Slayt 1 - Denizcilik Bilgi Bankası

DENİZDE GÜVENLİK (STCW’78/95)





TEMEL İLK YARDIM EĞİTİMİ
PERSONEL GÜVENLİĞİ VE SOSYAL
SORUMLULUK EĞİTİMİ
DENİZDE KİŞİSEL CANLI KALMA
TEKNİKLERİ EĞİTİMİ
YANGIN ÖNLEME VE YANGINLA
MÜCADELE EĞİTİMİ
CANKURTARMA ARAÇLARINI
KULLANMA YETERLİĞİ EĞİTİMİ
TEMEL İLK YARDIM EĞİTİMİ


1.
2.
3.
4.
İlk yardım: Hasta veya yaralıya
profesyonel tıbbi yardım gelinceye
kadar çevre imkanlarını kullanarak
yapılan acil müdahale ve tedaviye
İlk Yardım denir.
İlk Yardımda amaç;
Daha fazla yaralanmayı önlemek,
Ölümü önleme
Şoku engellemek,
Ağrı ve acıyı hafifletmektir.
• Hayat için büyük tehlike teşkil eden
belli başlı 4 sorun vardır, hastanın
yaşaması için acil müdahale gerekir.
Oksijen azlığından boğulma,
 Kanama,
 Zehirlenme,
 Şok.

Kazalar sonucu meydana gelen durumun
hayati önem taşıyan 3 organ sistemi üzerinde
oluşması ölüm tehlikesini ortaya çıkarır.
Hayati Önem Taşıyan
Sistemler;



Solunum sistemi
( solunum yolları, akciğer)
Kan dolaşım sistemi
( kalp, damarlar ve kan)
Sinir sistemi
( beyin, omurilik)
Temel ilk yardım kapsamında, acil
olarak kontrol edilmesi gereken
hayati belirtiler şunlardır;


ŞUUR (reaksiyon verebilme)
SOLUNUM (solunum frekansı, solunum
ritmi)

NABIZ ( nabız sayısı ve nabız
düzeni)
• ŞUUR (reaksiyon verebilme)
Bilinç düzeyi yaralanmanın ağırlığını
gösterir.
Bilinç Yerinde => Tüm uyarılara cevap
var
Derece 1 => Sözlü ve gürültülü
uyarılara cevap
var
Derece 2 => Ağrılı uyaranlara cevap
var
- Solunum Değerlendirilir
Solunum sıklığı,
Normali dakikada 12-20 dir.
Solunum aralıkları eşit mi,
Solunum derinliği’ ne bakılır
NABIZ
Kalp atımlarının atardamara
yaptığı basınca nabız denir.
Normal nabız, yetişkin bir
kişide, dinlenme halinde
dakikada 60-100 dür.
KAN BASINCI



Kalbin kasılma ve gevşeme anında
damar duvarına yaptığı basınçtır.
Kalbin kanı pompalama gücünü
gösterir.
Normali; 100/50 ve 140/100 mm
hg. dir.
Vücut Isısı




İlkyardımda vücut ısısı daima koltuk
altından ölçülmelidir.
Normali 36.5 c’ dir.
41-42 üstü ve 34.5 altı tehlikeyi
işaret eder.
31.0 ve altı ölümcüldür.
•İlk yardımda genel kurallar;
1.
2.
3.
4.
Uygun bir yer aramak
Hayat kurtarmak
Haber verme
Yaşamaya devamın
sağlanması
1. Uygun bir yer aramak



Ortam, gerek kazazede gerekse kurtarıcı için
tehlike arz ediyorsa (duman, zehirli gaz)
Sakin davran, panik yok!
Hasta yaralıysa sağlam yerlerinden tutarak,
uygun taşıma yöntemlerinden biri
kullanılmalıdır.
2.Hayat kurtarmak
Yaralının durumunun acilen
belirlenmesi,
 Bilinci yoksa yan yatırılması,
 Gerekiyorsa suni solunum ve
kalp masajının yapılması,
 Varsa kanamanın
durdurulması,

3.HABER VERMEK
Olay nerede,
 Yaralanma şekli ve son
durum,
 Yaralı sayısı,
 Ne zaman oldu.

4.Yaşamaya devamı sağlanması
Sürekli denetim,
 Şoka girmeyi önlemek,
 Yaralı bölümlerin sarılması ve
hareket ettirilmemesi,
sabitlenmesi
 Gerekiyorsa uygun ilk
yardıma devam etmek.

