aidatı Ödemeleri
250.000
229.904
295.000
237.621
313.000
324.000
334.000
14 Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu'na
YURTDIŞINA YAPILAN TRANSFERLER
6
2017
1.138.817.000
EKONOMİK İŞLER VE HİZMETLER
04
AĞUSTOS SONU
HARCAMA
KBÖ
2016
MÜSTEŞARLIK
05 Memurların Öğle Yemeğine Yardım
İHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
30 00
HARCAMA
2015
EKONOMİ BAKANLIĞI
DESTEK HİZMETLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
04
KBÖ
2014
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçenin Kanunlaşma ve Uygulama Düzeyi – Tertip Düzeyi
ÖDENEK CETVELİ
BÜTÇE YILI :
KURUM ADI :
2012
12.01.34.00 - MİLLİ EMLAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (MERKEZ)
(TL)
KURUMSAL
FONKSİYONEL
FİN.
EKO.
SINIFLANDIRMA
SINIFLANDIRMA
TİPİ
SINIF.
2012
AÇIKLAMA
BÜTÇE TEKLİFİ
I
II
III
IV
I
II
III
IV
I
I
II
12
01
34
00
01
1
2
00
MALİYE BAKANLIĞI
75.606.000
MÜSTEŞARLIK
75.606.000
MİLLİ EMLAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (MERKEZ)
75.606.000
GENEL KAMU HİZMETLERİ
75.606.000
Yasama ve Yürütme Organları, Finansal ve Mali İşler, Dışişleri Hizmetleri
75.606.000
Finansal ve mali işler ve hizmetler
75.606.000
Genel Bütçeli İdareler
1
PERSONEL GİDERLERİ
01
1
02
1
MEMURLAR
12.796.000
SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA DEVLET PRİMİ GİDERLERİ
1.910.000
MEMURLAR
MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ
03
75.606.000
12.796.000
2
TÜKETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI
3
YOLLUKLAR
1.910.000
2.431.000
87.000
1.220.000
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Maliye Bakanlığının Sorumluluğu
5018 Md 16:
Maliye Bakanlığı, merkezi yönetim bütçe kanunu tasarısının
hazırlanmasından ve bu amaçla ilgili kamu idareleri arasında
koordinasyonun sağlanmasından sorumludur.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Mali Aktörler
•
•
•
•
•
•
•
TBMM
Bakanlar Kurulu
YPK
Maliye Bakanlığı
Kalkınma Bakanlığı
Hazine Müsteşarlığı
Kamu İdareleri
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Mali Araçlar
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kalkınma Planı
Yıllık Programlar
Hükümet Programı
OVP
OVMP
Rehberler
Stratejik Plan
Performans Programı
Diğer
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
OVP-OVMP
MYB’nin hazırlanma süreci, Bakanlar Kurulunun Eylül ayının ilk
haftası sonuna kadar toplanarak Kalkınma Bakanlığınca
hazırlanan OVP’yi kabul etmesiyle başlar.
Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan OVMP, en geç Eylül
ayının on beşine kadar YPK tarafından karara bağlanarak Resmî
Gazetede yayımlanmaktadır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Orta Vadeli Program
Orta Vadeli Program; kalkınma planları,
stratejik planlar ve genel ekonomik koşulların
gerekleri
doğrultusunda
makro
politikaları,
ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel
ekonomik büyüklükleri kapsamaktadır.
Programda;
•
•
•
•
Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler
Temel Amaç
Makroekonomik hedefler ve politikalar
Temel ekonomik büyüklüklere, genel dengeler ve
merkezi yönetim bütçesine ilişkin veriler
yer almaktadır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Orta Vadeli Mali Plan
Orta Vadeli Mali Plan; Orta vadeli program ile uyumlu olmak
üzere, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider tahminleri ile
birlikte hedef açık ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek
teklif tavanlarını içermektedir.
OVMP;
•
Merkezi
yönetim
bütçesinin
dayandığı
temel
makroekonomik göstergeler ve politikalar
•
Merkezi yönetim bütçe büyüklükleri
•
Merkezi yönetim bütçe açığının finansmanı
•
Kurumsal ödenek teklif tavanları ve bütçe sürecine ilişkin
hususlar
bölümlerinden oluşmaktadır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
2006-2012 Arası Dönemde OVP-OVMP Takvimi
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçe Çağrısı ve Rehberler
• Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Programı Hazırlama Rehberi, Bütçenin
hazırlanmasında izlenecek yol ve yöntemler, teknik ayrıntı ve standartlar ile
bütçenin hazırlanması esnasında kullanılacak formları içerir.
• OVP ve OVMP yayımlandıktan sonra kamu idarelerinin bütçe tekliflerini ve
yatırım programını hazırlama sürecini yönlendirmek üzere; Bütçe Çağrısı ve
eki Bütçe Hazırlama Rehberi Maliye Bakanlığınca,
• Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi ise Kalkınma
Bakanlığınca hazırlanarak Eylül ayının on beşine kadar Resmî Gazetede
yayımlanır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçe Hazırlama Rehberi
Bütçe hazırlama rehberinde;
• Genel ilkeler
• Analitik Bütçe
Sınıflandırması
• Diğer hususlar
• ABS Cetvelleri
• Standartlar
• Bütçe hazırlık çalışmalarında
kullanılacak formlar
• ABS’ye ilişkin rehber yer
almaktadır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçe hazırlama rehberinde yer alan formlar idareler tarafından
bütçe hazırlık çalışmalarında kullanılmakta ve bütçe
tekliflerinin sunumu açısından idarelere yol göstermektedir.
