Anestezide Ek İlaçlar ve Tedaviler

Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Anestezide Ek İlaçlar ve
Tedaviler
Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O.
www.ahmetemreazakli.com
Şimdiye kadar bahsettiğimiz ilaçlar
•
Sedatif ve hipnotikler
Barbitüratlar (Sekobarbital,
pentobarbital vb.)
o
Trankilizanlar (Fenotiazinler,
Butiforenonlar vb.)
o
Benzodiazepinler
(Midazolam, Lorazepam,
Diazepam vb.)
Narkotik analjezikler
o
Fentanyl
o
Remifentanyl (Ultiva)
o
Alfentanyl (Rapifen)
o
Petidin=Meperidin
(Dolantin=Aldolan)
o
Tramadol
(Contramal=Tradolex)
o
Morfin
İnhalasyon anestezikleri
o
Azot protoksit
o
Sevofluran
o
İsofluran
o
Desfluran
•
o
•
•
İntravenöz anestezikler
Propofol
Tiyopental (Penthotal)
Etomidate
Ketamin
Depolarizan kas gevşeticiler
(Nöromuskuler blokerler)
o
Süksinilkolin (Lysthenon)
Nondepolarizan kas gevşeticiler
(Nöromuskuler blokerler)
o
Rokuronyum (Esmeron)
o
Vekuronyum (Norcuron)
o
Pankuronyum (Pavulon)
o
Atrakuryum (Tracrium)
o
Sisatrakuryum (Nimbex)
o
Mivakuryum (Mivacron)
Antikolinesterazlar
o
Neostigmine
Rokuronyum ve Vekuronyum
Antagonisti
o
Sugammadeks (Bridion)
o
o
o
o
•
•
•
•
•
•
•
•
H1 reseptör antagonistleri
(Antihistaminikler)
o
Difenhidramin=Feniramin
(Avil, Aviject, Benison)
H2 reseptör antagonistleri
o
Ranitidin (Ulcuran, Ranitab,
Raniver)
Antiasitler
o
Sodyum Sitrat
Antidopaminerjikler
o
Metoklopramid (Metpamid,
Primperan, Metoplon)
www.ahmetemreazakli.com
1
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Neden Ek İlaç Gereksinimi ?
1.
Hastanın ameliyat sonrası ağrısının kontrolü için idame analjeziklere ihtiyaç duyulur. Bu analjezik ilaçların kendi
içinde ayrıldığı gruplar vardır.
2.
Uygulanan çoklu ilaçlar nedeniyle, ilaçların gastrointestinal olumsuz etkilerini yok etme amaçlı mide koruyucu
ilaçlar eklenebilir. Ayrıca mide volüm ve asiditesine yönelik de ek ilaç uygulamaları anestezinin her aşamasında
gerekebilir.
3.
Uygulanan ilaçlara bağlı alerjik reaksiyonların tedavi edilmesi gerekebilir.
4.
Genel anestezi uygulamasının kendisine bağlı olarak ya da hastanın solunumsal anlamda sahip olduğu sorunlara
paralel olarak, solunum sistemine yönelik ilaç tedavileri yapmak gerekebilir.
5.
Hastanın idrar çıkışını düzenlemek, durumun patolojik sonuçlarını engellemek amacıyla diüretikler (İdrar
söktürücüler) vermek gerekebilir.
6.
Sıvı-elektrolit dengesini düzenleme amaçlı ek sıvılar vermek, ek elektrolitler uygulamak gerekebilir.
7.
Kalp atımı ve kan basıncı üzerine direk etkili ilaçlar uygulamak gerekebilir.
8.
Konvülziyonları önlemek, olası epileptik nöbetleri engellemek gerekebilir.
www.ahmetemreazakli.com
Analjezikler
•
Ameliyat esnasındaki ağrının kontrolü, daha önceki derslerde de
belirttiğimiz gibi narkotik analjezikler ile sağlanmaktadır.
– Anestezi indüksiyonunda; Fentanyl, Alfentanyl
– Anestezi idamesinde; ek doz Fentanyl ya da Alfentanyl, alternatif olarak da
Remifentanyl (Ultiva) infüzyonu
– Postoperatif (Ameliyat sonrası) ağrı kontrolü amacıyla; Morfin, Meperidin ya
da Tramadol
•
Narkotik analjezikler, insizyona (Cerrahi kesiye) bağlı ağrının kontrolünde
endikedir / etkindir.