İlk yardım uygulaması gerekebilen olaylar;






Kanama,
Şok,
Boğulma
Suni solunum,
Kalp masajı,
Koma,
Kırıklar,
 Yanıklar,
 Elektrik,
çarpması,
 Zehirlenmeler,
 Hipotermi.


Nabız:
Kalp dakikada 80-100 kez atar. Kalbin
atımının damarlarda hissedilmesine
Nabız adı verilir.
TANSİYON:
Kalbin pompaladığı kanın damar çeperlerine
uyguladığı basınca denir.
-Kanın kalpten atım esnasında damar
çeperine yaptığı basınca Kan basıncı
(büyük tansiyon) denir.
-Kalbin gevşemesi esnasındaki
basıncına minimal basınç (küçük
KANAMALAR;

KANAMA:
Damarlarda dolaşan kanın
herhangi bir sebeple
damarlardan dışarıya
çıkmasına kanama denir.
Kanama çeşitleri;
1.
2.
3.
Yüzeysel kanamalar
İç kanamalar
Dış kanamalar
1.Yüzeysel kanamalar



Bu tip kanamalar, genellikle deri
üzerinde çizik ve yırtık şeklinde olup
derin değildir. Kan kaybı çok hafif ve
sızıntı şeklindedir.
Bu tür kanamalar gemicilikte
önemlidir.
Temiz bir bez yada spanç ile kanayan
yara üzerine kanama durana kadar
basılır.
Durmuyorsa ikinci bir sargı bezi ile
basılır,daha sonra bandaj edilir.
2. İç kanamalar
İç Kanama İç organlardaki dokuları
besleyen kan damarlarının yırtılması
veya zedelenmesi sonucu kanın
damarlardan vücut boşluklarına
akmasına iç kanama denir.
İç kanama meydana geldiğinde şu
belirtilerle ortaya çıkar;

Hasta güçsüzleşir, susuzluk
hissedebilir, sıkıntı duyabilir, cildi
soğuyabilir, nabzı hızlı fakat zayıf
olabilir, titreme yapabilir. Kendinden
geçebilir.
2. İç kanamalar



Kulaklardan, makattan, burundan, kusma ve
öksürükle kan gelmesi, düşülen yer üzerinde
çürükler bulunması, karında sertlik olması bir
iç kanama belirtileridir.
İç kanamadan şüphelenince derhal sahil
istasyonları ile temasa geçilerek durum rapor
edilmelidir. İç kanamanın olduğu yer
saptanabiliyorsa, mesela kırık bir yer gibi,
üzerine buz kompresi yapılarak kanama
durdurulmaya çalışılmalıdır.
Kazazedenin sessiz ve rahat bir ortamda
yatması sağlanmalıdır. Mümkün olabildiği
kadar su yada başka bir içecek verilmemelidir.
3.Dış kanamalar
Dış kanama: Kanın damardan vücut dışına
çıkmasına dış kanama denir.
 Genellikle yaralanmalar sonucu olur.
 Atardamar, toplardamar ve kılcal damarların
kanamaları şeklinde görülür.
Atardamar kanamaları:
 Kan, kesik damardan, kalbin atış hızına uygun
olarak kesik, kesik ve basınçlı fışkırır.
 Kanın rengi açık kırmızı renktedir.
Toplardamar kanamaları;
 Kan bir oluktan akar gibi kabarmalar şeklinde
akar,
 Fışkırma yoktur kan koyu kırmızı renktedir.
Dış Kanamayı Durdurucu
Tedbirler
 Yaranın üzerine parmakla
veya steril bir bezle baskı
uygulayarak,
 Damar köklerine baskı
uygulayarak, (şakak bölgesi,
yüz bölgesi,kol bölgesi, bacak
bölgesi)
 Turnike (bandaj) uygulayarak
kol ve bacaklarda dış
Turnike uygulama yöntemi
Bandaj hemen yaranın üzerine
yerleştirilmeli,
 Dokunun kesilmesini önlemek
için geniş bir bandaj
kullanılmalıdır,
 Basınç yapması için
atardamarın üzerine katlanmış
sargı bezi konulmalı,




Önce turnikeyi kol veya bacağa iki
kez sıkıca doladıktan sonra bir
düğüm atılmalı,
Sonra düğümün ortasına bir kalem,
tahta parçası vb. konularak, bunun
üzerine iki düğüm daha atılmalı,
Kanama tamamen durana kadar
tahta parçası çevrilerek sıkıştırılır
ve turnikenin gevşememesi için
uzuv’a bağlanır.