Bütçe tekliflerinin değerlendirilmesi sırasında tavanı aşan ilave
ödenek teklifleri formu ile gelir ve gider bütçe fişleri özellikle
önem arz etmektedir.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçe hazırlama rehberindeki standartlar arasında;
• Giyecek yardımı standardı
• 237 sayılı Kanuna tabi taşıtların işletme ve bakım-onarım
maliyetlerine ilişkin standartlar
• Hasta yatak maliyetine katkı
• Memurların öğle yemeğine yardım
yer almaktadır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Standartlar
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Rehberde, idarelerin bütçe teklifleri sırasında dikkate alması
gereken temel ilkeler yer almaktadır.
Örneğin;
•
Ekonomik sınıflandırmada, ihtiyacın nereden ve hangi usulle temin
edileceğine bakılmaksızın her bir alım için vergiler dahil olmak
üzere;
- Menkul mal alımlarında 21 bin TL kadar,
- Gayrimaddi hak alımında 17 bin TL kadar,
- Menkul malların bakım ve onarımlarında 21 bin TL kadar,
- Gayrimenkullerin bakım ve onarımlarında 50 bin TL kadar,
olan ödenek ihtiyaçları mal ve hizmet alımları altında teklif
edilecektir.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçe Tekliflerinin Hazırlanması
Gelir ve gider tekliflerinin hazırlanmasında;
OVP ve OVMP’de belirlenen temel büyüklükler ile ilke
ve esaslar,
• Kalkınma planı ve yıllık program öncelikleri ile kurumun
stratejik planları çerçevesinde belirlenmiş ödenek
tavanları,
• Kamu idarelerinin stratejik planları ile uyumlu çok yıllı
bütçeleme anlayışı,
• İdarenin performans hedefleri,
dikkate alınır.
•
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Yatırım Programı Hazırlama Rehberi
Yatırım Programı Hazırlama Rehberinde;
• Amaç ve kapsam
• 2015-2017 dönemi yatırım politikasının genel çerçevesi
• 2015-2017 dönemi kamu yatırım politikasının öncelikleri
• Yatırım programı hazırlama sürecinde uyulacak esaslar
• Tablolar
• Fizibilite Rapor Formatı – Proje Teklif Formu
• Yatırım ödenek teklif tavanları
bölümleri yer almaktadır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçelerin Maliye Bakanlığına Gönderilmesi
•
Genel ve özel bütçeli idareler, bütçe gelir ve gider tekliflerini
gerekçeli olarak hazırlar ve yetkilileri tarafından imzalanmış
olarak en geç Eylül ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına
gönderir.
•
Kamu idareleri yatırım tekliflerini değerlendirilmek üzere aynı
süre içinde Kalkınma Bakanlığına gönderir.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
DDK Bütçelerinin TBMM’ye Gönderilmesi
•
DDK’lar bütçelerini Eylül ayı sonuna kadar doğrudan TBMM’ye,
•
Bir örneğini MYB Kanunu Tasarısına eklenmek üzere Maliye
Bakanlığına (BÜMKO),
•
Yatırım tekliflerini Yatırım Programı ile ilişkilendirilmek üzere
Kalkınma Bakanlığına
gönderirler.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Maliye Bakanlığı’nın Teklifleri İncelemesi
İdarelerce oluşturulan bütçe tekliflerine son şekli Maliye Bakanlığı
(BÜMKO) verir.
Bütçe tekliflerinin;
• Hükümetin ve kurumların hedefleri ile uyumlu olup olmadığı,
• Bütçe çağrısı ve bütçe hazırlama rehberinde belirtilen ilke ve
standartlara uygun hazırlanıp hazırlanmadığı,
• Ödenek
istemlerinin yasal dayanaklarının ve ekonomik
gerekçelerinin yeterli olup olmadığı
incelenir.
Bu safhada Maliye Bakanlığı ve Kalkınma Bakanlığı koordinasyon
içinde çalışır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçe Hazırlama Sürecinin Diğer Aşamaları
•
Bütçe kanun metni çalışmaları,
(Maliye Bakanlığı - BÜMKO)
•
Yatırım büyüklükleri koordinasyon toplantısı;
(Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı)
•
Bütçe büyüklükleri toplantısı;
(Yüksek Planlama Kurulu)
•
Bütçe rakamlarına son şeklinin verilmesi;
(BÜMKO ve Kalkınma Bakanlığı)
•
Bütçe kanun tasarısına son halinin verilmesi;
(Maliye Bakanlığı - BÜMKO)
•
Bütçe kanun tasarısının TBMM’ ye sevki;
(Bakanlar Kurulu)
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçe’nin TBMM’ye Sunulması
Anayasa 162; Bakanlar Kurulu, merkezi yönetim bütçe
tasarısı ile millî bütçe tahminlerini gösteren raporu, malî yıl
başından en az 75 gün önce, TBMM’ye sunar.
