Hizmet İçi Eğitim ve Halk Eğitim Programları Hakkında Genelge

Hizmet İçi Eğitim ve Halk Eğitim Programları Hakkında Genelge
Sayısı:3800
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı
SAYI:B100KSD0000071/3800
KONU:HİE ve Halk Eğitim Programları
................................ VALİLİĞİ
(İl Sağlık Müdürlüğü’ne)
Kanser dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli bir sağlık sorunu olup, öldürücülüğü yanında,
sakatlıklar, ekonomik ve iş gücü kayıpları yönüyle gündemdeki yerini korumaktadır. Sebebi bilinen
ölümler sıralamasında 2.sırada yer almaktadır.
Aralık 2001’de Bakanlıkça "HERKESE SAĞLIK Türkiye’nin Hedef ve Stratejileri" kitabı yayınlanmış
olup, Başkanlığımız belirlenen hedef ve stratejiler doğrultusunda çalışmalarına başlamıştır. Bu hedef
ve Stratejiler:
HEDEF 2: 2020 yılına kadar, toplum sağlığı açısından önemli bulaşıcı olmayan hastalıkların sıklığını
ve bunlara bağlı erken ölüm, sakatlık ve işgörememezliği azaltarak yaşam kalitesini yükseltmek.
2.3. 2020 yılına kadar, 65 yaş altı nüfusta tün vücut kanserlerini %10, 2030 yılına kadar akciğer
kanserini %25, tün vücut kanserlerini %15 azaltmak,
STRATEJİLER:
2.b. Özel Stratejiler:
2.b1 Ulusal tanı, tedavi ve izlem standartları geliştirerek, kronik hastalıklar sürveyans sisteminin
iyileştirilmesi.
2.b.2.Kanser kayıt ve bildirim sisteminin aşamalı olarak ülke geneline yaygınlaştırılması.
2.b.3. Kansere neden olan sigara, beslenme ve endüstriyel faktörler başta olmak üzere, birincil
korunma yönünde topluma yönelik eğitim ve denetimleri yapılması.
2.b.4.Kanser tedavisi yapan birimlerin arttırılması ve tedavi olanaklarının iyileştirilmesi.
2.b.5. Erken teşhisi mümkün olan seçilmiş kanserler için (meme, serviks, cilt vb.) birinci basamak
sağlık kuruluşları ile "Kanser Erken Teşhis ve Tarama Merkezleri"nin ülke genelinde
yaygınlaştırılması.
Kanser konusunda sağlık personeline yönelik hizmet içi eğitim, halka yönelik de halk eğitim
programlarının planlanması, uygulanması, uygulatılması, izlenmesi ve denetlenmesi Başkanlığın
görevleri arasındadır. Ayrıca, Başkanlık eğitim materyali (afiş, poster, broşür, kitap, video ve radyo
programı vs.) üretimi, çoğaltımı ve dağıtımını sağlayarak, Sağlık Müdürlüklerini materyal yönünden
desteklemektedir. Başkanlık bu programları yalnızca 1-7 Nisan Haftasına özgü değil, yıl boyunca
sürdürmektedir.
İl Sağlık Müdürlükleri de diğer hastalıklarda olduğu gibi, kanserle savaş konusunda da, Başkanlığın
plan ve programlarına uygun olarak, sağlık personeline yönelik hizmet içi eğitimler ile halka yönelik
halk eğitimlerini planlamak ve uygulamakla görevlidir.
Bazı illerde eğitimlerin yapılmaması, yalnızca 1-7 Nisan Kanser Haftasında eğitimin yapılması,
seminer, kurs, sempozyum, panel vs. etkinliklere hiç yer verilmemesi, yalnızca afiş, poster, broşür
dağıtımıyla haftanın değerlendirilmesi, bazı İl Sağlık Müdürlüklerince HİE ve halk eğitimlerinin sistemli
yürütülmediği anlaşılmaktadır.
Bakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığı müfettişlerinin 2001 yılı içinde yaptıkları genel teftişler neticesi
Başkanlığımıza gönderdikleri raporlarda, Sağlık Müdürlüklerinde kanser konusundaki eğitimlerin farklı
farklı birim ve yetersiz elemanlarca verildiği vurgulanmaktadır. Ayrıca yalnız Kanser Haftası, Dünya
sigarasız günü gibi gün ve haftalara özgü eğitimlerin gerçekleştirildiği belirtilmektedir.
Bilindiği üzere Başkanlığın illerde taşra teşkilatı yoktur. İllerde kanser konusundaki hizmet içi eğitim ve
halk eğitimlerinin planlanması ve uygulanması Sağlık Müdürlüklerindeki Eğitim Şube Müdürlüklerinin
yetki ve sorumluluğundadır. Eğitim Şube Müdürlüklerinin, Kanser Eğitimlerini eğitim ekipleriyle
uygulama yanında, Hastaneler, Üniversiteler, Kanser Kayıt Merkezi, Kanser Erken Tanı ve Tarama
Merkezi ile Sivil Toplum Örgütlerinden de destek alarak gerçekleştirmeleri gerekmektedir.
Geçtiğimiz yıl 30 Sağlık Projesi ilinde başlatılan "Kadınların Kendi Kendine Meme Muayenesi
Eğitimi"ne bu yıl söz konusu illerde tüm ebeler alınmalıdır. Diğer 51 ilde de bu sene program
başlatılacaktır
Başkanlığımız 2000 yılındaki Halk Eğitim Programında "Erken Tanı", 2001 yılında "Kendi Kendine
Meme Muayenesi" konularına yer vermiş, 2002 yılında "Beslenme, Çevre ve Kanser" konularına
yönelmiştir.
Bakanlığımız himayelerinde Üniversiteler,Sağlıkta Umut Vakfı ve diğer kuruluşlar işbirliği ile 31 Mart03 Nisan 2002 tarihleri arasında Ankara Sheraton Hotelinde "Beslenme,çevre ve kanser sempozyumu
"yapılması planlanmıştır
Belirlenen programlar ışığında Eğitim Şube Müdürlülerince gerekli özenin gösterilmesi ve teknolojinin
tüm imkanları kullanılarak, basın, yayın ve görsel medyadan da azami faydalanılarak, kanser
eğitimlerinin etkin ve verimli olarak sürdürülmesi konusunda gereğini rica ederim.
Prof.Dr.A.Murat TUNCER
Bakan a.
Daire Başkan V.