Erişkin Temel ve İleri Yaşam Desteği

advertisement
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Erişkin Bireylerde
Temel ve İleri Yaşam Desteği
Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
www.ahmetemreazakli.com
Eski Yıllarda…
•
16. yüzyılda cansız beden ile soğuk kavramı bütünleştirilmiştir. Bedenin
ısındıkça canlanacağına inanılmış, insan vücudu farklı şekilde sıcak hava
akımına maruz bırakılmıştır.
– Cansız kişinin ağzına duman üflenmesi…
– Cansız kişinin battaniyelere sarılması…
– Cansız kişinin rektumuna tütün üflenmesi…
•
Modern yeniden canlandırma yöntemlerinin temelleri ise 1891’de ilk
göğüs kompresyonu ile başlamıştır. Bunu 1947’de ilk defibrilasyon ve
1956’da ilk ağızdan ağıza solunum izlemiştir. Akabinde otomatik eksternal
defibrilatörler, resüsitasyon komiteleri vb. modern müdahaleye geçiş
dönemi yaşanmıştır.
•
Tüm bu gelişmelere rağmen hala başarı oranı %6’dır. Şahitli ventriküler
fibrilasyonda % 46-74!
www.ahmetemreazakli.com
1
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Yaşam Bir Haktır! Hepimiz İçin!
www.ahmetemreazakli.com
Kardiyak Arrest Nedir ?
•
Kalp, dolaşım sistemi içerisinde bir pompa görevi üstlenmekte ve kanı tüm
vücuda pompalamaktadır.
•
Kalbin kanı pompalayamayacak hale gelmesi durumuna ‘Kardiyak Arrest’
denir.
•
Kardiyak arresti takiben 1-3 dakika sonunda solunum merkezi de perfüze
olamayacağı için solunum da durur.
•
Hastaların % 25-30’unda ani kardiyak arrestin başlangıç ritmi ventriküler
fibrilasyondur. (VF)
www.ahmetemreazakli.com
2
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Solunum Arresti Nedir ?
•
Solunum sisteminin
oksijenlenmesidir.
•
Akciğerlerin bu görevi göremeyecek hale gelmesi durumuna ‘Solunum
Arresti’ denir.
•
Solunum arrestini takiben 3-8 dakika sonrasında kardiyak arrest de
gerçekleşecektir.
temel
görevi,
kalbin
pompaladığı
kanın
www.ahmetemreazakli.com
Altın Dakikalar!
•
Geri dönüşsüz hasarların oluşumunu önlemek ve en kısa sürede hastaya
müdahale etmek için gerekli zaman dilimine ‘Altın Dakikalar’ denir.
•
Yalnızca 3-4 dakika ! Belki daha da az !
•
TYD 4 dakikanın altında, İYD 8 dakikanın altında başlatılmış olmalıdır.
•
Her geçen dakikada yaşama oranı % 7-10 azalmaktadır.
www.ahmetemreazakli.com
3
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Bazı Kavramlar
•
K PA : Kardiyopulmoner arrest.
•
K P R ( C P R ) : Kardiyopulmoner resusitasyon.
•
K P S R : Kardiyopulmoner serebral resusitasyon.
– Spontan kalp atımı, spontan solunum ve beyin fonksiyonlarının tekrar
kazandırılma çabasıdır.
www.ahmetemreazakli.com
TYD – İYD ?
•
Temel yaşam desteği, ilaç ve ekipman desteği olmaksızın eğitimini almış
tüm bireyler tarafından uygulanabilecek kurtarma girişimleridir.
•
İleri yaşam desteği, eğitimli ve profesyonel sağlık ekibi tarafından
uygulanabilen; ilaç ve ekipman destekli kurtarma girişimleridir.
www.ahmetemreazakli.com
4
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
TYD
•
TYD’de kurtarıcı hastanın kalp ve akciğerlerinin görevini üstlenir. Bu süreçte
pompalanamayan ve oksijenlenemeyen kanın, kalıcı hasarları önleme
amaçlı görevlerini yerine getirmesi sağlanmaya çalışılır.
•
Arrestlerin nedeni % 82.4 oranında kardiyak etkenlere bağlıdır.
www.ahmetemreazakli.com
Olay Gelişim Zinciri
 Dolaşımın durması 
 15-30 saniye sonra beyin dolaşımının bozulmasına bağlı bilinç kaybı 
 30-40 saniye sonra pupil dilatasyonu 
 1-3 dakika sonunda dolaşımın bozulmasına bağlı solunum merkezinin
perfüze olamaması 
 Solunumun durması !
