Mekkenin Fethi

15.03.2010
Rahman ve Rahim Olan
Allah’ın Adıyla
MEKKE’NİN FETHİ - H8
KUZEY
Mekke’nin Tarihi:
Kendisine peygamberlik görevi verilmiş ve peygamberliğinin de on üç
yılını burada geçirmiştir
GÜNEY
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Hz. İbrahim zamanından beri tevhid inancının
merkezi olan Kâbe'yi putlardan temizlemek Hz.
Peygamber’in en başta gelen hedeflerinden
biriydi.
Hudeybiye Barış Antlaşması Müslümanların
Mekke müşrikleriyle barış içinde yaşamasını
sağlamış olsa dahi, Kâbe hâlâ putperestliğin
merkezi olma özelliğini koruyordu. Üstelik
müşrikler biraz sonra anlatacağımız gibi
Hudeybiye antlaşmasını da ihlal etmişlerdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Hz. Peygamber’in Mekke’nin fethine karar
vermesinin ve bu kararı gerçekleştirmesinin asıl
nedeni, on yıllık bir süre için imzalanan
Hudeybiye Barış Antlaşması'nın (H6), üzerinden
henüz iki yıl geçmeden müşrikler tarafından
bozulmuş olmasıdır.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Olay şu şekilde gerçekleşmiştir:
Hudeybiye Antlaşması gereği;
• müslümanlarla birlik kuran Huzâa kabilesi ile,
(Beni Sa’d M.İsl)
• müşriklerle birlik kuran Bekir kabilesi arasında
eskiden beri düşmanlık mevcuttu.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Hicretin sekizinci yılı şaban ayında Bekir
kabilesinden bir grup, bir gece vakti ansızın
Huzâalılara (ya da Beni Sa’d’a) baskın yaparak
yirmi üç kişiyi öldürdü.
Bu baskın sırasında Kureyş müşrikleri Bekir
kabilesine silah, binek ve su yardımı yaptılar.
Hatta Safvân b. Ümeyye, İkrime b. Ebû Cehil ve
Süheyl b. Amr gibi bazı Kureyşliler gizlice,
yüzlerini örterek baskına bizzat iştirak ettiler
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Hz. Peygamber'in müttefiki olan Huzâa
kabilesinden Amr b. Sâlim, bir süvari birliği ile
Medine'ye gelerek durumu anlattı.
Peygamberimiz onların gönüllerini aldı ve
yardım edeceğine söz vererek yurtlarına
gönderdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Kureyşlilere de bir mektup yazarak, ya Bekir
kabilesiyle olan ittifaklarını bozmalarını, ya da
öldürülen Huzâalıların diyetlerini ödemelerini
istedi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Eğer bunlardan birini yerine getirmeyecek
olurlarsa kendileriyle savaşacaklarını bildirdi.
Kureyş müşrikleri Hz. Muhammed (s.a.s.)’in
tekliflerini reddedip elçiye olumsuz cevap
vererek geri gönderdiler.
Ancak daha sonra buna pişman oldular;
antlaşmayı yenilemek için Ebû Süfyan’ı
Medine'ye gönderdiler.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Bu amaçla Medine'ye gelen Ebû Süfyan,
Hudeybiye Antlaşması'nın akdi esnasında
bulunamadığını gerekçe göstererek, birtakım
girişimlerde bulundu; antlaşmayı yenilemeyi ve
süresini uzatmayı teklif etti.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Peygamberimiz
kendilerinin
Hudeybiye'de
yapılan antlaşma ve müddet
üzerinde
durduklarını,
onu
bozmadıklarını
ve
değiştirmediklerini belirterek olayı bilmiyormuş
gibi davrandı ve "Yoksa siz bir olay çıkarıp onu
bozdunuz mu?" diye sordu.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Ebû Süfyan "Hayır" diye cevap verdi ve olup
bitenleri inkar etti.
Peygamberimiz, Ebû Süfyan'ın teklifine olumlu
cevap vermedi.
Hz.
Peygamber'in
ailesinden
ve
diğer
sahâbîlerden bazılarına da başvuran ve
onlardan da yüz bulamayan Ebû Süfyan,
sonuçta istediğini elde edemeden Mekke'ye
döndü.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Ebû Süfyan Medine’den ayrıldıktan sonra Hz.
Peygamber Mekke'yi fethe karar verdi ve gizlice
hazırlığa başladı.
