C Senatosu B : 21 kundaktan sonra, şimdi asil söylemek istediğim, nok­ taya geleceğim. Değerli senatörler; iktisadî Devlet Teşebbüslerinin bir kısmının adı bugün gayri iktisadî Devlet Teşebbüsleridir. Sebebi; burada çalışan memur sayısı, burada çalışan işçi sa­ yısı fiyatlarına ve yönetimlerine müdahaleler dolay»siyle normal maliyetleri aynı maddeyi yapan d-ş ve iç piyasadaki maliyetlerin üstüne çıktığı için, bunlar bir kısım iktisadi teşebbüs olmaktan çıkmış gayri ik­ tisadî teşebbüs haline gelmiştir. Buna mukabil konu. Türk ekonomisini tehd : t eder Ar kale gelmiştir bugünkü hayat pahahhğı için­ de. Nedeni* Çünkü, aynı vasıfları haiz iki fabrika farz ediniz, birisi özel setörde. ötekisi kamı: sektö­ ründe. Öze! sektörde aynı vasıfları haiz fabAka 10 memur 1 000 işçi ile çzkuyerse- aynı vasıfları haiz fabrika devlet sektöründe 50 memur, 3 000 işçi ile ça­ lışıyor. Hükümet her ikisinin ürünü, mamulü veya masnaatıyie (Eski tabirle) fiyatını Devlet sektörünün maliyetine göre koymaktadır. Şimdi bir tek örneği tebarüz ettirelim: Bir birim alınız. Devlet sektörü bunu maliyet olarak 100 liraya malecliyor. Hükümet buna 125 liradan satmak için fi­ yat veAyor. Aym birim içinde, aynı *'mb özü srktör, bu işçi, memur ve vesair faktörler dolay.sayie 70 A raya mal ediyor, 95 liraya satmaya hazn* ok'uğıı hal­ de, Devlet fiyatı 100 liralık maliyete göre 125 lira ver­ diğinden, havadan 70 ih 100 arasındaki farkı aM:ktan sonra, Hükümetin tayin ettiği fiyat üzerinden sat­ ma vaziyetine varıyor. Bizim iktisadî hayataam bire ok nedenler arasın­ da tehdit eden ciddî ve şifa bulmaz he "dangımızın bir tanesi budur, işte şimdi önerime, asıl meseleme geldim: Mademki harece işçi gönderiyoruz, herhangi bir kamu sektörünün elinde bulunan bir tabaka­ daki fazla işçiyi sokağa çıkartmamız da mümkün de­ ğildir, Libya vasıflı işeri de istiyor, eyle ise sırada bekiiyenîerm haklarına da kak:l gelmemek kaydiyie bir kambur halinde İktisadî Derlet Teşebbüslerini gayri iktisadî hale getiren bu fazla işsizlerden, onla­ rın da hakları mahfuz tutularak harice gönderme yolunu açarsak; bu, gayri İktisadî Devlet Teşebbüsle­ rini yavaş yavaş iktisadî hale doğru götürür ve böy­ lece ciddî bir özürden kurtarrms oluruz. Aynı zaman­ da, dış ülkelere vasıfh işçi diye, vasüh ohsp olmadı­ ğı belli olmayan insanlar gönderilmek suretiyle de ayn bir kayınlmadan dışta kalınmış olur. 21 . 1 . 1975 O Değerli arkadaşlarım; Sözümü şöylece bağlamak istiyorum: Bugün, Türk ekonomisi perişan bir durumdadır. Bu perişan duru­ mun içinde, deva bulmaz hastalıklarımızın yanında bir de bu konu vardır. Mademki şimdi Libya, vasıflı ve vasıfsız işçi istiyor; o halde, geçmişteki hataların tekrarına gidilmeden Hükümetimiz bu vasıflı işçilerin arasına, İktisadî Devlet Teşebbüslerinde fazla bulun­ duğunu arz ettiğim işçilere de ciddî bir kontenjan ver­ mek suretiyle iktisadî hayatımızı bugün tehdit eden ve yenn tehdit etmekte devam edecek bulunan bu haünhğı karnen de olsa bir şifaya kavuşturmuş olur. kayan CAbşma Baka;vnı:z;n ve Hükümetimizin bu k arnikam kendilerinin geçici vesaire olduklarını nazav, kiozee almadan, kendi zamanlarında bir karara bsAlamakrı mümkün ise. böylece bir karam bağlarlar­ sa; sanmcen în-lır, kür ameller Oe bu prensin karar­ -> ı • i o : ıo;n, çuvalı ın en on* rıızmı vermiş olurlar. Bu konuyu Yüce Senatonun huzurunda dile ge­ tirmeyi. acele mehiyeri dolayısıyla görev bildim. Teşekkür cdar, saygılar sunarım. (Alkışlar) BARKAN' - - Sayın Cahşma Bakam Turhan Ese­ nce, Sayın Bekataürm ifade buyurduğu konu üzerin­ de rıh konuşaceks-uie efendim? ÇÂIhOMA BAKAM TÜRKAN ESENEîl — Leret eıs..mum. TAŞA Ahi -— LAıyun.maz efendim. ÇALİA A\ BAKANI TURHAN E5ENER — kay-n Başken, sayın senatörler: Huzurunuzda, her şeyden evvel, memleketimiz birisi olan issizlik nrobîe•n en onemu uonuîa m : uı değ!uchg' için, kıymetli arkadaşnsuz Saym HuZÎ Oğuz Bekata'ya Bakanhğ-ro ed:na Aşekkür etme­ zi bir borç biliyorum. kalen önemh bir soruna işaret ettiler. Ben manAaıen e geçenlerde huzurunuzda Almanyadaki işçilerimiz hakkında konuşmuştum; bu sefer eğer müsaade eder­ seniz. Libya'ya gidecek ölen işçilerimiz haklımda bir iki kelime söylemek istiyorum. Bakaumymîzın politikası, yapmış olduğumuz ba­ sen AylauNarmda da açuelandığt gibi gayet açık ola­ rak sudur: Çahsma BAırmhğn Libya'ya veya diğer herhangi bir mene..kele katiyen işçi göndermek arzusunda değAAr: ama işsücü fazlası do'ayssiyîe kendisine da­ ha iyi yaşama imkkmur- sağlayan, başka memleket­ lerde çalışmak arzusunu ileri süren ve kendilerine iş bulan kellerimiz var ise Çahsma Bakanlığının arna- 506 —