2011-2012 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI 10.SINIF TARİH 2.DÖNEM 1.ÇALIŞMA SORULARIDIR. 1. Fatih döneminde Osmanlı-Memluk ilişkilerinin bozulma nedenleri nelerdir? a)Osmanlı Devleti’ne karşı Memlûklerin Karamanoğullarını koruması, b) Ramazan ve Dulkadiroğulları beylikleri üzerinde her iki devletinde egemenlik kurmak istemesi, c) Hicaz su yolları meselesi. 2.Fatih’in Ege siyasetinin amaçları nelerdir? a) Venedik ve Ceneviz’in Ege’deki üstünlüğüne son vermek, b) Korsan saldırılarını önleyerek, Çanakkale Boğazı, Batı Anadolu kıyıları ve ticaret gemilerinin güvenliklerini sağlamak. 3.Fatih döneminde 16 yıl süren Osmanlı-Venedik savaşlarını sona erdirmek amacıyla imzalanan antlaşmanın sonuçları nelerdir? a) Venedik’e kapitülasyonlara benzer bazı ticari imtiyazlar verildi ( Osmanlı Devleti’nden ilk ticari imtiyazları alan devlet Venedik’tir.) b) Venedik vergi vermekle Osmanlıya bağlı bir devlet konumuna geldi. 4.Fatih’in Karadeniz siyasetinin amaçları nelerdir? a) Ceneviz’in Karadeniz’deki üstünlüğüne son vermek, b) Kırım’ı alarak Karadeniz’i bir Türk gölü haline getirmek, c) İpek Yolu üzerinde kesin denetim sağlamak ve Avrupa’yı ekonomik yönden Osmanlı Devletine bağımlı hale getirmek. 5.Osmanlı tarihinde Cem Sultan Olayının perde arkasında ki nedeni nedir? Bu olay görünüşte iki şehzadenin saltanat mücadelesi olmaktan ziyade, gerçekte Osmanlı Devlet yönetiminde daha fazla yetki sahibi olmak isteyen devşirme kökenli devlet adamları ile Türk kökenli devlet adamları arasındaki yönetimde daha fazla güç sahibi olma mücadelesidir. 6.Cem Sultan olayının sonuçları nelerdir? a) Cem Sultan olayı Osmanlının bir iç sorunu olmasına rağmen, Cem Avrupa’ya sığınmasıyla bir dış sorun haline geldi, b) Devşirme kökenli devlet adamlarıyla Türk kökenliler arasında yönetimde daha fazla güç sahibi olma mücadelesi iyice yoğunlaştı, c) Osmanlı-Memluk ilişkileri daha da bozuldu, d) Balkanlarda fetih hareketleri yavaşladı, e) İtalya’nın fethinden vazgeçildi f) Avrupalılara ödenen bakım masraflarından dolayı devletin ekonomik yükü arttı, g) Karamanoğulları yine sorun oldu, h) İspanya’daki Müslümanlara yeterince yardım yapılamadı. 7.II. Bayezit döneminin sönük geçmesinin nedenleri nelerdir? a) Avrupalıların Cem Sultan’ı Osmanlılara karşı koz olarak kullanmaları, b) II. Bayezit’in savaştan hoşlanmayan yapısı, c) Sağlığında oğulları arasında başlayan taht kavgaları. 8.II. Bayezit dönemi Osmanlı-Memluk ilişkilerinin bozulma nedenleri nelerdir? a) Hicaz su yolları meselesi, b) Memlukların Ramazan ve Dulkadiroğulları beyliklerinin iç işlerine karışmaları, c) Karaman beylerini ve Cem Sultanı himaye etmeleri, d) Hicaz’a giden Türk hacılardan vergi almaları. Şah İsmail’in Doğu Anadolu’da gerçekleştirdiği çalışmaların amacı nedir? Adamları vasıtasıyla fikirlerini yayarak taraftar toplamak ve Osmanlı topraklarını ele geçirmekti. 9.Yavuz Sultan Selim’in hedefi nedir? Türk ve İslam dünyasını Osmanlı yönetimi altında toplamaktı. 10.Yavuz Sultan Selim’in Doğu Siyasetinin amaçları nelerdir? a) Doğuda bulunan Safevileri ortadan kaldırıp, Türkistan’a ulaşmak ve İpek Yolu üzerinde tam bir denetim sağlamak, b) Mısır Seferi ile Memluk Devletini ortadan kaldırmak, İslam dünyasının büyük bir bölümüne hakim olmak ve Kızıldeniz üzerinden gelen Baharat Yolunu da kontrol altını almak. 