•
Hipotermi haricinde, kalp durduktan 6 dakika sonra, kalıcı beyin hasarı
oluşmaya başlar!
– 0-4 dk: Geri dönüşsüz beyin hasarı yok.
– 4-6 dk: Beyin hasarı görülebilir.
– 6-10 dk: Beyin hasarı olasılığı yüksek.
– 10 dk üzeri: Geri dönüşsüz beyin hasarı.
www.ahmetemreazakli.com
5
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Yaşam Zinciri
•
Erken tanıma ve yardım çağrısı
– Bir hastada gelişen göğüs ağrısının kardiyak kaynaklı olup olmadığını anlayabilmek ekstra
öneme sahiptir. Belirtileri takiben ilk saat içerisinde en az % 21-33 arasında akut myokard
iskemisine bağlı olarak kardiyak arrest gelişir.
•
Erken CPR
– VF ritmi ile gelişen ani kardiyak arrestlerde sağkalımı 2-3 kat arttırabilir.
– Yalnızca göğüs kompresyonu dahi hayat kurtarıcıdır.
•
Erken defibrilasyon
– Kollaps durumunda ilk 3-5 dakika içerisinde KPR’ye ilave olarak defibrilasyon hayatta
kalma şansını % 49-75 arttırır.
– Gecikmenin her dakikası hayatta kalma oranını % 10-12 azaltır.
•
Erken postresüsitasyon bakım
www.ahmetemreazakli.com
6
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
TYD-Özet Dikkat Noktaları
•
Beyin oksijensizliğe 3-5 dakika dayanabilir!
•
Yanıtsız hasta ?  Yardım çağır!  Havayolunu aç!  Normal solunum
faaliyeti yok mu ?  112  30 göğüs kompresyonu  2 kurtarıcı soluk 
30 göğüs kompresyonu  …
•
Masaja ne kadar devam edelim ?
–
–
–
–
Sinüs ritm alana kadar!
Enerjimiz bitene kadar !
Değişim yapıyorsak, masajı kesintiye uğratmadan !
Dışardaysak ekip gelene kadar !
www.ahmetemreazakli.com
2015 AHA Güncellemesinde
Temel Konular (Eskiden, Şimdi?)
•
ABC yerini CAB’ye bırakmıştır. (C: Dolaşım, A:Havayolu, B:Solunum)  Sorunların nedeni azalan kalp
debisidir. Solunum başlangıçta daha önemsizdir. Ayrıca iç çekme tarzındaki solunum hareketleri ve
bası nedeniyle akciğerlerin iniş ve kalkışı, fizyolojik yeterliliği sağlamaya bir süre yetmektedir.
•
Tek kurtarıcı için masaj ve solunum oranı 30:2 olarak belirlenmiştir. (Dakikada en az 100-120 bası
yapılmalıdır.)
•
Kalp masajında bası derinliği en az 5 cm, en fazla 6 cm olarak belirtilmiştir.
•
Aşırı ventilasyondan kaçınılmalıdır. (Ortalama 6 saniyede 1 ventilasyon önerilir. Her ventilasyon
için 6-7 ml/kg tidal hacim yeterlidir.)
•
Olabildiğince masaja ara verilmemeye çalışılmalıdır!
•
Her bası sonrası, göğüs kafesinin geriye dönüşüne izin verilmelidir.
•
Eğer opioid şüpheli bir acil durum mevcutsa, Naloksan olaya dahil edilmelidir.
www.ahmetemreazakli.com
7
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Havayolu Açıklığı Önerileri
•
Servikal travma düşünülüyorsa ‘Jaw Thrust’ manevrası uygulanır. Çene
yukarı kaldırılır ve öne itilir.
– Eğer havayolu açıklığına rağmen solunum hasta tarafından sağlanamıyorsa
sekonder nedenleri ekarte etmeyi unutmayınız!
• Havayolunda yabancı cisim ?  Ağız boşluğunu parmaklarınızla
tarayabilirsiniz.
• Anafilaksi ? Ödem ?
– Hastada takma diş varsa mutlaka uzaklaştırılmalıdır.
•
Tıpta yarar / zarar oranı müdahale şeklini belirleyebilir.