5018 Sayılı Kanun; Makroekonomik göstergeler ve bütçe
büyüklüklerinin en geç Ekim ayının ilk haftası içinde
YPK’da görüşülmesinden sonra, Maliye Bakanlığınca
hazırlanan Bütçe Tasarısı ile millî bütçe tahmin raporu, malî
yıl başından en az 75 gün önce (17 Ekim) Bakanlar Kurulu
tarafından TBMM’ye sunulur.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçe’nin TBMM’ye Sunulması
Merkezî yönetim bütçe kanun tasarısına, Türkiye Büyük Millet
Meclisinde görüşülmesi sırasında dikkate alınmak üzere;
a) Orta vadeli malî planı da içeren bütçe gerekçesi,
b) Yıllık ekonomik rapor,
c) Vergi muafiyeti, istisnası ve indirimleri ile benzeri uygulamalar
nedeniyle vazgeçilen kamu gelirleri cetveli,
d) Kamu borç yönetimi raporu,
e) Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin son iki yıla ait
bütçe gerçekleşmeleri ile izleyen iki yıla ait gelir ve gider
tahminleri,
f) Mahallî idareler ve sosyal güvenlik kurumlarının bütçe
tahminleri,
h) Merkezî yönetim kapsamında olmayıp, merkezî yönetim
bütçesinden yardım alan kamu idareleri ile diğer kurum ve
kuruluşların listesi,
Eklenir
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçe Gerekçesi
-
-
-
-
-
Bütçe Performansı
OVMP (2015-2017)
2015 MBYK Tasarısı
Gelir Politikası ve Uygulamaları
Gider Politikası ve Uygulamaları
Borçlanma
Politikası
ve
Uygulamaları
Kamu Personel Sistemi
Sağlık ve Sosyal Güvenlik Sistemi
Kamu
Sermayeli
Kuruluş
ve
İşletmeler
Özelleştirme
Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa
Eklenecek Belgeler
Diğer Hususlar
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Yıllık Ekonomik Rapor
- Merkezi yönetim bütçe
hazırlığında dikkate alınan
ekonomik gelişmeleri ortaya
koymayı,
- Bütçe sürecinde ekonomik ve
mali
değerlendirmeler
yapılmasına zemin oluşturmayı
ve
- Politika yapıcılar ile ekonomi
ile ilgili paydaşları saydamlık
ve hesap verebilirlik ilkeleri
çerçevesinde
bilgilendirmeyi
amaçlamaktadır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Vazgeçilen Kamu Gelirleri Cetveli
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Kamu Borç Yönetimi Raporu
Hazine Müsteşarlığı
-- 4749 sayılı Kanunun 14 üncü
maddesinde üçer aylık dönemler
itibarıyla hazırlanarak TBMM’ye
gönderilmesi yönünde hüküm yer
almaktadır.
-- İlgili bütçe yılı içinde sağlanan iç
ve dış finansman imkânları, sağlanan
Hazine garantileri, Risk Hesabı,
alınan ve verilen hibeler, dış borcun
devri, dış borcun ikrazı ve dış borcun
tahsisine ilişkin bilgilerle finans
piyasalarına ve borç yönetimine
ilişkin değerlendirmeler yer alır.
--
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Sosyal güvenlik kurumlarının bütçe tahminleri
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Mahalli İdarelerin bütçe tahminleri
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Merkezî yönetim kapsamında olmayıp, merkezî yönetim bütçesinden
yardım alan kamu idareleri ile diğer kurum ve kuruluşların listesi
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
•
•
•
TBMM
Sayıştay
DDK’lar,
Bütçelerini Eylül ayı sonuna kadar doğrudan TBMM’ye,
bir örneğini de Maliye Bakanlığına gönderirler
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçenin Yasalaşması
Plan ve Bütçe Komisyonu
Bakanlar Kurulu tarafından TBMM’ne sunulan bütçe
tasarısı; Meclis Başkanı tarafından PBK’ya gönderilir.
Bu komisyon bütçe tasarısı üzerinde teknik incelemeyi
yapan komisyon olup, buradaki çalışmaların 55 gün
içerisinde tamamlanması gerekir.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Plan ve Bütçe Komisyonu
•
Plan Bütçe Komisyonunda en az 25 iktidardan olmak üzere
toplam 40 üye bulunmaktadır.
•
Üyeler komisyon gündemindeki bütçe tasarısı üzerinde
önergeler vererek, kabul edilmesi halinde, geliri azaltacak ve
gideri artıracak değişiklik yapma imkânına sahiptirler
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Plan ve Bütçe Komisyonu
Komisyon, merkezi yönetim bütçesine dahil kuruluşların bütçe
tasarılarını tek tek görüşür.
Tasarı, onaylanıp gerekli değişikliklerle kabul edildikten sonra
yapılan değişiklikleri ve ekleri içeren bir komisyon raporu ile
birlikte TBMM Genel Kurulu’na sunulur.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Genel Kurul
Anayasa Md. 162;
• Milletvekilleri Genel Kurulda, kamu idare bütçeleri hakkında
düşüncelerini, her idare bütçenin tümü üzerindeki görüşmeler
sırasında açıklarlar; bölümler ve değişiklik önergeleri,
üzerinde ayrıca görüşme yapılmaksızın okunur ve oylanır.