•
Doku travmasına bağlı sızlama tarzı periferik ağrıların kontrolünde ise
‘Nonsteroid Antiinflamatuarlar’ denilen gruptaki nonopioid (Narkotik
olmayan) ağrı kesiciler etkindir. Bu ilaçlar da herhangi bir kontrendikasyon
(Uygulamaya engel bir durum, özellik) yoksa, mutlaka tedavi planına dahil
edilmelidir.
www.ahmetemreazakli.com
2
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Nonsteroid Antiinflamatuarlar
•
E t k i M e k a n i z m a l a r ı : Siklooksijenaz (COX) enzimi prostoglandin
sentezini uyarır. Prostoglandinler; inflamasyon esnasında salınan ve ağrılı
uyarana duyarlılığı arttıran moleküllerdir. NSAİİ ilaçlar, COX enziminin
aktivitesini inhibe eder. (Azaltır.) Bu sayede prostoglandin mediatör
salınımı azaltılmış olur.
•
Dolayısıyla;
– Analjezik etki oluştururlar. (Ağrıyı keserler.)
– Antiinflamatuar etki oluştururlar. (İnflamasyonu tedavi ederler.)
– Antipiretik etki oluştururlar. (Ateşi düşürürler.)
www.ahmetemreazakli.com
NSAİİ İlaçların Olumlu Etkileri
•
•
•
•
•
•
•
•
Ağrıya duyarlılığı azaltırlar. Ağrı eşiğini yükseltirler. Bazı çalışmalar, cerrahi insizyon
öncesinde uygulanan NSAİİ ilacın; ağrı eşiğini ciddi anlamda yükselttiğini
göstermiştir. (Preemptif analjezi) Bu olgularda postop dönemde narkotik
analjeziklerin yüksek dozlarına gereksinim, ciddi düzeyde azalır. Opioidlerle sinerjist
etki oluştururlar.
İnflamatuar yanıtı azaltırlar. (Ağrı, ateş, kızarıklık, ödem vb. belirtiler inflamasyon
belirtileridir. Ayak bileği burkulması olan bir hasta, sadece ağrısı için değil bu
bölgede inflamasyonun tedavisi içinde NSAİİ kullanır. Bu nedenle ağrı yoksa bu
ilaca gerek yok anlayışı yanlıştır.)
NSAİİ ilaçlara bağımlılık gelişmez. Opioidlerde bağımlılık görülebilirken, bu ilaçların
kullanımı rahatlıkla kesilebilir ve hastada iyileşme sonrası psikojenik olarak ek
ihtiyaç oluşmaz.
NSAİİ ilaçlar, solunum depresyonuna neden olmazlar.
NSAİİ ilaçlar, narkotik analjezikler kadar bulantı ve kusma oluşturma
mekanizmasına sahip değildirler.
Genelde uzun etkili ilaçlardır.
NSAİİ ilaçlar, sedasyon oluşturmazlar. Bilinç düzeyinde değişim meydana
getirmezler.
Pupilleri etkilemezler.
www.ahmetemreazakli.com
3
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
NSAİİ İlaçların Olumsuz Etkileri
•
Trombosit agregasyon inhibisyonu
– Trombositler (Plateletler) biraraya gelerek kanın pıhtılaşmasını sağlarlar. Bir damar kesisi
olduğunda, bölgede tıkaç oluştururlar. Nonsteroid antiinflamatuarlar, bu bir araya gelme
mekanizmasını baskılayabilirler. Sonuç olarak kanın pıhtılaşması zorlaşabilir, kanamaya meyin
artabilir.
•
Gastrik ülserasyon
•
Renal disfonksiyon / Hepatik hasar
– NSAİİ ilaçların uygulandığı her hastaya mutlaka mide koruyucu ilaçlar da uygulamak gerekir.
– Renal disfonksiyon, böbreklerin işlevini görememesidir. Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar,
direk böbrek yoluyla atılırlar. Böbrek fonksiyonlarında bozukluk olan hastalara ya da renal
anlamda riskli hastalara kesinlikle uygulanmazlar.