11.Yavuz Sultan Selim Doğu Siyaseti ile hangi sonuçlara ulaşmak istiyordu? a) Türk-İslam dünyasını Osmanlı idaresi altında toplamak, devleti siyasi açıdan güçlendirmek, b) Ticaret yolları üzerinde tam bir denetim sağlayarak Avrupa karşısında Osmanlının ekonomik üstünlük kurmasını ve Avrupa’yı ekonomik açıdan Osmanlı Devletine bağımlı hale getirmek. 12.Yavuz dönemi Osmanlı-İran ilişkilerinin bozulma nedenleri nelerdir? a) Tarafların Anadolu’da üstünlük kurma mücadelesi, b) Şah İsmail’in Anadolu’da Şiilik propagandası yapması, c) Eski beyleri kışkırtması ve Akkoyunlu mirasına sahip çıkmak istemesi, d) Karşılıklı olarak hakaret içeren mektupların yazılması. 13.Yavuz devri İran seferinin sonuçları nelerdir? a) Tebriz’e kadar Doğu Anadolu Osmanlı Hâkimiyeti altına girdi. Tebriz - Bursa ticaret yolu denetim altına girdi, b) Şii sorunu bir süre için çözümlendi. Fakat Şah İsmail savaşmaktan çekindiği için, Safevi Devleti yıkılamadı. c) İran hazinesi ve İranlı bilginler İstanbul’a getirildi, Osmanlı kültürü İran etkisi altına girdi. d) Dönüşte Dulkadir Beyliği alınarak Anadolu’nun siyasi birliği sağlandı. 14Yavuz’un Mısır Seferi ile ulaşmak istediği hedefler nelerdir? a) Suriye, Hicaz ve Mısır’ı alarak Türk-İslam birliğini kurmak, b) Mısır’ın ekonomik kaynaklarından yararlanmak, Hindistan deniz ticaretini ve Baharat Yolunu denetim altına almak. Böylece Avrupa’yı ekonomik açıdan Osmanlıya bağımlı hale getirmek. 15.Yavuz Mısır seferi sonrasında nereleri ele geçirdi? Suriye, Filistin, Hicaz ve Mısır 16.Yavuz devri Mısır seferinin dini sonuçları nelerdir? a) Hicaz (Mekke ve Medine) bölgesinin korunması görevi Osmanlı Devletine geçti. b) Mukaddes emanetler İstanbul’a getirildi. c) Halifelik Osmanlıya geçti, Osmanlı Devleti dünyanın en büyük siyasi ve dini kuruluşu haline geldi 17.Kanuni devri iç isyanlar hangileridir? a) Baba Zünnun b) Kalenderoğlu c) Canberdi Gazali d) Ahmet Paşa 18.Macaristan hangi savaş sonrasında Osmanlı hâkimiyeti altına girdi? Mohaç Meydan Savaşı 19.Mohaç Meydan Savaşının sonuçları nelerdir? a) Macaristan Osmanlı Hâkimiyeti altına alınarak tampon bir devlet haline getirildi b) Osmanlı’nın Orta Avrupa’daki Hâkimiyeti gelişti c) Osmanlı-Avusturya mücadelesi başladı d) Fransa Şarlken’in baskısından kurtularak, I. Fransuva Madrid antlaşmasıyla serbest bırakıldı 20.Osmanlının Avusturya üzerinde üstünlük kurduğu antlaşma hangisidir? İstanbul Antlaşması 21.Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında imzalanan İstanbul Antlaşmasının sonuçları nelerdir? a) Macaristan ikiye ayrıldı b) Avusturya Osmanlı üstünlüğünü kabul etti c) Osmanlı, Avusturya üzerinde yaptırım gücüne sahip oldu d) Osmanlı’nın Avrupa’nın en güçlü devleti olduğu kabul edildi e) Almanya’nın Avrupa üzerindeki üstünlüğüne son verildi. 