– Eğer hastada servikal travma var, ancak jaw thrust’a rağmen havayolu açıklığını
sağlayamıyorsak; bu durum hastanın hayatını tehdit ediyorsa ‘head thin’
yapabilirsiniz. Çünkü servikal travmadan daha öncelikli olan, hastanın hayatta
kalmasıdır.
www.ahmetemreazakli.com
www.ahmetemreazakli.com
8
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Recovery Position (İyileşme Pozisyonu)
•
Temel yaşam desteği uygulamasına yanıt alındığında (Spontan solunum + Arterlerden nabız
alınması) hastaya iyileşme pozisyonu verilir.
•
Bu pozisyonun amaçlarına değinirsek:
–
–
–
–
–
•
Hasta yan pozisyonda yatacağı için hem solunumu daha rahat sağlar, dil geriye düşerek havayolunu
kapamaz; hem de kusma vb. durumlarda aspirasyon önlenmeye çalışılır.
Stabil bir pozisyon hedeflenir.
Tam laterale yakın bir pozisyon sağlanmalıdır.
Pozisyon göğüs kafesine baskı kuracak şekilde solunumu engellememelidir.
30 dakika aynı pozisyonda kalırsa, altta kalan koldaki basıyı önlemek için pozisyon değiştirilmelidir.
İyileşme pozisyonuna alınan bir hastanın özellikle solunumu çok dikkatli takip edilmelidir.
Tekrarlayan bir kardiyopulmoner arrest oluşabilir!
www.ahmetemreazakli.com
İYD
•
D: Defibrilation  VF/VT şoklanabilir ritmlerdir. Asistoli ya da nabızsız
elektriksel aktivitede masaja devam edilir.
•
C: Circulation  Dolaşım sağlanmasında bası derinliği, sayısı gibi
faktörlerde TYD ile fark yoktur. Ekstra olarak ritm değerlendirilmesi ve
buna uygun tedavi planlanması söz konusudur.
•
A: Airway  Altın standart endotrakeal entübasyondur. Entübasyon için
vakit kaybı 30 saniyeyi aşmamalıdır. Eğer mümkün değilse ek yöntemler
değerlendirilmelidir. (Airway-ambu-maske, LMA, fastrach LMA, buji vb.)
•
B: Breath  %100 oksijen eşliğinde solunum desteği sürdürülmelidir. 6-7
ml/kg tidal hacimde ve 6 saniyede 1 solunum şeklinde devam etmelidir.
www.ahmetemreazakli.com
9
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Şoklanabilir / Şoklanamaz Ritmler
•
Öncelikle yanıtlanması gereken soru, neden
defibrilasyon ? Verilen şokla beklenen, mevcut
elektriksel aktiviteyi kalbin hangi bölümünden
çıkıyorsa çıksın susturmak ve oluşacak ritmin
fizyolojik olmasını sağlamaktır.
•
EKG, alan derslerinde daha detaylı olarak
incelenecek olsa da bu kısımda da ufak bir özetinden
bahsetmek yanlış olmayacaktır:
–
–
–
–
–
Kalp aktif bir elektriksel akvitive ile çalışır.
Aktivite ilk olarak SA noddan başlar. (Sinoatriyal düğüm)
Ardından atriyum kası liflerine yayılır ve buradan AV
nodda depolarizasyon dalgası gecikmeye uğrar.
Buradan ileti his demetine geçer. Septumda ayrılır ve sağsol dallara geçer. Sol dal da kendi içinde ikiye ayrılır.
İletim kendi içinde purkinje lifleri denen özelleşmiş doku
aracılığıyla yayılır.
www.ahmetemreazakli.com
Kalbin Elektriksel Aktivitesi
www.ahmetemreazakli.com
10
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Kalbin Ritmi
•
Sinüs
ritm
neden
normal ritm olarak
değerlendirilir ?
 Elektriksel aktivitenin,
bahsedildiği
gibi
sinoatriyal
noddan
başlaması
doğalfizyolojik olanıdır. Buna
normal kalp ritmi yani
sinüs ritmi denir.
 Eğer bu aktivite sinüs
düğümden başlamayıp,
farklı bir noktadan
başlarsa bu normal bir
kalp
ritmi
olarak
değerlendirilmez.
www.ahmetemreazakli.com
Şoklanabilir Ritmler
www.ahmetemreazakli.com
11
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Ventriküler Fibrilasyon
•
Bütün kalp aritmilerinin en ciddisidir.
Sonlandırılmadığı takdirde hızla mortal
sonuçlara neden olur. Ventriküler kas lifleri
bağımsız bir şekilde kasılmaya başlamıştır.