•
Milletvekilleri, bütçenin Genel Kurulda görüşülmesi
sırasında, gider artırıcı veya gelirleri azaltıcı önerilerde
bulunamazlar.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Genel Kurul
•
Genel Kurulda bütçe görüşmelerine, Maliye Bakanı’nın
konuşmasıyla başlanır. Bütçenin Genel Kurulda görüşülmesi
için 20 günlük süre vardır.
•
Bütçenin bütünü üzerine yapılan görüşmelerden sonra,
merkezî yönetim bütçe kanun tasarısının metnini maddeler,
gider ve gelir cetvellerini kamu idareleri itibarıyla görüşür ve
bölümler halinde oylar.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
•
Merkezi Yönetim Bütçesi; gerek Plan ve Bütçe
Komisyonunda gerekse Genel Kurulda fonksiyonel
sınıflandırmanın birinci düzeyinde oylanır.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Merkezi Yönetim Bütçesinin konsolidesi ve koordinasyonu
tarafımızca sağlandığından;
En son bağlanan,
• En son görüşülen (PBK ve Genel Kurul),
• En son oylanan,
• En son onaylanan
•
bütçe MALİYE BAKANLIĞI bütçesidir.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Bütçenin Onaylanması ve Yayınlanması
•
Genel Kuruldaki görüşmelerin bitiminden sonra bütçenin tümü
açık oya sunulur. Kabul oyları red oylarından fazla ise bütçe
TBMM’ce kabul edilmiş olur.
•
TBMM tarafından kabul edilen bütçe tasarısı onaylanmak üzere
Cumhurbaşkanlığı’na gönderilir. Cumhurbaşkanı bütçe tasarısını
yeniden görüşülmek üzere TBMM’ne iade edemez.
•
Cumhurbaşkanı tarafından onaylanan bütçe tasarısı malî
yılbaşından önce Resmî Gazetede yayımlanarak mali yılbaşında
yani 1 Ocak’ta yürürlüğe girer.
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Geçici Bütçe
•
•
•
•
Zorunlu nedenlerle bütçe kanununun süresinde yürürlüğe
konulamaması halinde, geçici bütçe kanunu çıkarılır.
Bir önceki yıl bütçe başlangıç ödeneklerinin belirli bir oranı,
En fazla altı aylık süre için yapılabilir
Cari yıl bütçesinin yürürlüğe girmesiyle geçici bütçe
uygulaması sona erer
BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ
Ek Bütçe
Merkezi
yönetim
kapsamındaki
kamu
idarelerinin
bütçelerindeki ödeneklerin yetersiz kalması halinde veya
öngörülmeyen hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla, karşılığı
gelir gösterilmek kaydıyla, kanunla ek bütçe yapılabilir.
PBK
OVP
Eylül
İlk Hafta
17 Ekim
17 Ekim – 12 Aralık
MYB Tasarısı ve
Performans Programları
OVMP
Eylül 15
GK
Bütçe Çağrısı
Rehber
Yatırım Genelgesi
Rehber
Ekim
İlk Hafta
Eylül Sonu
Teklif
Ekim
İlk İki Hafta
Görüşmeler
YPK
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
ANALITIK BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
•
Uluslararası Standartlar (GFS: Government Finance Statistics
ve ESA 95: European System of Integrated Economic
Accounts) temel alınarak oluşturulmuştur.
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
•
•
•
Harcamanın sınıflandırılması
Gelirin sınıflandırılması
Finansmanın sınıflandırılması
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Harcamanın (Giderin) sınıflandırılması
- Kurumsal sınıflandırma
- Fonksiyonel sınıflandırma
- Finansman Tipi sınıflandırma
- Ekonomik sınıflandırma
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
HANGİ
AMAÇLA?
KİM?
HANGİ
KAYNAKLARI
KULLANARAK?
Kurumsal
Fonksiyonel
I
I
II
III
IV
XX XX XX XX XX
NE İÇİN?
HARCAMANIN
TÜRÜ
Fin.
Ekonomik
Tipi
II
III
IV
I
I
II
X
X
XX
X
XX
X
TERTİP deyimi; kurumsal, fonksiyonel ve finansman tipi kodların bütün
düzeyleri ile ekonomik sınıflandırmanın ilk iki düzeyini ifade eder.
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Kurumsal Sınıflandırma
•
•
•
•
01-37 Genel Bütçe Kapsamındaki Kurumlar
38-39 Yükseköğretim Kurumları
40-41 Özel Bütçeli Kurumlar
42
Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
KURUMSAL SINIFLANDIRMA ANAHTARI
I
İDARİ YAPI VE HİYERARŞİK KADEME
MERKEZ
II
Bakana karşı
Bakan veya
sorumlu en üst
Bütçe Türü
düzey yetkili
III
IV
Politikanın
uygulanmasından
sorumlu olanlar
Politikadan yararlanan
kitle ile temas halinde
olan, destek ve lojistik
yrd. birimleri
A=01-60
a. Müsteşar
a=01
b. Yardımcı birimler
01
b=02-19
Özel Kalem
02
-İ.M.İ.D.