– Karaciğer hastalarında da nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar kontrendikedir. (Uygulanamaz)
•
•
•
•
Astımı tetikleyebilirler.
Alerjik reaksiyonlara neden olabilirler.
Tinnitus’a (Kulak çınlaması) neden olabilirler.
Aseptik menenjite (Beyin ve beyin zarlarının iltihaplanması) neden olabilirler.
www.ahmetemreazakli.com
Klinikte Sık Kullanılan NSAİİ İlaçlar
•
•
•
•
•
Diklofenak (Dikloron, Voltaren, Cataflam, Dolorex vb.)
Tenoksikam (Oksamen-L, Tilcotil vb.)
Deksketoprofen Trometamol (Arveles)
Lornoksikam (Xefo)
Metamizol (Novalgine)
www.ahmetemreazakli.com
4
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Parasetamol (Asetaminofen)
•
•
•
•
•
•
Parasetamol, antiinflamatuar değildir.
Etki mekanizması net olarak gösterilememiştir. COX-3 inhibisyonunun etki mekanizmasını
açıklayabileceği düşünülmektedir.
Oral (Parol tablet), rektal (Paranox, Spazmo-Panalgine Suppozituar vb.) ve intravenöz (Parol 1
gr flakon) formları mevcuttur.
Analjezik ve antipiretik (Ateş düşürücü) etkili bir ilaçtır.
Postoperatif analjezide çocuk hastalarda ve erişkinlerde güvenle kullanılabilir.
2 4 s a a t t e m a k s i m u m d o z u 4 g r a m d ı r.
– Belirgin olarak karaciğerde Sitokrom P450 enzimi tarafından yıkılır.
– Çok az bir bölümü değişmeden idrarla atılır.
•
Toksisitesi tehlikelidir. (Bilinç açık olur. Hastada bulantı ve kusma belirginleşmiştir. Karın ağrısı
tarif edebilir. Sebepsiz terleme nöbetleri görülebilir. Ciddi cilt döküntüleri tipiktir. 48 saat
sonrasında karaciğer yetmezliği gelişebilir. Geç dönemde kan şekerinde anlamsız yükseliş
mevcuttur. Son safhada periferik vazodilatasyona bağlı şok tablosu gelişir.)
•
Mideyi olumsuz etkilemez. Trombosit fonksiyonlarını bozmaz. Antikoagülan ilaçların etkilerini
arttırmaz.
www.ahmetemreazakli.com
Postoperatif Ağrı
•
Postoperatif ağrının tedavisinde;
– Lokal anesteziklerden yararlanılabilir. (Topikal Marcaine uygulaması)
– Nonsteroid antiinflamatuarlar
•
•
•
•
•
Hasta 16 yaş ve altında değilse
Karaciğer fonksiyon bozukluğu yoksa
Böbrek fonksiyon bozukluğu yoksa
Alerji hikayesi yoksa
Kanama problemi yoksa
– Parasetamol
• Çocuklarda Parol 10 mg/kg dozdan IV güvenle uygulanabilir.
• Erişkin hastalarda 1 gram flakon, IV infüzyon şeklinde verilebilir.
– Narkotik analjezikler
• Dolantin (Operasyon bitimine yarım saat kala, 0.5 mg/kg IV ya da 1 mg/kg IM)
• Tramadol (Operasyon bitimine yarım saat kala erişkin hastalarda 100 mg, çocuk
hastalarda 0.5 mg/kg IV) – Postoperatif bulantı ve kusmaya dikkat!
• Morfin (Önerilen dozu 0.1-0.2 mg/kg IV)
– Morfin’in 1 ampulü 10 mg’dır. 5 mg’lık doz intraop operasyon bitimine yarım saat kala uygulanır.
Kalan doz ise titrasyonlar halinde ihtiyaca göre uygulanır.
– Morfin’in subkutan enjeksiyonu da tercih edilebilmektedir. Etkisi daha uzun sürer.
www.ahmetemreazakli.com
5
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Örnek Postop Analjezi Planı
• Laparoskopik Kolesistektomi op. sonrası;
1.
