EMK 2015 Vanadil Sülfat ve Nano Formlarının Kanser Hücrelerindeki Etkilerinin İnce Yapı Düzeyinde Araştırılması D. Vejselova1, H. M. Kutlu1 1 Anadolu Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Eskişehir, Türkiye, [email protected]; [email protected] ÖZET Vanadyumun normal hücrelerden daha çok kanserli hücrelerde biriktiği ve normal meme dokusuna göre kanserli meme dokusunda vanadyum seviyesinin arttığı araştırmalarda gösterilmiştir [1]. Vanadyum bileşikleri antiproliferatif etki, sitotoksisite veya nekroz/apoptoz yoluyla sitostatik etki, invazyon ve metastazı azaltma, kanser hücrelerinde dirence neden olmama, gibi ideal kanser tedavi ajanı özelliklerini göstermektedir [2]. Bu nedenlerden yola çıkılarak son 20 yıldır vanadyumun antineoplastik ajan olarak kullanımına yönelim artmıştır ve başarılı bir kanser tedavisi için çok farklı vanadyum bileşikleri sentezlenmiştir [3]. Bu çalışmamızın amacı vanadil sülfat ve sentezlediğimiz vanadil sülfat yüklü katı lipid nano formulasyonun MCF7 kanser hücreleri üzerindeki sitotoksik ve apoptotik etkilerinin ince yapısal ve morfolojik düzeyde incelenmesidir. Bu amaçla öncelikle vanadil sülfat yüklü katı lipid nano partikül formu sentezlenmiştir. Vanadil sülfat ve katı lipid nano formulasyonunun MCF7 hücreleri üzerindeki sitotoksisitesi MTT kolorimetrik yöntemiyle test edilmiştir. Eliza sonuçlarından elde edilen %50 inhibisyon konsantrasyonları 24 saat boyunca MCF7 hücrelerine uygulanmış ve ince yapısal değişiklikler için geçirimli elektron mikroskobu (TEM) takibi ve morfolojik değişiklikler için de falloidin ve akridin oranjla ikili boyamadan sonra konfokal mikroskopta görüntüleme gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda vanadil sülfat ve vanadil sülfat yüklediğimiz katı lipid nano formulasyonun insan meme kanseri hücreleri üzerinde doza bağımlı olarak büyüme inhibisyonuna sebep olduğu ve IC50 konsantrasyonunun her iki grup için de 85 µM olduğu tespit edilmiştir. Tespit edilen bu konsantrasyona 24 saat boyunca maruz bırakılan MCF7 hücrelerinin ince yapısal değerlendirilmesi sonucunda membran tomurcuklanması, çekirdek membranında ondülasyon, kromatin kondenzasyonu gibi ince yapısal değişiklikler bulunmuş ve apoptotik belirteçler olarak yorumlanmıştır. Konfokal mikroskobu ile inceleme sonucunda tespit edilen değişiklikler, hücre iskeletinde delik oluşumu, kromatin kondenzasyonu, hücrelerin büzüşmesi, hücre membranı ve iskeletinde parçalanmalardır. Bu sonuçlara dayanarak metal bir ajan olan vanadil sülfatın ve hücre içerisine daha kolay girmesi açısından katı lipid nano formulasyonunun kısa süre içerisinde düşük dozda kanser hücrelerini öldürdüğü ve katı lipid nano formulasyonunun da ileri kanser tedavisi için hedefli kemoterapötik sentezlenmesi yolunda umut verici olduğunu belirtmekteyiz. Anahtar kelimeler: meme kanseri, kanser tedavisi, tem, nanopartikül, vanadil sülfat. Referanslar [1] AM. Evangelou, Vanadium in cancer treatment, Critical Reviews in Oncology/Hematology, 42, 249– 265, 2002. [2] LS. Capella, JS. Alcantara, V. Maura-Neto, AG. Lopes, MA. Capella, Vanadate is toxic to adherentgrowing multidrug-resistant cells, Tumor Biol, 21, 54–62, 2000. [3] U. Hanauske, AR. Hanauske, MH. Marshal, VA. Muggia, DD. Von Hoff, Biphasic effects of vanadium salts on in vitro tumor colony growth, Int J Cell Cloning, 5, 170–178, 1987.