Uzun süreli kanamalardaki turnike
uygulamalarında, kanayan bölgeye
göre
15-20 dakikada bir turnike
gevşetilmelidir.
Turnike, kol ve uyluk gibi tek kemikli
bölgelere uygulanır, ancak önkol ve
bacağa el ve ayağın beslenmesini
bozabileceği için uygulanmaz. Uzuv
kopması durumlarında, önkol ve
bacağa da turnike uygulanabilir.
ŞOK

ŞOK: Ağır sakatlanma, yaralanma, kan
kaybı, zehirlenme ve vücudun aşırı su
kaybetmesi sonucu kanın yapısı ve
özelliklerinin bozulmasıyla, insanın
vücudunda kan akımının yavaşlaması
sonucunda,
ŞOK





Ağır kan kaybı,
ağır yaralanmalar ve yaygın yanıklar
sonucu görülür.
Ağrı, şok durumunu ağırlaştırır.
0,5 lt tutarındaki kan kaybı vücut
tarafından karşılanabilir.
Ancak bu miktar 1 lt’yi aşarsa, şok
durumu baş gösterir.
Şok belirtileri;




Nabız frekansı yükselir ve duyulması
güçleşir,
Deri nemli, soğuk ve soluk renklidir,
Bilinç bulanıktır.
Gözle görülen kan kaybı olmaksızın
ortaya çıkan şok belirtilerinde daima
iç kanamadan şüphe edilmelidir.
Yardımcı olacak önlemler;





Kanamanın durdurulması,
Kazazedenin şok pozisyonunda
yatırılması (Baş ve gövde düz olarak
yatırılır, bacaklar biraz yukarı
kaldırılır.
Hasta, soğuk, ısı ve nemden
korunmalıdır.
Uygun bir şekilde sabitleştirilir,
Hastayla konuşulur ve sürekli
denetlenir,
BOĞULMA; (Nefes kesilmesi) Asfiksi;
Akciğerlere çeşitli
nedenlerle yeterli
miktarda Oksijenin
girememesi ve
akciğerlerden oksijen,
herhangi bir nedenle
kana geçemeyerek,
Boğulma nedenleri;





Sıvının nefes
borusu ve
akciğerlere
dolması
Gırtlağın sıkılması,
Boğazın şişmesi,
Elektrik çarpması,
Zehirli gazların
solunması,


Katı bir cismin
solunum
yollarını
tıkaması
Ortamda
Boğulmada ilk yardım
uygulamaları;





Boğulmaya neden olan
CLOSED
etken ortadan kaldırılmalı,
Nefes kontrol edilmeli
(nefes yoksa)
Boyun arkaya bükülmeli,
OPEN
Çene açılmalı,
Ağızda protez veya takma diş varsa
çıkarılmalı
Boğulmada ilk yardım
uygulamaları;


Ağızdan ağza yapay solunum
yapılmalı,
Nabız yoksa, yapay solunum ve
kalp masajı birlikte yapılmalı,
Boğulmada ilk yardım
uygulamaları;



Solunum yollarının açılması ilk
üç ila beş dakika içinde
yapılmalıdır.
Beyin oksijensizliğe daha fazla
dayanamaz.
Boğulmalar bilinç kaybı
hallerinin temel nedenleridir.
Solunum ve Kalp Durması
Nedir?
Solunum durması: Solunum hareketlerinin
durması nedeniyle vücudun yaşamak için
ihtiyacı olan oksijenden yoksun kalmasıdır.
Hemen yapay solunuma başlanmaz ise bir
süre sonra kalp durması meydana gelir.
Kalp durması: Bilinci kapalı kişide büyük
arterlerden nabız alınamaması durumudur.
Kalp durmasına 5 dakika içinde müdahale
edilmezse dokuların oksijenlenmesi
bozulacağı için beyin hasarı oluşur.
Kalp Durmasında
Kalp durmasına 5 dakika içinde
müdahale edilmezse dokuların
oksijenlenmesi bozulur.
Oksijensizliğe en duyarlı
organımız beyindir ve kısa sürede
beyinde hasar oluşmaya başlar.
Beyin hasarı oluşan kişinin
hayata dönmesi zorlaşır, hayata
dönse bile kaliteli ve normal bir
hayat yaşayamaz.
Temel Yaşam Desteği
Nedir?
Hayat kurtarmak için havayolunu
açmak,
 Solunumu durmuş kişiye yapay
solunum yaparak akciğerlerine oksijen
gitmesini sağlamak,
Kalbi durmuş kişiye dış kalp masajı
yaparak kalpten kan pompalanmasını
sağlamak ve
Dokulara yeterli düzeyde temiz kan
gitmesini sağlamak üzere yapılan
ilaçsız müdahalelerdir.