04
02
-Personel Gn. Md./Dai./İnsan Kaynakları Dai.
05
-Eğitim Dairesi
06
06
-Yayın
07
07
-Arşiv
08
08
-Sağlık
09
09
-Bilgi İşlem Dairesi/Muh. ve Elekt. Dai.
10
10
-Makina İkmal Dairesi/ Yapı İşl. - İnş. Bakım
11
11
-AB İlişkiler/Dış İlişkiler Dairesi
12
12
04
05
05
c. Danışma ve Denetim
-Denetim Birimleri
c=20-29
20-22
20-22
-Mali Hizmetler Birimleri
23
23
-Hukuk Müşavirliği
24
24
-Basın ve Halkla İliş.Müş.
25
25
-Diğer Müşavirlikler
26
26
d.Ana Hizmet Birimleri
d=30-60
30-60
30-60
TAŞRA
B=61-62
61-62
a.Bölge
a=61
61
b.İl
b=62
62
YURTDIŞI
C=63
Yurtdışı Teşkilatı
63
a=63
BAĞLI GENEL BÜTÇE D=64-96
a.Genel
63
64-99
a.64-99
1- Aynı Bütçe İçinde
1- 64-74
2- Ayrı Bütçesi Olan
2- 75-99
64-99
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Fonksiyonel Sınıflandırma
•
Fonksiyonel sınıflandırma Devlet faaliyetinin türünü göstermek üzere
tasarlanmıştır.
•
Dört düzeyli ve altı haneli kod grubundan oluşmaktadır.
•
Birinci düzey (fasıl ve bölüm), Devlet faaliyetlerini 10 ana fonksiyona
ayırmaktadır.
•
ikinci düzeyde (kesim) ana fonksiyonlar, alt kesimlere bölünmektedir.
•
Üçüncü düzey (madde) kodlar ise nihai hizmetleri göstermektedir.
•
Dördüncü düzey, muhtemel ihtiyaçlar için boş bırakılmıştır.
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
FONKSİYONEL SINIFLANDIRMANIN BİRİNCİ DÜZEYİ
01
GENEL KAMU HİZMETLERİ
02
SAVUNMA HİZMETLERİ
03
KAMU DÜZENİ VE GÜVENLİK HİZMETLERİ
04
EKONOMİK İŞLER VE HİZMETLER
05
ÇEVRE KORUMA HİZMETLERİ
06
İSKAN VE TOPLUM REFAHI HİZMETLERİ
07
SAĞLIK HİZMETLERİ
08
DİNLENME, KÜLTÜR VE DİN HİZMETLERİ
09
EĞİTİM HİZMETLERİ
10
SOSYAL GÜVENLİK VE SOSYAL YARDIM HİZMETLERİ
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
FONKSİYONEL SINIFLANDIRMANIN İKİNCİ DÜZEYİ
I
II
EKONOMİK İŞLER VE HİZMETLER
04
1
Genel Ekonomik İşler ve Hizmetler
2
Tarım, Ormancılık, Balıkçılık ve Avcılık Hizmetleri
3
Yakıt ve Enerji Hizmetleri
4
Madencilik, İmalat ve İnşaat Hizmetleri
5
Ulaştırma Hizmetleri
6
İletişim Hizmetleri
7
Diğer Endüstriler
8
Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Araştırma ve Geliştirme Hizmetleri
9
Sınıflandırmaya Girmeyen Ekonomik İşler ve Hizmetler
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
FONKSİYONEL SINIFLANDIRMANIN ÜÇÜNCÜ DÜZEYİ
I
II
III
EKONOMİK İŞLER VE HİZMETLER
04
Ulaştırma Hizmetleri
5
6
1
Karayolu inşaat işleri ve hizmetleri
2
Karayolu sistemi işletme işleri ve hizmetleri
3
Suyolu taşımacılığı tesisleri inşaat işleri ve hizmetleri
4
Suyolu taşımacılığı işletme işleri ve hizmetleri
5
Demiryolu inşaatı ve işletme işleri ve hizmetleri
6
Havayolu taşımacılığı tesisleri inşaat ve işletme işleri ve hizmetleri
7
Boru hattı ve diğer nakil tesislerinin inşaat işleri ve hizmetleri
8
Boru hattı ile nakletme ve diğer taşımacılık sistemi işletme işleri ve
hizmetleri
9
Sınıflandırmaya girmeyen ulaştırma hizmetleri
İletişim Hizmetleri
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Finansman Tipi Sınıflandırma
•
Harcamanın hangi kaynakla finanse edildiğini gösterir. Harcamanın
nereye ve hangi amaçla yapıldığıyla ilgili değildir!
•
Tek haneli koddan ibarettir.
•
Genel Devlet tanımına giren bütün kurumları kavrayabilmek için
ihtiyaç duyulmuştur.
•
Özel ödenek, şartlı bağış ve yardımlar gibi farklı finansman
kaynaklarını da kapsayacak şekilde düzenlenmiştir.