Öyle ki, seferin nereye yapılacağını başlangıçta
hanımı Âişe'ye bile açıklamadı.
Daha sonra hedefini Hz. Ebû Bekir'e bildirdi;
fakat gizli tutmasını istedi. Medine çevresindeki
kabilelere haber göndererek Ramazan ayının
başlarında Medine'de toplanmalarını istedi
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Hz. Peygamber Mekke'yi kan dökmeden
fethedebilmek için hazırlıklarını gizli bir şekilde
yürütmüştür.
Müşrikler
Müslümanların
Mekke'nin
fethi
maksadıyla sefere çıktığını bilselerdi, gerekli
önlemleri alırlar, şehri savunmak için ellerinden
geleni yaparlardı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Sonunda çok sayıda can kaybına sebep olan bir
savaş cereyan edebilirdi.
Oysa Hz. Peygamber mukaddes belde Mekke’yi
kan dökmeden fethetmek istiyordu.
Bundan dolayı Mekke üzerine yürüdüğünü gizli
tutmuş ve amacına da ulaşmıştır
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Peygamberimiz Kureyş müşriklerine haber
sızmasını önlemek amacıyla Mekke'ye giden
yolları tuttu.
Bu işle görevlendirdiği kimselerin başına Hz.
Ömer'i tayin etti.
Hâtıb b. Ebû Beltea adlı sahâbî, Medine’deki
sefer hazırlıklarını bir mektupla Kureyş eşrâfına
bildirmeye teşebbüs etti.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Peygamberimiz, bir şekilde kendisine haber
verilmesiyle durumdan haberdar oldu.
Hâtıb'ın mektubu götürmek için ücretle kiraladığı
kadın, Hz. Peygamber'in görevlendirdiği Hz. Ali
ve arkadaşları tarafından yolda yakalandı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Sorguya çekilen Hâtıb, suçunu itiraf etti ve bu işi
Mekke’de bulunan ailesini korumaları için
Kureyşlileri memnun etmek amacıyla yaptığını
söyledi.
Peygamberimiz onun özrünü kabul etti; sonunda
Bedir mücahitleri arasında bulunduğu için affetti.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Bu olay üzerine şu âyet-i kerîme nâzil oldu:
***"Ey iman edenler!
Eğer benim yolumda savaşmak ve rızamı
kazanmak
için
çıkmışsanız,
benim
de
düşmanım, sizin de düşmanınız olanlara sevgi
göstererek, gizli muhabbet besleyerek onları
dost edinmeyin.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Oysa onlar size gelen gerçeği inkâr etmişlerdir.
Rabbiniz
Allah'a
Peygamber'i
de
çıkarıyorlar.
inandığınızdan
dolayı
sizi
de
yurdunuzdan
Ben, sizin sakladığınızı da açığa vurduğunuzu
da en iyi bilenim.
Sizden kim onları dost edinirse doğru yoldan
sapmış olur". (Mümtehine 1) ***
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Bu âyet-i kerîme
uyarılmışlardır
ile
bütün
müslümanlar
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Peygamberimiz 10 ramazan 8 / 1 Ocak 630’da
muhâcirler, ensar ve çevreden toplanan
kabilelerle Medine’den hareket etti. Bazı
kabileler de yolda orduya katıldılar.
Peygamberimiz Zübeyr b. Avvam'ı iki yüz kişiyle
ileri gönderdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Ramazan ayı olduğu için isteyenlerin oruçlarını
bozabileceğini ilan ettirdi.
Kendisi de Usfân ile Emec arasında bulunan
Kedîd'de orucunu bozdu.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
İslâm ordusunun gözcü birlikleri, yolda Hz.
Peygamber'in faaliyetlerini izlemek üzere
Hevâzin kabilesinin görevlendirdiği bir casusu
yakalayarak onun huzuruna getirdiler.
Sorguya çekilen casus, Hevâzin kabilesinin bazı
Arap kabilelerini de yanına alarak Müslümanlara
karşı savaş hazırlıklarına başladığını tüm
ayrıntılarıyla haber verdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Peygamberimizin emriyle Halid b.
tarafından
tutuklanan
casus,
Merruzzahran'da konakladığı esnada
fakat Halid tarafından tekrar yakalandı.