22.1535’te Kanuni tarafından Fransa’ya verilen kapitülasyonların amacı nedir? a) Avrupa Hıristiyan birliğini bozmak, Avrupa siyasetinde etkinlik kazanmak b) Almanya’ya karşı Fransa’nın desteğini kazanmak c) Akdeniz ticaretini canlandırmak, gümrük gelirlerini artırmak 23.Osmanlı Devleti ile İran arasında imzalanan ilk resmi antlaşma hangisidir? Amasya Antlaşması 24.1555 Amasya Antlaşmasının sonuç ve önemi nedir? a) İran’la İmzalanan ilk resmi antlaşmadır b) İran sorunu antlaşmayla bir süre için çözümlendi c) Bağdat alınarak Basra Körfezine ulaşıldı. Böylece Hint Okyanusu ile bağlantı kuruldu. 25.Kanuni devrinde gerçekleştirilen Hint Deniz Seferlerinin amaçları nelerdir? a) Baharat Yolunun Akdeniz üzerinden işlemesini sağlamak b) Kızıldeniz ticaret yoluna hakim olarak, Hint ticaret yolu üzerinde etkinlik kazanmak c) Hac yolunun güvenliğini sağlamak d) Müslüman tüccarlara verilen zararı önlemek e) Bölgedeki Müslüman devletlere yardım etmek 26.Kanuni devri Hint Deniz Seferlerini gerçekleştiren kaptanlar hangileridir? Hadım Süleyman Paşa, Piri Reis, Murat Reis ve Seydi Ali Reis 27.Kanuni devri Hint Deniz Seferlerinde yaşanan başarısızlığın nedenleri nelerdir? a) Hint Deniz Seferlerinin ekonomik değerinin yeterince anlaşılmaması, batı seferlerinin daha karlı olduğunun düşünülmesi b) Osmanlı donanmasının okyanus şartlarına uygun olmaması c) Portekiz donanmasının daha güçlü olması d) Bölgedeki Müslüman devletlerin gereken desteği vermemesi 28.Kanuni devri Hint Deniz Seferlerinin sonuçları nelerdir a) Baharat Yolu ve Hint ticareti elden çıktı b) Asya ticareti Ümit Burnuna kaydı. Akdeniz limanları önemini kaybetti c) Arap yarımadası ve Kızıldeniz denetim altına alındı d) Sudan sahilleri, Habeşistan’ın bazı kısımları, Yemen, Umman ve Eritre Osmanlı nüfuzu altına girdi. 29.1571 Kıbrıs seferinin nedenleri nelerdir? a) Kıbrıs’ın jeopolitik konumundan yararlanmak, b) Doğu Akdeniz’de kesin egemenlik kurma, c) Anadolu, Mısır ve Suriye arasındaki deniz yolu ticaretinin güvenliğini sağlamak, d) Anadolu’nun güney kıyılarının güvenliğini sağlamak, e) Venedik’in korsanlık faaliyetlerine son vermek f) Adanın iktisadi imkanlarından yararlanmak 30.Kıbrıs’ın fethinin sonuçları nelerdir? a) Doğu Akdeniz de kesin egemenlik kuruldu. b) Mısır deniz yolunun güvenliği sağlandı, c) Osmanlının Akdeniz deki üstünlüğü pekişti d) İnebahtı Savaşına zemin hazırlandı. 31.Sokullu dönemi kanal projeleri hangileridir? Don-Volga Kanal Projesi, Süveyş Kanal Projesi ve Marmara-Karadeniz Kanalı Projesi 32.Don-Volga kanal projesinin amaçları nelerdir? a) Kırım’ın güvenliğini sağlamak b) Rusya’nın Karadeniz’e inmesini önlemek c) Kazan ve Astarhan’ı Rusya’dan almak d) Rusları Hazar kıyılarından çıkarmak e) İran savaşlarında donanmadan yararlanmak f) Türkistan hanlıklarıyla ilişkileri geliştirmek, g) İran engelini aşarak doğrudan Kafkas’lara hakim olmak. 33.Süveyş kanal projesinin amaçları nelerdir? a) Ümit Burnunun keşfiyle değişen Baharat Yolunu tekrar kontrol altına almak b) Güney Asya’daki Müslümanlar üzerendeki Avrupa baskısını ortadan kaldırmak c) Basra ve Kızıldeniz güvenliği için Akdeniz donanmasından faydalanılmak istenmesi 34.Osmanlı Devletinin doğuda en geniş sınırlara ulaştığı antlaşma hangisidir? Ferhat Paşa Antlaşması. 35.Avrupa’da barut ve topun birlikte kullanılmasının sonuçları nelerdir? a) İstanbul kuşatmasında kullanılan büyük toplar feodalitenin çöküşünde etkili oldu. b) Feodalite rejimi yıkılarak yerine merkezi krallıklar kuruldu. 