da ancak1 sosyal ve ekonomik hayatın yen

M. Meclisi
B : 48
22 . 2 . 1968
O : 3
sosyal ve ekonomik hayatımızla ilgilidir. Bu '1 dandır. Çok kısa süre içinde yüzlerce hastanın
da ancak1 sosyal ve ekonomik hayatın yeniden
muayenesi zorunluğu hem hastayı, hem de heki­
düzenlenmesi, bakanlıklar arası plânlı ve koormi tatmin etmiyen bir angarya niteliğindedir.
dine bir çalışma ile gerçekleştirilebilir.
Bu muayene şeklini dünya normlarına uygun
bir duruma getirmekte âcil zorunluk vardır.
Sayın millet vekilleri, sağlık personeli ve te­
Sayın milletvekilleri, sağlık hizmetlerinin
davi kurumlarının yurt çapında dağılışı da
yurt sathında dengeli bir şekilde dağılmasını
dengesizdir. Hâlâ İstnbul'da 517 kişiye bir
sağlamak ve koruyucu tıp hizmetleri yanında
hekim düşerken, Gümüşane'de 30 bin kişiye ve
tedavi edici hizmetlerin de yürü'tlmesinde Tür­
Adıyaman'da ise 27 bin kişiye bir hekim düş­
kiye gerçeklerine en uygun hizmet şekli sağlık
mektedir. Aynı şekilde 28 ilimizde 10 bin nüfu­
hizmetlerinin sosyalleştirilmesi projesidir.
sa 1 - 10 yatak düşerken, bir ilimizde 10 bin
kişiye 50 den fazla yatak düşmektedir. Sağlık
1963 yılında Muş pilot bölgesi ile uygula­
hizmetlerinin sosyalleştirilmesi projesi Doğu ille­
maya konan sağlık hizmetlerinin sosyalleştiril­
rimizdeki hekim dağılışmdaki dengesizliği bir
mesi projesi bugün 17 ilimizde uygulanmaktadır.
ölçüde gidermiştir.
Bu illerle birlikte Ankara ve İzmir'deki eğitim
ve araştırma merkezlerinde toplam olarak 569
Sağlık Bakanlığının dışındaki tedavi ku­
sağlık ocağı ve 195 sağlık evi hizmet görmekte­
rumlarının normal kapasitelerinin altında ça­
dir. 1963 yılı içinde tıp hizmetlerinin sosyalleş­
lışmaları büyük bir israftır. Bu israfı önlemek
tirildiği il adedi 23 e çıkmış olacaktır.
amaciyle İkinci Beş Yıllık Plânın öngördüğü te­
Koruyucu hekimlik hizmetine önplânda yerdavi kurumları koordinasyon kurumu biran ev­
veren sosyalleştirme projesi, tedavi edici tıp hiz­
vel kurulmalıdır. Bütün tedavi kurumlarının
metlerini de birlikte yürütmektedir.
tek elden yönetimi mümkün değilse, tam kapa­
Toplumumuzun ekonamik ve sosyal temel
site ile çahşamıyan hastanelerin âtıl kapasite­
düzennindeki
bozukluk sebebiyle bu hizmet şekli
lerini değerlendirmek amaciyle Sağlık Ba­
bugünkü haliyle birçok aksaklıklar göstermekte­
kanlığı tarafından anlaşmalı işletme olanakları
dir. Bu aksaklıkların asgariye indirilmesi için
aranmalıdır.
yapılacak çalışmalar hizmet şeklinin halk yara­
Bütün yurttaşların, ayırım gözetmeden, tedarına ir-ler bir hale gelmesini mümkün kılacaktır.
ve edici tıp hizmetlerinden eşit şekilde yararlan­
Bu aksaklıkları kısaca arz etmek istiyorum.
malarını ve hastaların tedavi kurumlarında in­
a) Sağlık hizmetlerinin sosyalleştirildiği
sanca muamele görmelerini sağlamak amaciyle,
bölgelerde,
köy yolları ve köy içme sulariyle,
tıp hizmetlerinin sosyalleştirilmesi projesi kı­
haberleşme
gibi diğer altyapı hizmetlerinin ön­
sa zamanda ve süratle bütün yurda teşmil edil­
celikle ele alınması ve bu sorunun süratle halle­
melidir. Bu proje gerçekleşinceye kadar mec­
dilmesi gerekir. Bugün hizmeti geniş ölçüde
buri sigorta olanakları aranmalı ve bu işe bir
aksatan altyapı hizmetlerinin noksan oluşudur.
başlangıç olmak üzere, tarım iş kolunda çalışan
Bu da ancak bakanlıklararası plânlı ve koordiişçilerin iş Kanunu kapsamına alınmaları ve Sos­
ne
bir çalışma ile düzeltilebilir.
yal Sigortalar Kurumuna bağlanmaları gerçek­
leştirilmelidir.
b) Sosyalleştirme bölgesinde ocak merkez­
leriyle köyler ve daha büyük sağlık kuruluş­
ikinci Beş Yıllık Plân ilkeleri arasına giren,
ları arasında irtibatı sağlıyacak taşıt araçlarının
tıp tahsilinin tatbiki eğitimi için düşünülen inyetersizliği bu hizmet şeklini aksatan önemli se­
terna tatbikatı konusunda acele bulunmuş bir
beplerden biridir.
formülün uygulanmasından sakınılmak- ve top­
lum gerçeklerimize uygun bir formülün bulun­
c) Sağlık hizmetlerinin sosyalleştirilmesi
projesinin başarısızlığının sebeplerinden bir di­
ması için istişarelere yer verilmelidir. Aksi
ğeri de personel noksanlığıdır. Bütün gayret­
halde mesuliyet yüklemiyen bir staj'mahiyetin­
lere rağmen fiilen sosyalleştirmeye giren 17 ili­
deki interna tatbikatı bütçeye külfet yükliyen
mizde personel ihtiyacını karşılamak mümkün
bir proje olmaktan öteye gidemez.
olmamıştır. Sağlık ocaklarının bir kısmı hekim­
Tedavi kurumlarında yapılan poliklinik
siz ve gayrifaal bir durumdadır, il merkezlemuayeneleri de halkın başlıca şikâyet konularm— 107 —