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
FINANSMAN
TIPI SINIFLANDIRMA
FİNANSMAN TİPİ SINIFLANDIRMA
1
Genel Bütçeli idareler
2
Özel Bütçeli İdareler
3
Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar
4
Sosyal Güvenlik Kurumları
5
Mahalli İdareler
6
Özel Ödenekler
7
Dış proje Kredileri
8
Şartlı Bağış ve Yardımlar
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Ekonomik Sınıflandırma
•
Devlet faaliyetlerinin, milli ekonomi üzerindeki etkilerine göre
gruplanmasıyla oluşturulmuştur.
•
Devlet faaliyetlerinin,
milli gelir ve piyasa ekonomisi
üzerindeki etkilerinin ölçülmesini amaçlar.
•
Altı haneli ve dört düzeyli kod grubundan oluşur.
•
Bütçe politikalarının seçici bir şekilde uygulanmasını sağlar.
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
EKONOMİK SINIFLANDIRMA
01
PERSONEL GİDERLERİ
02
SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA DEVLET PRİMİ GİDERLERİ
03
MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ
04
FAİZ GİDERLERİ
05
CARİ TRANSFERLER
06
SERMAYE GİDERLERİ
07
SERMAYE TRANSFERLERİ
08
BORÇ VERME
09
YEDEK ÖDENEKLER
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
03- MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ
03.1
ÜRETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI
03.2
TÜKETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI
03.3
YOLLUKLAR
03.4
GÖREV GİDERLERİ
03.5
HİZMET ALIMLARI
03.6
TEMSİL VE TANITMA GİDERLERİ
03.7
MENKUL MAL,GAYRİMADDİ HAK ALIM, BAKIM VE ONARIM GİDERLERİ
03.8
GAYRİMENKUL MAL BAKIM VE ONARIM GİDERLERİ
03.9
TEDAVİ VE CENAZE GİDERLERİ
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
HARCAMA!
Harcama, geri ödenmeyen bir başka deyişle herhangi bir mali hak yaratmayan
veya mevcut bir mali hakkı ortadan kaldırmayan Devlet ödemeleridir.
Cari
Sermaye
Cari ya da sermaye nitelikli harcama tanımına giren ödemelerin kapsamına, bu
mal veya hizmetlerin alımları/yapımları sırasında ve bunlarla birlikte mutat
olarak yapılan vergi, resim, harç, depo-antrepo ücreti gibi mütemmim
ödemeler aynı ekonomik koduna kaydedilir.
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Toplam Cari Giderler
•
•
01-02 Personel giderleri
03
Mal ve hizmet alım giderleri
(Normal ömrü bir yıldan az veya limitlerin altında)
•
•
04
05
Faiz giderleri
Cari Transferler
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Personel Giderleri
Kamu personeli ile kamu personeli olmasa bile bunlar gibi
çalıştırılan veya hizmetinden faydalanılan kişilere veya
diğerlerine bordroya dayalı olarak nakden yapılan
ödemeler ile personele ilişkin prim ödemeleridir.
01.1 Memurlar
01.2 Sözleşmeli Personel
01.3 İşçiler
01.4 Geçici Personel
…
03 MAL VE HIZMET ALIM GIDERLERI
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Mal ve Hizmet Alım Giderleri
•
•
•
•
Faturalı olarak veya ilgili mevzuatına uygun şekilde
belgelendirilerek alınan mal ve hizmet bedelleridir.
Elektrik, su, yakacak, yolluk, temizlik hizmeti alımları, temsil
ağırlama gibi bir yıldan az kullanım ömrü olan mal ve hizmetlere
yönelik giderlerdir.
Menkul mal alım, bakım-onarım ile gayri menkul bakım-onarım
giderlerinde Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli E Cetvelinde
belirlenen limitlerin altında kalan tutarlar mal ve hizmet alım
giderleri kodundan karşılanır.
Parasal limitlere bakılmaksızın rutin bakım-onarım ödemeleri bu
koddan yapılır.
03 MAL VE HIZMET ALIM GIDERLERI
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
04- Faiz Giderleri
•Devlet borçlarına ilişkin faiz ödemeleri (iskonto giderleri
dâhil) bu bölümde yer alır.
•Borçlanmaya ilişkin olarak ödenen komisyon ve ihraç
giderleri ise mal ve hizmet alımları kapsamında 03.5.6
bölümünde gösterilir ve bu ödemeler sadece Hazine
Müsteşarlığı bütçesinden yapılır.
05- Cari Transferler
•
•
•
Sermaye birikimi hedeflemeyen ve cari nitelikli mal ve
hizmet alımını finanse etmek amacıyla karşılıksız olarak
yapılan ödemelerdir.
Ayni işlemler analitik bütçe sınıflandırmasının kapsamı
dışında olduğundan ayni nitelikteki transferler bu
kapsamda yer almayacaktır.
Transferler nihai olarak kimin yararlandığına göre değil
kime ödendiğine göre sınıflandırılmalıdır.
