bölüm 6 - Doç. Dr. Serkan Ada

BÖLÜM 6
Veritabanları ve
Veritabanı Yönetim Sistemleri
Doç. Dr. Serkan ADA
Veri Yönetiminde Geleneksel Dosya
Yaklaşımı
Kaliteli Bilginin Özellikleri
• Doğru (accurate)
• Zamanlı (timely)
• İlgili (relevant)
• Yeterli (sufficient)
• Maliyetine değer (worth its cost)
 Kaliteli bilgiye sahip olunmasındaki en büyük engel, bilişim sistemlerindeki
verilerin yetersiz düzenlenmesi ve korunmasıdır.
Veri Yönetiminde Geleneksel Dosya
Yaklaşımı
Veri Hiyerarşisi
Veri Yönetiminde Geleneksel Dosya
Yaklaşımı
Geleneksel Dosyalama Yaklaşımındaki Sorunlar
•Ana personel
dosyası
•Maaş bordrosu
dosyası
•Sosyal güvenlik
dosyası
•Emeklilik dosyası
Veri Yönetiminde Geleneksel Dosya
Yaklaşımı
Geleneksel Dosyalama Yaklaşımındaki Sorunlar
Veri fazlalığı ve tutarsızlığı: Aynı veri birden fazla dosyada tutulabilir, ve
bundan dolayı dosyalar arasında tutarsızlıklar oluşabilmektedir.
Program-veri bağımlılığı: Programlardaki değişiklik verilerde değişiklik
yapmayı gerektirebilir.
Esnekliğin olmaması: Plansız ve anlık bilgi ihtiyaçlarında, bilginin elde
edilmesi çok zaman alabilir.
Zayıf güvenlik: Veri yönetimi ve kontrolü zayıf olduğu için, hangi veriye kimin
eriştiğinin kontrolü çok zor olur.
Verilerin paylaşılmasında ve uygunluğundaki eksiklik: Birimler arasında
program farklılığı olmasından ve dosyaların da bağlantılı
olmamasından ötürü bilgi paylaşımı zordur.
Veri Yönetiminde Veritabanı Yaklaşımı
Veritabanı, verileri merkezileştirerek ve gereksiz verileri kontrol ederek birçok
uygulamaya etkin olarak veri sunmak için oluşturulmuş veri topluluğudur.
Örneğin: Bir işletme, çalışanlarının verilerini ayrı bilişim sistemlerinde ve ayrı
dosyalarda (personel, maaş bordro, sosyal güvenlik, vb.) depolamak
yerine, tek bir insan kaynakları veritabanı oluşturabilir.
Veritabanı yönetim sistemi (VTYS), bir örgütün verileri merkezileştirmesine,
onları etkin biçimde kullanmasına imkan veren ve uygulama programları
tarafından depolanan verilere erişmesini sağlayan yazılımdır.
Veri Yönetiminde Veritabanı Yaklaşımı
İlişkisel Veritabanı Yönetimi Sistemleri
• İlişkisel veritabanları, verileri ilişkiler olarak ifade edilen iki boyutlu tablolar
şeklinde temsil etmektedir.
• Her bir tablo bir varlık(öğe) ve onun öznitelikleri hakkında veriler
içermektedir.
İlişkisel VTYS Örnekleri:
Veri Yönetiminde Veritabanı Yaklaşımı
Birincil Anahtar
Yabancı Anahtar
Veri Yönetiminde Veritabanı Yaklaşımı
Veri Yönetiminde Veritabanı Yaklaşımı
Veritabanı Yönetimi Sistemlerinde Sorgulama ve Rapor Etme
• Çoğu VTYS, veri eklemek, değiştirmek, silmek ve veriyi çağırmak için
kullanılan veri manipülasyon dili olarak tanımlanan özelleştirilmiş bir dile
sahiptir.
• Bugün en önemli ve en çok kullanılan veri tanımlama ve manipülasyon dili
Yapısal Sorgulama Dili (SQL: Structured Query Language) dir.