Temel Yaşam Desteği Nedir?
Temel yaşam desteğine başlarken
eğer çevrede biri varsa hemen 112
aratılmalıdır.
• İlkyardımcı yalnız ise 5 tur temel
yaşam desteği uyguladıktan sonra
(112) yardım çağırmalıdır.
Yine ilkyardımcı yalnız ise bebek ve
çocuklarda 5 tur temel yaşam
desteği uyguladıktan sonra (112)
yardım çağırmalıdır.
Solunum ve dolaşım var, bilinç
kapalıysa hasta /yaralıya koma
Temel Yaşam Desteği
Nedir?
 Önce hasta / yaralının (H/Y) ve
kendimizin güvenliği sağlanır.
 H / Y’nın omuzlarından hafifçe
dokunulur ve “İyi misiniz?” diye
sorularak bilinç kontrolü yapılır.
Bilinç yok ise;
Temel Yaşam Desteği
Nedir?
• Bilinci kapalı bütün hasta / yaralılarda
solunum yolu kontrol edilmelidir. Çünkü dil
geriye kayabilir yada herhangi bir yabancı
madde solunum yolunu tıkayabilir.
•Ağız içi kontrol edilerek yabancı cisim
varsa temizlendikten sonra hastaya
•Baş-çene pozisyonu verilir.
Baş – Çene Pozisyonu




Bir el alına
yerleştirilir,
Diğer elin iki
parmağı çenenin
altına yerleştirilir,
Baş geriye doğru
itilir.
Böylece arkaya
yaslanan dil kökü
oynatılarak hava
yolu açıklığı temin
edilir
Yapay Solunum Nasıl
Yapılır?
Hasta / yaralının solunum yolu
açıldıktan sonra, solunum BakDinle-Hisset yöntemi ile
değerlendirilir,
Solunum yoksa hemen Temel
Yaşam Desteğine başlanır.
Yetişkinlerde Dış Kalp
Masajı
Kalp basısı
uygulamak
için göğüs
kemiğini
ortalayarak
(göğüs
kemiğinin üst
ve alt ucunun
ortası)
göğüsün
merkezi tespit
Yetişkinlerde Dış Kalp
Masajı
 Her iki
elin
parmaklar
ı birbirine
geçirilir,
 Parmaklar göğüs kafesiyle temas
etmeden, dirsekler bükülmeden,
göğüs kemiği üzerinde vücuda
dik olacak şekilde tutulur.
Yetişkinlerde Dış Kalp
Masajı


Göğüs kemiği 4-5 cm aşağı
inecek şekilde (yandan
bakıldığında göğüs yüksekliğinin
1/3’ü kadar) bası uygulanır, bu
işlem dakikada 100 kez
uygulanmalıdır.
Hasta/ yaralıya 30 kalp
masajından sonra 2 solunum
yaptırmalıdır. (30:2)
Yetişkinlerde Dış Kalp
Masajı
Yapay Solunum Nasıl Yapılır?




Hasta akciğerine 400-600 ml hava
gidecek şekilde ağızdan iki kez hava
üflenir,
Üfleme göğsü kaldıracak kadar
olmalı ve
1 saniyeden uzun sürmeli,
Bu şekilde verilen hava hayati
organları koruyacak yeterli oksijene
sahiptir (%16-18),
Hava gitmiyorsa baş-çene
pozisyonu düzeltilmelidir. Yine
Yapay Solunum Nasıl
Yapılır?