•
Ventrikül kası içinde dolaşan elektriksel
uyarı önce bir bölümü, ardından bir başka
bölümü ve daha sonra bir başkasını derken
pek çok uyarı oluşturur. Bu uyarılar kendi
kendilerini geri besleyerek pek çok
kontrolsüz kasılmaya neden olur.
•
Pek çok kasılma ve gevşeme birbirini takip
ederken kalp asla gerekli pompalama
görevini sağlayacak düzeyde kasılamaz.
Serebral kan akımının durmasına bağlı
olarak 4-5 saniye içinde hastanın bilinci
kapanır.
QRS gözlenmeyen, dezorganize EKG!
www.ahmetemreazakli.com
Nabızsız Ventriküler Taşikardi
•
Bu ritmde uyarının ventrikül kasına yayılması
anormal yolla olmaktadır. Hızlı tekrarlayan
ventriküler erken vurular söz konusudur.
•
QRS’ler anormal ve geniştir.
•
12 derivasyonun hepsinde geniş ve anormal
QRS’ler görülür.
•
P dalgası görülmez. Ayırtedilebilen T dalgası
yoktur.
www.ahmetemreazakli.com
12
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Nabızsız Elektriksel Aktivite ve Asistoli
 NEA
 NEA
 NEA
 ASY
Aralıksız masaja devam edilir. Şoklanamaz ritmlerdir. Atropin kullanımı önerilmez!
İnce dalgalı VF ile asistoli karıştırılmamalı, iyi ayırtedilmelidir !
www.ahmetemreazakli.com
Genel Yaklaşım Önerileri
•
İleri yaşam desteğinde en önemli nokta şoklanabilir ritmlerde
defibrilasyonun en erken zamanda uygulanabilmesidir. Bilinç kaybını
başlatan ilk ritm de zaten genelde VF’dir.
•
Yanıtsız olan hastada hızlı şekilde solunum kontrolü yapılır. Solunum yoksa
ya da gasping solunumu mevcutsa derhal kompresyona başlanır. (30:2)
Hasta defibrilatöre/monitöre bağlanır.
•
Eğer şoklanabilir ritm varsa (VF/nVT) derhal 1 şok uygulanır. Ardından hiç
beklemeden kompresyonlara devam edilir. (2 dakika!)
•
Eğer şoklanamaz ritm varsa (ASY/NEA) 30:2 döngüsü devam eder.
www.ahmetemreazakli.com
13
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Şoklanabilir Ritmlerde Algoritma
•
Şoklanabilir ritm var! (VF/nVT)  1. şok  Derhal 2 dk 30:2  2. şok 
Derhal 2 dk 30:2  VF/VT devam ediyorsa Adrenalin 1 mg  3. şok 
Derhal 2 dk 30:2 + Adrenalin 1 mg + Amiodaron 300 mg  4. şok!
•
İpuçlarım !
 Bir kişi monitör / defi vb. hazırlarken, bağlantı yaparken diğer kişi mutlaka etkin göğüs
kompresyonlarına başlamalıdır. Yeniden canlandırma işleminde hayat kurtarıcı temel
işlem etkin göğüs kompresyonlarıdır !
 Göğüs kompresyonu sonlandırıldı ve şok uygulanacaksa, şokun en kısa sürede
uygulanmasını sağlayın. Ve şoku takiben etkin kompresyon derhal devam etsin !
Saniyeler dahi çok önemlidir.
 Şoktan sonra uzun ara vererek ritmi değerlendirmeye, arter palpe etmeye çalışmayın.
Defibrilasyon amacına ulaşsa dahi arteriyel atımlar hemen gelmeyebilir. Siz bu sürede
masaja devam edin, asla ara vermeden !
 Adrenalin uygulamadan iyi düşünün! Dönen bir ritmi tekrar VF/VT’ye döndürebilirsiniz!
Spontan solunumun başladığı bir hastaya Adrenalin uygulamayın !
www.ahmetemreazakli.com
Defibrilasyon
• ‘Nereye, ne kadar, nasıl’
– Defibrilatörler 2 tiptir: Monofazik ve bifazik.
– Monofazikler, şok dalgasını bir yönde
gönderirler. Elektrik akımı bir elektrottan
diğerine akar. Etkili olması için daha yüksek joul
değerlerine ihtiyacımız olur ki bu da yanıklara
neden olabilmektedir.