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Toplam Sermaye Giderleri
•
06 Sermaye Giderleri
(Normal ömrü bir yıldan fazla)
•
07 Sermaye Transferleri
(Sermaye birikimi amacıyla karşılıksız yapılan kaynak aktarımları)
03 MAL VE HIZMET ALIM GIDERLERI
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
08- Borç Verme
•Bir mali hakka dayanan veya Devletin teşebbüs
mülkiyetinde hisse (sermaye) katılımına neden olan ve
likidite yönetimi veya kazanç sağlama amaçları dışında
kamusal amaçlarla yapılan ödemeleri ifade eder.
•Devlet tarafından verilen krediler – EYY kredileri gibi.
09- Yedek Ödenekler
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
GELİR
I
GELİRLERİN EKONOMİK SINIFLANDIRILMASI
01
Vergi Gelirleri
02
Sosyal Güvenlik Gelirleri
03
Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri
04
Alınan Bağış ve Yardımlar ile Özel Gelirler
05
Diğer Gelirler
06
08
09
Sermaye Gelirleri
Bu kod servetten
alınan vergileri ya da bir mükellef in net değerini
Alacaklardan
Tahsilat
Red ve İadeler (-)
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Gelirlerin Ekonomik Sınıflandırması
01- Vergi Gelirleri - Devletin; kamu otoritesine dayanarak ve kamu
amaçları için, zorunlu, karşılıksız ve geri ödemesiz olarak yaptığı
tahsilatlardır.
02- Sosyal Güvenlik Gelirleri - Sosyal Güvenlik Kurumlarının
ihtiyacına göre oluşturulmuştur. Diğer idarelerce kullanılmamaktadır.
03- Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri - Devletin sahip olduğu
mülklerden, teşebbüslerden, mali ya da gayri maddi aktiflerden sağlanan
gelirler ile idarelerin sundukları belirli hizmetler karşılığında tahsil
ettikleri gelirler gibi gelirler bu bölüme kaydedilir.
04- Alınan Bağış ve Yardımlar - Alınan bağış ve yardımlar, karşılıksız,
geri ödemesiz ve zorunluluk esasına dayanmayan tahsilatları kapsar.
05- Diğer Gelirler – Sınıflandırmanın alt kodlarında yer alan muhtelif
gelirler bu bölümde izlenmektedir.
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Gelirlerin Ekonomik Sınıflandırması
06- Sermaye Gelirleri - Devletin sahip olduğu sabit sermaye
varlıklarının, stokların, arsa, arazi ve gayri maddi varlıkların satışından
elde edilen gelirler sermaye geliri olarak bu bölüme kaydedilir.
08- Alacaklardan Tahsilat - Daha önce verilen kredi ödemesi karşılığı
olarak devlete yapılan geri ödemeler ile alınmış olan hisselerin
satılmasından elde edilen gelirler bu bölüme kaydedilir.
09- Red ve İadeler - Devletçe tahsil edilen gelirlerden red ve iade
yapılması durumunda bu işlem gider kabul edilebilecek ödeme
niteliğinde olmadığından bütçelerde bu ödemeler için ödenek tahsis
edilmemekte ve iadesi gereken tutarlar muhasebe sisteminden
yapılmaktadır. Red ve iade hangi gelir türünden kaynaklanıyorsa detayda
aynı gruba negatif (-) gelir olarak kaydedilir. Sonuçta gelirlerin
toplamından red ve iadeler düşülerek net gelir rakamına ulaşılmış olur.
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
FİNANSMAN
FİNANSMANIN EKONOMİK SINIFLANDIRILMASI
1 İÇ BORÇLANMA
2 DIŞ BORÇLANMA
LİKİDİTE AMAÇLI TUTULAN NAKİT, MEVDUAT VE MENKUL
3
KIYMETLERDEKİ DEĞİŞİKLİKLER
4 NET BORÇLANMA
5 NET FİNANSMAN
A=< B+F
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Gelir-Gider Kodlarında Değişiklik
Yeni gider, gelir veya finansman kodları ihtiyacı hasıl olur veya
değişiklik gerekirse?
Talepler gerekçeleri ile birlikte BÜMKO’ya iletilmektedir…
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Gelir-Gider Kodlarında Değişiklik
BÜMKO Kod Çalışma Grubu
N. Selcen HANÇER
Ali RENÇBER
Çetin ALCEYLAN
Yasemin ÖZDEMİR ILGAZ
Çiğdem F. GÖNCÜ
Resul AĞKEMİK
[email protected]
www.bumko.gov.tr → Bütçe → Analitik Bütçe Sınıflandırması →
Analitik Bütçe Sınıflandırmasının Ekonomik Kodlamasına İlişkin Değişiklik /
Yeni Kod Teklifleri Görüş Formu
BÜTÇE SINIFLANDIRMASI
Gelir-Gider Kodlarında Değişiklik
MERKEZİ
YÖNETİM BÜTÇE
KANUNU
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU
6583 sayılı 2015 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu
22.12.2014 tarihinde Meclis Genel Kurulunda kabul
edilerek 26.12.2014 tarihinde R.G.’de yayımlanmış ve
01.01.2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu şekil bakımından iki
kısımdan oluşmaktadır:
•
•
Metin Kısmı
Bağlı Cetveller
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU
I-METİN KISMI


Birinci Bölüm
Gider, Gelir, Finansman ve Denge
İkinci Bölüm
Bütçe Düzenine ve Uygulamasına
İlişkin Hükümler

Üçüncü Bölüm
Yatırım Harcamaları, Mahalli İdareler
ve Fonlara İlişkin Hükümler

Dördüncü Bölüm
Çeşitli Hükümler
II-BAĞLI CETVELLER
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU
Kapsamı
Merkezi yönetim bütçe kanununda;
•
•
•
•
•
•
•
Yılı ve izleyen iki yılın gelir ve gider tahminleri,
Varsa bütçe açığının veya fazlasının tutarı, açığın nasıl kapatılacağı
veya fazlanın nasıl kullanılacağı,
Vergi muafiyeti, istisnası ve indirimleri ile benzeri uygulamalar
nedeniyle vazgeçilen vergi gelirleri,
Borçlanma ve garanti sınırları,
Bütçelerin uygulanmasında tanınacak yetkiler,
Bağlı cetveller,
Mali yıl içinde gelir ve giderlere yönelik olarak uygulanacak ve kısmen
veya tamamen uygulanmayacak hükümler
yer alır.
