Sâri ve salgın hastalıklar mücadelesinin muntazaman ve

Sâri ve salgın hastalıklar mücadelesinin muntazaman ve oldukça başarılı olarak devam etmekte
olduğu görülmüştür.
Burada mücavir memleketler ve hariçten yurda girmesi melhuz veba, kolera vesaire gibi beynel­
milel ihbari mecburi ve tedabiri icabeden salgın hastalıklara karşı Vekâletçe müteyakkız bulunuldu*
ğu ve hudutlarda derhal icabeden tedbirlerin alındığı ve bu sebeple de 1958 yılında hariçten bu ka­
bil hastalıkların yurdumuza hiç girmemiş olduğu, keza, memleket dâhilinde Andemik olarak görü­
len intani hastalıklarla icabi mücadele yapılmakla beraber tifo, kızamık, difteri ve boğmaca gibi bâzı
hastalıklarda zaman zaman mahallî ve mevziî salgınlar görüldüğü ve fakat hastalıklara karşı da baş­
ta koruyucu aşı tatbikatı ve saire olmak üzere lâzımgelen tedabir alınmakla yayılmalarına meydan
verilmemek üzere çalışıldığı, hülâsa; yaptığımız tetkiklerde sâri hastalıkların mûtat ve normalin hari­
cinde olmadığı ve elde bulunan bütün imkânlardan istifade edildiği müşahede edümiştir.
Verem mücadelesinde seneden seneye artan bir çalışma ile devam edildiği görülmüştür. Burada
da koruyucu B. C. G. aşısının memlekette tamamlandığı yani 19 küsur milyon vatandaşın verem ba­
kımından tetkikinden geçirilerek 7,5 milyon şahsa aşı tatbik edildiği vilâyet merkezlerindeki dispan­
ser sayısının 65 e çıkarıldığı, önümüzdeki senelerde kazalardaki sağlık merkezlerinde dispanser
çalışmalarının takarrür ettiği, keza; yatak adedinin 9 000 olduğu ve önümüzdeki senede bunun
9 500 e çıkarılacağı ve yine memnuniyetle müşahede edildiğine yukarda arz edilen hususlar ve
çalışmalar, neticesi verem ölümlerinde de seneden seneye bir azalma müşahede edildiği görülmüş­
tür.
Frengi mücadelesinde mûtat şekilde muntazaman devam edilmekle beraber hazırlanan yeni bir
talimatname ile frengililerin kısa bir zamanda tedavilerinin sağlandığı görülmüş ve memlekette
frengili nispetinin 10 sene evvel % 0,57 iken bugün % 0,19 a düşürüldüğü memnuniyetle görül­
müştür. Kezai; cüzzamm en kesif olduğu Doğu vilâyetlerimizden üçünde bu sene birer dispanser
tesis edileceği ve personelinin şimdiden yetiştirileceği öğrenilmiştir. Yalnız yaptığımız tetkiklerde
mevcut cüzam yataklarının hiçbir suretle kâfi gelmediği görülmüş ve bu hususu temin gayesiyle
cüzamın kesif olduğu mmtakada bu sene modern leprazoryomun kurulmasının zaruri ve çok yerin­
de olacağını teklif ederiz.
Trahom mücadelesinin de semereli bir şekilde çalıştığı ve Dünya Sağlık Teşkilâtından eksper­
ler getirilerek yeni bir rehber proje hazırlandığı ye buna göre geçen sene 2 vilâyetimizde ve bu
sene de iki vilâyette daha tatbikata geçildiği, bu suretle bu projenin bir porgram dâhilinde bütün
mücadele mmtakalarma teşmil edileceği öğrenilmiş ve iki vilâyetimizde ilk rehber tatbikatının
memnuniyet verici olduğu müşahede edilmiştir.
Trahom nispetinde son on sene zarfında muayene edilenlere göre trahom nispeti % 46 dan
% 10 a düşürülmekle beraber daha iyi bir netice elde edebilmek için bu faaliyete bu şekilde daha
bir müddet devam edilmesi icabetmektedir,
Âna ve çocuk sağlığı :
Ana ve çocuk sağlığı mevzuunda ve bunun inkişafında v.ekâletin uğraşmakta olduğu görül­
mektedir.'
Burada evvelâ Ankara'da tesis edilen tekâmül merkezinden başka sekiz vilâyet merkezinde ana
ve çocuk sağlığı merkezi faaliyete geçirilmiş bulunduğu ve önümüzdeki senede 6 merkezin daha
faaliyete geçirileceği öğrenilmiştir.
Çok mühim hizmetler görecek olan bu merkezlerin inkişafı hiç şüphesiz çocuk sağlığı ve korun­
ması üzerinde pek faideli olacak ve dolayısiyle de çocuk ölümünün medeni memleketler seviyesine'
düşeceği muhakkaktır.
Vekâletin çocuk sağlığı mevzuu üzerinde ciddiyetle durması ehemmiyetle tavsiyeye şayandır.
Befik Saydam Merkez Hıfzıssıha Müessesesinin kuruluşu gününden beri birçok hastalıklarımızın
vaktinde önlenmesine medar feragatli ve verimli çalışmasının burada takdir ve şükranla anmak iste­
riz. Bu müessesenin her sene hazırladığı serom ve aşıların memleket ihtiyacını karşılamakta gös­
terdiği büyük hizmet ve yapmış olduğu tahlillerldeki memnuniyet verici isabet büyük bir yekûna baliğ