Nonsteroid antiinflamatuar olarak Deksketoprofen Trometamol
–
Arveles – 50 mg – IVP (İntravenöz Puşe)
2. Parasetamol
–
3.
Narkotik analjezik
–
•
Parol 1 gram Flakon – İnfüzyon
Dolantin 50 mg – IVP (İntravenöz Puşe)
Klinik pratikte Parol flakon içerisine Contramal ya da Dolantin
konulması da sıklıkla tercih edilebilmektedir.
www.ahmetemreazakli.com
H1 Reseptör Antagonistleri
•
H1 reseptörleri aktif hale geldiğinde;
– Kaşıntı, kızarıklık, hipotansiyon, taşikardi, bağ ağrısı, ağrıya artmış duyarlılık
(Prostoglandin üretimi), histamin salınımı, bronşial obstrüksiyon (Tıkanıklık)
görülür.
– H1 reseptör antagonistleri, tüm bu etkileri yok eden ilaçlardır.
– Anestezi pratiğinde karşımıza gelen temsilcileri; F e n i r a m i n ( A v i l ) ,
Difenhidramin
(Allenik)
ve
Dimenhidrinat
( D r a m a m i n e ) ’ t ı r.
•
•
•
•
Sedatif etkileri mevcuttur.
Ciddi anlamda antiemetik etkinlikleri mevcuttur.
Diğer santral sedatiflerle uygulanmadıklarında, ciddi solunumsal etkileri yoktur.
Astmatik durumlarda terapötik değildir. Ancak histamin salınımına bağlı
bronkokonstrüksiyonu önlerler.
• Histamin salınımına bağlı hipotansiyona olumlu etkilerinin olması için, beraberinde bir H2
reseptör blokeri ile uygulanmalıdırlar.
• Antihistaminikler, üst solunum yolu enfeksiyonu semptomlarını baskılarlar.
• Anestezik madde gereksinimini azaltan ilaçlardır.
www.ahmetemreazakli.com
6
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Gastrointestinal Sisteme Etkili İlaçlar
• H 2 r e s e p t ö r b l o ke r l e r i  Gastrik asiditeyi azaltırlar. (Gastrik
Ph’ı yükseltirler.)
– Klinik pratikte: Ranitidin = Ulcuran, Ranitab, Raniver vb.) Diğer
temsilcileri; Simetidin ve Famotidin.
– Bu ajanların hızlı bolus uygulanmaları, ender olarak hipotansiyona (Kan
basıncının=Tansiyonun düşmesi) ve arreste (Kalbin durması) neden
olmuştur.
– Bu ajanlar direk olarak böbreklerden atılır.
– İdeal kullanım zamanı, ameliyat öncesi en az 2 saattir.
www.ahmetemreazakli.com
Gastrointestinal Sisteme Etkili İlaçlar
•
Antiasitler  Mide sıvısının asiditesini azaltırlar.
– Sodyum Sitrat
• Oral 10 ml kadar operasyon öncesi verilir.
• Günümüzde kullanımı azalmıştır.
•
Prokinetikler  Bağırsaklardaki kasılmaların sıklığını arttıran ilaçlardır.
Bunlar gastrik volümün (Mide içeriğinin) boşalımını hızlandırırlar.
– Metoklopramid
• Antidopaminerjik bir ilaçtır. Dopamin reseptörlerini antagonize eder. Bu yönüyle bir
antiemetik etkinliği vardır ancak bu klinik düzeyde postop dönem için anlamsız bir etkidir.
• Hızlı IV uygulanması, abdominal krampa neden olabilir.
• Feokromasitomalı hastalarda tümörden katekolamin salgılanmasına neden olarak
hipertansif kriz oluşturur.
• Uyanık hastalarda intihar eğilimi, ajitasyon, kontrol altına alınamayan anksiteye tablosuna
neden olabilir.
• Bağırsak tıkanıklığı olan hastalarda kesinlikle kontrendikedir.
• Metoklopramid, gastrik asiditeye herhangi bir olumlu ya da olumsuz etkide bulunmaz.
www.ahmetemreazakli.com
7
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
POBK Risk Analizi
•
•
•
•
•
•
•
Kadın hastalarda bulantı ve kusma daha sıktır.