Bebeklerde ve çene kilitlenmesi
vb. durumlarda yetişkinlerde,
yapay solunum ağızdan buruna
hava verilerek yapılmalıdır.
İlkyardım kendini korumak için
yapay solunum sırasında ince bir
tülbent, gazlı bez vb. kullanabilir.
Temel Yaşam Desteğine Ne
Kadar Süre Devam Edilir ?
Temel yaşam desteğine
hasta/yaralının yaşamsal
refleksleri veya tıbbi yardım
gelene kadar kesintisiz devam
edilir.
NOT: Suda boğulmalarda ve
Travma hastalarında; eğer
ilkyardımcı yalnız ise 30:2 kalp
basısı uygulamasının 5 tur
tekrarından sonra 112’yi
KOMA;
Beyin işlevlerinin herhangi
bir nedenle kesintiye
uğraması sonucu,
kişinin kendi hareketlerini
denetleyemez duruma
girmesine Koma denir.
Komada yapılması gerekenler;
1.
2.
3.
4.
Olayın ne olduğu
araştırılır.(kafa travması,
zehirlenme, düşme)
Soluk yolu açık tutulmaya
çalışılır,
Bilinci kapalı kişilerde ilk
yardımın ABC’ sine bakılır.
Solunum durmuşsa yapay
solunum yapılır.
Komada yapılması gerekenler;
5.
6.
7.
Dolaşım düzenli aralıklarla
kontrol edilir. Gerekirse kalp
masajı yapılır
Solunum ve kalp normal ise ve
kusma varsa rahat yatış
pozisyonuna getirilir.
Kazazedeyi uygun pozisyonda
en kısa zamanda hastaneye
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ



Airway;
Solunum yolu
kontrolü
Breathing;
Solunumun
sağlanması
Circulation;
Dolaşım kontrolü
KIRIKLAR;
Kırık olduğu anlaşıldığında, hasta olduğu
yerden oynatılmamalıdır.
Yapılacak en iyi hareket varsa
kanamanın durdurulmasıdır.
Gemi adamı revire veya kamarasına
taşınmalı,
bu arada sahil istasyonu ile temasa
geçilerek yapılacak tıbbi müdahalenin
ve alınacak sahil yardımının ne
olabileceği öğrenilmelidir.
Kırıklar iki türlü olabilir;
1. Kapalı kırıklar; Kırılmış kemiklerin
uçları görülmez, adale içinde
kalırlar,
Kapalı kırığın olduğu meydana
getirdiği ağrıdan anlaşılır.
Üzerine parmakla basıldığında ağrı
artar.
Kırık bölgesinde şişkinlik meydana
gelir.
2. Açık kırıklar; Kırılmış kemik uçları
adale ve deriyi parçalayıp dışarıya
KIRIKLA
R




Kırık tedavisi kesinlikle doktor
işidir.
Ancak yinede ilk yardım olarak
yapılabilecek işler vardır.
Kemik kırılmalarında, çıkıklar ve
burkulmalarda sabitleştirme
gerekir.
Sabitleştirme yardımıyla hasta
Alınacak
önlemler;
1. Önce kanama varsa durdurulmalıdır.
2. Sabitleştirmede kullanılacak destekler, kol ve
bacak
kırıklarında; mesela tahta parçaları, demir
çubuklar, karton veya katlanmış gazete
kağıdı gibi
malzemeden hazırlanır.
3. Destek parçalar yaralı organ ve iki taraftaki
Alınacak
önlemler;
4. Desteklerin iç tarafları yaranın üzerine
veya başka noktalara basınç yapmaması
için yumuşak malzeme ile beslenmelidir.
5. Destekler yerleştirildikten sonra,
kumaş parçaları,
deri kemer vb. malzemeyle bağlanarak
üzeri rulo
sargı şeklinde sarılarak sabitleştirilir.
Yanık Nedir?
Herhangi bir ısıya maruz
kalma sonucu oluşan
doku bozulmasıdır.
Yanık Çeşitleri
Yanık etkenine göre:
Fiziksel yanıklar:
 Isı ile oluşan yanıklar
 Elektrik nedeni ile oluşan yanıklar
 Işın ile oluşan yanıklar
 Sürtünme ile oluşan yanıklar
 Donma sonucu oluşan yanıklar
Kimyasal yanıklar:
 Asit alkali madde ile oluşan yanıklar
Yanığın Ciddiyetini Belirleyen
Faktörler Nelerdir?