36.Avrupa’da kâğıt ve matbaanın birlikte kullanılmasının sonuçları nelerdir? Kağıt ve matbaanın birlikte kullanılmasıyla; Avrupa’da elle yazılan kitaplar basılıp çoğaltıldı. Buna bağlı olarak bilim ve düşünce hayatı (Rönesans, Hümanizm, Reform) gelişti. 37.Coğrafi keşifler nedir? Tanımlayınız? 15. ve 16. yüzyıllar da Avrupalıların yeni yerler keşfetmek, yeni ticaret yolları bulmak amacıyla gerçekleştirdikleri deniz aşırı yolculuklara denir. 38.Coğrafi keşiflerin nedenleri nelerdir? a) İpek ve Baharat yollarının Türklerin ve Müslümanların eline geçmesi ile Avrupalıların Çin ve Hindistan’a doğrudan ulaşma isteği. b) Avrupalıların doğu ülkelerinin zenginliklerini elde etme isteği. c) Matbaanın etkisiyle coğrafya bilgisinde meydana gelen ilerlemeler. d) Pusulanın geliştirilerek Avrupalılar tarafından kullanılması. e) Avrupalıların dünyayı tanıma ve Hıristiyanlığı yayma istekleri. f) Gemicilik alanındaki ilerlemeler ve cesur gemicilerin yetişmesi. 39.Coğrafi keşiflerin Osmanlı Devletine etkileri nelerdir? a) Coğrafi keşifler sonrasında Ümit Burnunun bulunmasıyla Akdeniz havzası önemini kaybetti. Baharat ticareti Avrupalıların eline geçti. Böylece Osmanlı Devleti gümrük gelirlerinden mahrum kaldı. b) Keşfedilen topraklardan Avrupa’ya taşınan değerli madenlerin Osmanlı ülkesine kaçak yollarla girmesi, akçenin değer kaybetmesine ve hızlı fiyat artışlarına neden oldu. 40.Rönesans nedir? Tanımlayınız? Avrupa’da 15. ve 16. Yüzyıllarda önce İtalya’da başlayan daha sonrada diğer Avrupa ülkelerine yayılan edebiyat, sanat, düşünce ve bilim alanındaki büyük yenilik, gelişme ve anlayışlara denir. 41.IV.Murat döneminde devletin durumu ile ilgili rapor hazırlayan devlet adamları kimlerdir? .Katip Çelebi,Koçi Bey 42.Bugünde geçerli olan Türkiye İran sınırını büyük ölçüde belirlendiği antlaşma hangisidir? Kasr-ı Şirin Antlaşması 43.İltizam usulü nedir?Bu işi yapan kişilere ne denir yazınız. Osmanlı Devleti’nde bir bölgenin kanunla belirlenmiş vergisini toplayıp hazineye yatırma işinin ihale edilme sistemine iltizam denir.Bu işi yapan kişilere mültezim denir. 44.Osmanlı Devleti’nde ilk denk bütçeyi hazırlayan devlet adamı kimdir? Tarhuncu Ahmet Paşa’dır. 45.17.yy Islahatlarının genel özellikleri nelerdir ikisini yazınız. Kişilere bağlı kalmıştır. Avrupa’daki gelişmeler takip edilmemiştir. Islahatlar daha çok askeri alanda yapılmıştır. Islahatlara yeniçeriler,ulema,devlet adamları,saray kadınları engel olmaya çalışmıştır. 46.Tarihte Vaka-i Vakvakiye diye bilinen olay hangi padişah döneminde olmuştur yazınız. . IV.Mehmet 47.Karlofça Antlaşması’nın önemi nedir? Osmanlı Devleti’nin Batı’da büyük ölçüde toprak kaybettiği ilk antlaşmadır. 48.Osmanlı Devleti’nin ilk resmi tarihçisi kimdir ve eserinin adı nedir yazınız. .Naima Eseri:Naima Tarihidir. 49.Lale Devri hangi olayla başlar hangi olayla biter? Pasarofça Antlaşması ile başlar(1718) ,Patrona Halil Ayaklanması ile sona erer.(1730) 50.İlk Türk matbaası hangi dönemde,kimler tarafından açılmıştır? . Lale Devrin’de. Sait Mehmet Efendi ve İbrahim Müteferrika tarafından açılmıştır.