uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
BAŞBAKANLIK
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Ağustos 2010
YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2010 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
1
-2010 Yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2010 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
5
-2010 Yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2010 Aylık
1
Tablo-2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-4:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2009-2010 Haziran )
3
Tablo-5:
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı - (20092010 Haziran)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -(2009-2010
Haziran)
4
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 Haziran)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009-2010 Haziran )
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2009-2010 Haziran)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20092010 Haziran)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20092010 Haziran)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı (1954-2010 Haziran)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2010
Aylık)
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009 – 2010 Haziran)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2005 2010 Haziran)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi 1
2010 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Haziran ayında 531 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2010Aylık
(Milyon $)
Ocak
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
422
488
521
830
430
531
272
336
317
566
122
187
263
309
295
434
131
202
Giriş
264
310
296
436
135
203
Çıkış
-1
-1
-1
-2
-4
-1
Diğer Sermaye*
9
27
22
132
-9
-15
Gayrimenkul (Net)
150
152
204
264
308
344
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler Kaynak : T.C.Merkez Bankası
1
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2010 Haziran
ayında 203 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Sermaye girişinin; 59 milyon doları
mali aracı kuruluşların faaliyetlerinden gelmiştir (Tablo-2).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2010 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Şubat
1
0
55
18
1
1
1
1
0
1
13
17
40
28
0
4
52
32
1
16
264
Mart
0
0
2
156
4
2
11
0
4
1
134
18
61
28
0
7
30
6
0
2
310
Nisan
6
0
1
93
3
5
13
4
0
6
62
19
69
24
0
48
17
9
0
10
296
3
0
17
33
8
1
1
1
0
1
21
311
16
12
1
5
18
12
0
8
436
Mayıs
4
0
3
37
13
2
3
1
3
1
14
18
12
17
0
1
31
10
0
2
135
Haziran
0
0
3
38
3
2
0
0
5
11
17
41
5
14
6
3
59
8
0
26
203
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
203 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 161 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
Tablo 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2010 Aylık
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak
Şubat
169
7
17
72
8
4
61
3
0
4
54
0
34
33
32
1
1
0
264
258
12
135
17
36
2
56
12
0
21
0
0
19
12
7
2
7
1
310
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
2
Mart
248
18
49
17
69
2
93
8
0
8
0
0
32
22
13
4
10
0
296
Nisan
396
16
19
12
6
2
341
21
0
6
0
0
13
12
11
1
1
0
436
Mayıs
88
13
15
15
13
3
29
4
0
16
0
0
27
20
19
0
8
0
135
Haziran
161
44
1
39
2
6
69
2
0
25
0
4
11
10
9
2
0
0
203
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
2010 yılı Ocak-Haziran döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 3.222
milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2010 yılının ilk altı
ayında toplam 1.644 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2009 -2010/Haziran)
(Milyon $)
Ocak-Haziran
2009
%Değişim
2010
4.270
3.222
-24,5
3.494
1.800
-48,5
3.238
1.634
-49,5
Giriş
3.245
1.644
-49,3
Çıkış
-7
-10
--
256
166
-35,2
776
1.422
83,2
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
Diğer Sermaye*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Haziran döneminde 1.644 milyon ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 424 milyon doları elektrik, gaz ve su sektöründen kaynaklanmıştır (Tablo 5).
Tablo 5- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2009-2010/Haziran)
(Milyon $)
Ocak-Haziran
Sektörler
2009
22
1
42
755
93
39
29
190
40
51
313
1.468
81
228
6
99
259
257
4
23
3.245
T arım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve T aşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B .Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
E lektrikli Optik Aletler İmalatı
M otorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
T optan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2010
14
0
81
375
32
13
29
7
12
21
261
424
203
123
7
68
207
77
1
64
1.644
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
2010 yılı Ocak-Haziran
döneminde nakit sermaye girişinin %80,3’ü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo 6).