Velid
ordu
kaçtı;
Halid durumu Peygamberimize bildirdi. O da
Mekke'ye girinceye kadar onun tutukluluk halinin
devamını istedi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Casus
Mekke
fethedildikten
sonra
Peygamberimizin
İslâm'a
daveti
üzerine
Müslüman oldu, İslâm ordusuyla birlikte Huneyn
Savaşı'na katıldı ve Evtas Savaşı'nda Şehid
oldu.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Müslümanlar yatsı vakti Mekke yakınlarında
Merruzzahrân'da konakladılar.
Peygamberimiz burada İslâm ordusunun
gücünü göstermek maksadıyla gece vakti asker
sayısınca, yani on bin meş’ale yaktırdı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Bunu gören ve gelenlerin kim olduğunu
bilemeyen Mekke müşrikleri telaşa kapılarak
liderleri Ebû Süfyan’ı iki arkadaşıyla birlikte
durumu öğrenmek ve şayet Hz. Muhammed
(s.a.s.)'le karşılaşırsa eman almak amacıyla
gönderdiler.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Ancak Ebû
ordusunun
yakalanarak
götürüldüler.
Süfyan ve arkadaşları İslâm
gözcü
birlikleri
tarafından
Hz. Peygamber’in huzuruna
Mekke lideri Ebû Süfyan uzun tereddütlerden
sonra Müslüman oldu .
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
İslâm ordusu dört koldan şehre girdi. Hz.
Peygamber'in kumanda ettiği birliğin dışındaki
birliklerin başında Halid b. Velid, Zübeyr b.
Avvâm ve Kays b. Sa'd bulunuyordu.
Peygamberimiz mecbur
dökülmemesini emretti.
kalınmadıkça
kan
İslâm ordusu herhangi bir ciddî mukavemetle
karşılaşmadan şehre girdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Peygamberimiz “Bugün Kâbe’de savaşın helal
olacağı gündür” şeklinde sözler sarfeden
komutan Sa’d b. Ubâde’yi azlederek elinden
sancağı aldı ve oğlu Kays b. Sa’d’a verdi.
Sa'd'ın "Bugün savaş günüdür" sözüne karşılık
"Bugün merhamet günüdür" dedi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
İslâm ordusu, güneyden şehre giren Halid b.
Velid’in komuta ettiği birlik hariç, mukavemetle
karşılaşmadı.
Peygamberimiz muhâcirlerin başında Mekke’yi
kan dökmeden fethetmenin verdiği huzur içinde
ilerlerken, şehrin alt tarafında kılıçların
parladığını görünce çok üzüldü.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Halid b. Velid’e haber göndererek çarpışmaya
son vermesini emretti.
Halid daha sonra sorguya çekildiğinde,
çarpışmayı müşriklerin başlattığını bildirdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Hz. Peygamber;
• Mekke'de evlerinin kapısını kapatanların,
• Silahlarını bırakanların,
• Mescid-i Haram'a ve Ebû Süfyan'ın evine
girenlerin emniyette olduğunu duyurdu.
• Yaralıların, arkasını dönüp kaçanların ve
esirlerin öldürülmemelerini emretti.
• Bunun üzerine Mekkeliler evlerine kapanıp
silahlarını sokaklara attılar.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Peygamberimiz Zî Tuvâ mevkiinde durunca
insanlar onun etrafında toplandılar.
O, Allah'ın kendisine Mekke'nin fethini nasip
etmesinden,
Müslümanların
sayısının
çokluğundan ve Allah'a olan tevazuundan dolayı
devesinin üzerinde eğiliyor,
"Hayat ancak ahiret hayatıdır" diyordu.
KUZEY
Mekke’nin Tarihi:
Kendisine peygamberlik görevi verilmiş ve peygamberliğinin de on üç
yılını burada geçirmiştir
GÜNEY
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Mekke'ye girince Kâbe'yi tavaf etti; çevresindeki
putları kırdırdı.
Kâbe'nin bakımını yürüten, anahtarını muhafaza
eden Abdüddâr ailesinden Osman b. Talha'ya
haber gönderip Kâbe'nin anahtarını getirterek
içeri girdi ve iki rekat namaz kıldı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Öğle vakti gelince Hz. Peygamber, Bilâl-i
Habeşî'ye Kâbe'nin damında ezan okuttu.
Namazı kıldırdıktan
bulundu.
sonra
halka
hitabede
"Ne dersiniz? Şimdi size ne yapacağımızı
sanıyorsunuz?" diye sordu.
"İyilik umuyoruz, sen asîl bir kardeş ve asîl bir
kardeş oğlusun" cevabını verdiler.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
Bunun üzerine "Ben size kardeşim Yusuf'un
dediğini diyorum: Bugün sizi kınamak yok. Allah
sizi
affetsin.