Sigara içmeyen kişilerde bulantı ve kusma daha sıktır.
Taşıt tutma hikayesi olan kişilerde bulantı ve kusma riski daha yüksektir.
Volatil anesteziklerin, azot protoksitin kullanımı; intraoperatif opioid kullanımı riski arttırır.
Cerrahi süredeki her 30 dakikalık uzama, POBK sıklığını % 60 yükseltir.
Cerrahinin tipi, bulantı ve kusmayı etkileyebilir. (KBB girişimleri, laparoskopik girişimler vb.)
Hipovolemi, yetersiz sıvı replasmanı.
– O n d a n s e t r o n : ( Z o f e r, Z o n t r o n )
• B u g ü n k l i n i k p r a t i k t e e n e t k i n a n t i e m e t i k t i r.
• Operasyonun sonunda uygulanır.
• Deksametazon (Dekort) da Ondansetron’a eşit etkinlikle
oluşturabilmektedir. Bunu 4 mg gibi küçük dozlarda sağlayabilir.
• Ciddi yan etkileri bildirilmemiştir.
• 0.1 mg/kg dozda IV uygulanmalıdır.
antiemetik
etki
– Dimenhidr inat: (Drama mine )
• İnatçı bulantı ve kusma tablolarında, 1 mg/kg dozla alternatif olarak kullanılabilir.
www.ahmetemreazakli.com
Ödem / Spazm Önleyici İlaçlar
•
Metilprednisolon (Prednol)
– Glukokortikoidler sınıfına ait bir kortikosteroid ajandır.
– Anestezi pratiğinde özellikle havayoluna bağlı spazmların tedavisinde etkindir.
Üst havayolu ödemini akut dönemde azaltır ve etkisi 12-36 saat kadar devam
eder.
– Bazı temel etkilerinin bilinmesi önemlidir:
• Glukokortikoidler, insüline zıt yönde etki yaparlar. Kan şekerini yükseltirler. Diyabetik ve
geriatrik hastalarda dikkatli olunmalıdır.
• İmmunsupresif etkiye sahiptirler. (Bağışıklık sistemini baskılarlar. Bu da hastanın
enfeksiyonla mücadelesinde olumsuz bir etkidir. Yine aynı etki ile üst solunum yolu
enfeksiyonlarının belirtilerini baskılaması, semptomatik bir tedavi sağlar. Bu tedavi
enfektif tabloyu ağırlaştıracağından sakıncalıdır.) İmmunsupresif etkilerinden yararlanılan
klinik uygulamalar özellikle organ nakilleridir.
• Epilepsi öyküsü olan hastalarda nöbetleri tetikleyebilirler.
• Ödem önleyici ilaçlardır. Ancak kronik kullanımları, ekstra ödem nedeni olabilir. (Sodyum
ve su geri alımını tetikleme, hidrojen ve potasyum kaybını sağlama aracılığıyla)
• Uzun süreli tedavi sonrasında kaslarda erime, kemiklerde zayıflama, topikal
uygulamalarda cildin incelmesi gibi ek sorunlar oluştururlar.
– Prednol, gastrik asiditeyi arttırır. Beraberinde mutlaka H2 reseptör blokeri
olan Ranitidin uygulanır.
www.ahmetemreazakli.com
8
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Ödem / Spazm Önleyici İlaçlar
•
Deksam etazo n (Dekort)
– Metilprednisolon’ın
maksimum
etkisi
akut
dönemde
başlarken,
Deksametazon’un maksimum etkisi daha geç başlar. Ancak daha uzun sürer.
• Prednol etki başlangıcı hemen, etki süresi 12-36 saat = Orta etkili grupta,
Dekort etki başlangıcı IV uygulamalarda yine dakikalar içinde başlasa da
maksimum etkisi 12 saatte ortaya çıkar, daha uzun sürer. (>36 saat)
– Özellikle beyin cerrahisi girişimlerinde, beyin ödemine yönelik profilaktik
olarak kullanılır.
– Alerjik reaksiyonlarda ya da alerjik reaksiyona yatkın hastalarda (Atopik
olgular) kullanımı sıktır.