T ablo 6- U lus lararas ı D oğrudan Y atırım G irişle rinin Ülkelere Göre D ağılım ı -(2009-2010/Haz iran)
( M ily o n $ )
Ocak-H azira n
Ül kel er
20 09
A B Ü lk eleri
Alm an ya
Fr an sa
H o lla nd a
İ ng iltere
İ ta lya
D iğer AB Ülkeler i
D iğer Av r up a Ü lkeleri ( AB Har iç)
A frik a Ü lk eleri
A .B .D .
K anad a
O rta - Gü n ey A merik a v e K arayip ler
A sya
Y akın v e O rta D o ğu Ü lkeleri
K ö rfez Ü lkeleri
D iğ er Ya kın ve O rta d o ğu Ülkeler i
D iğer A sya Ü lkeler i
D iğer Ü lk eler
T o pla m
2 010
2 .6 59
1 62
5 34
1 55
1 04
2 18
1 .4 86
1 67
0
1 42
0
10
2 55
1 58
57
61
97
12
3 .2 45
1.320
110
236
172
134
19
649
50
0
80
54
4
136
109
91
10
27
0
1.644
Geçici Veriler, Kay nak : T.C. Merk ez Bank ası
4
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
2010 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Haziran ayında 77 adet uluslararası sermayeli şirket kurulmuş olup, 15 adet yerli
sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009-2010 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2009
2010(Ocak-Haziran)
% Değişim
Yeni
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
İştirak
184
174
189
167
180
233
206
213
179
207
200
206
2.338
44
46
57
44
49
55
47
46
45
49
40
63
585
Şube
Toplam
8
3
2
1
7
9
5
4
4
1
12
8
64
Yeni
İştirak
201
199
251
205
200
75
------1.131
236
223
248
212
236
297
258
263
228
257
252
277
2.987
46
46
42
35
34
15
------218
Şube
Toplam
5
7
9
6
5
2
------34
252
252
302
246
239
92
------1.383
6,8
13,0
21,8
16,0
1,3
-69,0
--------
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
2010 yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
2010 yılı Haziran ayı sonu itibariyle 1.165 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 218 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir
(Tablo 8).
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009 - 2010/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Haziran
2009
Yeni
% Değişim
2010
1.127
1.131
0,4
İştirak
295
218
-26,1
Şube
30
34
13,3
1.452
1.383
-4,8
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
5
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Haziran döneminde; 1.383 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan
ve perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile imalat sanayi
sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9). İmalat sanayiinde faaliyette bulunan
uluslararası sermayeli şirketlerde gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı birinci sırada yer alırken,
bunu kimyasal madde ve ürünleri imalatı ile makine ve teçhizat imalatı izlemektedir.
2010 yılı Ocak-Haziran döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 107
adet uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştirak gerçekleşmiştir. Bu
şirketlerin 24 adedi imalat sanayinde, 21 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe, 16 adedi
elektrik, gaz ve su sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2009-2010/Haziran)
( Şirket Sa yısı)
2009
Sektörler
<50.000$
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
50.000$ 200.000$
2010 (Ocak-Haziran)
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ 500.000$
>500.000$
Toplam
30
33
174
24
6
19
9
9
107
76
124
473
82
139
9
292
110
21
26
129
15
6
13
7
5
83
29
125
323
60
92
2
130
42
3
8
40
3
1
3
4
3
26
4
23
82
15
21
3
18
7
6
4
41
7
5
4
4
1
20
23
30
55
17
16
4
36
10
60
71
384
49
18
39
24
18
236
132
302
933
174
268
18
476
169
9
18
77
17
3
9
7
0
41
18
56
231
45
87
1
139
48
4
8
58
15
2
9
4
0
28
14
53
170
26
45
1
58
16
3
0
22
0
1
4
0
0
17
2
4
29
5
8
0
12
9
2
4
24
4
0
8
0
2
10
16
13
21
3
9
0
9
6
18
30
181
36
6
30
11
2
96
50
126
451
79
149
2
218
79
1.542
979
224
242
2.987
729
453
94
107
1.383