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU
Madde 1: Gider
•
(I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu
idarelerine 464.163.399.000 TL,
•
(II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idarelere 53.069.588.000
TL,
•
(III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumlara
3.212.692.000 TL,
ödenek verilmiştir.
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU
Madde 2: Gelir ve Finansman
(1) Gelir:
a)
(I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçenin gelirleri 442.586.345.000 TL,
b)
(II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idarelerin gelirleri 7.789.211.000 TL öz
gelir, 45.894.085.000 TL Hazine yardımı olmak üzere toplam 53.683.296.000 TL,
c)
(III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri
3.192.332.000 TL öz gelir, 20.360.000.000 TL Hazine yardımı olmak üzere
toplam 3.212.692.000 TL,
olarak tahmin edilmiştir.
(2) Finansman: Bu Kanuna bağlı (F) işaretli cetvellerde gösterildiği üzere, 5018 sayılı
Kanuna ekli (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idarelerin net finansmanı
55.964.000 TL olarak tahmin edilmiştir.
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU
Madde 3: Denge
(1) 1 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen
ödenekler toplamı ile 2 nci maddenin birinci fıkrasının (a)
bendinde yer alan tahmini gelirler toplamı arasındaki fark,
net borçlanma ile karşılanır.
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU
Bağlı Cetveller
(A) Kanunun 1 inci maddesi ile verilen ödeneklerin dağılımı (Gider
Cetveli),
(B) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından ilgili
mevzuata göre tahsiline devam olunacak gelirler (Gelir Cetveli),
(C) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelirlerine dayanak
teşkil eden temel hükümler,
(E) Bazı ödeneklerin kullanımına ve harcamalara ilişkin esaslar,
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU
(F) 5018 sayılı Kanuna ekli (II) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan idare ve
kurumların nakit imkânları ile bu imkânlardan harcanması öngörülen
tutarlar (Finansman Cetveli)
(H) Harcırah Kanunu hükümleri uyarınca verilecek gündelik ve tazminat
tutarları (Harcırah Cetveli),
(İ) Çeşitli kanunlara göre bütçe kanununda gösterilmesi gereken parasal
sınırlar
(K) Ek ders, konferans ve fazla çalışma ücretleri ile diğer ücret ödemelerinin
tutarları ,
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU
(M) Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yönetilen okul pansiyonlarının
öğrencilerinden alınacak pansiyon ücretleri ,
(O) Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu uyarınca milli müdafaa mükellefiyeti
yoluyla alınacak hayvanların alım değerleri ,
(P) Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu uyarınca alınacak motorlu taşıtların
ortalama alım değerleri ile günlük kira bedelleri,
(T) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kamu
idarelerinin yıl içinde edinebilecekleri taşıtların cinsi, adedi, hangi
hizmette kullanılacağı ve kaynağı ile 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt
Kanununa tabi kurumların yıl içinde satın alacakları taşıtların azami satın
alma bedelleri,
(V) Kanunlar ve kararnamelerle bağlanmış vatani hizmet aylıkları.
2015 YILI MYB KANUNU
Bütçe Büyüklüğü Hesaplaması
2015 YILI MERKEZİ YÖNETİM
BÜTÇE BÜYÜKLÜĞÜ???
BÜTÇE
DENGESİ
2015 YILI MYB KANUNU
Merkezi Yönetim Bütçesi
472.943.000.000
Hazine Yardımı ve
Gelirden Ayrılan Pay
47.503.000.000
Genel Bütçe
464.163.399.000
Özel Bütçe
53.069.588.000
520.445.679.000
DDK
3.212.692.000
2015 YILI MYB KANUNU
Gelir-Gider-Finansman-Denge
Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri
Ödenek = Gelir + Net Borçlanma
Özel Bütçeli Kamu İdareleri
Ödenek =< Gelir (Özgelir + HY) + Net Finansman
Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar
Ödenek =< Gelir (Özgelir+HY) + Net Finansman
İLGİNİZ İÇİN
TEŞEKKÜRLER…