– Beraberinde mutlaka gastrik asiditeye yönelik önlem alınmalıdır. (H2 reseptör
blokerleri)
– Akut tedavilerde değil, kronik tedavilerde uygulanması daha anlamlıdır.
– Düşük dozlarında dahi, Ondansetron kadar etkin bir
a n t i e m e t i k e t k i s a ğ l a r.
www.ahmetemreazakli.com
B ro n ş G e n i ş l eti c i ( B ro n kod ilatatö r ) İ l a ç l a r
•
Adenozin isimli nörotransmitter, bronkokonstrüksiyona (Bronşların daralmasına)
neden olur. Bronş genişletici ilaçlar (Bronkodilatatörler) Adenozin’i inhibe ederler.
(Baskılarlar.)
•
Anestezi pratiğinde sık karşılaşılacaklar:
 Aminofilin (Teofilin) = Aminocardol, Carena, Teobag
 Adrenalin (Epinefrin)
 Salbutamol (Ventolin)
 Magnezyum
www.ahmetemreazakli.com
9
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Bronkodilatatörler
•
A m i n o f i l i n ( Te o f i l i n )
– Carena (Aminocardol) 10 ml’lik 240 mg ampul şeklindedir. Teobag ise 100 ml’lik bir sıvı
solüsyon şeklindedir. Her iki form da intravenöz olarak uygulanır.
– Adenozin’i inaktive ederek etkin bir bronkodilatasyon sağlar.
•
•
Bronkospazm durumlarında
Astım ataklarında
– Hızlı enjeksiyon kan basıncında dramatik düşüşe, ani kalp durmalarına neden olabilir.
– Aşırı dozlarda ajitasyona ve hatta konvülziyonlara (Ani istemsiz kasılmalar) neden olabilir.
– Uzun süreli kullanımının meydana getireceği toksik belirtiler; ajitasyon, deliryum, bulantı,
kusma, kalp ritm bozukluklarıdır. (Genelde taşiaritmi ile karakterize=Kalp hızının artışıyla
gerçekleşen ritm bozuklukları)
– Klinik pratikte Teobag, serum setiyle setlendikten sonra yarım saat gibi bir
süreye yayılacak şekilde infüzyonla verilir.
– Aminocardol;
• 5 ml yavaş bolus puşe, 5 ml sıvı içine katılabilir.
• Ayılma safhasında spontan solunumun uyarılması amacıyla 4 ml kadar
puşe verilebilir.
www.ahmetemreazakli.com
Bronkodilatatörler / Adrenalin
•
α2 agonisttir. [Arteriyollerde vazokonstriksiyon ve kan basıncında artış.]
 Beta-1 Sempatik Etki: Kalbin kasılma gücünün ve atım sayısının artırılması, dolayısıyla kalp debisinin artırılması.
 Beta-2 Sempatik Etki: Bronşiyal dilatasyon oluşturması.
 Alfa Sempatik Etki: Periferik vazokonstrüksiyon oluşturması.
•
Kalp durmalarında ilk uygulanacak ilaçtır.
•
Şiddetli anafilaktik reaksiyonlarda da Adrenalin uygulanır. Çünkü Adrenalin mediatör
salınımını azaltır, alerjik reaksiyonda aşırı histamin salınımına bağlı vazodilatasyon nedeniyle
oluşan hipotansiyonu tedavi eder, kardiyak outputu arttırır. Ayrıca etkin bir bronkodilatasyon
sağlar. Çünkü histamin salınımı sonucu, bronşlarda da konstriksiyon meydana gelmekte ve
oksijenasyonu bozmaktadır.
•
Lokal anesteziklerin etki süresini uzatmada kullanılır. Buradaki etki mekanizması; damarda
vazokonstriksiyon oluşması, dolayısıyla da lokal anesteziğin absorbsiyonunu geciktirmesi
şeklindedir.
•
Nazal dekonjestan olarak kullanılabilir.
•
Adrenalin’i kalp krizinde, anjina pektoriste (göğüs ağrısı), hipertansiyonda, hipertiroidizmde
kullanmak kontrendikedir.
www.ahmetemreazakli.com
20
10
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Magnezyum Sülfat
•
Magnezyum insan vücudunda adenozinden sonra en güçlü vazodilatördür. Antianginaldir.