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
6
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Haziran döneminde kurulan 1.383 adet uluslararası sermayeli şirketin, 576
adedi AB ülkeleri, 341 adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 227 adedi ise diğer Avrupa ülkeleri
ortaklı şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Haziran)
( Şirket Sayısı)
2009
Ülkeler
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
<50.000$
792
283
81
115
313
215
16
14
93
79
14
10
281
66
39
80
96
104
17
1.542
50.000$ 200.000$
2010 (Ocak-Haziran)
200.000$>500.000$
500.000$
424
161
36
60
167
143
16
13
31
22
9
5
258
65
48
78
67
83
6
979
82
32
10
12
28
41
5
0
14
8
6
0
52
23
9
8
12
29
1
224
125
37
19
18
51
32
2
0
10
7
3
2
48
14
10
7
17
23
0
242
Toplam
<50.000$
1.423
513
146
205
559
431
39
27
148
116
32
17
639
168
106
173
192
239
24
2.987
315
106
37
39
133
121
17
7
37
34
3
4
157
28
14
64
51
62
9
729
50.000$ 200.000$
168
61
23
27
57
80
14
4
13
9
4
1
128
27
25
45
31
44
1
453
200.000$500.000$
>500.000$
37
10
7
4
16
12
1
0
3
2
1
1
33
6
3
12
12
6
1
94
56
18
5
8
25
14
1
0
6
5
1
0
23
1
3
9
10
6
1
107
Toplam
576
195
72
78
231
227
33
11
59
50
9
6
341
62
45
130
104
118
12
1.383
Geçici Veriler , Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2010 yılı Haziran ayı sonu itibariyle 20.386 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 4.669 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 25.055 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
T ab lo 11- Y ıllar İ tiba riyle Kuruluş T ürlerine Gö re Ulu slararası Serm ayeli Şirketlerin Sayısı
( Ş irket S ay ısı)
Yıl
1 954-2004 ( B irikimli )
Y eni
İş tira k
1491
2 005
6.408
2.040
2 006
2 007
Şube
T opl am
459
293
52
8.192
2.551
2.387
2.823
625
644
63
63
3.075
3.530
2 008
2.623
647
67
3.337
2 009
2 010/H aziran
2.33 8
58 5
64
2 .987
1.13 1
21 8
34
1 .383
19.750
4.669
636
25.055
G enel Toplam
Geçici V eriler, K ay nak : Hazine Mü steşarlığ ı
7
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
25.055 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
imalat sanayi, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı ile
tekstil ürünleri imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Haziran
Sektörler
2009
31
36
195
27
4
20
13
10
121
69
132
431
92
144
11
236
75
1.452
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
8
(1954-2010/Haziran)
2010
18
30
181
37
6
30
11
1
94
50
126
451
79
149
2
218
79
1.383
Genel Toplam
387
510
4.311
481
452
483
353
242
2.298
514
2.331
7.491
1.746
2.172
297
4.002
1.294
25.055
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
25.055 adet uluslararası sermayeli firmanın ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 13.417 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 4.256 adet firma ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.256 adet) ve Hollanda (1.842 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı (2009-2010/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Haziran
(1954-2010/Haziran)
Ülkeler
2009
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2010
704
260
62
105
277
212
33
64
53
11
8
305
80
55
76
94
114
18
9
87
12
1.452
576
195
72
78
231
227
44
59
50
9
6
341
62
45
130
104
118
19
7
92
12
1.383
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
9
Genel Toplam
13.417
4.256
1.842
2.256
5.063
3.305
448
1.241
1.071
170
134
4.464
792
719
1.308
1.645
1.753
392
167
1.194
293
25.055
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
25.055 adet uluslararası sermayeli firmanın illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul
ilinin 13.613 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (3.097 adet),
