M. Meclisi B : 42 Muhterem arkadaşlar, bu tasarı için

M. Meclisi
B : 42
Muhterem arkadaşlar, bu tasarı için söyleye­
ceğim söz sadece tebrik ve takdirdir. Son söz
olarak gene söyleyeceklerim bunlar olacaktı
Balkana ve ilgililere başarı diler, tebrik ederim.
BAŞKAN — Sayın özdenoğlu, buyurunuz
efendim.
ŞÎNASÎ ÖZDENOĞLU (Ankara) — Sayın
Başkan, sayın arkadaşlarım;
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu deği­
şikliğini görüşen Yüce Mecliste, bu derece
öııemjli bir tasarı görüşülürken çok daha büyük
bir ilginin, bulunmasını gönülden temenni eder­
dim.
Çünkü, görüşülmekte olan tasarı, 36 .milyo­
nun derdine, sorunlarına ve çilesine ilişkin
bir tasarıdır. Ve çünkü görüşülmekte olan
tasarı; dava açmayı bile vatandaşa çile haline
getiren bıktırıcı usullere son verme çabasını
müjdeleyen güzel bir başlangıçtır. Yıllarca,
-bir sayın arkadaşımın da ifade buyurduğu gi­
bi -, kürsülerden, komisyonlardan; her vesile
ile vatandaşın, hak sahiplerinin mahkenne kapı­
larımda inlemesini ortadan kaldırmanın savaşı
verilir, çok cazibeli sözler söylenir, demeçler
verilir, ama bu derecede önemli bir tasarı gö­
rüşülürken de ne yazıktır ki, yeterince illgii gös­
terilmez.
Sayın arkadaşlarım, önce tasarının buraya
gelmesinde emeği olan bütün arkadaşlarımıza,
bütün görevlilere candan teşekkürü görev bili­
yorum. ve ayrıca tasarının bir güzel yönünü de
burada anmayı bir vicdan borcu biliyorum,
çünkü, bir değişik istikamette güzel Türkçemdzi değerlendiren bir tasarı ile karşı karşıya bu­
lunuyoruz. Hukuk dilimizde, hukuk literatürün­
de artık yerleşmiş ollan, fakat dilimizle ilgisi
bulunmayan kelimeleri hukuk edebiyatından sö­
küp atacak olan bir güzel geleneği de bu de­
yimlerin arı Türkçelerini, geçerli Türkçelerini,
güzel Türkçelerini bu metne almak suretiyle
çok güzel bir geleneği tescil etmiş ve başlat­
mış oluyor.
Değerli arkadaşlarım; şüphesiz tasarı gönlümüzce bir sınır ve kapsam içerisinde değil. Gö­
nül arzu ederdi ki hukuk yargılama sistemimiz
baştan aşağıya değişsin. Çünkü hukuk yargıla­
ma sistemimiz ç/ok eski bir sistemdir, zaman
yürümüştür, olaylar, sosyal hayat gelişmiştir ve
her şey çabukluk istemektedir. Bu tasarı bile
24 . 1 . 1973
O : 1
hak sahiplerinin mahkeme kapılarında hakla­
rını en kısa süre içerisinde, en sıhhatli biçim­
de elde etmelerini sağlayacak nitelikte değil­
dir.
Gerçekten sulh mahkemelerimin yetki alan­
ları genişletilmiştir. Kolaylıklar getiriltmiş/tir,
arkadaşlarım temas buyurdular. Fakat meselâ;
bir hukuk profesörünün, bir hukuk bilgininin
bile göremeyecekleri, ancak hâkimler ve avu­
katlar gibi hukuk uygulayıcılarının ancak gö­
rüp ıstırabını çektikleri birtakım konular var­
dır ki; bu hukukun nüansıdır. Bunu bizler bi­
liriz, bunun çilesini çekmiş olanlar bilir, yaşa­
yanlar bilir. Çok arzu ederdim ki bu ihtiyaçla­
rı da karşılayacak nitelikte bâzı ekler yapılsın
ve tasarı bâzı yenilikler getirsin. Bunu göre­
memekten dolayı da üzüntümü belirtmek iste­
rim.
Kısaca; vaktin darlığı nedeniyle nesnel ola­
rak bir kaç örnek ortaya koyacağım.
Değerli arkadaşlarım örneğin bir «karar dü­
zeltilmesi» yolu vardır...
Biliriz ki hukuk davalarında kararın dü­
zeltilmesi temyiz mahkemesinde hukuk dairele­
ri nezdinde yapılan bir müracaattır, bir hak
. arama yoludur. Şimdi bir hukuk dairesine git­
mişiniz istemimize aykırı karar verilmiş, ka­
rarın düzeltilmesi istemini de o hukuk dairesi­
ne götüreceksiniz prensip olarak.
Sayın arkadaşlarım, yıllar yılı yapılan uy­
gulamada bunun adaleti tam anlamı ile yansı­
tan, vatandaş vicdanını tam anlamı ile tatmin
eden bir yol olmadığı ortaya çıkmıştır. Gerek
komisyon üyesi arkadaşlarım, gerek Sayın Ba­
kan herhalde teslim ederler: bugün herhangi
bir dairenin, vermiş olduğu kendi kararma
karşı yapılan bir itirazı, âdeta bir direnme, bir
hukukî izzeti nefis mücadelesi yaparak ısrar
etmekte olduğu hepimizin tespit ettiği bir ger­
çek. Böylece tashihi karar müessesesi etkili ol­
maktan çıkan bir yol oluyor, aynı daire nezdin­
de kararın düzeltilmesine gitmek, âdeta bir for­
maliteyi yerine getirmekten öte bir anlam ta­
şımıyor arkadaşlarım. Maksat adaleti tecelli et­
tirmek olduğuna göre ne olurdu tashihi karar
gibi bir hakkının son yolunun daha geniş bir
kadro eliyle incelenm'esi gibi bir proses getiril­
miş olsa idi. 4 ncü Hukuk Dairesi bir karar
veriyor, niçin Hukuk Genel Kuruluna götürül-