İSLAM`DA KADIN Yerkinay Ongarova İslam`ın

İSLAM’DA KADIN
Yerkinay Ongarova1
İslam’ın temel kaynağı olan Kuran’a ve Hadislere dayanarak kadının rolü, hakları,
sorumlulukları, ailevi görevi vs. tüm alanda genel olarak analiz edilmektedir. Örneğin rölü,
Peygamberimiz: ‘siz Allah’a şükreden bir kalbe, O’nu anıp zikreden bir dile ve mümin bir
kadına sahip olmaya bakın. Böylesi bir kadın, ahreti kazanmanıza da yardımcı olur.’
İslam’da kadının sorumlulukları da ifade edilmiştir. Örneğin, namaz kılmak, oruç tutmak,
zekat vermek vs. 5 fars dışında ailenin iktisadi durumunu yani kocasının malını israf
etmemeli, çocuklarına rehber olabilme görevi de vardır. Ayrıca peygamberimiz: ‘eşini
memnun eden kadın Allah’ın rızasını tahsil eder’ demiş. 2 Sorumlulukları dışında da hakları
da vardır. Veda Hutbesi’nde Peygamberimiz: ‘Ey İnsanlar! Kadınların haklarını gözetmenizi
ve bu hususta Allah’tan korkmanızı tavsiye ederim. Siz kadınları, Allah emaneti olarak
aldınız; onların namusları ve iffetlerini Allah adına söz vererek helal edindiniz.3
Muaviye
İbni Hayde şöyle dedi: ‘ya Rasülallah! Kadınlarımızın bizim üzerimizdeki hakkı nedir?’ diye
sordu. Şöyle buyurdu: ‘yediğiniz ölçüde yedirmek, giydiğiniz seviyede giydirmek, yüzlerine
vurmamak, yaptıkları işin ve kendilerinin çirkin olduğunu söylememektir. Onun ruhi
durumunu ve psikolojisini olumsuz etkileyecek davranışlardan da uzak durmalıdır. Kadınlar
yaratılış olarak erkeklere nispetle daha hassas ve daha duygusaldırlar. Bu açıdan erkek
kadının gönlünü ve duygularını sürekli göz önünde bulundurmalı, onun kalbini kıracak ve
manevi dünyasını yıkacak söz ve davranışlardan kaçınmalıdır.’ Kadının elinde olmayan
hastalık, özel hal ve gebelik gibi durumlardan ötürü tabii güzelliği zaman zaman
gölgelenebilir. Bu türlü durumlarda erkek kadına pozitif yaklaşmalı, ona ruhen destek
vermelidir. Aksi halde kadının iç dünyasında ciddi yıkımlar söz konusu olur. Herkesin
simasını şekillendiren Allah olduğuna göre bu konudaki bir eleştiri aynı zamanda Allah’a
karşı yapılmış bir küstahlık sayılır ki böyle bir şeyden Allah’a sığınmak gerekir. Yine Hz.
Davut’un şu sözü söylediği rivayet edilir: ‘Allah’ım! Hanımımı kötü bir eş eyleme ki, ben de
kötü bir adam olmayayım!’4demiş. Bu konu doğrultusunda 3 ana başlık altında değerlendirme
yapılacaktır. İlk genel olarak kadının İslam’daki rolü, ikincisi sorumlulukları ve üçüncü olarak
hakları ele alınacaktır.
1
Sakarya Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü, Doktora Öğrencisi
İsmail Gökçe, Hanımlar İçin 33 Hadis ve Açıklamaları, Işık Yayınları, 6.Baskı, İstanbul, s.55
3
Kasım Yayla, Veysek Karaköse, Yasın, Merve yayınları, İstanbul, s.82
4
İsmail Gökçe, a.y., s.56
2