Derinlik
Yaygınlık
Bölge
Enfeksiyon riski
Yaş
Solunum yoluyla görülen zarar
Önceden var olan hastalıklar
Yanıklar Nasıl
Derecelendirilir?
1.Derece Yanık:
Deride
kızarıklık,
Ağrı,
Yanık bölgede
ödem vardır.
Yaklaşık 48
saatte
iyileşir.
2. Derece
Yanık:



Deride içi su
dolu
kabarcıklar
(bül) vardır.
Ağrılıdır.
Derinin kendini
yenilemesi ile
kendi kendine
iyileşir.
3. Derece Yanık:
Derinin tüm
tabakaları
etkilenmiştir,
Özelliklede kaslar,
sinirler ve
damarlar
üzerinde etkisi
görülür.
Beyaz ve kara
yaradan siyah
renge kadar
aşamaları vardır.
Sinirler zarar
gördüğü için ağrı
yoktur.
Yanığın Vücuttaki Olumsuz
Etkileri Nelerdir?
Derinliği, yaygınlığına ve oluştuğu
bölgeye bağlı olan, organ ve
sistemlerde işleyiş
bozukluğuna yol açar. Ağrı ve
sıvı kaybına bağlı olarak şok
meydana gelir. Hasta./ yaralının
kendi vücudunda bulunan
mikrop ve toksinlerle
enfeksiyon oluşur.
Isı İle Oluşan Yanıklarda İlk
Yardım




Kişi hala yanıyorsa paniğe
engel olunur, koşması
engellenir.
Hasta / yaralı battaniye vb.
üzeri kapatılır ve yuvarlanması
sağlanır.
Yaşam belirtileri değerlendirilir.
Solunum yolunun etkilenip




Yanık bölge en az 20 dakika
soğuk su altında tutulur (yanık
yüzeyi büyükse ısı kaybı çok
olacağından önerilmez)
Ödem oluşabileceği düşünülerek
yüzük, bilezik, saat vb. eşyalar
çıkarılır.
Yanmış alandaki deriler
kaldırılmadan giysiler çıkarılır.
Takılan yerler varsa kesilir.





Derinin zarar görmesini önlemek
için sabunlu suyla dikkatli bir
temizlik yapılır.
Hijyen ve temizliğe dikkat edilir.
Su toplamış yerler patlatılmaz.
Yanık üzerine hiçbir madde (ilaç
dahil) sürülmemelidir.
Yanık üzeri temiz bir bezle
örtülür.
Hasta / yaralı battaniye ile örtülür,
 Yanık bölgeler birlikte bandaj
yapılmamalıdır,
 Yanık geniş ve sağlık kuruluşu
uzaksa hasta / yaralının kusması
yoksa bilinçliyse ağızdan sıvı
verilerek sıvı kaybı önlenir:
(1 lt su -1 çay kaşığı karbonat -1 çay
kaşığı tuz)
 Tıbbi yardım istenir (112).

Kimyasal Yanıklar
Kimyasal Yanıklarda İlk yardım
Nasıl Olmalıdır?





Deriyle temas eden kimyasal
maddenin en kısa sürede deriyle
teması kesilmelidir.
Bölge bol tazyiksiz suyla, en az
15-20 dakika yumuşakça
yıkanmalıdır.
Giysiler çıkarılmalıdır.
Hasta / yaralı örtülmelidir.
Tıbbi yardım sağlanmalıdır.
Elektrik Yanıkları
Elektrik Yanıklarında İlk Yardım




Soğukkanlı ve sakin
olunmalıdır.
Hasta yaralıya dokunmadan
önce elektrik akımı
kesilmelidir.
Akımı kesme imkanı yoksa
tahta çubuk yada ip gibi bir
cisimle elektrik teması
kesilmelidir.
Hasta/yaralıya kesinlikle su
ile müdahale edilmemelidir.
Elektrik Yanıklarında İlk
Yardım




Hasta / yaralının ABC si
değerlendirilmelidir.
Hasta /yaralı hareket
ettirilmemelidir.
Hasar gören bölge örtülmelidir.
Tıbbi yardım istenmelidir (112).
ELEKTRİK ÇARPMASI
Elektrik çarpması halinde ilk iş
çarpmaya neden olan akımı
kesmektir.
Akımın kişisel önlemlerle kesilmesi
mümkün değilse, yardım edecek kişi
şu yolu izlemelidir;
cam, lastik veya kuru tahta bir zemin
üzerinde durup, ellerini kuru giysi
parçaları ile sararak veya eldiven
izolasyonu sağlayıp kazazedeyi
akımdan uzaklaştırılmalıdır.
Elektrik Çarpması yaralanmaları