Ankara (1.685 adet) ve İzmir (1.497 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
T ablo 14- U lus lararas ı Sermay eli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre D ağılımı (İ lk 10 İl)
Şirket Sa yısı
(195 4-20 10/Ha ziran)
İl
İSTA NB U L
13 .613
A N TA LY A
3 .097
A N KA R A
1 .685
İZMİR
1 .497
M UĞ LA
1 .368
B U RSA
494
A Y DIN
432
M ERSİN
418
K O CA ELİ
A D AN A
295
184
D iğe r İller
1 .972
T oplam
25.055
Geçici Veriler, Kay nak : Hazine Mü steşarlığ ı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 13.613 adet uluslararası sermayeli firmanın başta toptan ve
perakende ticaret (4.838 adet) olmak üzere, imalat sanayi (2.452 adet), gayrimenkul kiralama ve iş
faaliyetleri (2.034 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı (1954-2010/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
İstanbul
Antalya
Ankara
İzmir
Muğla
100
182
2.452
227
293
319
206
96
1.311
285
823
4.838
571
1.284
253
2.034
791
75
22
190
28
6
16
3
-137
20
598
439
564
306
8
731
117
23
106
240
19
9
13
33
10
156
119
198
464
72
76
8
261
118
54
51
374
69
25
34
34
17
195
33
107
471
75
98
9
159
66
18
8
53
5
5
1
1
-41
1
200
104
281
164
7
487
45
13.613
3.097
1.685
1.497
1.368
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
10
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri 2
2010 Haziran ayında Hazine Müsteşarlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 20
adet proje kapsamında yaklaşık 353 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2010 yılının ilk altı aylık döneminde belgelendirilen yatırım projesi sayısı 97 adede, belge
kapsamındaki yatırımların tutarı ise 2,4 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16). Söz konusu
yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam yatırım tutarının (2,4 milyar ABD Doları) %16,5’i
uluslararası ortaklar tarafından karşılanacaktır.
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -2010 Aylık
Ocak
Belge Adedi
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
16
16
13
21
11
20
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
158,1
538,7
110,4
251,1
947,1
353,0
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
237,0
811,2
168,0
376,2
1.448,0
558,0
6,4
0,2
44,4
18,3
0,9
45,8
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
97 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 75 adedi imalat, 16 adedi hizmetler, 4 adedi madencilik
ve taşocakçılığı, 2 adedi ise tarım ve ormancılık sektörlerinde düzenlenmiştir.
2
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
(Milyon $)
Ocak-Haziran
2005
2006
2007
2008
10.031
20.185
22.047
18.269
7.860
4.270
3.222
8.190
17.263
19.121
15.332
6.078
3.494
1.800
8.134
16.982
18.394
14.698
5.931
3.238
1.634
Giriş
8.535
17.639
19.137
14.733
6.013
3.245
1.644
Çıkış
-401
-657
-743
-35
-82
-7
-10
Diğer Sermaye*
56
281
727
634
147
256
166
Gayrimenkul (Net)
1.841
2.922
2.926
2.937
1.782
776
1.422
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
2009
2009
2010
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2005
5
2
40
785
68
180
174
13
13
106
231
4
80
68
42
3.285
4.018
29
74
103
8.535
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
2006
2007
2008
5
1
122
1.866
608
26
601
54
53
63
461
112
222
1.166
23
6.696
6.957
99
265
105
17.639
6
3
337
4.211
766
232
1.109
48
117
70
1.869
568
285
165
33
1.117
11.662
560
177
13
19.137
23
18
152
3.931
1.252
189
200
226
236
77
1.751
1.068
331
2.084
24
170
6.069
656
149
58
14.733
2009
42
1
213
1.713
214
78
339
223
58
233
568
1.727
277
404
48
382
497
559
101
49
6.013
Ocak-Haziran
2009
22
1
42
755
93
39
29
190
40
51
313
1.468
81
228
6
99
259
257
4
23
3.245
2010
14
0
81
375
32
13
29
7
12
21
261
424
203
123
7
68
207
77
1
64
1.644
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