– Bifazik defiler ise akımı iki yönde iletirler. Daha
düşük şok miktarıyla etkin sonuç alabilmemiz
mümkündür. Birinci fazla akım bir elektrottan
diğerine akarken, ikinci fazda ters yönde de akar.
www.ahmetemreazakli.com
14
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Defibrilasyon
•
Defibrilasyona;
– Bifazik ile 150-200 J
– Monofazik ile 360 J enerji seviyesiyle
başlanabilir.
•
İkinci ve sonraki şoklar bifazikte 150-360 J,
monofazikte 360 J ile devam eder.
•
Defibrilasyon esnasında hastaya, hastaya
bağlı materyallere (Ambu vb.), hastanın
yattığı yatağa/sedyeye temas etmek çok
tehlikelidir !!!
www.ahmetemreazakli.com
Prekordial Thump
•
Sadece şok uygulanabilir ritmlerin varlığında ve
ilk birkaç saniye içerisinde etkin olabilir.
•
Nabızsız ventriküler taşikardide başarı oranı
daha yüksektir!
•
Sıkıca yapılmış yumruğun ulnar tarafıyla 20 cm
yükseklikten sternumun 3’te 1’lik alt kısmına
hızla vurulmasıyla gerçekleşir.
•
Defibrilasyonu ve yardım çağırma etkinliklerini
geciktirmemelidir !
www.ahmetemreazakli.com
15
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
OED
•
Otomatik eksternal defibrilatörler!
•
Özellikle
erken
defibrilasyonun
sağlanabilmesinde, halkın da kullanımı
için tasarlanmıştır.
•
Ritmi otomatik algılar ve şok verir.
•
Sağkalımı arttırır.
www.ahmetemreazakli.com
Resüsitasyonda Havayolu
•
En iyi, en güvenli, en etkin yöntem  Orotrakeal entübasyon !
– Entübe bir hastada ventilasyon için kompresyonlara ara vermeye gerek
yoktur. En etkin CPR da zaten kompresyona ara verilmeyen CPR’dır.
– Regürjitasyona ve aspirasyona yönelik iyi bir önlemdir.
•
Ancak!
– Doğru yerleşimden emin olunmalıdır!  ETCO2
– İşlem güçlüğüyle karşılaşılıyorsa, resüsitasyonun
verdirmemelidir.
seyrine
ara
www.ahmetemreazakli.com
16
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
CPR’da Kapnografi
•
Kapnografi kullanımı endotrakeal entübasyonun doğruluğunda standarttır.
•
Ayrıca resusitasyon etkinliği için de kriterdir.
•
ETCO2 < 10 ise kalp masajı etkin değildir!
•
Entübe hastada dirençli olarak end tidal karbondioksitin 10’un altında
seyretmesi, geri dönüşün olanaksız olduğunu gösterir.
www.ahmetemreazakli.com
Terapotik Hipotermi
•
12-24 saat boyunca 32-34 0C’ye kadar soğutma önerilmektedir.
•
Bu sayede hücre ölümü engellenir. Kalp ve beyin korunmuş olur.
www.ahmetemreazakli.com
17
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Kardiyak Arrestte Geri
Döndürülebilir Nedenler – 4H
•
Hipoksi
– Endotrakeal tüp yerinde olmalıdır. Mutlaka kapnograf ile karbondioksit çıkışı
gözlenmelidir.
– Tüp içeri fazla itilirse tek akciğer ventilasyonu (Sağ!) gerçekleşebilir. Tüp seviyesi
kontrol edilmelidir. Bilateral solunum sesleri duyulmalıdır.
•
Hipovolemi
– Herhangi bir iç kanama, aktif dış kanamalar, ciddi kan kayıpları özellikle nabızsız
elektriksel aktiviteye neden olabilir!
– Acil operasyon, intravasküler volümün tamamlanması!
•
Hiper/Hipo-Kalemi-Metabolik Problemler
– Resüsitasyon esnasında mutlaka kan gazı alınmalı, hastanın metabolik durumu
sorgulanmalıdır. Asidoz var mı, potasyum düzeyi nedir vb.
– Hiperkalemi, hipokalsemi ve kalsiyum kanal blokerlerinin aşırı dozlarında iv
kalsiyum klorid önerilir!
•
Hipotermi
– Boğulma olgularında hipotermiden şüphelenebilirsiniz!
www.ahmetemreazakli.com
Kardiyak Arrestte Geri
Döndürülebilir Nedenler – 4T
•
•
•
•
Tansiyon Pnömotoraks
– NEA’nın primer nedenlerindedir.