Elektrik çarpması sonucu oluşan
yanıkları da ciddiye almak gerekir.
Görünürde hasar yok gibi ise de cilt
altında ciddi bir tahribat yapmış
olabilir Elektrik çarpması sonucu
insan fırlayıp düşmüş,
kalp atışları bozulmuş veya durmuş
olabilir.
Bu fırlatmalar sonucu kırıklarda
oluşabilir.
Zehirlenme Nedir?
Vücuda toksik bir maddenin girmesi
ile normal fonksiyonlarının
bozulmasıdır. Vücudun yaşamsal
fonksiyonlarına
zarar verebileceğinden vücuda
giren her türlü yabancı maddenin
toksik olduğu varsayılır.
Zehirlenmelerde Genel Belirtiler Nelerdir?




Sindirim sistemi bozuklukları:
Bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal
Sinir sistemi bozuklukları:
Bilinç kaybı, havale, rahatsızlık
hissi, hareketlerde uyumsuzluk
Solunum sistemi bozuklukları:
Nefes darlığı, morarma, solunum
durması
Dolaşım sistemi bozuklukları:
Nabız bozukluğu, kalp durması
Zehirlenme Hangi Yollarla Meydana Gelir?
Zehirlenme Yolları Üç Grupta
Toplanır:
Sindirim Yoluyla:

En sık rastlanan zehirlenme
yoludur. Sindirim yoluyla alınan
zehirler genellikle ev yada
bahçede kullanılan kimyasal
maddeler, zehirli mantarlar,
bozuk besinler, ilaç ve aşırı
alkoldür.
Solunum Yoluyla:
Zehirli maddenin solunum yolu ile
alınmasıyla oluşur. Genellikle
karbon monoksit (tüp kaçakları,
şofben, bütan gaz sobaları),
lağım çukuru veya kayalarda
biriken karbondioksit, havuz
hijyeni için kullanılan klor,
yapıştırıcılar, boyalar ev
temizleyicileri vb. maddelerle
Cilt Yoluyla
Zehirli madde vücuda direk deri
aracılığı ile girer. Bu yolla
zehirlenme böcek sokmaları,
hayvan ısırmaları. İlaç enjeksiyonu
yada sarmaşık, zirai ilaçlar gibi
zehirli maddelerin deriden
emilmesi ile olur.
Sindirim Yoluyla Zehirlenmede İlk Yardım
Nasıl Olmalıdır?




Bilinç kontrolü yapılmalıdır,
Ağız zehirli madde ile temas
etmişse su ile çalkalanmalıdır
,Zehirli madde ele temas etmişse
el sabunlu su ile yıkanır,
Yaşam bulguları değerlendirilir,
Kusma, bulantı, ishal vb. belirtiler
değerlendirilir,
Sindirim Yoluyla Zehirlenmede İlk
Yardım Nasıl Olmalıdır?




Kusturulmaya çalışılmaz, özellikle yakıcı
maddelerin alındığı durumlarda hasta asla
kusturulmamalıdır,
Bilinç kaybı varsa koma pozisyonu verilir, üstü
örtülür,
112 aranarak bildirilir,
Olayla ilgili bilgiler toplanarak kaydedilir .
Zehirli maddenin türü nedir?
İlaç yada uyuşturucu alıyor mu?
Hasta saat kaçta bulundu?
Evde ne tip ilaçlar var?
Solunum Yolu İle Zehirlenmelerde
İlk Yardım




Hasta temiz havaya çıkarılır yada
cam ve kapı açılarak ortam
havalandırılır,
Yaşamsal belirtiler değerlendirilir
(ABC),
Yarı oturur pozisyonda tutulur,
Bilinç kapalı ise koma pozisyonu
verilir,
Solunum Yolu İle Zehirlenmelerde
İlk Yardım





İlkyardımcı müdahale sırasında kendini ve
çevresini korumak için gerekli önlemleri
almalıdır,
Solunumu korumak için maske veya ıslak
bez kullanmalıdır,
Elektrik düğmeleri ve diğer elektrikli aletler
ve ışıklandırma cihazları kullanılmamalıdır,
Yoğun duman varsa hastayı dışarı çıkarmak
için ip kullanılmalıdır,
Derhal itfaiyeye haber verilmelidir (110).
Cilt Yolu ile Zehirlenmelerde
İlk Yardım