2005
2006
2007
2008
2009
Ocak-Haziran
2009
2010
AB Ülkeleri
5.006
14.489
12.601
11.051
4.749
2.659
1.320
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
391
2.107
383
166
692
1.267
1.646
3
88
26
8
1.756
1.678
1.675
2
78
2
8.535
357
439
5.069
628
189
7.807
85
21
848
121
33
1.927
1.910
1.783
3
17
115
17.639
954
367
5.442
703
74
5.061
373
5
4.212
11
494
1.405
608
311
196
797
36
19.137
1.211
679
1.343
1.336
249
6.233
291
82
863
23
60
2.361
2.199
1.978
96
162
2
14.733
485
617
784
346
284
2.233
308
1
254
52
19
618
305
167
77
313
12
6.013
162
534
155
104
218
1.486
167
0
142
0
10
255
158
57
61
97
12
3.245
110
236
172
134
19
649
50
0
80
54
4
136
109
91
10
27
0
1.644
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
15
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2009
2010 (Ocak-Haziran)
Yeni
İştirak
Şube
47
59
288
36
13
27
18
16
178
97
230
757
124
209
13
388
126
2.338
13
10
86
13
5
12
6
1
49
32
67
154
48
49
5
80
41
585
0
2
10
1
0
0
0
1
8
3
5
22
2
10
0
8
2
64
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
16
Toplam
Yeni
İştirak
Şube
60
71
384
50
18
39
24
18
235
132
302
933
174
268
18
476
169
2.987
16
23
151
29
6
22
11
1
82
32
101
377
68
115
2
179
67
1.131
2
6
23
6
0
8
0
0
9
18
19
66
11
26
0
35
12
218
0
1
7
2
0
0
0
0
5
0
6
8
0
8
0
4
0
34
Toplam
18
30
181
37
6
30
11
1
94
50
126
451
79
149
2
218
79
1.383
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
1954-2004
Ocak-Haziran
2005
2006
2007
2008
2009
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2009
2010
1954-2010
/Haziran
Toplam
131
138
1.937
233
242
232
145
141
944
89
338
3.048
710
691
121
658
331
34
50
400
39
66
37
27
21
210
9
312
708
162
222
19
487
148
42
48
441
44
50
39
54
17
237
42
404
752
194
266
48
660
178
49
82
497
38
49
58
46
23
283
75
477
808
207
284
43
828
180
53
91
471
40
21
48
46
21
295
117
372
791
220
292
46
675
209
60
71
384
50
18
39
24
18
235
132
302
933
174
268
18
476
169
31
36
195
27
4
20
13
10
121
69
132
431
92
144
11
236
75
18
30
181
37
6
30
11
1
94
50
126
451
79
149
2
218
79
387
510
4.311
481
452
483
353
242
2.298
514
2.331
7.491
1.746
2.172
297
4.002
1.294
8.192
2.551
3.075
3.530
3.337
2.987
1.452
1.383
25.055
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
17
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2004
2005
2006
2007
2008
2009
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
4.182
1.405
652
536
1.589
981
146
496
453
43
54
1.657
177
249
540
691
574
191
74
309
102
8.192
1.513
462
189
297
565
311
52
104
90
14
14
375
54
56
118
147
159
30
16
113
23
2.551
1.926
540
257
453
676
356
42
132
111
21
11
396
82
70
104
140
163
24
13
126
49
3.075
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
18
2.027
557
249
436
785
471
48
160
127
33
20
492
118
107
103
164
271
41
23
207
41
3.530
1.770
584
277
251
658
528
50
142
124
18
12
564
131
86
140
207
229
44
13
172
42
3.337
1.423
513
146
205
559
431
66
148
116
32
17
639
168
106
173
192
239
43
21
175
24
2.987
Ocak-Haziran
2009
2010
704
260
62
105
277
212
33
64
53
11
8
305
80
55
76
94
114
18
9
87
12
1.452
576
195
72
78
231
227
44
59
50
9
6
341
62
45
130
104
118
19
7
92
12
1.383
1954-2010
/Haziran
Toplam
13.417
4.256
1.842
2.256
5.063
3.305
448
1.241
1.071
170
134
4.464
792
719
1.308
1.645
1.753
392
167
1.194
293
25.055
Ağustos 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2005-2010/Haziran)
2005
Belge Adedi
2006
2007
2008
2010
(OcakHaziran)
2009
199
145
198
211
183
97
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
3.266,7
1.721,5
3.917,7
5.394,4
10.810,0
2.358,5
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
4.415,0
2.516,5
5.187,0
7.152,8
16.653,2
3.598,4
51,7
36,1
49,1
50,2
62,2
16,5
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
19