– Derhal iğne dekompresyonu ya da toraks tüpü takılması önerilir.
Kardiyak Tamponad
– Tanılanması zordur. Resüsitasyonda USG ile tanı konabilir.
– Girişimsel tedavisi gerekir. (İğne ile perikardiyosentez ya da açık
torakotomi)
Toksinler
– Mevcutsa antidotlar işe yarayabilir.
Tromboz
– Tromboembolik ya da mekanik dolaşım obstrüksiyonunun en sık
nedeni yaygın pulmoner embolidir. Acil fibrinolitik ajan uygulanması
böyle bir şüphede işe yarayacaktır.
www.ahmetemreazakli.com
18
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Resüsitasyonda Farmakoloji
•
İlk seçenek Adrenalin!
– Myokardial kontraksiyonu uyarır.
– Serebral ve koroner perfüzyonu arttırır.
– 3-5 dakika bir 1 mg !
•
Antiaritmikler !
– Resüsitasyonda kullanımları sınırlıdır.
– İlk 3 şoktan sonra devam eden VT/VF’de Amiodaron 300 mg, 20 ml % 5 dekstroza sulandırılarak
önerilir. Tedaviye rağmen devam eden VF/VT’de 150 mg ek doz uygulanır. (Tromboflebit riski
nedeniyle santral yolla, yoksa da kalın bir periferik yolla uygulanmalıdır!)
– Amiodaron yavaş ve iv sıvı replasmanıyla uygulanmalıdır. (Ani hipotansiyon / bradikardi)
– Amiodaron’a alternatif  Lidocaine! 1-1.5 mg/kg önerilir. Etkinliği hipokalemi ve hipomagnezemide
azalır.
•
Atropin !
– Asistolinin esas nedeni artmış vagal tonus değil myokardial patoloji olduğundan, rutin Atropin
kullanımının yararı tartışmalıdır.
– Hemodinamik instabil durumlarda kullanılabilir.
• Maksimum 3 mg!
• 0.5 mg’ın altındaki dozlarda paradoksal bradikardi!
www.ahmetemreazakli.com
Bikarbonat Kullanımı
•
Kardiyak arrestte kombine solunumsal ve metabolik asidoz mevcuttur.
– En etkin tedavi: Göğüs kompresyonu + Ventilasyon
•
Kana verilen sodyum bikarbonat  Kanda karbondioksite ayrışır.  Mevcut karbondioksit
hücre içine girer.  Ağırlaşmış hücre içi asidoz + myokard depresyonu !  Azalmış oksijen
sunumu !  Artmış sodyum yükü !
•
Bikarbonatın rutin kullanımı önerilmez.
•
Ne zaman, nasıl ?
– Sadece yaşamı tehdit eden hiperkaleminin eşlik ettiği kardiyak
arrestlerde, trisiklik antidepresanlarla zehirlenmelerde ve ph’ın 7.1’in
altına indiği durumlarda !
www.ahmetemreazakli.com
19
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
Sıvı Seçimi
•
İdeal: İzotonik, Laktatlı Ringer.
•
Hipovolemik olgularda kolloid solüsyonlar (Voluven vb.) etkin olabilir.
•
Resüsitasyonda dekstrozlu solüsyonlardan kaçınılmalıdır. Dekstroz
intravasküler alanda redüstribüsyona uğrar, hiperglisemiye neden olur. Bu
da kardiyak arrest sonrası nörolojik durumu olumsuz etkiler.
www.ahmetemreazakli.com
İlaç Uygulama Yolları
•
Periferik kalın damar yolları, mümkünse
kalbe en yakın noktalardan açılmalıdır.
•
En ideal yol santral venöz yoldur.
•
İntraosseoz (Kemik içi) yol da kullanılabilir
yollar arasındadır. Tibial ve humeral
bölgelerden uygulanabilir.
•
Günümüzde
endotrakeal
yol
önerilmemektedir. Kullanılan yüksek hacimde
ilaçlarla
gaz
değişiminin
olumsuz
etkilenebileceği düşünülmektedir.
www.ahmetemreazakli.com
20
Acil Yardım ve Afet Yönetimi Ders Notları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
12.10.2017
İntraosseoz Yol
www.ahmetemreazakli.com
Sorusu Olan ?
www.ahmetemreazakli.com
42
21
Download