Yaşam bulguları değerlendirilir,
Ellerin zehirli madde ile teması
önlenmelidir,
Zehir bulaşmış giysiler çıkartılır,
15-20 dakika boyunca deri bol
suyla yıkanmalıdır,
Tıbbi yardım istenir (112).
Zehirlenmelerde Genel
İlk Yardım Kuralları



Zehirlenmeye neden olan maddeyi
uzaklaştırmak (Kirli madde
vücuttan ne kadar çabuk
uzaklaştırılırsa o kadar az
miktarda emilir).
Hayati fonksiyonların devamının
sağlanması
Sağlık kuruluşuna bildirme (112)
Karbon Monoksit Zehirlenmesi
Endüstriyel Merkezlerde önemli bir sorundur.
Eski motorlara ait egzoz gazları, gaz ve
kömür ısıtıcıları, mangal kömürleri, kuyular ve
derin çukurlarda bulunur.
Karbon monoksit; Renksiz, Kokusuz,
Havadan Hafif ve Rahatsız Edici Olmayan Bir
Gazdır.
Hemoglobine bağlanma kapasitesi
oksijenden 280 kat daha fazladır.
Karbon Monoksit Zehirlenmesinde Belirtiler

Aşırı yorgunluk, keyifsizlik, grip benzeri
durum

Bulantı, baş dönmesi, kusma, karıncalaşma

Koma, nöbetler, solunum durması

Göğüs ağrısı çarpıntı, hipotansiyon, kalp
durması

Cilt ve tırnaklar kısa süreli kiraz kırmızısı renk
alabilir.
Karbon Monoksit Zehirlenmesinde
İlk Yardım




Kişi ortamdan uzaklaştırılır,
Hareket ettirilmez,
Hava yolu açıklığı ve solunum
kontrol edilir,
112 aranır.
Şofben Kazalarında İlk Yardım




Kişi ortamdan uzaklaştırılır,
Hareket ettirilmez,
Hava yolu açıklığı ve solunum
kontrol edilir.
112 aranır.
Alınması Gereken Önlemler





Banyo içerden kilitlenmemeli
Şofben iyi çeken bir bacaya bağlanmalı
Şofbenin olduğu yere bolca hava girişi
sağlanmalı
Şofben ile tüp arasındaki hortum 125 cm uzun
olmamalı
Banyodan uzun süre çıkmayan kişi kontrol
edilmeli
İlk Yardımcı Müdahale Sırasında Kendisini Ve
Çevresini Korumak İçin Alması Gereken Önlemler




Solunumunu korumak için maske
veya ıslak bez kullanmalıdır.
Elektrik düğmeleri ve ışıklandırma
cihazları kullanmamalıdır.
Yoğun duman varsa ip
kullanmalıdır.
Derhal itfaiyeye haber
vermelidir.(110)
Sağlık Bakanlığı
Zehir Danışma Merkezi
(UZEM)
TEL NO: 114
HİPOTERMİ
Vücut sıcaklığının ani düşerek
hayatı tehdit eder hal almasına
Hipotermi denir.
Böyle bir duruma maruz kalmış
kazazedeye uygulanabilecek ilk
yardım şekilleri şunlardır.
Hipotermiye maruz kalan kişiye




Eğer aşırı ısı kaybetmiş kişi su
içinden alınıyorsa, yatay bir şekilde
sudan çıkarılmalıdır.
Eğer bilinci yerindeyse ılık ve hafif
tatlandırılmış içecek verilmelidir.
Şuuru yerinde olmayan hastaya
kesinlikle yemesi veya içmesi için bir
şey verilmemelidir.
Kazazedenin nefes alıp almadığı ve
kalp atışları kontrol edilmelidir.
Hipotermiye maruz kalan kişiye;



Şayet nefes almıyorsa suni solunuma
başlanmalı, nabızda yoksa suni
solunumla birlikte kalp masajı
uygulanmalıdır.
En iyi ısıtma yöntemi,ıslak giysilerini
çıkarıp oda ısısında üzerine örterek
ısınmasını sağlamaktır.Uyku
tulumuna girmeside ısı transını
sağlayacaktır,
Dışarıdan termoforlar yardımı ile ısı
dengesi sağlanır(35-40 derece)