O
merhametlilerin
en
merhametlisidir“ (Yusuf 92) dedi.
Konuşmasında;
•
•
•
•
Tevhid,
Allah'ın varlığı ve birliği üzerinde durdu.
O'nun eşi ve ortağı bulunmadığını,
Va'dini yerine getirdiğini,
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
• Kuluna (kendisine) yardım ettiğini,
• Düşmanları bozguna uğrattığını bildirdi.
• Cahiliye dönemine ait faizin, kan ve mal
davalarının kaldırıldığını,
• Sidâne ve Sikâye dışındaki kurumların
lağvedildiğini duyurdu.
• Diyet ödenmesi gereken öldürme olayları,
• Kadının halasının ve teyzesinin üzerine
nikahlanamayacağı,
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
• Değiş tokuş yoluyla mehirsiz evlenmenin
olmayacağı gibi bazı hukûkî meselere açıklık
getirdi.
• Câhiliye dönemi kibirlenmelerinin ve atalarla
övünmenin kaldırıldığını duyurdu.
• Bütün insanların Âdem'in nesli olduğunu ve
onun da topraktan yaratıldığını söyledi.
• "Allah katında en iyiniz, en fazla takva sahibi
olanınızdır" dedi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
• Mekke'nin
Allah
tarafından
haram
ve
dokunulmaz bölge kılındığını hatırlattı ve bu
yasağın kendisi tarafından pekiştirildiğini bildirdi.
• Mü'minlerin kardeş olduğunu söyledi.
• Kâbe'nin anahtarını tekrar Osman b. Talha'ya ve
sikaye görevini de eski sahibi amcası Hz.
Abbas'a verdi.
• Temîm b. Esed el-Huzâî'yi Harem hudutlarının
taşlarını yenilemekle görevlendirdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
• Mekke'nin fethinden sonra hicretin kalktığını ilan
etti.
• Saîd b. Saîd'i Mekke çarşısını kontrol için
görevlendirdi.
• Safâ Tepesi'nde halkın bîatını kabul etti.
• Kendisi için Hacûn mevkiinde deriden bir çadır
kurulmuştu. Her namaz vakti buradan Mescid-i
Haram'a geliyordu.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
• Hz. Peygamber Mekke’de birkaç kişi dışında
genel af ilan etti.
• Kâbe ve çevresinde bulunan putlar Hz.
Peygamber’in emriyle kırıldı; bir kısmı ateşe
verildi.
• Yapılan bir ilanla herkesin evinde bulunan putu
imha etmesi istendi. Peygamberimiz Ramazan
ayı içinde çevredeki putları kırmak için birlikler
sevketti;
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
• Halid b. Velid'i Uzzâ (Hubel-M.İsl),
• Sa'd b. Zeyd el-Eşhelî'yi Menât,
• Amr b. As'ı Süvâ' adlı putları kırmak için
görevlendirdi.
• Put alım satımını, şarap, domuz eti ve ölü
hayvan eti yemeyi ve kâhine ücret vermeyi
yasakladı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
• Mekke'nin Fethi, Hz. Peygamber'in yeni
Müslüman olanlarla ilgili uygulamaları açısından
özellikle dikkat çeker. Fetihten sonra Mekkeliler
sanki mağlup edilmiş bir millet ve ele geçirilmiş
bir bölgenin ahalisi olarak kalmadılar. Aksine,
hak ve görevler konusunda zaferi kazananlarla
eşit duruma yükseldiler.
• Kimsenin malına, mülküne, evine arazisine el
konulmadı; bunlar ganimet statüsüne tabi
tutulmadı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
• Mücahitler yağma ile değil, Mekke’yi fethettikleri
günün gecesini sabaha kadar tekbir, tehlil ve
Kâbe'yi tavafla geçirdiler.
• Peygamberimiz Mekke'nin üç zengininden
toplam yüz otuz bin dirhem borç alarak ihtiyacı
olan sahâbîlere dağıttı. Daha sonra bu borcu
Hevâzin ganimetlerinden ödeyecektir.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Mekkenin Fethi ( H8 / 630)
• Mekke’de hiçbir asker bırakmadan, şehrin
idaresini de yeni İslâm’ı kabul etmiş Attâb b.
Esîd adlı bir Mekkeliye bırakarak Huneyn’e
doğru hareket etti. ……………….