Antiaritmiktir. İntraoperatif anestezi yönetiminde perioperatif analjeziye adjuvan olarak
kullanımı üzerine çalışmalar yapılmakta ve olumlu sonuçlar alınmaktadır.
•
Antikonvülziftir.
•
Kas gevşeticilerin etkisini arttırır.
•
Renal yolla atılır. Renal yetmezliği olan hastalarda zorunlu olmadıkça kullanılmamaktadır.
•
Astım ataklarında ve feokromasitoma cerrahisinde etkindir.
•
Uterus hiperaktivitesini azaltır ve uterus kan akımını iyileştirir.
•
Magnezyum Toksisitesi  İdrar çıkışı, solunum sayısı ve patella refleksi değerlendirilir.
Toksisite şüphesi varsa IV Kalsiyum Glukonat (1 gr) ya da Kalsiyum Klorid (300 mg) verilerek
magnezyum etkisi antagonize edilebilir.
www.ahmetemreazakli.com
21
Diüretikler (İdrar Söktürücüler)
•
Anestezi pratiğinde sıklıkla 2 diüretik kullanılmaktadır:
1.
2.
•
Furosemid (Lasix)
Mannitol
F u r o s e m i d , loop diüretikleri isimli bir gruba aittir.
–
Loop diüretikleri, böbrek fonksiyonları çok bozuk olan hastalarda dahi
sodyum ve klor başta olmak üzere; kalsiyum, magnezyum ve hidrojenin
atılımını sağlar. Renal kan akımını arttıran ilaçlardır.
•
•
Akut konjestif kalp yetmezliği, hiperkalemi, hiperkalsemi, akut böbrek yetmezliği
durumlarında ilk tercihtir.
M a n n i t o l , daha çok beyin cerrahisi olgularında serebral ödemi
azaltmak için tercih edilir. Ayrıca kafa içi basıncı artışı görülen olgularda,
göz içi basıncı artışı görülen olgularda, şoka bağlı böbrek yetmezliğinde,
ilaç zehirlenmelerinde ve travmalarında öncelikli tercih edilir.
–
Kullanımında dehidratasyona ve hipernatremiye neden olabilir.
www.ahmetemreazakli.com
11
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Anestezi Pratiğinde Önemli Antidotlar
• Narkotik analjeziklerin antagonisti, N a l o k s a n ’dır.
– Ülkemizde 0.4 mg/1 ml ampul formu mevcuttur.
– Özellikle mü reseptöre afinitesi daha fazladır. Belirgin bir agonist etkisi
mevcut değildir.
– Opioidlerin etkilerini hızla antagonize eder.
• Uygulanmasını takiben hastada aşırı ağrıya neden olabilir, tüm
analjezik faaliyeti sonlandırır. Bu akut ağrı, ciddi sempatik uyarıya
neden olabilir. Bu da taşikardi, hipertansiyon ve akciğer ödemine
neden olabilir.
• Naloksan’ın etkisi kısadır. Tekrarlayan analjezik etki, geç dönem
tekrarlayan solunum depresyonuna neden olabileceğinden ek dozlar
gerekebilir.
• Nonopioid (Opioid, narkotik olmayan) analjeziklere etkisi yoktur.
www.ahmetemreazakli.com
Anestezi Pratiğinde Önemli Antidotlar
• Benzodiazepinlerin antagonisti, F l u m a ze n i l ’dir.
– Uygulanmasını takiben anksiyete tablosu gerçekleşebilir.
– Bulantı ve kusma, uygulamayı takiben nadir değildir.
– Genellikle istenilen geri dönüş elde edilene kadar 0.2
mg/kg dozda IV olarak uygulanabilir.
www.ahmetemreazakli.com
12
Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI | İKBÜ Anestezi
Programı Ders Notları
5.4.2017
Anestezi Pratiğinde Önemli Antidotlar
• Rokuronyum
ve
S u ga m m a d e ks ’tir.
Vekuronyum
antagonisti,
– 2-4 mg/kg dozda uygulanabilir.
www.ahmetemreazakli.com
Ta rtı şma & S o ru - C eva p & D e ğe rl e n d irme
www.ahmetemreazakli.com
26
13